Evropski savjet

prije i posle Lisabonskog ugovora

Marko
urovi 220/12
 Ustav EU

Jo od osnivanja EU Mastrihstkim sporazumom 1992.

god. postoji potreba za definisanjem ustava Zajednice.
Predlog nacrta ustava je potpisan 2004.
od strane predstavnika 25 drava lanica
Stupanje na snagu ovog normativng
akta je trebao da usledi nakon
ratifikacije 1.11.2006. godine
Ipak predlog nacrta ustava odbijen
je na referendumima u FRA I HOLANDIJI 2005. godine
Nacrt Ustava je preformulisan i veliki broj njegovih
ideja su projektovane unutar Lisabonskog ugovora.
 Lisabonski ugovor reformski
ugovor

Na sjednici Savjeta Evrope (jun 2007) odlueno je da otponu

pregovori o reformskom ugovoru te je neznatno izmijenjen tekst
nacrta Ustava
Lisabonski ugovor je ponuen na ratifikaciju 13. decembra
2007. godine
Slubeni naziv ugovora je:

Ugovor o izmjenama i dopunama Ugovora o stvaranju

Evropske unije (Mastrichtski ugovor) i Ugovora o stvaranju
Evropske ekonomske zajednice (Rimski ugovor)
 Problemi i ratifikacija
Lisabonskog ugovora

Ratifikacija Lisabonskog ugovora zahtjeva jednoglasnu

potvrdu svih drava lanica, odnosno njegovo stupanje na
snagu.
Refernedum u Irskoj (2008), ponovljeni referendum (2009)
(garantovano im je iz Brisela vece izuzece u pitanju poreza vojne
neutralnosti, abortusa i broja komesara u Evropskoj Komisiji)
Zahtevi eke republike kao uslov za ratifikaciju Ugovora trae
dodavanje klauzula u vezi sa poveljom osnovnih prava (izuzee
od vraanja imovine Nemacima i Maarima nakon Drugog
svetskog rata)
eka, kao poslednja drava lanica, ratifikuje Ugovor u
novembru 2009.
Ugovor stupa na snagu 1. decembra 2009. godine.
 ta je novo doneo Lisabonski
ugovor?

Lisabonski ugovor donosi niz znaajnih izmjena,

a najvanije se tiu strukture i pravila na
osnovu kojih funkcionise Evropska Unija.
Nestaju struktura stubova
Zajednika spoljna politika i politika
bezbednosti postaje deo Spoljnjeg delovanja
EU
Policijska i pravosudna saradnja postaje
Prostor slobode, bezbednosti i pravde
Priznat je status glavnog organa
Evropskom savetu i Evropskoj centralnoj
banci
 Evropski savjet

Evropski savjet je ustanovljen 1974. na samitu u Parizu kao

redovan vid organizovanja van tadasnjeg institucionalnog okvira,
Formalno priznanje njegove uloge savjet dobij tek Jedinstvenim
evropskim aktom 1986/87.
lan 2. Jedinstvenog evrposkog akta utvruje da ES daje
neophodan podsticaj za razvoj unije i utvrdjuje opte politike
smjernice.
Amsterdamskim ugovorom dobija nadlenost u sferi
monetarnih pitanja a pojaana je i uloga u sferi bezbjednosti
i spoljne politike.
Ugovorom iz Nice formalizovano je to da Evrospki savjet
predlae predsjednika komisije, to je i ranije radio.
 Nadlenosti Evropskog
savjeta:

1. Utvrdjuje opste politicke smjernice i podsticaje za razvoj unije

2. Ima vodeu ulogu u ekonomskoj i spoljnoj politici i
3. Centralni akter u pitanjima proirenja unije.
4. Donosi odluke u kriznim situacijama.
5. Ima bitnu ulogu kod ratifikacije vanih dokumenata i kljuni je
forum za pregovore oko izmjene ugovora.
6. Utvrdjuje ispunjenost kriterijuma za pristupanje u monetarnu
uniju.
7. Ima arbitraznu ulogu-djeluje kao miritelj sukoba
8. Donosi ocjenu postignutog napretka Evropske unije kroz
podnosenja godisnjeg izvjestaja evropskom parlamentu
(nije odgovoran EP u politickom smislu)
 Struktura ES

Sa stupanjen na snagu Lisabonskog ugovora,

promijenio se broj uesnika ES, te njega sada ine:

1. efovi drava ili vlada drava lanica;

2. Predsjednik Evrospkog Savjeta;
3. Predsjednik Komisije;
4. Visoki predstavnik Unije za spoljnu i
bezbjednosnu politiku;
5. Ogranien broj administrativnog osoblja;
 Evropski savjet se sastaje 2 puta u periodu od 6
mjeseci, a sjednice saziva njegov predsjednik.

Prije stupanja na snagu ugovora iz Lisabona

sastancima su mogli prisustvovati i pomagati
ministri inostranih poslova ,ali posto je Lisabonski
ugovor odnos izmeu drava lanica odredio kao
pitanje domae, a ne meunarodne politike - time
prisustvo ministara inostranih poslova nije vie
potrebno.
 Nadlenosti ES nakon
Lisabona:

1. postavlja Visokog predstavnika Unije za spoljne

poslove,
2. Moze sam da donosi obavezujue akte, ali samo ako nisu
zakonodavnog karaktera,
3. donosi odluke o prelasku sa jednoglasnosti na
kvalifikovanu veinu u Savetu i o prelasku sa posebnog
na redovan zakonodavni postupak,
4. najvii politiki arbitar Unije

Pre Lisabona: donosio smernice, odluuje o prijemu lanica

Novine u Evropskom savjetu
funkcija predsjednika ES

Lisabonski ugovor uvodi stabilnu

funkciju predsjednika.
Do tada postojalo je rotirajuce
predsjednistvo(rotirajuci sistem
presjedavanja) gdje je evropski
savjet vodio predsjednik vlade ili
drzave koja je predsjedavala u
periodu od 6 mjeseci.
Presjednik se bira kvalifikovanom
veinom na period od dvije i po
godine, sa mogunou jednog
reizbora.
Nadlenosti predsjednika ES po
Lisabonskom ugovoru su:

1. Presjedava i rukovodi radom ES.

2. Osigurava pripremu i kontinuitet rada ES
3. Djeluje u cilju lakeg usaglaavanja stavova i
postavljanju konsezusa u okviru ES
4. Podnosi izvjetaj Evropskom parlamentu posle
svakog zasijedanja Evropskog savjeta.
 Za prvog presjednika ES izabran je Belgijski
premijer Herman Van Rompuy na period
od prvog decembra 2009 do maja 2012.

Reizabran je i bio je na elu ES 2012-2014.

Aktuelni presjednik ES je bivi poljski premijer

Donald Tusk