KAPITULLI

KAPITULLI
44

Projektimi i
Proesit
 eshtjet kryesore:

1. Faktoret kryesore te Projektimit te Procesit

2. Tipet e proceseve- procese te nderprera dhe procese
qe perseriten
3. Llojet e proceseve dhe karakteristikat e tyre
4. Lidhja e projektimit te produktit me zgjedhjen e
procesit
5. Matrica Proces-Produkt
6. Planifikimi i procesit
7. Projektimi i Procesit te sherbimit
 Faktoret kryesore qe percaktojne Projektimin e Procesit

Fleksibiliteti i
Perfshirja e klientit
burimeve

Struktura e procesit Strategjia e ndryshimit

Masa e kontaktit me Riinxhinieringu i Projektimi
klientin (sherbimet) proceseve efektiv i
Pozicioni Produkt-proces Permiresimi i procesit
(prodhimi) proceseve

Integrimi vertikal Intensiteti i kapitalit

 Intensiteti i Kapitalit

Nenkupton raportin relativ ne kombinimin e makinerive dhe aftesive

njerezore ne procesin e prodhimit.

E larte Shkalla e Automatizimit E ulet

Kapital intensive Proceset Pune intensive

Intensiteti i larte i kapitalit i arsyeshem:

Per volume te medha prodhimi dhe per artikuj me cikel te gjate jete
 Fleksibiliteti i burimeve

Nenkupton Lehtesine me te cilen burimet mund ti pershtaten

ndryshimeve ne produkt, teknologji, kerkese etj.

I larte Intensiteti i kapitalit I ulet

I ulet Fleksibiliteti i burimeve I larte

Specializim Kualifikim

Fleksibiliteti i larte i burimeve nenkupton:

1. Fuqi punetore te kualifikuar = fleksibel = te afte per te kryer
shume lloje detyrash
2. Makineri te destinacionit te pergjithshem
E nevojshme per volume te vogla prodhimi dhe produkte me cikel
te shkurter jete
 Integrimi Vertikal

Masa ne te cilen kompania zoteron hallkat e ndryshme ne zinxhirin e

vleres.

Outputi i nje procesi eshte input per procesin tjeter

Integrimi i larte vertikal ka kuptim per volume te larta prodhimi.

Kjo nenkupton perdorimin e pak inputeve ne sasi te medha.

 Integrimi Vertikal

Lende te para

Integrimi prapa

Proceset e brendshme

Integrimi perpara

Klienti
 Pjesemarrja e klientit

Cili do te jete roli i klientit ne proces?

1. Vete sherbimi Sasia e sherbimit qe shoqeron P/SH

( produkt: montimi i mobiljeve, sherbim: bankomati)

2. Zgjedhja e produktit Roli i klientit ne percaktimin e specifikimeve te

P/SH (prodhimi me porosi)

3. Koha dhe vendi - Ku do te kryhet sherbimi Do te shkoje klienti ne

piken e sherbimit, apo anasjelltas?

Pjesemarrja e larte e klientit nenkupton Harxhime me te larta Kohe dhe

Kostoje dhe Fleksibilitet me te madh te burimeve.
 Lidhja ndermjet faktoreve

Volumi i Larte Varieteti i Ulet

Intensitet Kapitali i Larte Fleksibilitet Burimesh i Ulet

Integrim Vertikal i Larte Pjesemarrja e klientit e Ulet

Pak produkte,
Ne sasi te medha
Te standardizuar
Procese te automatizuara = pak pune e shume kapital
Pak inpute,
te qendrueshme
ne sasi te medha.
 Llojet e proceseve dhe karakteristikat e tyre

1. Projekt

Nje njesi e vetme

Cdo gje sipas specifikimit te klientit
Aktivitete te pasigurta qe mund te ndryshojne
Kohe fillimi e mbarimi e percaktuar
E gjithe kostoja eshte variabel
Makineri pajisje te destinacionit te pergjithshem
Cdo produkt ka burimet e veta
Pune shume e kualifikuar

Shembull: Ndertimi, Prodhimi i filmave, ndertimi i anijeve etj

 Llojet e proceseve dhe karakteristikat e tyre

2. Job Shop

Varietet shume i larte produktesh me volume shume te uleta

Cdo produkt ndan burimet me shume produkte te tjere
Nuk ka rruge te standardizuara per produktet rrjedhe e perzier
Grupim i makinerive dhe burimeve ne pergjithesi sipas funksionit
Pajisje te qellimit te pergjithshem, fleksibel
Pune intensive, pune e kualifikuar
Kosto e ulet fikse, kosto e larte variabel, kosto te larta per njesi
Pershtatje e larte me kerkesat e klientit

Shembull: spitali, nje repart mekanik

 Llojet e proceseve dhe karakteristikat e tyre

3. Me parti

Disa produkte me volume mesatare

Kerkesa te ngjashme perpunimi = pak rrjedha te ngjashme produktesh
Produktet prodhohen ne parti (grupe me madhesi fikse qe percaktohet nga
kufizimet e procesit)
Kohe te gjata te atrecimit dhe riatrecimit te makinerive kur kalohet nga nje
model, tek tjetri
Rezerva te larta

Shembull: prodhimi i shisheve te qelqit, disa lloj makinerish te posacme ne volume

relativisht te vogla
 Llojet e proceseve dhe karakteristikat e tyre

4. Linear = Masiv

Pak produkte, te standardizuara ne volume shume te larta

Rrjedhe lineare
Kosto e larte fikse, kosto e ulet variabel dhe per njesi
Variacione te vogla te produktit (opsione montimi)
Linja teresisht te automatizuara prodhimi
Procese me intensitet te larte kapitali

Shembull: Prodhimi i elektroshtepiakeve, makinave etj.

 Llojet e proceseve dhe karakteristikat e tyre

5. Me fluks te vazhdueshem

Nje produkt i vetem ne volume teper te larta, prodhim i vazhdueshem

Asnje variacion i produktit
Rrjedhe lineare, intensitet i larte i kapitalit
Prodhim per rezerve
Kosto fikse te larta, kosto variabel dhe kosto per njesi te uleta

Shembull: Prodhimi i naftes, rafinerite e sheqerit, prodhimi i celikut, prodhimi i

birres, etj.
Lidhja e projektimit te produktit me zgjedhjen e procesit

Vendimi Operacione te Operacione qe

nderprera perseriten
Projektimi i Nis prodhimin ne Nis prodhimin ne
produktit fazat e hershme te fazat e vonshme te
ciklit te jetes ciklit te jetes

Prioritetet Shperndarja, Kosto dhe Cilesia

konkurruese Fleksibiliteti e
Cilesia

Sistemimi i Burimet grupohen Burimet grupohen

makinerive sipas procesit sipas produktit

Integrimi vertikal I ulet I larte

Strategjia e Prodhim me Prodhim per

produktit porosi, Montim me rezerve
porosi
 Matrica Proces-Produkt
Me pak pershtatje me kerkesat e klientit Volume me te larta
Projektimi i produktit
Me pak kompleksitet, me pak variacion, rrjedhe me lineare

Karakteristikat
e Procesit

(1)
Procese komplekse Projekt
me pershtatje te larte
ndaj kerkeses
(2)
Rrjedhe e perzier, Job
pune komplekse me Shop
shume perjashtime
(3)
Rrjedhe e nderprere, Me parti
pune relativisht
komplekse
(4)
Linje e lidhur, pune
Linear,
rutine Masiv
(5)
Fluks i vazhduar,
perseritshmeri e larte I vazhdueshem
 Matrica Proces-Produkt

Procese me rrjedhe te nderprere:

Job Shop
Me parti

Procese me rrjedhe (fluks) te vazhduar:

Linear/Masiv
I vazhdueshem
 Planifikimi i procesit

1. Vendimi : Te prodhosh apo te blesh (integrimi vertikal prapa)

Kosto
Kapaciteti (kerkesa e qendrueshme)
Cilesia
Siguria (furnitoret)
Ekspertiza (sekreti tregtar)

2. Zgjedhja e pajisjes specifike

Kosto e blerjes
Kosto e operimit
Kursimet vjetore
Rritja e te ardhurave
Analiza e zevendesimit (teknologjia e re)
Risku dhe pasiguria
 Planifikimi i procesit

1. Vendimi : Te prodhosh apo te blesh (integrimi vertikal prapa)

Shembull: Kompania Delta do te hedhe ne treg nje produkt te ri per prodhimin e te

cilit do te perdoret nje komponent i ri. Kerkesa vjetore per komponentin eshte
12000 njesi ne vit. Per sigurimin e ketij komponenti ka tre mundesi: Te prodhohet
sipas procesit A, te prodhohet sipas procesit B, te blihet nga nje furnitor jashte
firmes me kosto si me poshte:

Prodhimi sipas Proc. A Prodhimi sipas Proc. B Blerja

F 20.000 $ 30.000 $ 0
CV/njesi 7$ 5$ 9$

a. Cilin Variant duhet te zgjedhe firma per sasine e kerkuar vjetore?

b. Per cfare sasie procesi A behet me atraktiv se blerja nga nje furnitor i jashtem?
c. Per cfare sasie procesi B behet me atraktiv se procesi A?
d. Nese kerkesa vjetore eshte 6000 njesi, cilin opsion duhet te zgjedhe kompania?
Planifikimi i procesit
 Planifikimi i procesit

1. Vendimi : Zgjedhja e pajisjes specifike

Shembull: Nje kompani po planifikon te bleje nje pajisje te re te automatizuar. Pajisja

kerkon nje investim prej 500.000 $. Kostot e operimit jane 5.000$ ne ore. Pajisja
mund te perpunoje 1000 njesi ne ore.

a. Sa eshte kostoja per njesi te produktit nese kerkohen 100.000 njesi ne vit?
b. Sa eshte kostoja e produktit nese kerkohen 200.000 njesi ne vit?
 Projektimi i Procesit te sherbimit

Dy dimensionet kryesore:
1. Pershtatja me specifikimet e klientit
2. Shkalla e kontaktit me klientin
 Dimensionet e ndryshme te kontaktit me klientin
ne operacionet e sherbimeve

Kontakt i larte Dimensioni Kontakti i ulet

Kusht Prezenca fizike Mungon

Njerezit Cfare perpunohet Materialet

Aktive, e Intensiteti i kontaktit Pasive, jo e dukshme

dukshme

Personale Vemendja personale Jo personale

Balle per balle Metoda e shperndarjes Me poste

 Projektimi i Procesit te sherbimit

Dy dimensionet kryesore:
1. Pershtatja me specifikimet e klientit
2. Shkalla e kontaktit me klientin

Pershtajtja ma specifikimet e klientit

E larte E ulet

Sherbim
Konsulenca, Sherbim Masiv
Leksionet
E larte profesional
Dentisti, etj
Shkalla e
kontaktit me
klientin Diagnostikimi
Repart
me kompjuter, Fabrike
Sherbimet
E ulet sherbimi sherbimi
komunale,
Sherbimet
online ATM
 Projektimi i Procesit te sherbimit

Ku krijohet apo shtohet vlera per klientin:

1. Sherbimi profesional - Vlera kryesore shtohet ne Front office (nga

kontakti me klientin) dentisti, psikologu, etj.

2. Repart sherbimi pjeserisht ne Front Office, pjeserisht ne Back

Office Hoteli, Restorantet, Bankat, etj.

3. Sherbimi masiv pjesa me e madhe e vleres shtohet nga Back

Office Transporti i mallrave, Sherbimet postare, etj.