Doc.

dr Emilija Manojlovi Gai

Doc. dr Duko Dunerovi
Ass. dr Relja Kovaevi
Ispitna pitanja tumori CNS-a
1. Tumori centralnog nervnog sistema
2. Neuroepitelijalni tumori (gliomi)
3. Tumori modanica
4. Tumori perifernih nerava i neurokutani sindromi
(fakomatoze)
Tumori CNS-a
1.5% svih primarnih malignih tumora
Metastaze u CNS-u ee u klinikoj praksi nego u
hirurkim serijama
Tumori CNS-a
Osnovni kliniki podaci neophodni
dijagnostiku (1)
1. Pol
Predilekcija po polu (meningiomi - ene)

2. Uzrast
Deija dob: meduloblastom, pilocitini astrocitom,
Adolescenti: gangliogliom, centralni neurocitom
Odrasli: metastaze, glioblastom

3. Lokalizacija
Prema anatomskim strukturama
Unutar struktura (kora, komore, subkortikalna masa)
Tumori CNS-a
Osnovni kliniki podaci neophodni dijagnostiku (2)
4. Neuroimaging (MRI, CT)
Makroskopski nalaz modernog patologa
Broj i distribucija lezija
Odnos prema okolnom parenhimu
Prebojavanje kontrastom
Ependimom

Glioblastom Medulolastom Adenom hipofize Metastaze

(batterfly gliom)
Tumori CNS-a
Osnovni kliniki podaci neophodni
dijagnostiku (3)
4. Tok i trajanje bolesti
Kratka istorija bolesti maligni tumori
Duga istorija bolesti benigne lezije

5. Lina anamneza
Sindromi (neurofibromatoza, tuberozna skleroza, ...)
Tumori CNS-a
Razlike u odnosu na tumore drugih lokalizacija
Ne postoje in situ tumori
Metastaziranje van CNS izuzetno retko
Tumori CNS-a su maligni po lokalizaciji, bez obzira na
histoloki gradus!!!
Tumori CNS-a

...ali, 1/3 su gliiomi, 1/3 su meningiomi, a svi ostali

predstavljaju 1/3
Tumori CNS-a
Gradiranje tumora

Prema kriterijumima WHO gradus I-IV

Vii gradus loija prognoza

Tumori CNS-a
1. Gliomi
2. Meningiomi
3. Neuronalni tumori
4. Meduloblastom i ostali primitivni (embrionalni) tumori
5. Germinomi
6. Limfomi
7. Metastaze
Tumori CNS-a
Gliomi
Podela u odnosu na elije od kojih vode poreklo

Astrocitomi Difuzno-infiltrativnog tipa rasta

RESEKTABILNOST???
Oligodendrogliomi
Ependimomi
 Tumori CNS-a - Gliomi
Astrocitomi

Difuzni astrocitomi Pilocitini astrocitom

Oko 80% glioma
Velikomodane hemosfere Srednja linija mozga
Relativno brz rast Spor rast
Glavobolje, neuroloki Histoloki gradus I
deficiti
Histsoloki gradus I-IV
Difuzni astrocitom, grauds II
Anaplastini astrocitom,
gradus III
Glioblastom, gradus IV

 Tumori CNS-a - Gliomi

Difuzni astrocitom, gradus II
 Tumori CNS-a - Gliomi
Anaplastini astrocitom, gradus III
 Tumori CNS-a - Gliomi
Glioblastom, gradus IV
Difuzni gliomi
Progresija difuznih glioma iz nieg u vii gradus

Gradus raste porastom

1. Celularnosti
2. Nuklearne atipije
3. Mitotske aktivnosti
4. Mikrovaskularne proliferacije
 Tumori CNS-a - Gliomi
Pilocitini astrocitom, gradus I
 Tumori CNS-a - Gliomi
Oligodendrogliomi

5-15% glioma odraslih

Epi-napadi
Bolja prognoza od astrocitoma
Dg prema klasifikaciji iz 2016. god: kodelecija 1p/19q
 Tumori CNS-a - Gliomi
Oligodendrogliomi

Gradus II

Gradus III
 Tumori CNS-a - Gliomi
Ependimomi

Nastaju od ependimalnih elija koje oblau modane

komore
Deca IV komora
Odrasli najei primarni tumori kimene modine
Jasno ogranieni
Bolje prognoza od astrocitoma
Tumori CNS-a - Gliomi
Ependimomi
Ependimalne rozete

Ependimalne pseudorozete
 Tumori modanica
Meningiomi

Najee benigni tumori (gradus I)

Nastaju od arahnoidalnih meningotelnih elija
Najee jasno ogranieni od modanog pranhima
Infitracija modanog parenhima vii gradus tumora
ei kod ena (progesteronski receptor!)
Prognoza zavisi od
Veliine tumora
Lokalizacije tumora
Hirurke resektabilnosti
Histolokog gradusa (I-III)
Tumori modanica
Meningiomi
Tumori modanica
Meningiomi
 Meduloblastom, WHO gradus IV
Primitivni neuroektodermalni tumor (PNET)

Tumor deije dobi

Iskljuivo u cerebelumu

Veoma loa prognoza bez tretmana

Izuzetno radiosenzitivan!

Totalna hirurka ekscizija+hemioterapija+radioterapija=petogodinje

preivljavanje do 75%
Meduloblastom, WHO gradus IV
Metastaze u CNS-u
Kortiko-medularna granica
Naglo suavanje lumena arterija
Najvea gustina krvnih sudova

Jasno ograniene
Makroskopski
Histoloki
Metastaze u CNS-u
Plua

Dojka

Bubreg

Koa

GIT
 Tumori perifernih nerava
i neurokutani sindromi (fakomatoze)

1. vanom
2. Neurofibrom
3. Maligni tumor porekla omotaa perifernog nerva
 Tumori perifernih nerava i neurokutani sindromi (fakomatoze)
vanom

Benigni tumori
Najee zahvataju VIII kranijalni nerv
Inkapsulirani
Tumori perifernih nerava i neurokutani sindromi (fakomatoze)
vanom
 Tumori perifernih nerava i neurokutani sindromi (fakomatoze)
Neurofibrom

Benigni tumori porekla omotaa perifernog nerva

1. Lokalizovani kutani neurofibromi
2. Pleksiformni neurofibromi
3. Difuzni neurofibromi
Tumori perifernih nerava i neurokutani sindromi (fakomatoze)
Neurofibrom
 Tumori perifernih nerava i neurokutani sindromi (fakomatoze)
Maligni tumor porekla omotaa perifernog nerva

Poreklo od vanovih elija

Maligna transformacije neurofibroma (naroito
pleksiformni tip)
50% nastaje de novo
50% nastaje kod pacijenata sa NF1, malignom
transformacijom neurofibroma
Tumori perifernih nerava i
neurokutani sindromi (fakomatoze)
1. Neurofibromatoza tip 1 i 2
2. Tuberozona skleroza
3. Von Hippel-lindau

Posledica mutacije tumor-supresornih gena

Povean rizik od razvoja nekih tipova tumora
 Tumori perifernih nerava i neurokutani sindromi
Neurofibromatoza tip 1
Autozomno dominantno obolenje
Mutacija gena za neurofibromin
Neurofibromin negativni regulator ras
onkoproteina
Neurofibromi ( ),
optiki gliomi, gliomi

neurofibromi Lisch-ovi nodusi irisa Cafe-ou-lait mrlje Abnormalnosti skeleta

Tumori perifernih nerava i neurokutani sindromi
Neurofibromatoza tip 2

Znaajno rea od NF1

Bilateralni vanomi VIII kranijalnog nerva
Tumori perifernih nerava i neurokutani sindromi
Tuberozona skleroza
Autozomno dominantni sindrom
Hamartomi i benigne neoplazme mozga i ostalih tkiva
Hamartomi CNS-a
Kortikalni tuberi Subependimalni hamartomi
EPILEPSIJA HIDROCEFALUS!

nepravilna distribucija neurona

Tumori perifernih nerava i neurokutani sindromi
Von Hippel-lindau
Autozomno dominanto obolenje
Mutacija VHL gena (regulie degradaciju HIF (hypoxia inducibile factor)
Hemangioblastomi, najee cerebeluma
Ciste (bubrega, pankreasa)
RCC
Semiinarski radovi - pravila
Cilj: pomoi svojim kolegama (i sebi!) u savladavanju
lekcija iz neuropatologije

Power Point prezentacije

Prezentacija traje do 8 minuta
to manje teksta (do 6 redova po slajdu)
to vie slika
Ukljuiti kolege u diskusiju
Semiinarski radovi - ciljevi
Pomoi svojim kolegama (i sebi!) u savladavanju
lekcija iz neuropatologije

Dobiti 1 poen za aktivnost na nastavi

Teme za seminarske radove
1. Hernijacija mozga
2. Hidrocefalus
3. Infarkt mozga
4. Hipertenzivno modano krvarenje
5. Aneurizme krvnih sudova baze mozga
6. Alzheimer-ova bolest
7. Parkinsonova bolest

SREAN RAD!
Hvala na panji!