4.

1
BAHASA MELAYU
MODEN
1. Perkembangan bahasa Melayu moden
bermula pada abad ke- 19 hasil karangan
Abdullah Munsyi.
2. Namun, ada pengkaji berpendapat pada
zaman Abdullah Munsyi merupakan zaman
peralihan bahasa Melayu klasik kepada
bahasa Melayu moden. Menurut mereka
zaman ini sebenarnya bermula pada awal
abad ke-20.
3. Bahasa Melayu moden berkembang pesat
 Bahasa
ilmiah di
sekolah
& institusi
pengajian
Bahasa tinggi Bahasa
pentadbir pengant
an ar
fungsi
bahasa
Melayu
moden Bahasa
Bahasa perhubu
rasmi ngan
umum
Ciri-Ciri Melayu Moden

-Bahasa Melayu telah

mencapai status
bahasa
Banyak menerima
pengaruh Inggeris
Menggunakan laras
bahasa yang pelbagai

Banyak menggunakan
ayat aktif

Banyak
memanfaatkan kosa
kata bahasa moden
Bahasa Melayu Moden
Pramerdeka
bahasa Melayu mencapai
kedudukan yang tinggi &
berfungsi sebagai bahasa
perantaraan, pentadbiran,
Pada awal
kesusateraan, pemerintahan
dan bahasa
British,
pengantar di bahasa Melayu masih
pusat pendidikan
Islamdigunakan
. dalam urusan
rasmi jabatan-jabatan
kerajaaan. Pegawai British
yang bertugas di negeri
Melayu dikehendaki
mempelajari bahasa Melayu
Hasilnya, muncullah sarjana-
& lulus dalam peperiksaan
sarjana bahasa Melayu ; R.O
bahasa Melayu.
Winstedt, R.J Wilkinson, C.C
Brown, W.E Maxwell, W.
Marsden, O.T Dussek, W.G
Shellabear, J.Crawfurd, dan A.M
Kedua, British mengubah
bahasa Inggeris sebagai
bahasa pengantar dalam
sistem pendidikan.
Kononnya,
Namun,Bahasa Inggeris
perjuangan &
lebihpengembangan
tinggi nilai ekonomi
bahasa&
statusnya
Melayuberbanding
terus dipelopori
bahasa Melayu. berpendidikan
cendekiawan
Melayu dan Arab yang terdiri
daripada wartawan,
sasterawan, budayaman,
Pertubuhan-pertubuhan
guru-guru,
bahasadan ahli politik
Melayu turut
Melayu.
ditubuhkan. Sebagai contoh;
Pakatan Belajar Mengajar
Pengetahuan Bahasa,
Pejabat Karang Mengarang,
TOKOH-TOKOH ASING

WILLIAM MARSDEN (1754-1836)

R.J.WILKINSON(1867-1941)

R.O.WINSTEDT(1878-1966)

O.T.DUSSEK

ABDULLAH BIN ABDUL KADIR

MUNSYI(1796-1854)
 WILLIAM MARSDEN (1754-1836)

Dilahirkan pada 16 November 1754 di Verval, Ireland.

Berkhidmat di Sumatera Barat sehingga tahun 1779 dan mendalami pengetahuan

dalam bahasa Melayu semasa berkhidmat di Sumatera.

mempelajari bahasa Melayu daripada Syeikh Abdul Kadir

 Dengan adanya pengetahuan dalam bahasa Melayu dan sentiasa bergaul dengan
penduduk tempatan beliau dapat mengumpul maklumat, kosa kata, dan data
untuk menghasilkan karya tentang bahasa Melayu dan sejarah Sumatera.

Tahun 1783, beliau menghasilkan buku yang bertajuk History of Sumatera. Buku
tersebut mengandungi maklumat tentang adat istiadat dan cara hidup penduduk
tempatan,serta sejarah perjuangan rakyat Aceh menentang kerajaan Portugis di
Melaka.

W. Marsden merupakan orang pertama yang menemukan dan menyenaraikan

kosa kata bahasa-bahasa dari Madagaskar di Lautan Hindi hingga Marquesas di
Lautan Pasifik.

Beliau menyatakan bahawa induk kepada bahasa-bahasa tersebut ialah

Austronesia kerana terdapat kekerabatan antara bahasa tersebut.

Menurut W. Marsden, bahasa Austronesia tersebar ke bahagian pesisir pantai

timur(Lautan Pasifik), pantai barat(Lautan Hindi), dan selatan Asia(kawasan
Nusantara).
 R.J.WILKINSON(1867-1941)

Nama penuh beliau ialah Richard James Wilkinson

Beliau dilahirkan di Salonika, Greece pada tahun 1867.

R.J. Wilkinson lulus dalam Indian Civil Service dengan kelulusan dan kebolehan
dalam bahasa Melayu dan dialek Hokkien.
 Pada tahun 1889 beliau mencadangkan penubuhan Maktab Melayu Melaka
bertujuan melahirkan guru-guru Melayu terlatih serta memperbaiki kualiti guru-
guru yang dilatih.

Sumbangan terpenting beliau dalam perkembangan bahasa Melayu ialah, beliau

telah menyusun sebuah kamus yang terkenal iaitu Malay-English Dictionary pada
tahun 1901 yang tersusun dalam 2 jilid.

Beliau telah mengkaji erti setiap kosa kata dalam bahasa Melayu daripada orang
Melayu sendiri.

R.J.Wilkinson merupakan orang pertama telah melakukan transliterasi daripada

huruf Arab kepada huruf Rumi.

Selain bidang perkamusan, beliau turut memberikan sumbangan dalam usaha

menghasilkan sistem ejaan Rumi bahasa Melayu

Tahun 1904, satu jawatankuasa ditubuhkan oleh Jabatan Pelajaran di Negeri-negeri

Melaka Bersekutu untuk mengkaji dan membentuk suatu sistem ejaan Rumi.
 Beliau telah dilantik untuk mengetuai jawantankuasa tersebut. Jawatankuasa ini
akhirnya menghasilkan satu sistem ejaan Rumi yang dikenali sebagai Sistem Ejaan
Wilkinson.

R.J.Wilkinson juga telah mengumpul dan menerbitkan sebilangan besar cerita

klasik Melayu untuk kegunaan penuntut-penuntut sekolah.

Beliau banyak memberikan sunbangan dalam bidang pendidikan,bahasa dan

kesusasteran Melayu di negara ini.
 R.O.WINSTEDT(1878-1966)

Nama penuh beliau ialah Richard Olaf Winstedt & dilahirkan di Oxford.

Beliau mendapat pendidikan di Magdalen College School and New College, Oxford
dan memperoleh Master of Arts. Menerima Doctor of Letters pada 1920.

Pada tahun 1902, beliau datang ke Tanah Melayu untuk menajadi nazir sekolah-
sekolah di Perak.
 Beliau telah dinaikkan pangkat sebagai Penolong Pengarah Pelajaran di Negeri-
negeri Selat dan Negeri-negeri Melayu bersekutu pada tahun 1916.

Beliau bersara pada tahun 1935 dan pulang ke London Di London, beliau
berkhidmat sebagai pensyarah di Universiti London. Beliau dilantik sebagai reader
dan akhirnya sebagai Honorary Fellow dalam bidang Melayu di School of Oriental
and African Studies.

Beliau telah menghasilkan 2 buah kamus iaitu A Practical Modern Malay-English

Dictionary(1952) dan An Unabridged English Dictionary(1958). Beliau juga
menghasilkan kamus yang berjudul Dictionary of Colloquial Malay.

R.O.Winstedt turut menyusun tatabahasa Melayu berdasarkan 2 buah buku iaitu

Sejarah Melayu dan Hikayat Abdullah. Berdasarkan 2 buah buku tersebut beliau
menghasilkan karya tatabahasa yang berjudul Malay Grammar yang diterbitkan
pada tahun 1914.
 Sumbangan dalam bidang bahasa:

Beliau telah menghasilkan 2 buah kamus iaitu A

Practical Modern Malay-English Dictionary(1952)
dan An Unabridged English Dictionary(1958). Beliau
juga menghasilkan kamus yang berjudul Dictionary
of Colloquial Malay.

R.O.Winstedt turut menyusun tatabahasa Melayu

berdasarkan 2 buah buku iaitu Sejarah Melayu dan
Hikayat Abdullah. Berdasarkan 2 buah buku tersebut
beliau menghasilkan karya tatabahasa yang berjudul
Malay Grammar yang diterbitkan pada tahun 1914.
 Dalam bidang kesusteraan:

R.O.Winstedt menghasilkan A History of Classical Malay

Literature dan menyunting Hikayat Bayan Budiman,Misa
Melayu dan Hiakayat Anggun Cik Tunggal.

Karya-karya popular yang lain ialah The Malay Magician,

A Simple Malay Reader, Malay Proverbs, The Malays: A
Cultural History serta karya-karya yang berkaitan dengan
sejarah separti History of Malaya,History of Riau and
Johore, History of Perak dan sebagainya.

DALAM BIDANG PENDIDIKAN:

Semasa beliau menjadi Penolong Pengarah Pelajaran

Negeri-negeri Selat dan Negeri-negeri Melayu
Bersekutu, beliau ditugaskan untuk meneliti & membuat
 Pada tahun 1922, bertitik tolak daripada
laporan tersebut, akhirnya Maktab Perguruan
Sultan Idris,Tanjung Malim telah ditubuhkan.

Penglibatan beliau dalam bidang pendidikan

mendorong beliau menghasilkan 2 buah buku
yang berkaitan dengan pendidikan iaitu
Education in Malay pada tahun 1923 dan The
Educational System in Malaya pada tahun
1931.
 O.T.DUSSEK

Nama penuh beliau ialah Oman Theodore Dussek dan berketurunan Jerman.

Dilahirkan di Surrey, England pada 16 November 1886

Sebaik tamat pengajian di Eastbourne College, University of London, beliau

ditugaskan sebagai guru di Sekolah Tinggi Melaka pada tahun 1912.
 Dilantik sebagai pengetua di Maktab Latihan Melayu Melaka pada tahun 1914.

Tahun 1923, dilantik sebagai Penolong Pengarah Pelajaran (Melayu) di samping

memegang jawatan sebagai pengetua di Sultan Idris Training College(SITC-kini
dikenali sebagai UPSI)

Semasa bertugas di Maktab Latihan Melayu Melaka, beliau telah menyedari

masalah kekurangan bahan bacaan ilmu dalam bahasa Melayu.

Beliau berusaha untuk memajukan pendidikan di sekolah Melayu serta

meningkatkan pelbagai bidang ilmu dalam bahasa Melayu melalui Pejabat Karang
Mengarang.

Pejabat Karang Mengarang telah menerbitkan buku-buku rujukan untuk sekolah

Melayu khususnya serta masyarakat Melayu amnya untuk mengatasi masalah
tersebut.

O.T. Dussek sentiasa menggalakkan guru dan golongan penulis agar menghasilkan
karya dalam bahasa Melayu kerana beliau sendiri mengambil daya usaha
menghasilkan karya sama ada dalam bentuk karya asli atau karya terjemahan.
 Antara buku yang dihasilkan oleh beliau:
- Kitab Pelita Mengarang (1923) yang
ditulis bersama-sama
Muhammad Hashim Haji Talib,
Kitab Pedoman Guru Penggal 1 dan 2
(1926), Practical Modern
Malay:An Introduction to The
Colloquial Language Graduated Malay
Reader(1949) dan Hujungan
Kitab Hisab 2(1952)
Karya-karya terjemahan beliau yang paling penting:
- Macbeth (karya William
 ABDULLAH BIN ABDUL KADIR
MUNSYI(1796-1854)

Lebih dikenali dengan nama Abdullah Munsyi.

Dilahirkan di Kampung Masjid, Melaka pada tahun 1796.
Mendapat gelaran Munsyi pada usia 11 tahun apabila mengajarkan
pendidikan agama Islam kepada askar-askar Melayu di Melaka.
Karya-karya beliau memperlihat pembaharuan dari segi pemikiran
dan menandakan zaman permulaan bahasa Melayu moden.
 Pergaulan yang luas dengan pegawai dan Inggeris, pemikiran beliau
telah banyak dipengaruhi oleh bangsa Inggeris.
Berbeza dengan karya-karya sebelumnya, beliau tidak lagi menulis
hal-hal berkaitan dengan alam khayalan, sebaliknya menghasilkan
karya berdasarkan pengamatan dan pengalaman yang dilaluinya.
Beliau menggunakan gaya bahasa yang tersendiri iaitu menggunakan
bahasa perbualan sehari-hari dan mudah difahami tetapi masih
terpengaruh oleh bahasa Melayu klasik.
Karya-karya beliau yang terkenal ialah Syair Singapura
Terbakar(1830), Kisah Pelayaran Abdullah ke Kelantan(1838), Hikayat
Abdullah(1849), Kisah Pelayaran Abdullah ke Jedah(1854), dan
Dewa-ul-Kulub(1883). Turut menterjemahkan Hikayat kalilah dan
Daminah dari bahasa Tamil serta menerbit Sejarah Melayu.
 RAJA ALI HAJI (1809-1870)

Lebih dikenali dengan nama Abdullah Munsyi.

Dilahirkan di Kampung Masjid, Melaka pada tahun 1796.
Mendapat gelaran Munsyi pada usia 11 tahun apabila mengajarkan
pendidikan agama Islam kepada askar-askar Melayu di Melaka.
Karya-karya beliau memperlihat pembaharuan dari segi pemikiran
dan menandakan zaman permulaan bahasa Melayu moden.
 Pergaulan yang luas dengan pegawai dan Inggeris, pemikiran beliau
telah banyak dipengaruhi oleh bangsa Inggeris.

Berbeza dengan karya-karya sebelumnya, beliau tidak lagi menulis

hal-hal berkaitan dengan alam khayalan, sebaliknya menghasilkan
karya berdasarkan pengamatan dan pengalaman yang dilaluinya.

Beliau menggunakan gaya bahasa yang tersendiri iaitu menggunakan

bahasa perbualan sehari-hari dan mudah difahami tetapi masih
terpengaruh oleh bahasa Melayu klasik.

Karya-karya beliau yang terkenal ialah Syair Singapura

Terbakar(1830), Kisah Pelayaran Abdullah ke Kelantan(1838), Hikayat
Abdullah(1849), Kisah Pelayaran Abdullah ke Jedah(1854), dan
Dewa-ul-Kulub(1883). Turut menterjemahkan Hikayat kalilah dan
Daminah dari bahasa Tamil serta menerbit Sejarah Melayu.
 kitab Pengetahuan Bahasa tergolong dalam kategori
kamus walaupun dalam erti yang sebenar bukan
sebuah kamus. Terbahagi kepada 2 bahagian:
a)tatabahasa
b)kamus

Walaupun karya ini mempunyai beberapa kelemahan

, tetapi karya ini penting dan merupakan usaha
pertama orang Melayu menyusun kamus.

Beliau dianggap sebagai tokoh bahasa yang penting

kerana karya-karya beliau meletakkan asas
pembinaan & pembakuan bahasa Melayu.
 2 buah kitab sejarah penting yang dihasilkan ialah:
a)Kitab Salasilah Melayu
b)Bugis dan Tuhfat al-Nafis

Sumbangan beliau dalam bidang kesusteraan tertumpu kepada

puisi, khususnya syair.
a) Syair Gurindam Dua Belas
b) Syair Jatuhnya Negeri Johor
c) Syair Taman Permata
d) Syair Abdul Muluk
e) Syair Siti Sainah
f) Syair Hukum Nikah
 Mohd. Said Bin Haji Sulaiman
(1876-1955)
Mejar Dato Haji Mohd. Said bin Haji Sulaiman dilahirkan di Teluk
Belanga, Singapura dan merupakan tokoh persuratan Melayu Johor.
Sumbangan terpenting beliau ialah peranan beliau sebagai teraju
penting dalam Pakatan Bahasa Melayu Persuratan Buku Diraja Johor
(Pakatan).
Beliau turut menulis makalah-makalah untuk Malayan Branch of The
Royal Asiatic Society. Contohnya Pelangi (1926).
Beliau menulis 16 buah buku dalam bidang bahasa, sastera, sejarah,
agama dan bidang lain secara umum.
Bidang bahasa:
- Karya beliau meliputi bidang perkamusan, ejaan,
tatabahasa, dan penggunaan bahasa.
- Buku Katan PBmPB Diraja Johor, Jalan Bahasa
Melayu, Penokok dan Penambah, Manual of the Malay
Language.

Bidang sastera:
- Syair Alam dan Bahasa Melayu, Syair Keadaan Tuhan dan
Manusia Dunia dan Akhirat Juga, Syair Panduan Perkahwinan,
Berzanji Nathar dan Tahribnya, dan Begitu Dia.
 bidang sejarah:
- Hikayat Queen Victoria, Tawarikh England,
Hikayat Johor dan Tawarikh Almarhum Sultan Abu
Bakar, dan Tawarikh Almarhum Sultan Ibrahim.
karya Lain:

- Mohamedan Calendar, Pohon Agama, Penamaan

bagi Nabi Muhammad S.A.W, dan Riwayat Hidup Mejar
Dato Mohd. Said bin Haji Sulaiman.
Anugerah:

a) bintang kebesaran Seri Mahkota Johor dan Seri

Paduka Mahkota johor b) mendapat penghormatan
tertinggi daripada D.Y.M.M Sultan Ibrahim dengan
kurniaan Kerabat Diraja.
 ZAINAL ABIDIN AHMAD (1895-
1973)
Lebih dikenali sebagai Zaba dilahirkan di Batu Kikir, Jempol, Negeri
Sembilan.Turut menggunakan nama samaran lain seperti Anak
Melayu Jati, Patriot, dan Zai Penjelmaan.
Merupakan tokoh bahasa yang memberikan sumbangan yang amat
menonjol dalam bidang tatabahasa.
Buku tatabahasa:
- Pelita Bahasa Penggal Pertama (1940), Penggal Kedua (1946), dan
Penggal Ketiga (1949).
 karya lain:
Kitab Ilmu Bahasa Melayu(1926), Kitab
Rahsia Ejaan Jawi(1929), Rahsia Ejaan
Jawi(1931), Daftar Ejaan Melayu[Jawi-
Rumi(1938), Ilmu Mengarang Melayu(1951)
dan Petua-petua Ejaan Rumi Melayu di
Malaya.
Juga memberikan sumbangan menerusi
jawatan yang dipegang iaitu:
a) Ketua Pengarang dan Penterjemah
Kanan Pejabat Karang
Mengarang di Maktab
Perguruan Sultan Idris
Sumbangan lain:
a) memperjuangkan penubuhan Jabatan Pengajian
Melayu,Universiti Malaya di Singapura
b) berjuang menjadikan bahasa Melayu sebagai
bahasa Kebangsaan dan bahasa Rasmi negara.
c) memainkan peranan penting dalam penubuhan
Dewan Bahasa dan Pustaka.
Anugerah:
a) dianugerahi gelaran Pendeta oleh Kongres Bahasa
dan Persuratan Melayu Ketiga(1956)
b) Ijazah Kehormat Doktor Persuratan daripada
Universiti Malaya(1959) dan UKM(1973),
c) dianugerahi darjah Panglima Mangku Negara yang
membawa gelaran Tan Sri daripada DYMM Yang di-
 Pakatan Belajar Mengajar Pengetahuan
Bahasa PBmPB @ Pakatan

ditubuhkan pada 1988 di Johor Bahru.

Diasaskan oleh Dato Seri Amar Diraja Abdul Rahman dan
Dato Muhammad Ibrahim Munshi.
Merupakan suatu perhimpunan belajar-mengajar dalam
pengetahuan dan peraturan bahasa Melayu seperti
persoalan ejaan & perkataan.
Pada akhir abad ke-19, kegiatan Pakatan agak lembap
kerana kurang mendapat sambutan & menghadapi masalah
kewangan.
Pada 14 April 1935, pertubuhan ini diberi gelaran Diraja
oleh Sultan Johor, Sultan Ibrahim. Nama peryubuhan ini
ditukar Pakatan Bahasa Melayu Persuratan Buku Diraja
Johor (PBmPBD).
Tujuan PBmPBD:
memelihara, memperlengkap, dan memodenkan bahasa
Melayu
a) menyeragamkan ejaan
b) mencipta perkataan baharu
c) menyediakan daftar kata (gugus kata)
d) memelihara ejaan Jawi
Selepas dihidupkan semula, keanggotaannya melebihi 200
orang. Kegiatan utama:
- menerbitkan buku
- membentuk istilah
- mengadakan majlis-majlis ceramah dan
perbincangan
 Mohd. Said Sulaiman menjadi toggak utama pada
masa tersebut. Beliau banyak menyumbang
makalah dalam jurnal PBmPBD, disamping
menghasilkan buku-buku untuk diterbitkan.

Antara tahun 1935-1947, pertubuhan ini berjaya

menerbitkan 34 buah buku. 16 daripadanya adalah
tentang ilmu bahasa Melayu iaitu:
- bidang perkamusan, tatabahasa, ejaan, dan daftar
kata.
Selebinya ialah buku-buku yang berkaitan sejarah,
kebudayaan, riwayat perjalanan, dan maklumat
tentang PBmPBD.
Pertubuhan ini juga mengubah istilah seperti:
- jurucakap
- setiausaha
- kerja raya
- jadual waktu

PBmPB melarang anggotanya menyebut @ mengeja

sesuatu perkataan selain daripada yang ditetapkan.
 Persaudaraan Sahabat Pena
Malaysia (PASPAM)
Pertubuhan ini bermula dengan ruangan Sahabat Pena
dalam ahkbar Saudara pada tahun 1934.
Setelah ruangan ini tersebar ke ke seluruh Tanah Melayu,
Syed Syeikh Ahmad Al Hadi mengembang aktiviti
Sahabat Pena dengan menubuhkan Persekutuan Pena
menjadi Persaudaraan Sahabat Pena Malaysia (PASPAM).
Tujuan pertubuhan:
- mengeratkan hubungan persaudaraan antara pencinta
bahasa Melayu
- menggalakkan penulisan dan pembacaan buku- buku
bahasa Melayu
Pada 11 November 1934, PASPAM berjaya menganjurkan
persidangan orang Melayu di seluruh TM.
Persidangan tersebut diadakan di Taiping, Perak. Persidangan
ini penting untuk menimbulkan kesedaran persaudaraan
dalam kalangan orang Melayu menerusi bidang persuratan.

PASPAM menubuhkan Lembaga Bahasa pada tahun 1938

untuk mengkhususkan kegiatan dalam bidang bahasa &
persuratan seperti:
- menerbitkan buku & kamus Melayu, membeli karangan
daripada ahli2 PASPAM, mengadakan peraduan karang-
mengarang, dan menggubal perkataan Melayu daripada
bahasa Inggeris
 Pejabat Karang Mengarang
pertubuhan ini ditubuhkan di Maktab Pergurauan
Sultan Idris (MPSI) pada tahun 1942. Pengasasnya
ialah pengetua maktab tersebut iaitu O. T Dussek dan
Zaba.
Zaba dilantik sebagai Ketua Pengarang dan
Penterjemah Kanan Pejabat Karang Mengarang. R. O
Winstedt dan O.T Dussek menjadi penasihat.
Tujuan pertubuhan untuk mengatasi masalah
kekurangan bahan bacaan sekolah-sekolah Melayu
khususnya masyarakat Malayu.
Kegiatannya meliputi penerbitan buku-buku sekolah
Melayu & bahan bacaan untuk masyarakat Melayu.
Antara tahun 1924-1957, pertubuhan ini berjaya menerbitkan
85 buah buku untuk bacaan sekolah di bawah Malay School
Series.

Buku-buku teks yang diterbitkan terdiri daripada perbagai

bidang seperti:
- Penulisan, ejaan, tatabahasa bahasa Melayu, sejarah, ilmu
hisab, ilmu alam, dan kesihatan.

Buku penting yang diterbitkan:

a) Pelita bahasa Melayu
b) Ilmu Mengarang
c) Daftar Ejaan Melayu
Di bawah The Malay Home Library Series pula
sebanyak 64 buah buku untuk bacaan umum
diterbitkan antara tahun 1929-1957.
Kebanyakannya merupakan karya terjamahan daripada
bahasa Inggeris seperti:
a) Sang Maharaja Singa
b) Hikayat Taman Ajaib
c) Ali Baba dengan 40 penyamun
d) Julius Ceasar
Sumbangan pertubuhan:
- membina asas pengatahuan bahasa Melayu &
ilmu karang mengarang dalam kalangan
orang Melayu.
- meyumbang perkembangan bahasa &
Antara tahun 1924-1957, pertubuhan ini berjaya menerbitkan
85 buah buku untuk bacaan sekolah di bawah Malay School
Series.

Buku-buku teks yang diterbitkan terdiri daripada perbagai

bidang seperti:
- Penulisan, ejaan, tatabahasa bahasa Melayu, sejarah, ilmu
hisab, ilmu alam, dan kesihatan.

Buku penting yang diterbitkan:

a) Pelita bahasa Melayu
b) Ilmu Mengarang
c) Daftar Ejaan Melayu
 Di bawah The Malay Home Library Series pula
sebanyak 64 buah buku untuk bacaan umum
diterbitkan antara tahun 1929-1957.
Kebanyakannya merupakan karya terjamahan
daripada bahasa Inggeris seperti:
a) Sang Maharaja Singa
b) Hikayat Taman Ajaib
c) Ali Baba dengan 40 penyamun
d) Julius Ceasar
sumbangan pertubuhan:
- membina asas pengatahuan bahasa Melayu &
ilmu karang mengarang dalam
kalangan orang Melayu.
- meyumbang perkembangan bahasa & persuratan
 Angkatan Sasterawan 50 ( ASAS
50)
ASAS 50 merupakan pertubuhan sebelum
merdeka yang paling besar sumbangannya
kepada perancangan dan perkembangan
bahasa.
Persatuan ini dibentuk satu angkatan penulis
generasi muda (Tongkat Warrant, Keris Mas, A.
Samad Ismail, Masuri S. N. Asraf, dll).
Tujuannya untuk mengembangkan bahasa &
kesusteraan Melayu serta memajukan
pendidikan orang Melayu.
Perjuangannya tertumpu kepada pembaharuan
dalam sastera dengan slogan Seni untuk
 ASAS 50 menghimpunkan persatuan bahasa,
sastera, budaya sehingga berjaya
menganjurkan Kongres Bahasa dan
Persuratan Melayu Pertama (1952) yang
menjadikan bahasa Melayu sebagai bahasa
kebangsaan .
Kongres Bahasa dan Persuratan Melayu
Kedua (1954) menjadikan tulisan Rumi
sebagai tulisan rasmi untuk memudahkan
bahasa Melayu sebagai bahasa kebangsaan.
Dalam Kongres Bahasa dan Persuratan
Melayu Ketiga (1956), ASAS 50
mencadangkan:
a) penubuhan Balai Pustaka kini Dewan
Bahasa dan Pustaka)
 ASAS 50 juga mencadangkan bahasa
Melayu diberi nilai ekonomi dengan
mengutamakan kelulusan dalam bahasa
Melayu untuk memperoleh pekerjaan.

Peranan ASAS 50 dalam perkembangan

bahasa Melayu:
- aspek ejaan dan peristilahan hingga
mengangkat taraf bahasa Melayu
sebagai bahasa kebangsaan.
PERANAN AKHBAR DAN MAJALAH
 Sebelum kemerdekaan, pertubuhan
persuratkhabaran Melayu di TM begitu
pesat.
Hal ini banyak dipengaruhi
perkembangan pendidikan bahasa
Melayu serta perkembangan alat cetak.
Sejarah persuratkhabaran Melayu
bermula pada tahun 1876 apabila
akhbar pertama iaitu Jawi Peranakan
diterbitkan.
Selepas kemunculannya, bilangan
 Antara tahun 1876-1941, sebanyak 147
akhbar dan majalah bahasa Melayu telah
diterbitkan.

Akhbar dan majalah yang diterbitkan sebelum

Perang Dunia Kedua:
- Pengasuh, Al-Iman, Saudara, Majlis, Warta
Malaya, Warta Jenaka, Utusan
Melayu, Majalah Guru, dan Panduan
Guru.

Kewujudan akhbar dan majalah ini

membolehkan karya berbahasa Melayu
disalurkan kepada masyarakat Melayu serta
 Pascamerdeka
Era selepas merdeka
atau pascamerdeka bermula selepas 31
Ogos 1957 hinggalah tahun 1967. Bahasa
Melayu telah dijadikan bahasa kebangsaan
Persekutuan Tanah Melayu melalui
peruntukan undang-undang .Antara akta
akta berkaitan pelaksanaan bahasa
melayu
 PERKARA 152 PERLEMBAGAAN

AKTA DEWAN BAHASA DAN PUSTAKA 1959

AKTA BAHASA KEBANGSAAN 1963/67

AKTA PENDIDIKAN 1996

 PERKARA 152 PERLEMBAGAAN
Perlembagaan Malaysia menyatakan bahawa
bahasa kebangsaan merupakan bahasa Melayu.
Walau bagimanapun, perlembagaan menjamin
kebebasan pembelajaran dan penggunaan bahasa-
bahasa lain, kecuali di atas tujuan-tujuan
rasmi. Tujuan-tujuan Rasmi di sini bermakna apa-
apa tujuan kerajaan, samada negara atau negeri,
dan termasuklah apa-apa tujuan penguasaan
awam. Untuk penguatkuasaan ini, semua prosiding
mahkamah dan dokumen-dokumen parlimen serta
mesyuarat-mesyuarat mesti dilakukan di dalam
bahasa Melayu.
 Perlembagaan Malaysia menyatakan bahawa
bahasa kebangsaan merupakan bahasa Melayu.
Walau bagimanapun, perlembagaan menjamin
kebebasan pembelajaran dan penggunaan bahasa-
bahasa lain, kecuali di atas tujuan-tujuan
rasmi. Tujuan-tujuan Rasmi di sini bermakna apa-
apa tujuan kerajaan, samada negara atau negeri,
dan termasuklah apa-apa tujuan penguasaan
awam. Untuk penguatkuasaan ini, semua prosiding
mahkamah dan dokumen-dokumen parlimen serta
mesyuarat-mesyuarat mesti dilakukan di dalam
bahasa Melayu.
 AKTA DEWAN BAHASA DAN PUSTAKA
1959
Untuk membina dan memperkaya bahasa kebangsaan
(bahasa Melayu) dalam semua bidang termasuk sains
dan teknologi;
Untuk memperkembangkan bakat sastera, khususnya
dalam bahasa kebangsaan;
Untuk mencetak atau menerbitkan atau membantu dalam
percetakan atau penerbitan buku-buku, majalah-majalah,
risalah-risalah dan lain-lain bentuk kesusasteraan dalam
bahasa kebangsaan dan dalam bahasa-bahasa lain;
Untuk menggalakkan penggunaan bahasa kebangsaan
yang betul;
 Untuk menggalakkan penggunaan bahasa kebangsaan
supaya ia akan digunakan secara meluas bagi segala
maksud mengikut undang-undang yang sedang berkuat
kuasa.
Dewan bahasa kebangsaan ini turut disokong oleh seksyen
5 akta Dewan Bahasa dan Pustaka 1959(disemak 1978)
[akta 213] dan diperluas melalui akta Dewan Bahasa dan
Pustaka1995
Tujuan akta ini adlh memperkukuh dan memperkayakan
bahasa kebangsaan.
melaui akta ini ,maka DBP sebagai sebuah institusi yg diberi
autonomi telah menyusun pelbagai program bagi membina
dan mengembangkan bahasa dan sastera melayu.Selain
itu,DBP juga banyak menerbitkan buku,khususnya buku
sekolah dan buku ilmiah dlm bahasa kebangsaan.
 AKTA BAHASA KEBANGSAAN

Akta Bahasa Kebangsaan 1963/67 (dikenali juga

sebagai Akta 32) adalah suatu akta yang ditubuhkan
bagi menyatukan undang-undang berhubungan
dengan penggunaan bahasa kebangsaan. Ia
mengandungi 9 seksyen iaitu dari tajuk ringkas,
pemakaian dan mula berkuat kuasa hinggalah ke
seksyen terakhirnya iaitu borang.Akta ini
mengandungi 11 seksyen iaitu:-
 1. Tajuk ringkas, pemakaian dan mula berkuat kuasa.

2. Bahasa kebangsaan digunakan bagi maksud-maksud rasmi.

3. Menggunakan terjemahan.

4. Penggunaan bahasa Inggeris boleh dibenarkan dilanjutkan.

5. Penggunaan bahasa Inggeris boleh dibenarkan dalam Parlimen dan Dewan

Undangan.
6. Teks yang sahih bagi undang-undang.

7. Undang-undang bertulis yang dikanunkan sebelum 1-9-1967.

8. Bahasa mahkamah.

9. Tulisan bagi bahasa kebangsaan.

10. Bentuk angka

11Borang.
-kedudukan bahasa melayu sebagai bahasa rasmi secara
khusus diwartakan dlm Akta Bahasa Kebangsaan
1967.Seksyen 2 akta Bahasa Kebangsaan 1963/1967
menghendaki bahasa kabangsaan digunakan untuk
maksud rasmi.

-Akta ini menunjukkan bahasa semua urusan rasmi

kerajaan ,sama ada urusan tersebut dilaksanakan secara
lisan atau tulisan,perlu menggunakan bahasa kebangsaan.

-Akta ini juga secara langsung menuntut agar bahasa

melayu dipelihara,dibina,diperkembangkan,dipupuk dan
dibydayakan dlm semua situasi rasmi
 AKTA PENDIDIKAN 1996
Bahasa Kebangsaan Sebagai bahasa pengantar
utama.
1-bahasa kebangsaan hendaklah menjadi bhasa
pengantar utama di semua institusi pendidikan dlm
SISTEM PENDIDIKAN KEBANGSAAN kecuali sekolah
jenis kebangsaan yg ditubuhkan di bawah seksyen
28 atau mana2 institusi pendidikan lain oleh
menteri drpd subseksyen iniJika bahasa pengantar
utama di sesuatu institusi adalah selain drpd
bahasa kebangsaan,maka bahasa kebangsaan
hendaklah diajarkan sebagai mata pelajaran wajib
di institusi itu
 -Pada tahun 1956,kerajaan berusaha untuk
memdaulatkan bahasa Melayu
menerusi sistem pendidikan negara.Usaha ini
dilaksanakan menerusi
JAWATANKUASA PELAJARAN RAZAK 1956.
-ia menetapkan bahawa dasar pendidikan
kebangsaan adalah berteraskan penggunaan
bahasa melayu sebagai bahasa pengantar utama
-usaha jawatan kuasa tersebut yg dikenali sebagai
PENYATA RAZAK diperkukuhkan lagi oleh
JAWATANKUASA PELAJARAN ABDUL RAHMAN TALIB
1960.usaha ini telah mnjadi ASAS
Penggubalan AKTA PELAJARAN 1961
-Selepas 35 tahun diluluskan pula AKTA PENDIDIKAN
1996.seksyen 17 dlm akta ini masih mempertahankan
kedudukan bahasa melayu sebagai bahasa pengantar utama
dalam sistem pendididkan negara

-akta ini pula umumnya masih mempertahankan kedudukan

bahasa melayu.walaubagaimanapun,perkataan KECUALI dlm
akta ini memberikan implikasi kepad bahasa melayu kerana
sekolah jenis kebangsaan boleh menggunakan bahasa ibunda
mereka sebagai bahasa pengantar pendidikan.

-di samping itu,institusi pendidikan yg tidak menggunakan

bahasa melayu blh terus menggunakan bahasa lain sebagai
bahasa pengantar.
PENUBUHAN DAN PERANAN DEWAN
BAHASA DAN PUSTAKA

Dewan bahasa dan pustaka (DBP) ditubuhkan

22 JUN 1956 sebagai sebuah jabatan dlm
Kementerian
Pelajaran.Pada tahun 1959 DBP dinaik taraf
mnjadi sebuah badan berkanun yg
bermatlamat;
Berusaha memajukan dan mengembangkan peristilahan bahasa
Melayu.

Bertanggungjawab menyelaraskan penggunaan istilah dan ejaan

Bahasa Melayu

Menyusun kamus am dan kamus istilah dalam berbagai-bagai

bidang ilmu.

Bertanggungjawab menyalurkan atau menyebarkan istilah baru

secara berkesan kepada semua pihak yang memerlukannya.

Berusaha mengawasi penggunaan bahasa,khususnya penggunaan

istilah dan ejaan,di sektor awam dan swasta
-Bagi mencapai matlamatnya,DBP melaksanakan banyak
kegiatan kebahsaan.Tugas pertama adalah memperjuangkan
bahasa melayu sebagai bahasa kebangsaan stlh bahasa ini
diterima sbg bahasa kebangsaan tungal .

-DBP turut mencipta istilah2 baharu,menyediakan

kamus,buku2 teks dan bahan bacaan trmasuk majalah dan
risalah2 bahasa,kesusasteraan dan kebudayaan.

-DBP juga mengusahakan satu sitem ejaan baharu bersama

indonesia
 BM moden pascamerdeka mengutamakan perancangan
bahasa iaitu usaha memupuk bahasa ke arah taraf yang
lebih maju. Perancangan bahasa telah dilaksanakan oleh
Dewan Bahasa dan Pustaka (DBP) setelah ditubuhkan pada
22 Jun 1956. DBP berperanan untuk memajukan bahasa
kebangsaann dan kesusasteraan, mencetak dan
menerbitkan buku, menyusun dan menerbitkan kamus dan
menyeragamkan sebutan,ejaan dan istilah.

PERANCANGAN BAHASA MELAYU

Perancangan BM terbahagi 2:
i)Perancangan taraf
ii) Perancangan korpus bahasa
1.Perancangan taraf bahasa bererti perluasan dan peningkatan taraf
penggunaan atau peranan bahasa dlm masyarakat.Di Malaysia,bahasa
Melayu telah diangkat tarafnya mnjadi bahasa kebangsaan dan bahasa
rasmi negara melalui PERLEMBAGAAN.

2.Perkara 152 Perlembagaan Persekutuan dan Akta Bahasa Kebangsaan

mnunjukkan kepentinganmewujudkan bahasa kebangsaan dan bahasa
rasmi.
Secara umumnya BM Moden berfungsi sebagai bahasa kebangsaan, bahasa rasmi, bahasa perpaduan,
dan bahasa ilmu.

BAHASA KEBANGSAAN

Bahasa melayu sebagai bahasa kebangsaan telah termaktub dalam Perlembagaan

Persekutuan perkara 152 Bahasa yang digunakan untuk tujuan perpaduan kaum. Bahasa
Kebangsaan melambangkan identiti yang sama bagi semua kaum.

BAHASA RASMI

Bahasa rasmi ialah bahasa yang digunakan untuk urusan rasmi Negara. BM digunakan
dalam bidang pemerintahan dan pentadbiran, perundangan, pendidikan dan
perusahaan.

BAHASA ILMU

Bahasa melayu sebagai bahasa pengantar dalam bidang pendidikan. Melalui Dasar
Pendidikan Negara, bahasa kebangsaan telah digunakan sejak tahun 1981 di semua
peringkat persekolahan. Bahasa melayu digunakan untuk mengungkapkan pelbagai ilmu.

BAHASA PERPADUAN

Bahasa perpaduan bertujuan untuk menyatukan dan memberikan identiti masyarakat

Malaysia. Peranan bahasa melayu sebagai bahasa perpaduan disalurkan menerusi Dasar
Pelajaran Kebangsaan
 Perancangan korpus bahasa bermaksud
pembinaan bahasa.Terdiri daripad
a)PENGEKODAN
-penyeragaman iaitu usaha untk menghasilkan
satu variasi bahasa baku atau standard yang
sempurna.
-melibatkan
EJAAN,ISTILAH,PERKAMUSAN,TATABAHASA

b)PEMUPUKAN
EJAAN
Penyatuan sistem ejaan rumi antara Malaysia dengan Indonesia telah menghasilkan
system ejaan baharu.
DBP telah menerbitkan risalah Sistem Ejaan Rumi Baharu Bahasa Melayu untuk rujukan
masyarakat.
MBIM dan kini MABBIM telah menghasilkan Daftar Ejaan Baharu:
Terdapat 26 huruf iaitu melambangkan 6 huruf bunyi vokal dan 26 bunyi konsonan.
Vokal a,i,e,o,u melambangkan 6 bunyi vokal yang mempunyai
e-pepet dan e-taling.
Terdapat huruf diftong iaitu gabungan 2 huruf vokal yang disebutkan sebagai satu bunyi.

Huruf diftong
sebutan
contoh
ai
/ai/
aidilfitri, ghairah, pantai
au
/au/
aurat, saudara, harimau
oi
/oi/
Boikot. sepoi
TATABAHASA

Melibatkan penyeragaman dari segi morfologi dan sintaksis.

contohnya, dalam bidang morfologi
imbuhan pen- + perkataan tolak = penolak
Menerima imbuhan asing seperti maha-,pra-,anti-, -wan, dan man
Contohnya maha- + perkataan siswa = mahasiswa
Dalam bidang sintaksis
Contohnya; akhbar itu dibaca oleh beliau. Ganti nama diri ketiga hadir selepas kata kerja
pasif.

ISTILAH
1. Pembentukan istilah dilakukan oleh Jawatankuasa Istilah (JKI)
2. Pembentukan istilah kemudiannya diletakkan di bawah Jawatankuasa Tetap Bahasa Melayu
(JKTBM)
3. JKTBM menghasilkan Pedoman Umum Pembentukan Istilah Bahasa Melayu dan dijadikan
asas
untuk menggubal istilah.
4. Antara istilah yang dibentuk ialah bidang media, falsafah. sains sosial, sains asas dan
kesusasteraan.
Contohnya;
kajibumi
Psychology
Ilmu jiwa
Mathematic
Ilmu hisab
geomorphology
 PERKAMUSAN
Penyusunan kamus yang dilakukan oleh DBP melibatkan kamus
ekabahasa, dwibahasa dan istilah.
Bertujuan untuk merakamkan kosa kata BM Moden.
PERKAMUSAN
CONTOH
Ekabahasa
Kamus Dewan
Dwibahasa
Kamus dwibahasa Inggeris- BM
Pelajar
Kamus BM edisi pelajar
Istilah
Kamus istilah kimia KBSM

PEMUPUKAN
Pemupukan bermaksud usaha untuk mengembangkan bahasa agar
saling menterjemah dengan beberapa bahasa moden lain.
Dilaksanakan dengan pemupukan beberapa istilah dalam bidang
teknikal.
TOKOH BAHASA ZAMAN
PASCAMERDEKA

ASMAH HAJI OMAR

NIK SAFIAH KARIM
HASSAN AHMAD
ASMAH HAJI OMAR
 ASMAH HAJI OMAR
-merupakan lulusan sarjana muda dlm bahasa dan kesusasteraan indonesia
-penglibatan beliau dlm bidang ini mendorong melanjutkan pelajaran ke
tahap PHD

-dlm bidang linguistik, ASmah mempunyai kepakaran dlm beberapa bidang

antaranya TATABAHASA,PERKAMUSAN DAN BAHASA RAKYAT PERIBUMI.

-Dalam bidang tatabahasa,karya utamanya ialah NAHU MELAYU MUTAKHIR.

Buku ini membincangkan seluruh aspek yg trdapat dlm hierraki
tatabahasa.

-Dalam bidang perkamusan,antara tulisan belaiau yg amat dikenali ialah

A DECRIPTIVE AND CRITICAL ACCOUNT.

-aspek yg dibincang meliputi sejarah perkembangan perkamusan

melayu,kategori kamus2 melayu,dan aspek pentaksiran entri
-Asmah juga membuat kajian bahasa masyarakat peribumi.hal ini dpt dilihat melalui
tesisnya ,THE IBAN LANGUAGE OF SARAWAK;A GRAMMARTICAL DESCRIPTION
NIK SAFIAH KARIM
-lulusan ijazah sarjana muda sastera
-bidang pengukuhusan ialah tatabahasa,sosio-linguistik dan pengajaran bahasa
-karya utamanya ialah TATABAHASA DEwAN menjadi buku tatabahasa pegangan.
-buku ini dikatakan sbgai buku pegangan kerana buku ini menjdai buku rujukan
tatabahasa oleh semua pihak.
-amnya..buku ini terdiri drpd 3 bahagian
a)Sejarah dan variasi bahasa
b)Morfology
c)Syntaksis
-nik jga bnyak menulsi beberapa karya tntng sosiolinguistik anatarnya BEBERAPA
PERSOALAN SOSIOLINGUISTIK dan SOSIOLINGUISTIK BAHASA MELAYU DAN
PENGAJARAN

-selain memperluaskan ilmu bahasa,nik safiah memperjuang bahasa baku termasuklah

tulisan bahasa baku dan pengukuhan martabat melayu melalui PLM yg diterajui
HASAN AHMAD
 HASAN AHMAD
-Berasal dr muar johor dan merupakan lulusan ijazahsarjana muda
sastera.

-beliau bnyk berpeluanguntk mmbuat kajian dan penyelidikan di seluruh

negara khususnya pengumpulan cerita penglipur lara

-sewaktu menerajui DBP,beliau melibatkan diri secara bersungguh2 dan

penuh tanggungjawab dlm mengembangkan dlm mengembangkan
bahasa dan sastera serta mempergiatkan penerbitan buku dlm bahasa
melayu.

-beliau menumpukan perhataiannya terhadap isu perancangan bahasa

untuk meningkatkan bahasa melayu sebagai bahasa ilmu.
-antarakaryanya ialah keluar jendela,ribu tajuk buku baharu,setelah 54
tahun tanahh melayu merdeka
PENUBUHAN UNIVERSITI KEBANGSAAN MALAYSIA
-Universiti ini ditubuhkan bagi mendaulatkan bahasa melayu sbagai bahasa ilmu
dan kebangsaaan
-menggunakan bahasa melayu sebagai bahasa pengantar
UNIVERSITI MALAYA
-menawarkan kursus bahasa melayu sbagai bahasa kedua di jabatan pengajain melayu
-meanawarkan juga kpd mahasiswa bukan melayu
-mengubahkan bahasa pengantar dr BI-BM

PERSEKUTUAN BAHASA MELAYU UNIVERSITI MALAYA

-Berusaha mengembangkan bahasa melayu dan menggalakkan penggunaannya
-memberi sumbanagn konkrit utk pekembangan serta kemajuan kesusateraan
Dan kekayaan perpustakaan melayu
-mengembangkan keseian dan kebudayyan melayu
-mengembangkan kesenian & kebudayaan melayu
-menggalakkan & menjalankan pengajian dlm lapangan kesenian dan kebuyaan
melayu.
 1)Merupakan maktab perguruan yg dibina khas utk
melatih guru2 mengajar bahasa melayu ebagai bahasa
pertama dan kedua

2)Persatuan ini merupakan pertubuhan pelajar plg awal

melakukan tunjuk perasaan dlm
Usaha menuntut agar bahasa melayu dijadikan sbgai
bahasa pengantar di maktab perguruan

3)Tindakan ini merupakan tindakan pertama menentang

penyelewengan pelaksanaan dasar bahaa dlm sistem
pelajaran kebangsaan
-Ia ditubuhkan memastikan bahawa bahasa melayu menjadi nahasa tunggal
negara.
-secara amnya,BBBK ditubuhkan atas 3 matlamat utama
a)Mendaulatkan bahasa kebangsaan sebagai bahasa rasmi tunggal mulai
tahun 1967
b)Melaksanakan kehendak2 perlembagaan negara yg tercatat dlm
PERLEMBAGAAN
NEGARA FASAL 152
c)Menimumbulkan semanagat cinta akan perjuangan mendaulatkan negara
-bagi membolehkan matlamat tersebut tercapai..BBBK ditubuhkan seleuruh
negara
dan memberikan ceramah,penerangan dan rapat umum untuk menyatakan
perjuangan mereka trhadap bahasa melayu
-antara sumbangan yg penting ialah kesungguhan mereka menentang AKTA
BAHASA
KEBANGSAAN 1967.