Download as ppt, pdf, or txt
Download as ppt, pdf, or txt
You are on page 1of 62

National Institute of Social Development

DCP 113

Human growth and Development


udkj jOkh yd ixjOkh
udkj ixjOkh ms<sn|
ufkdaoHd;aul kHdhka
udkj ixjOkh ms<sn| ufkdaoHd;aul kHdhka

is.auka fm%dhs ufkda ,sx.sl ixjOk


wjka
cska mshdfca m%cdkk jOk kHdh
,s f.dials iudc ixjOk kHdh
fcdaka fnd,a nkaOk kHdh
f,darkai fld,an.a iodpdr ixjOk kHdh
trsla trslaika ufkda iudcSh ijOk wj
hqrS fn%dkaf*kafn%k cSj mrsir oHd;aul
kHdh
't*a ialsk yd phdjdoSka m%fndaOl m%;spdr
nkaOkHdh
wdfkda,a f.i,a mrsK;jdoS kHdh
frdn yeyia ixjOk ldh ixl,amh
ufkda ,sx.sl ixjOk wj
(Freuds Stages of Psychosexual
Development)
ufkda Yaf,aIKjdoS kHdh

is.auka fm%dhs iska ufkdaYaf,aIKjdoS kHdh bosrsm;a


lf,ah' thg wkqj cShd cSj;a ug wdYdj olajk w;r iqL fokdj
Wfoid lghq;= lrhs mqoa.,fhl=f.a <udfha ixjOkh fm%dhs
iska w:l;kh lrkq ,nkafka fuu iqL fokd uq,Ouh (Principal
of Pleasure) mok fldgf.kh fufia Wmf;a isg orejd iqLdiajdoh
,nka miqlrf.k hk wj 05la we;s nj fm%dhs mjihs fuu wjka
ufkda,sx.sl ixjOk wj f,i k lrkq ,nhs
fm!reI ixjOk kHdh flaka.; we;af;a mqoa.,fhl=
;=< ,sx.sl wdYajdoh we;s lrk n,mEu u;hs' tla tla
jOk wjia:djloS h Yr fldgila ,sx.sl W;af;ackhg
fYaI ixfoS;djla olajhs' fuu Yr fldgia k uqLh"
.=o ud.h iy m%ckfkash m%foaYhhs'
wjh idudkH jhi bkash ixflakah

uqh wjh Wmf;a isg jir uqLh


Oral Stage 02 brSu yd yemSu

.=o $mdhql wjh wjqre 02 isg u<my lsrsfuka fyda r|jd


Anal Stage 04 .eksfuka kaokhla ,nhs

,sx.rEmsl wjh wjqre 04 isg m%ckl bkashka


Phallic Stage 07 iamY lsrsu"tajdfha
^Bmia yd bf,alag%d msysu fjkial ms<sn|
ixlSK wjh& l=;=y,hla mj;s
.=ma;$iejqk$ wjqre 07 isg 11 iqLiajdoh ,ef ksh;
ks,Sk wjh ud.hla ykd.eksug
Latency Stage wmyiqh bf.kSu"
we.hsu wdoshg h
Wkkajla ksrslaIKh
l, yel

jDoaO wjqre 11 isg reoaO ,sx.slhka


lduql$m%ckk wjh bosrshg flfrys wdlIKh"
Adult Stage
uqh wjh (Oral Stage)

fuu ld,fhaoS ;Dma;sfha m%d:l wjOdkh fhduq jkafka


uqLhghs' fuu wjfhaoS orejdg u ls fok w;r Wrdf iy
uqLhg hula ms<s.ekafuka ;Dma;sh w;a oshs' b,a,d
isk g lsoSug uj m%;slafIam lf,d;a Tyq wiykhg m;af'

fm%dhs g wkqj orefjl=f.a u ls f wjYH;dj ieu gu iy


wl f,i imqrd ka g Tyq iqnjdoS iy Tyq wjg isk wfkl=;a
wh i`oyd oe we.hSula we;s wfhla njg m;af'

tfiau kshu ;Dma;shla fkd,nd bcdNx.;ajhg m;ajk wh ;=,


ij wY=Njdos ,laIK fmkakq lrk w;r oafYh" ffjrh" Wmydih
jeks ,laIK fm!reI ;=, jOkh h yelsh
.=o wjh (Anal Stage)

fuu wjfhaoS orejd u,my lrsfuka yd th md,kh


lsrsfuka ;Dma;shla ,nhs'

fm%dhs g wkqj fuu ld,fha wkjYH md,khlg k;=


lsrsu fya;=jka ksis ;Dma;sh wysf th mqoa.,
fm!reIh wjq,a iy.;" wms,sfj," idyisl" fkdie,ls<su;a iy
uqrKavq njg m;alrhs' tfiau mqoa., p;h" uiqre"
;ukafj;u rojd .kakd" ys;=jlaldr" b;d iqlaIu" wlukH
l,yld tlla h yelsh'
,sx.srEmsl wjh (Phallic Stage)

,sx.sl W;af;ackh Wmojk l,dmh ,sx.sl


m%foaYhhs' fuu wjia:dfoS orejd Tyqf.a ,sx.sl
bkaSh ms<sn`oj jvd Wkka f' fuysoS u;=jk
>gkh k bmia ixlSKhhs (Oedipus Complex)
^ia;%Skaf.a bf,lag%d ixlsKhhs (Electra
Complex) bmia ixlsKh k reoaO ,sx.sl
foumshd whs;slr .ekSug iy iudk ,sx.sl
foumshd bj;a lsug orejd ;=, we;s w{dksl
wdYdjhs'
.=ma;$iejqk$ks,Sk wjh (Latency Stage)

h wdldrhlg ,sx.sl ye.S yd wdYdjka hgm;a jk njla fmkakq


lrhs reoaO ,sx.slhka kqreiakd w;r iudk ,sx.slhka yd tlaj
lghq;= lrhs ndysr l%shdldrl" w;ayod ne,S" l%svdjka
wdoshg fhduqula oel.; yelsh fuu ld,fha iqLiajdoh
,nd.kakd iDcq ud.hla ykd.eksug fkdyelsh

jDoaO lduql$m%ckk wjh (Adult Stage )

fuu wjfhaoS oa;Shsl ,sx.sl ,laIK my,u;a iu. reoaO


,sx.slhka flfrys wdlIKh;a"iudchg yqreu" iuqy lghq;="
j.ls ndr.eksu /lS rlaId ioyd fhduqj iajdk;ajh wdoS ye.S
my, jkafkah
cska mshdfca nqoa jOk kHdh

Piagets Cognitive Development Theory


cshd yd mrsirh w;r we;sjk wkafhdkaH l%shdldrl ksid
ukfi lsish jHqyhka fyj;a rgdjka f.dvkef.a fuu rgdjka
l%ufhka ixlSK jk nj;a tajd kuHYs,s nj;a mshdfca m%ldY
lrhs
fuu udkisl rgdjka ialSud f,i yeoskajq w;r fuu ialsud
mq,au u; nqoah jOkh f

Ydrsrsl jOkh yd
ndysr mrsirfha w;aoels ,eu
ksidfjka nqoah m%udKfhka yd .=Kd;aul ndjfhka jOkh
jk nj fmkajd fohs'
mshdfcag wkqj nqoah fohdldr f

cSj oHd;aul nqoah ;dlsl nqoah

nqoah jOkh jkafka cSj oHd;aul miq;,hla ;=,h wk;=rej


mrsirh yd wLKavj .eu ksid cshd l%ufhka ixlSK nqoa
jHqyhka f.dvk.d .ks' fuu jOkh;a iu. ld, wjldYh jYfhka
ria: f,i is;Sf yelshdj jOkh f tu.ska ;dlsl ka;kh
ysf
nqoa jOkh .%y lsrsu i|yd mshdfca iska
ykajdka kj jd.a ud,dj

ixOdk l%shdj,sh Organization


ialsud Schema
wkqj:kh Adaptation
iud.%yKh Assimilation
m%;sfhdackh Accommodation
iu;=,s;;dlrKh Equilibrium
ialsud' Schema

mqoa.,hd ndysrj olajk phd wkqj ukfia ;sh yels hehs


wkqudk lrk ka;k jHqyhls l%shdldrs nj fyda ka;k l%shdj,sh
fuyhjk uq,sl udkisl ie<eiauo f

w,q; Wmka orejdg h h m%;Sl oelsf yelshdj we;


fuu m%;Sl iycfhka yd ndysr W;af;acl ksid l%shd;aul f
lsish W;af;ackhlg m%;Slhla oelafos kj oekqula u;lfha
we;sf
tysos ir< ialsudjla kj w;aoelsu ksid ixlsK njg m;af
wdrNfha fuu ialsud ixOdkd;aul ke; mrsirfha w;aoels
,eu;a iu. l%ufhka ialsud ixOdkd;aul yd ixlsK njg
m;af nqoafha l%shdldrs;ajh u; ialsud fjkilg ,lajk w;r
jhiska jefv;au kj ialsud f.dvkef.a
ixOdk l%shdj,sh Organization

ksidf.a nqoauh l%shdj,sh udkisl jHqy rgdjlg wkqj


ixOdkh lsrsf keUqrejla we;s nj mshdfca fmkajd fohs
ndysr f,dalh f;re .eksug;a" f,dalh yd lghq;= lsrsug;a
Wmldr jk udkisl fuj, jkqfha fuu udkisl jHqyhkah iycfhka
udkisl yelshdjka Wreu fkdjk nj mshdfcaf.a u;h f ta fjkqg
uq,sl h h m%;Sl yelshdjka muKla mj;s
wkqj;k l%shdj,sh' Adaptation

Wmosk gu <orejdg uqK .efikafka wiykldrs


mSvdldr ysxidldrs jq mrsirhls tfy;a fuu kj mrsirhg
wkqj;kh f Yla;shla "m%jk;djhla Wmosk gu
,nd ;sfmqoa.,hd;a mrsirh;a w;r iu;=,s; njdh
/l.eksug csj oHd;aul lsish l%shdj,sla l%shd;aul
f mqoa.,hdf.a nqoa jOkh lr.ekso mrsirhg
wkqj:kh u u.ska isf
iud.%yKh Assimilation

orefjl=f.a ukfiys jOkh we;s udkisl jhqyhka


orejdg uqK .efik mrsir ixisoaka f;re.eksug
m%udkj;a jq l,ays ukfia isjk l%shdj,sh iud.%yKh
f,i ykajhs' oekgu;a okakd foa Wmldr lr.kska kj
fohla f;re .eksuhs'
As children assimilate new information and experiences, they eventually change their
way of thinking to accommodate new knowledge
m%;sfhdackh' Accommodation

iud.%yKhg jvd .eUqre jq l%shdj,sls mj;sk ialsudjka kj


fohla f;are lr .eksug m%udKj;a fkdjk wjia:djl jvd fhd.H jq
kj ialsudjka f.dvk.d .eksuhs iq iq w;ayod ne,s" ;e;ajro
l%uh wdosh nd;fhka kj oekqu jOkh lr.ks

fufia iud.%yKh yd m%;sfhdackh Wmfhda.sfldg .kska


nqoa jOkh islr.kska mrsirfha ixlSK ;a;jhkg
yev.efia
iu;=,s;;dlrKh' -Equilibrium

ukfia isjk nqoauh l%shdj,sh ixOdkh" iud.%yKh"


m%;sfhdackh u.ska isjk wkqj:k l%shdj,sh hk ish,a,
udkisl iu;=,s; ;djhg Wmldr f

kj w;aoelsula fyda l%shdldrlula ,o gl oekgu mj;akd


udkisl jHqyhla u.ska th f;are .eksug W;aidy .ks mj;akd
ialsud j,ska th f;are .eksug yelsk udkisl iu;=,s; ndjh /fla
tfia fkdyels jk gl udkisl wiu;=,s; njla we;sjk w;r th iukh
lr.eksug udkisl fm<ula we;sf tysos iud.%yKh fyda
m%;sfhdackh u.ska m%cdkk jHqyhka ys fjkila we;sfldg
ka;k l%shdj,sh jvd;a M,odhs njg m;alrkq we;
01 bkaSh pd,l wjh ^Wmf;a isg udi 18-24 olajd&
Wmf;aos orejdg l, yelafla m%;Sl lsysmhka muKs wod,
m%fndaOlhla ,o g m%;Sl l%shd;aul f
brsu".s,su".%yKhyd oelSu ta w;r f fuu m%;Sl
l%shd;aul u u.ska ndysr f,dj is yd m%;spdr
olajhsbkashhka u.ska ,efnk ixfok wkqj nqoah
l%ufhka jOkh f ndysr mrsirh iu. l%shdjka je u;a
iu. l%shdjkag wod, jHqy ialsud f.dvkef.a

fuu wjfha uq,Sl ,laIK


ixfokhka yd pd,l l%shdjka w;r inkaOhla we;s u
jia;=jl ks;H;dj jgyd .ks
b,lalhlg fhduqjq l%shdldrl islrhs
;u jgmsgdj wjldYh ms<sno jegysula we;slr.ks
NdId mrsyrK yelshdj l%ufhka ,nd.ks
02' mqj l%shdldrs wjh wjqre 02 ;a 07 olajd
ld,h

l%shdldrl u.ska ka;kh lrd taf l%shdj,sfhaos


l%shd wNHka;r .; lr .eksu jeo.;a f l%shdldrl
l%shdjkag mukla iSud we;s g B<.g isjk foa
ms<snoj wkdjels mejeiSug yelshdjla fkdmj;s

m%udKj;a NdId ixjOkhla is f


ixfla;d;aul j is;Sug yelshdj ,nhs
tl osYdjlg keUqrej" ;dlslj is;sh yelsh
ka;kh wd;au flakash f
wka mqoa.,fhl=f.a oDIa fldaKfhka ne,sh fkdyelsh
mqj l%shdldrs wjfha orejkag b.ekafu oS
nqoauh yelshdjka jgydf.k" nqoauh l%shdj,sh fmdaIKh jk wdldrh g
mj;akd ialsudjkag iud.%ykh lr.; yels wjia:djka ,ndoSu;a'
l%shdldrl ixOdkh lsrsu;a isl, hq;=h'

01 oDIH wdOdrl yd ixfla; wdOdr Nd;h

02 ,ndfok Wmfoia fl jdlH yd fl jpk nd;fhka yd l%shdfjka


fmkau'

03 iEu <ufhl=gu tl yd iudk f;re.eksf yelshdjla we;ehs is;d


lghq;= fkdlrsu

04 <uqkag jvd;a imj$<uqkaf.a jd.a ud,dj f;are .kska NdIdjka


nd;d l, hq;=h
05 ixl,am yd NdIdj bf.ksug mokula ,ndosh hq;=f"
ta ioyd w;aoels ,nd.eksf wjia:djka ,ndosh hq;=h

06 pd,l l%shdldrl jelsrsu

07f.j;aj b.ekau fjkqjg .fYkh fldg f;are .eksug


m%udKj;a ld,hla ,ndfoka fifuka b.ekau
M,odhs f
fuu wjfha uQ,sl ,laIK lSmhls
fN!;sl f,dalfhys ia:djr nj ;dlslj ydkd.ekSu'
jH yd jia;=ka fjkial j,g Ndckh l< o tu jia;=kaf.a
uq,sl ,laIK ;j rg;a ixrlaIKh jk nj wjfndaOlr.kS'
wkkH;djh hkq
mqoa.,fhl=" jia;=jla ld,h iu. fjkia fkd ta whqrskau
mj;skafkah hk woyih' hula wvq fkdlf,a k fyda tl;= fkdlf,a
k fjkila is fkd mj;sk njh'

ydks mqrKh fyj;a jkaosh


h osYdjlska " wxYhlska isjkakd jq fjkial ;j;a osYdjlska
fyda wxYhlska fjkila lr h:d ;;a;ajhg f.k wd yels nj
ms<sno woyihs'

m%;Hdj; nj
h l%shdj,shla kej;;a wmiaig l%shd;aul lr ne,sug we;s
yelshdjhs' fuu m%;Hdj; nj jOkh fuka miqj bosrshg
yd wdmiaig f,i fome;a;gu is;d ne,sug yelshdj jOkh
uh
) j.SlrK olaI;djh ) mmd .; lsrsu
b.eka wdOdrl" WmlrK iy Y%jH oDIH wdOdrl Nd;
lrkak
YsIHkag ir, mrSlaIK lsrSug w;ayod ne,Sug yd
ksudK lsrsug wjia:djka ,ndosh hq;=h
lreKq bosrsm;a lrk g yd lshjk g uekka ixOdkh
lrk ,o fl mdv fldgia Nd;d l, hq;=h'
ixlSK woyia f;are lsrsug Tjqkg jvd;a yqre ir,
WodyrK Nd;d lrkak
j. lsrsug yd ldKav lsrsug wjia:dj ,ndfokak
;dlsl yd Yaf,aIKd;aul ka;kh wjYHjkakd jq .eg,q
bosrsm;a l, hq;=h
taldldrs iajremh" jl iajrEmh yd Ydia;%sh nj wvql,
hq;=h
;ks ;ks l%shdjkag jvd iduqysl l%shdjka yd
l%svdjka ioyd wjia:djka ,ndoSu
fuu wjfha oS oHd;aul ;lk l%uh l%shd;aul lrkq
,nhs WmkHdi f.dv kxjd p,Hka md,kh lrka udkisl
mfhaIK ie,iq lsrsug;a tajd mrslaIKhg ,lalsrsug;a
yels f'

lreKq lsysmhla tlg f.k i,ld ne,sf yelshdj we;


m%;Hdj; yelshdj fydoska je we;'

O oE .fIKhg yd iudch uqukskau m%;sixOdkh


lsrsug wjYH ie<iq ieliSug yelsh'
fuu jhfiaoS ksoyig wdorh lrkq ,nk w;r
ksiqkag isjk wlghq;=l yd wiudkj ie,ls wdoshg ffjr
lrkq ,nhs'

ful, we;sjk fYaI prs; ,laIKhla jkafka kj fh!jk wd;au


flakaSh njhs

;ukaf.a Yajdihka yd wdl,am Yaf,aIKh lrhs wka


wh ;uka.ek is;kafkahhs yd Tjqkaf.a is;=,s .ek is;hs
ixhqla; l%shdldrs wjfha orejkag b.ekafu

oS
oDIHdOdr Nd;h m%ia;dr"pd igyka "rEm igyka" O
j.Slrk igyka rela igyka wdosh nd;h'

prs; l:d"kjl:d hkdosfha tkq ,nk prs; ms<sno idlcd lsrsu


yd ;u ;ukaf.a prs;hkag ieioSu'
iuld,Sk foaYmd,k "iudcsh wd:sl yd wd.l hkdos
lafI;%hka ms<sno h h ud;Dld f;drd .kska ta ms<sno
;dlsl yd jdod;aul ,sm ielisu jdohka meje;au' ufkda
rdcHhka ms<sno ,sms ,su' ^Wo -id.r m;=f,a mosx
u" f,dalh fjkia lsrsf jrula ,enqkfyd;a&

mfhaIK ie,iq lsrsug wjia:djka ,ndoSu'


lKavdh jYfhka yd hq., jYfhka i ie,iq lsrsug;a
lKavdhula ;=, lghq;= lsrsug;a wjia:djka ,ndoSu

;llsrsug bvlv we;sjkakd jq jD; m%Yak ,ndoSu'


^ksoyia fi!LH fiajhla mej;Sfuka ixjOkhg jkakd jq
n,mEu&

yq lreKq fjkqjg mq,a ixl,am W.kajkak Wo(


wk;cd,fha we;s jdis yd wjdis fudkjdo @
.eg,q ioSfos l,am i ms<snoj idlcd lsrsug
wjia:djka ,ndoSu'

iul mej;sh yels hym;a yd whym;a ,laIK fjkalr


.eksug l%shdldrl ie<iq lsrsu'

YsIhkag bf.kSug wjia:djka i,idoSu Ih


ksfoaYhka wjika lsrsu fjkqjg u;a ka;k
Yla;sh lis; lsrsug yels b.eka l%u Nd;d lsrsu'
nqoa l,nk" jdo jdo" idlcd" l%shdldrl
ksudK ieliSu hkdos O l%shdud. Tiafia
nqoauh ixjdohkag wjia:djka we;slr,Su'
m%cdkk ixjOkfha moku jkqfha
<uhdf.a is;=,s yd <uhdu fhduq jq l%shdjkaa lsrsu
u.sks

blauka b.ekau yd l,ska b.ekau wid:lh'

Bkshd bf.kqu fndfyda g mqre ksid we;sjkakd jq


hdka;%sl olaI;djhls" fuu.ska wjfndaOh fjkqjg lreKq
/ila ord isu mukla isf'
ft;sydisl ixialD;sl ufkdaoHdj keue;s ufkdaoHd
lafI;%fha ksud;D jkafka ,s f.daialsh Tyq
bossm;a lrk ,o kHdh iudc ixjOk kHdh k f'

A pioneer of the sociocultural approach was


the Soviet psychologist Lev Semyonovich
Vygotsky (1896-1934),
ienE ixjOk ugu^ Actual Development& lsish
ksYa; wjia:djl <ufhl=g h fohla lsrsug we;s yelshdj

ienE ixjOk ugf isg Bg by<ska ;j rg;a oshqKq l,


yels NjH ixjOk^ Potential Development& ugula
mj;sk nj fmkajd fohs

fufia ienE ixjOk ugf isg NjH ixjOk ugu olajd


<uhd by,g Tijd ;eu .=rejrhd fyda oekque;s jeyshka
iska wjYH oekqu ,ndoSfuka yd u.fmkau u.ska isl,
yelsh'
iudc wka; ls%hdldrs;ajh m%cdkk ixjOkfha m%uqL
,laIKh f
bf.kSfuka mcdkk jOkh isjkakg k wfkla ;eke;a;d jvd
okafkl= h hq;=h (More Knowledgeable Other)
Wmrs ixjOk l,dmh (Zone of Proximal Development)
01 iudc wka; l%shdldrs;ajh m%cdkk ixjOk
l%shdj,sfha uq,sl ,laIKhls

fuh mshdff.a u;jdohka g imqkfhkau m%;sreoaO


m%fYhls'
mshdfg wkqj <uhd miqlr hk wj ;=, ta ta wjj, ,laIK
wkqj ixjOkh isjk njh' ixjOk wjh m%Odk jk w;r
<uhdf.a wef.a mj;sk ugu wkqj bf.ksu isfjhs
iEu <ufhl=f.a u ixialD;sl ixjOkh m<uqj Tyq csj;ajk iudc
;,fhaoS;a fojkqj <uhdf.a mqoa.,;,fhaos;A wdoS jYfhaka
fojeoEre f'
<uhd iudcfhka hula bf.kf.k miqj th ;ukaf.a fm!reI
.=Kdx.hla jYfhka th ixjOkh lr .ks' ta wkqj iudcfha
olakg ke;s" idrOuhla <uhskag b.ekah yelsfkdf'
02' bf.kSfuka m%cdkk jOkh isjkakg k wfkla
;eke;a;d jvd okafkl= h hq;=h'

ienE bf.kSula isug k wfkla ;eke;a;d jvd


oekque;s wfhl= h hq;=h
(More Knowledgeable Other ) MKO
.=rejrfhl=
jeysfhl=
iujhia tfy;a jvd oekque;s wfhl=
.%ka:hla
mrs>Kl jev igykla
ck ikaksfok udOHhla
03' Wmrs ixjOk l,dmh
^Zone of Proximal Development&

<uhdg ;ud iskau ;ksj <.d lr .eksu Ialr jq tfy;a jvd


okakd wfkl=f.a u. fmkau yd osrs .ekau u.ska
idOkh lr.; yels l=i,;d
jvd oekqu;s wkH mqoa.,hd
bf.kqu

fkdokakd foa
oekgu;a <uhd
fyj;a
okakd foa
,nd .;hq;=
fyj;a m%cdkkh
m%cdkkh

<uhdg ;ud iskau ;ksj <.d lr .eksu


Ialr jq tfy;a jvd okakd wfkl=f.a u.
fmkau yd osrs .ekau u.ska idOkh
lr.; yels l=i,;d
fkdokakd foa
oekgu;a <uhd
fyj;a
okakd foa
,nd .;hq;=
fyj;a m%cdkkh
m%cdkkh

fuu mr;rh jeu iqN odhl fkdf' mr;rh je k bka


woyia jkafka <uhd ;=< ixl,am idOkh yd h wdldrhl
bf.kSf W!k;djhla mej;sh yels njh'
iudc ixjOk kHdfha ixl,am

f.dialsg wkqj NdIdj m%Odk bf.kq udOH f'


<uhdg b;d nyq, jYfhka NdIduh w;aoels ,ndoSfuka
Wmrs ixjOk l,dmhg <.d h yelsh'

mqoa., m%cdkk jOkh fl,skau mqoa.,hd ;=,sk


mek fkdk.shs' th yg .kafka iudch iu. O ugf
wka;l%shd u.sks
.=rejrfhl= <ufhl=g Wol, hq;af;a ;djld,sl jYfhka
muKs' wdrNfhaoS .=rejrhd n,j;a wfhl= f,i
l%shdlrka <uhdg by, ke.Sug w;fohs <uhd
l%ufhka by, k.sk g .=rejrhd l%ufhka l=vdh
hq;=h" <uhdg iajdkug bvy, hq;=h'
iudc ixjOk kHdfha ixl,am

<ufhl=f.a m%cdkk jOkh ms<sno mfhaIK lrk g


yqfola <uhd ms<sno muKla wOHhkh lsrsu
m%udKj;a fkdf' <uhd yd foaudmshka" ifydaor
ifydaorshka" mrsirh " iudch" mdi,a jd;djrKh wdos f,i
<uhd wkH m%cdj yd mj;ajk wka;ino;djhkao
wOHhkh l, hq;h'
NdIdj

we;=,; l:kh
ndysr iudcfhka Wlyd .kakd foaj,a h,s fufkys lrka
tajd wdY%s;j fhfok wdjckhhs

ndysr iudc l:kh


Wmrs ixjOk l,dmh

NjH ixjOkh

wdOqksl;aj iyfhda.S;d m,x neoSf


mqyqKqj bf.kqu kHdh

jvd okakd wkH mqoa.hd iudcSh wka; l%shd


bf.kqu u.ska my< ugf isg by< ugug f.k wd hq;=h

<uhdf.a ienE ixjOk ugu

You might also like