SEMINARSKI RAD

VIEFAZNI REAKTORI
Radila:Sivac Aida
UVOD
Viefazni reaktori zahtjevaju prisustvo kontaktiranja i interakcije vie od
jedne faze za reakcije koje se meu njima odvijaju.
Tu spadaju reakcije fluid-fluid (G/L i L1/L2), fluid-vrsto (G/S i L/S) kao i tri i
vie sistema.
Da bi dolo do odvijanja reakcije materijal mora da se kree od glavnog dijela
faze do njegove okoline (granice) ili u drugu fazu.
Da bi se dobio izraz za ukupnu brzinu procesa potrebno je da se definiu
pojedinani stepeni brzina na istoj osnovi.
Kod reakcija koje se odvijaju u fluidizovanim punjenjima prisutno je ak 5-13
stepeni u serijsko-paralelnom predstavljanju reakcije.
Prema tome, za svaki tip sistema mora se razviti odgovarajua kinetika.
Generalno, ako su svi stepeni otpora linearni u koncentraciji, tada se brzine
veoma lako povezuju. Meutim, ako neki od stepeni nije linearan, tada se
dobija glomazan (sloen) izraz za ukupnu brzinu.
 Primjer
Na primjer, u visokoj pei prisutno je
najmanje pet razliitih faza: G, L1, L2, S1, S2,
gdje je: G-vazduh, L1-teni metal; L2-tena
ljaka; S1- -ruda (Fe2O3); S2-koks-topitelj.
Primjer,proces sagorijevanja estica uglja.
Zbog pojednostavljenja zanemareno je
obrazovanje CO.
Prikaz aerobne fermentacije kod koje
mikrobi "diu" kiseonikom
Definicija pojedinih stepena brzina

Ovi izrazi se mogu meusobno preraunavati, na primjer:

Ako su pojedinani stepeni u seriji
Ako su pojedinani stepeni povezani
paralelno
Tejlorov (Taylor) izraz
Kako su stepeni prenosa mase svi linearni u c, dakle koncentraciji, tada je
jedino reakcioni stepen taj koji moe da bude nelinearan i moe dovesti do
potekoa.
U takvim sluajevima nastoji se zaobii tako glomazne izraze zamjenom
nelinearnih stepeni sa linearnim aproksimacijama na osnovu Tejlorovog
(Taylor) izraza
Korienjem Tejlorovog izraza vri se linearizacija u okolini take co .
Razvijanje bilo koje funkcije u red u okolini take co na osnovu Tejlorovog
reda provodi se na sljedei nain:
Grafiki prikaz linearizacije brzine u
okolini take co
PRIMJER
Potrebno je iznai izraz za ukupnu brzinu za
sljedeu G/S reakciju:
A(G) + B(S) R(G) , koja se odigrava na
ravnoj ploi. Reakcija na ploi je s obzirom
na reaktant (A) prvog reda, pri emu se
takoe mora voditi rauna o prenosu mase
kroz film.
RJEENJE:
Brzina kroz film

Brzina reakcije na povrini vrstog

reaktanta B:
Opta performansna (projektna)
jednaina
Za dvije faze koje se mijeaju razvijen je izraz za jednainu projektovanja:
(ULAZ=IZLAZ-AKUMULACIJA-NESTAJANJE) Za materijalni bilans, bilo za cijeli
reaktor, bilo za difencijalni dio reaktora bitan je odnos potronje reaktanata A
i B. Ponekad stehiometrija daje odnos reaktanata A i B (na primjer: A+BR),
a neki put ne, na primjer:
A deaktivirajui katalitiki R , pri emu se katalitika aktivnost moe
sagledavati kao reaktant.
Gubitak katalitike aktivnosti zavisi od vie faktora kao to su:
1. koliina proreagovalog A do konanog proizvoda R,
2. stepena reagovanja,
3. temperatura provoenja reakcije i sl.
Projektna jednaina
Ukljuujui sve navedene faktore,
moe se ispisati projektna
jednaina, kao

Ravnotea obuhvata: Kinetika obuhvata:

ravnoteu faza, brzinu odvijanja hemijske reakcije,
rastvorljivost, brzine prenosa materije i toplote.
koeficijent raspodjele,
Henrijevu konstantu,
hemijsku ravnoteu...
 Proticanje i kontakt faza ukljuuje:
raspodjelu vremena zadravanja,
rano ili kasno mijeanje,
ekstremne sluajeve klipnog proticanja i proticanja sa idealnim mijeanjem.

Stanje agregacije faza: ekstremne sluajeve makro i mikrofluida kao i parcijalnu

odnosno djeliminu segregaciju.
Poto je razvijanje generalne performansne jednaine sasvim nepraktino, uvijek se
pribjegava aproksimacijama koje vode pojednostavljenju.
Umanjenje (svoenje) na jednofazne
sisteme

Budui da su performansne jednaine za dvije promjenljive faze mnogo

kompleksnije nego za jednu promjenljivu fazu; to se najee provodi
pojednostavljenje tretirajui samo jednu fazu.
Ovakvo pojednostavljenje mogue je gdje barem jedna faza protie idealnim
mijeanjem, ili gdje je arna faza uniformno rasprostranjena u reaktoru a
jedino se lagano mijenja tokom vremena.
Primjer uniformnog arnog S-sistema deaktivirajui katalizator
ZAKLJUAK

esto puta se veoma "siromaan" model obrauje kompjuterima sa "i"- tom

tanou, a na nae iznenaenje projektuje se reaktor koji ne odgovara naim
pretpostavkama.
Pri izvedbi ili izboru odreenog tipa reaktora od velikog znaaja su i: veza
mikrokinetike reakcije i fenomena prenosa materije i energije, dinamika
fluida kao to su neidealno strujanje i raspodjela vremena zadravanja,
uklanjanje/dovoenje toplote, svojstva katalizatora.