Govor

Pamenje i uenje su funkcije velikih delova

mozga, ali su centri koji kontroliu neke druge
vie kortikalne funkcije - posebno govor
lokalizovane u kori mozga.
 Govor - definicija
Govor je razumevanje izgovorenih i napisanih
rei i izraavanje ideja govorom i pisanjem.
Zavisi vie od jedne nego druge modane
hemisfere koja se stoga zove dominantna.
 Funkcionalna anatomija mozga
Leva hemisfera je u veini osoba dominantna za:
Govor
Vete nauene pokrete
Raunanje
Desna hemisfera je u veini osoba dominantna za:
Prostornu orijentaciju
Prepoznavanje lica
Muzike sposobnosti
 Komplementarna specijalizacija
hemisfera nasuprot dominantnosti
Tzv nedominantna hemisfera nije slabije
razvijena ve je specijalizovana za prostorno
vremenske odnose - ukljuena u identifikaciju
objekata po formi i prepoznavanje muzike, npr.
Takoe ima primarnu ulogu u prepoznavanju lica.
koncept
konceptomdominantnosti
komplementarnehemisfere treba zameniti
specijalizacije
hemisfere:
Za sekvencijalno analitike procese - govor
Za vizuoprostorne odnose.
 Dominantnost ruke
genetski determinisana
91% populacije je desnoruko.
Desnoruke osobe:
Kod 96% dominantna je leva hemisfera
kod 4% dominantna je desna hemisfera.
Levoruke osobe:
Kod 15% domiantna je desna hemisfera
kod 15% nije jasna lateralizacija
kod 70% domiantna je leva hemisfera.
 Disleksija - nemogunost itanja 12 puta je
ea kod levorukih nego desnorukih, pa se
pretpostavlja da neki razvojni problem u levoj
hemisferi dovodi do prelaza dominacije na
drugu stranu rano tokom razvoja.
Talenat levorukih je iznad proseka u
prostornom smislu (umetnici, muziari,
matematiari).
 Razlike u hemisferama
Anatomske razlike:
Gornji temporalni reanj je vei sa leve strane.
Desni frontalni reanj je deblji nego levi
Levu okcipitalni reanj je iri
Hemijske razlike:
Koncentracija dopamina je vea u levom
nigrostrijatnom putu kod desnorukih osoba.
 Govor
kljuni je jedan
deo od
ljudske
Govor
osnova ljudske inteligencije i
kulture.
Centar
fisure: za govor cerebralni
lateralni se prostire sulkus
du i pored silvijeve
dominantne
hemisfere.
Region zadnjeg dela gornjeg temporalnog girusa se
zove Vernikeova areja (40, 41, 42), I ukljuena je u
razumevanje zvune i vizuelne informacije.
Projektuje
areju se kroz
(44) u arkuatni fascikulus
frontalnom renju u Brokinu
ispred donjeg
kraja motornog korteksa.
 Brokina areja prebacuje informaciju dobijenu iz
Vernikeove areje, u detaljan i koordinisan obrazac za
vokalizaciju koji alje u govornu artikulacionu areju u
insuli, do motornog korteksa gde se iniciraju
adekvatni pokreti usana, jezika i grkljana koji
produkuju govor.
Fasciulus
arcuatus

Brokina zona Gyrus angularis

Vernikeova zona
 itanje levo desno

Imenovanje
Brokina zona
vizuelnog objekta Primarna
motorna
Angularni girus iza kora za lice Fasciculus
arcuatus
Vernikeove areje
procesuira Vernikeova
Iz lateralnog
genikulatnog
informacije iz zona jedra

proitane rei
Gyrus
tako to ih angularis

prebacuje u
auditivnu formu Asocijativni
vizuelni korteks Primarni vizuelni
rei korteks
 Upamivanje lica
Upamivanje lica i prepoznavanje lica je
vezano za desni donji temporalni reanj kod
desnorukih, mada je i levi temporni reanj
aktivan.
Lezije izazivaju prozopagnoziju
nemogunsot prepoznavanja lica.
 Afazije
Nefluentna,
nerazumljive Brokina afazija: Govor je spor, rei
Fluentna, Vernikeova
argon, govor bez smisla, afazija:
ne razumeNeologizmi,
govor.
Kondukciona afazija: arkuatni fascikulis koji
povezuje 2 areje za govor - Moe da govori, moe da
razume, ali ne moe da povee delove rei
Anomika afazija (girus angularis) / Ne
razume pisani govor i slike
 Drugi poremeaji
Mucanje: Dominacija desne hemisfere, i iroka
prekomerna aktivnost korteksa i cerebeluma.
Akalkulija: Frontalni reanj