Uri ng pamahalaan (barangay)

ng mga sinaunang Pilipino.

 Ipaayos ang mga titik upang makabuo ng
salita.Pagbigayin ang mga bata ng mga kabatiran
tungkol dito.

NOUNIN
IPONLIPI
TUAD
KALNA
YANGALBA
 AWITIN: Himig (Magtanim ay Di Biro)
Maging noong una pa man
Mayroon tayong barangay
Na itoy binubuo ng tawag nilay datu

Lider ng Barangay ,Gumagawa ng batas

Kapangayarihan ipinapasa
Sa kanilang mga anak..
 Ang Pamahalaang Barangay
Bawat Pilipinong nakatira sa Pilipinas ngayon ay kabilang sa
isang barangay. Ang iyong pamilya at ang iyong mga
kapitbahay ay kabilang sa pinakamaliit na yunit na ito ng
pamahalaan. Ano nga ba ang pangalan ng barangay ninyo?
Kilala moba ang pinuno o kapitan ng inyong barangay?
Bago pa man dumating ang mga Espaol, Amerikano,
Hapones at iba pang mga dayuhan, may maayos nang mga
pamayanan sa ibat ibang lugar ng ating kapuluan. Barangay
ang tawag sa mga pamayanang ito. Dito nagmula ang
kasalukuyang katawagan natin sa ating pamayanan. Ang
barangay ay hango sa salitang balangay, ang tawag sa mga
sasakyang pandagat na naghatid sa ating mga ninuno sa ating
kapuluan. Ang pinagmulan ng barangay bilang pangalan ng
pamayanan ay hango sa konsepto ng balangay dahil sa
pagkakatulad nito sa pagkakaroon ng pinuno, parehong
nangangailangan ng pagkakaisa upang makarating sa
pupuntahan sa kaso ng balangay at ang makamit ang inaasam
sa kaso ng barangay.
 Ang barangay ay maituturing na isang maliit na estado.
Mayroon itong pamahalaan, mga taong
nasasakupan,teritoryo o tiyak na lugar na nasasakupan at may
kapangyarihang magpasya sa kung ano ang nais makamit ng
barangay. Sa kasalukuyan, tinatawag ang kapangyarihang
magpasya na soberanya.Ang soberanya ay ang ganap na
kalayaan ng isang estado o bansang malaya na ipinatupad ang
hangarin nito.
Binubuo ng mula 30 hanggang 100 pamilya ang isang
barangay. May ibat ibang katangian ang bawat barangay ayon
sa laki, kapangyarihan at kapaligiran nito. Ayon sa laki, may
mga barangay na maliit o malawak ang teritoryong
nasasakupan . May barangay na malaki o maliit ang
populasyon. May barangay na malakas o mahina ang
kapangyarihang taglay ng namumuno rito. Ayon sa
kapaligiran, may mga barangay na pangisdaan na sakahan;
may mga barangay rin na matatagpuan sa kagubatan o
kabundukan. May mga barangay ring nakikipagkalakalan sa
ibang mga barangay at maging sa mga dayuhang Tsino,
Hapones at karatig-pulo sa Timog Silangang Asya.
 May makapangyarihang pinuno ang bawat sinaunang
barangay. Tinatawag silang lakan,datu, o raha. Datu ang
pinuno ng isang barangay.Ang lakan ang pangunahing
datu na namumuno sa alyansa o samahan ng mga
barangay. Karaniwan sa mga barangay ang makipag-
alyansa, lalo na sa panahon ng digmaan.
Samantala,raha naman ang tawag sa pinuno ng
karadyaan. Higit na Malaki ang sakop o impluwensya ng
karadyaan kaysa alyansa ng mga barangay.
Pinamunuan ang karadyaan ng matandang raha
bilang pinuno ng hukbong militar. Isang halimbawa nito
ang karadyaan ng Maynila noong ika-16 na siglo na
pinamumunuan nina Raha Matanda at Raha Sulayman.
Isa pang halimbawa ay ang pamumuno ni Raha
Humabonng Cebu na kinikilala ng mga karatig na
barangay at pulo.

Anglakan,datu at raha ang mga punong tagapamahala
at tagagawa ng batas na kanila ring ipinatupad sa
kanilang nasasakupan. Sila rin ang tagalitis sa mga
nagkakasala o sumusuway sa batas at nakikipag-
ugnayan sa ibang barangay. Sila rin ang namumuno sa
pagtatanggol sa kanilang teritoryo laban sa mga
pananalakay o nagunguna s pagsalakay sa ibang
barangay.
Upang tulungan ang datu sa pamumuno, may
Konseho ng Matatanda na nagsisilbing tagapayo ng
datu. Sinasangguni sila ng datu sa mga batas na dapat
pairalin sa barangay,gayundin naman sa mga desisyon o
pasya na may kaugnayan sa barangay at pakikipag-
ugnayan sa ibang barangay.
 Ang pagiging datu o lakan ng isang barangay ay
namamana.Kadalasan ay sa anak na lalaki ito
pinamamana. May mga pagkakataon na walang
anak na lalaki ang datu kung kaya ang anak na
babae ang hinirang na bagong pinuno ng barangay.
Kung walang magmamana, isang bagong datu ang
hihirangin.
Subalit hindi basta namamana ang pagiging
datu. May mga batayan sa pagpili ng kapalit na
datu. Nararapat na ang bagong kapalit ay ang
pinakamalakas,pinakamarunong,pinakamayaman,pi
nakamatapangat pinakamatarungan sa barangay.
 Paghahalaw
Ano ang pagkakaiba ng
sistema ng barangay noon sa
barangay ngayon?
 Paglalahat
Ang barangay ay ang payak na
sistemang pamamahala ng
mga unang Pilipino na
pinamumunuan ng datu na
gumaganap ng ibat ibang
tungkulin.
 Paglalapat
Sabihin sa mga bata na
magdalawahan (diads) . ibahagi sa
isat isa ang kanilang sagot sa mga
sumusunod na tanong:
Saang barangay ka kabilang?
Kung ikaw ay isang datu, anu ano
ang iyong gagagwin para sa ikabubuti
ng iyong barangay?
 Pagtataya
Ano ang magagawa mo?
Kung ikaw ay naging datu ng isang barangay, ano
ang iyong gagawin kapag naharap ka sa sumusunod
na sitwasyon? Isulat sa sagutang papel ang sagot.
Inangkin ng isang malapit na kaibigan ang lupang
sinasaka ng isang kamag-anak sa iyong barangay.
Hindi mabuting mamamayan ng barangay ang iyong
panganay na anak na papalit sa iyo bilang datu.
Nilapastangan ngmga mamamayan ng ibang
barangay ang inyong kababaihan.
 Takdang Aralin
Kapanayamin ang isang opisyal ng
iyong barangay. Itanong kung sinu-
sino ang kasalukuyang namumuno
dito. Kung anu-ano ang tungkulin
nila. Itanong din ang ilang
alituntuning ipinatutupad sa
inyong barangay
Uri ng pamahalaan
(sultanato) ng mga
sinaunang Pilipino.
 Balik-aral
Bayong ng Karunungan
Ilagay sa bayong ang mga binilot na papel na
may tanong. Sa Saliw ng masiglang
awitin/tugtugin, ipapasa ng mga bata ang
bayong at sa sandaling huminto ang
tugtog/awitin, bubunot ng isangbinilot papel
na naglalaman ng katanungan at sasagutin ito
Ilang pamilya ang bumubuo sa isang barangay?
Sino ang namumuno sa isang barangay?
Saan nagmula ang salitang barangay?
Bakit kailagan magkaroon ng namumuno sa isang barangay?
Ang ang kahalagahan ng mkatarungang pamumuno sa isang lugar o pamayanan?
Pagbuuin ang mga bata ng kanilang
impresyon sa nabuong larawan
 Ang Pamahalaang Sultanato
Ang sultanato ay sistema ng pamahalaan ng
mga Muslim na pinamumunuan ng isang
sultan. Tulad ng barangay,mayroon itong
pamahalaan, taong nasasakupan,teritoryo at
soberanya. HIgit na malawak ang sultanato
kaysa barangay Sa katunayn, mga sampu o
higit pang mga pamayanan at barangay ang
sakop ng isang sultanato. Pinakatanyag sa mga
sultanato sa Mindanao ang Sulu at
Maguindano.
 Si Muhammad Dipatuan Kudarat o Sultan Kudarat,
na nagmula sa lahi ni Sharif Kabungsuan ang may
pinakamalawak na pamahalaang sultanatong
naitatag. Umabot ang kanyang pamamahala mula
ssa baybayin ng Zamboanga,sa Gulpo ng Davao,
Iranun, hangganan ng Maranao at hanggang sa
Bukidnoon at Butuan.
Ang Sultanato ay isang sentralisadong pamahalaan.
Ang sultan ang pinakamayaman at
pinakamaimpluwensya sa sultanato.
Pinakikisamahan niya nang husto ang mga datu ng
mga barangay na nasasakupan upang magkaroon ng
matiwasay na pamamahala.
 Ang pangunahing tungkulin ng sultan ay ang pagpapalaganap ng
Islam, ang relihiyon ng mga Muslim. Ang pangalawa niyang
tungkulin ay pamunuan at pamahalaan ang sultanato nang maayos
at matiwasay. Nagpapasa rin siya ng mga batas para sa kaayusan
nito. Bukod sa mga ipinasang batasmahalaga rin sa kaayusan ng
pamayanan ang adat o ang tradisyunal o nakagawiang mga batas.
Tungkulin din niya ang makipagkasundo sa iba pang mga barangay
at mangasiwa sa mga pook-kalakalan o mga dayuhang sultanato.
Siya rin ang nagpapasya kung makikidigma o hindi sa ibang
barangay.
May mga katuwang ang sultan sa pamumuno. Kung may
konseho ng Matatanda na nagbibigay-payo sa datu o raha, ang
sultan naman ay may Ruma Bichara, ang kanyang lupon ng
tagapayo.Binubuo ito ng mga maiimpluwensyang datu ng
sultanato. Tungkulin ng lupong ito na suriin ang mga pasyang
paiiralin sa sultanato.Nararapat na ito ay makatarungan. Sa mga
problema o mga pasyang may kaugnayan sa relihiyon,ang hihingan
niya ng payo ay ang imam. Ang imam ang may pinakamataas ng
tungkuling panrelihiyon sa sultanato.Dahil sa malawak ang
sultanato,humihirang ang sultan ng kanyang kinatawan o
sugo.Tinatawag itong panglima.
 Basahin ang mga pangungusap sa ibaba. Kung tama ang
pangungusap,isulat ang Tama. Kung mali,palitan ang may salungguhit na
salita o parirala upang maging wasto ang pangungusap. Isulat ang sagot sa
patlang bago ang bilang.
_____1. Binubuo ang barangay ng mula 30 hanggang 100 pamilya.
_____2.Higit na malawak ang sultanato kaysa barangay.
_____3.Walang katuwang sa pamumuno ang mga sultan at datu.
_____4. Ang namumuno sa sultanato ay ang lakan.
_____5. Ang tagapayo ng datu sa kanyang mga desisyon at mga
batas na paiiralin ay ang Ruma Bichara.
_____6.Nasusulat ang kasaysayan ng mga sinaunang Pilipino.
_____7.Ang barangay ay maituturing na isang estado.
_____8.Ang Sulu at Mindanao ay halimbawa ng mga barangay.
_____9.Ang taga-anunsyo ng mga bagong batas ay ang
umalohokan.
_____10. Raha ang tawag sa pinuno ng karadyaan.
 Sagutin ang mga tanong sa sagutang papel.
Bakit kailangang magkaroon ng barangay at
sultanato?
Ano ang kahalagahan ng makatarungang
pamumuno sa isang lugar o pamayanan?
Bakit may mga batay na dapat pairalin sa isang
barangay o sultunato?
Ano ang kahalagahan ng maayos na paggganap ng
tungkulin ng namumuno at mga nasasakupan?
May mga karapatan na ba noon ang mga sinaunag
Pilipino? Patunayan ito.
 Pangkat I:Panuto: Buuin ang talata na nakasulat sa mga
meta kards.
Ang pangalawa niyang tungkulin ay pamunuan at
pamahalaan ang sultanato nang maayos at matiwasay
Nagpapasa rin siya ng mga batas para sa kaayusan nito
Bukod sa mga ipinasang batasmahalaga rin sa kaayusan
ng pamayanan ang adat o ang tradisyunal o
nakagawiang mga batas.
Siya rin ang nagpapasya kung makikidigma o hindi sa
ibang barangay
Tungkulin din niya ang makipagkasundo sa iba pang
mga barangay at magasiwa sa mga pook-kalakalan o
mga dayuhang sultanato.
 Pangkat II:Panuto: Ayusin ang mga pinaghalu-
halong letra upang mabuo ang salita

AZBAAMGNO
NONIAR
UANBUT
NUONIDKB
ADVAO
 Pangkat III Awit ng Kaalaman
Panuto: Bumuo ng rap/awit tungkol
sa pamahalaang sultanato nabinubuo
ng 2 saknong na may apat na linya.
Pangkat IV Tula ng Karunungan
Panuto: Gumawa ng tula tungkol sa
pamumuno ng sultan na
binubuo ng 2 saknong na may
apat na linya
 Paghahalaw

Kung ikaw ay papipiliin

ng pamahalaan, aling
pamahalaan ang pipiliin
mo? Pamahalaan noon o
pamahalaan ngayon?
 Paglalahat
Ang sultanato ay sistema ng
pamahalaan ng mga Muslim
na pinamumunuan ng isang
sultan.
 Laro: Korte Suprema
Pangkatin sa dalawa ang klase.
Umupo ng magkaharap ang dalawang pangkat.
Ang unang pangkat ay mag-iisip ng mga pagkakasala o
paglabag sa batas na karaniwang nangyayari sa inyong
barangay.
Ang ikalawang pangkat ay mag-iisip ng mga kaparusahan
angkop sa pagkakasala o paglabag sa batas.
Hindi dapat sabihin ang mga nasaisip hanggat ala pang
pagbasa sa kahatulan.
Dalawa hanggang tatlong minuto ang paghahanda.
Kung handa na ang dalawang pangkat, making sa ilalahad na
pagkakasala at mga kahatulan ng mga kasali sa laro.
Magpatuloy ayon sa pagkakasunud-sunod ng baat kasapi
Matapos ang laro, itanong ang mga sumusunod na paglabag
at ang kaparusahan nito. Angkop ba ito?.
 TANDAAN
Ang barangay at sultanato noong sinaunang panahon ay may
pamahalaan,teritoryo, populasyon na nasasakupan at sariling
pagpapasya o soberanya.
May mga pinunong namumuno sa mga barangay at mga
sultanato. Datu ang namumuno sa barangay, lakan ng mga
barangay at raha sa mga kasaysayan.
Makapangyarihan ang datu at sultan sa kani-kanilang
pamayanan.
May mga batas na ipinaiiral noong sinaunang panahon. Ito ay
para sa kaayusan, katiwasayan at kaunlaran ng kani-kanilang
pamayanan
May karapatan at tungkuling gingampanan ang mga pinuno at
nasasakupang mga Pilipino noong sinaunang Pilipino.
Ang mga Batas sa barangay ay nauuri sa dalawa-nakasulat at
di-nakasulat o pasalita.
Ang umalohokan ang tagapagbalita ng mga batas na
pinagtibay.
Pagtataya
Talakayin sa isang talata
na binubuo ng lima
hanggang anim na
pangungusap ang
pamahalaang sultanato
Markahan sa pamamagitan ng rubrics

PAMANTAYAN
Hindi angkop sa Hindi gaanong Angkop sa
PAKSA aralin 3. angkop sa aralin 4 aralin 5

NILALAMA Hindi kompleto, Kumpleto ngunit Kumpleto at

N maraming mali may mali 4 wasto 5
3
Hindi maraming Hindi gaanong Malinis at
PAGKAKAS bura 3 malinis at may alang bura 5
ULAT
kaunting mali 4
KABUUANG
PUNTOS
Ibat-ibang Antas ng
Tao sa Lipunan
 Game Ka Na Ba?Panuto: Pangkatin ang klase sa apat. Bawat
pangkat ay pipili ng lider. Magtatalaga ang lider ng sasagot sa
bawat katanungan.
Ito ang sistema ng pamamahala n gating mga ninuno
(barangay)
Siya ang namumuno sa pamahalaang sultanato (sultan)
Sistema ng pamahalaan ng mga muslim na
pinamumunuan ng sultan (sultanato)
Siya ang may pinakamataas na tungkuling pagrelihiyon
sa sultanato (Imam)
Siya ay nagmula sa angkan ni Sharif Kabungsuan, ang
may pinakamalaak na pamahalaang sultanatong naitatag
(Sultan Kudarat)
 : (Magtanim ay Di Biro)
Maging noong una pa man
May antas sa lipunan
May mataas na tao
Ang tawag nilay datu
Sumunod na antas
timawa yaring tawag
panghuli ay alipin
alaga ng datu rin
Magpakita ng mga larawan ng ibat-ibang antas tao sa lipunan.
 Anu-ano ang antas ng
katayuan sa lipunan ng mga
Unang Pilipino?
 Kalagayang Panlipunan ng nga Unang Pilipino
Sa kasalukuyan, may antas tayo sa ating lipunan
ang antas ng mahihirap at mayayaman.Mayroon ding
nabibilang sa gitanang uri o ang klase ng tao na hindi
naman mahirap at hindi masasabing mayaman.
May mga uri o klaseng panlipunan din ang tao
noong sinaunang panahon. Tatlo ang uri ng tao sa
lipunan ng Luzon noon. Ang maginoo ay maaring
ihambing natin sa mayayaman at makapangyarihan sa
kasalukuyan.Ang ikalawang uri ay nahahati sa
maharlika at timawa na tinatawag ding mga malayang
mamamayan, Maari silang ihambing sa gitnang uri ng
kasalukuyang panahon sa ating bansa.
 Ang alipin naman ang bumubuo sa ikatlong uri.
Ano nga ba ang kaibahan ng bawat uri?
Ang pangkat ng maginoo ay kinabilangan ng datu at
mga kaanak niya.Kasama niya sa antas na ito ang
mayaman at mga maimpluwensyang tao sa
barangay.
Ang maharlika ay kasama ng datu sa
pakikidigma. Tulad ng maginoo, ang mga pangkat na
ito ay iginagalang at tinitingala sa lipunan. Ang
timawa ay mga karaniwan at malayang mamamayan
ng barangay. Sila ang mga taong may tungkuling
magbayad ng buwis at magtanim sa mga sakahan
ng barangay.Kasama rin ang pangkat na ito sa mga
labanan upang ipagtanggol ang barangay.
 Ang pangatlo at pinakamababang antas ay ang mga
alipin. May dalawang uri ng alipin- aliping namamahay
at aliping saguiguilid. Mapalad ang aliping namamahay
kung ihahambing sa aliping saguiguilid.Ang aliping
namamahay ay pinahihintulutang magkaroon ng
sariling ari-arian,makapag-asawa ng walang pahintulot
ng kanyang amo at hindi maaring ipagbili ng kanyang
amo. Samantala, ang aliping saguiguilid ay maaaring
ipagbili,walang sariling ari-arian at kailangang humingi
ng pahintulot sa kanyang amo kung mag-aasawa. Sa
kabuuan, ang pagiging alipin ay hindi
panghabambuhay. Madaling tumaas ang kanilang
katayuan sa pamamagitan ng pagbabayad ng
pagkakautang o kaya ay pagkatapos mapanilbihan ang
kaparusahan. Maari din silang makapag-asawa ng
sinuman sa ibang uri ng lipunan.
 Ayon sa historyador na si Renato Constantino,higit na
angkop na katawagan sa alipin ang dependent o
palaasa. Ito ay dahil hindi naman talaga
pinagmamalupitan ang alipin. Isa pa, ang pagiging
kasapi ng uring ito ay karaniwan dahil sa pagkakautang.
Sa katunayan,madali sa kanila na makaahon sa pagiging
uring alipin. Bukod sa pagkakautang, ang pagkabilang
sa uring alipin ay bunga ng pagkakahuli sa
digmaan,kaparusahan bunga ng pagkakasala o
pagmamana sa katayuan ng magulang na alipin din.
May pagkakaiba ang sinaunang lipunan ng Visayas
sa Luzon.Sa Visayas, ang pinakamataas na uri sa lipunan
ay tinatawag na datu. Kahalintulad ng datu ang
maginoo sa Luzon. Ang datu at tumutukoy rin sa
pinuno ng barangay.
 Ang pangalawang uri ay ang timawa.
Tulad ng sa Luzon, ang timawa sa
Visayas ay mga mamamayang malaya.
Sumasama sila sa datu sa
digmaan,pinadadala ng datu bilang
sugo sa pag-aayos ng kasal ng anak ng
datu at nagsisilbing tagatikim ng alak
ng datu. Walang uring maharlika sa
Visayas.
 Ang pinakamababang uri ay ang
oripun na tulad ng alipin sa Luzon.Sila
ay nabibili at nagbebenta. Maraming
uri ng oripun sa Visayas tulad ng
tumataban at tumarampuk na kapwa
nagmamay-ari ng bahay; ayuey o
yaong nakatira sa bahay ng amo; at
hayohay na siyang pinakamababang
uri ng oripun.
 GAWAIN
Sinu-sino ang pangkat ng tao sa lipunan ng mga sinaunang
Pilipino sa Luzon, Visayas, at Mindanao.
Ano ang pagkakatulad ng mga alipin sa Luzon, Visayas at
Mindanao?
Ibigay ang pagkakaiba ng aliping namamahay at ng aliping
saguiguilid.
Kung ikaw ay nabubuhay noong unang panahon, saang
pangkat ng tao sa lipunan gusto mong mapabilang? Bakit?
Sa paglipas ng panahon, paano nagbago ang gawain ng
pangkat ng tao sa lipunan. Tukuyin ito sa graphic organizer.
Kung ikaw ay isang datu noon na makapangyarihan, paano
mo tutulungan ang taong mahihirap na iyong nasasakupan?
At kung ikaw ay makapangyarihan sa inyong lugar, paano mo
naman tutulungan ang mga mamamayan sa kanilang
pangunahing pangangailangan tulad ng pagkain, tirahan,
gamot, edukasyon at
 Pangkatang Gawain

Pangkat I-Tungkulin ng datu (Graphic

Organizer)
Pangkat II- Tungkulin ng Timawa (Bubble
Map)
Pangkat III- Tungkulin ng Alipin (Flower
Web
 Tandaan
May tatlong uri ng tao sa lipunang Pilipino noong panahon: maginoo,
maharlika,timawa at alipin sa Luzon; at datu, timawa at oripun sa Visayas.
May apat na antas ng tao sa lipunan noong unang panahon.
a.Ang una ay ang pili o mataas na tao na binubuo ng datu, lakan, sultan, at ng
kanyang pamilya.
b.Ang ikalawa ay ang maharlika na tinatawag na malayang tao.
c.Ang pangatlo ay ang timawa . Sila ang pangkaraniwang mamamayan na
bumubuo sa napakaraming bahagi ng populasyon.
d.Ang pang-apat ay ang alipin. Sila ang pinakamababang antas ng lipunan.
May dalawang uri ng alipin: ang aliping namamahay at aliping saguiguilid.
a.Ang aliping namamahay ay may sariling mga tirahan at may ilang karapatan.
b.Ang aliping saguiguilid ay nakatira at nagsisilbi sa datu at walang mga
karapatan at maaari pang ipagbili kapag ginusto ng kanyang panginoon.
Ang datu ang namumuno sa buong nasasakupan.
 Pagtataya
Talakayin sa isang talata na binubuo ng
lima hanggang anim na pangungusap
ang ibat-ibang antas ng katayuan sa
lipunan.
Markahan sa pamamagitan ng rubrics.

PAMANTAYAN

Hindi angkop Hindi gaanong Angkop sa

PAKSA sa aralin 3. angkop sa aralin 5
aralin 4

NILALAMAN Hindi Kumpleto Kumpleto at

kompleto, ngunit may wasto 5
maraming mali mali 4
3
Hindi Hindi gaanong Malinis at
PAGKAKASUL maraming bura malinis at may alang bura 5
AT 3 kaunting mali 4

KABUUANG
PUNTOS
Batas sa Kaayusang
Panlipunan
 Pinoy Henyo
Pangkatin ang klase sa apat. Baat pangkat
ay pipili ng lider. Ang lider ay pipili ng
kinatawan sa paghula sa mga salitang
nakasulat sa mga meta cards. Ang
pangkat na may pinakamaraming nasagot
sa pinakamaiksing oras ang panalo
 Laro: Korte Suprema
Pangkatin sa dalawa ang klase
Umupo ng magkaharap ang dalawang pangkat
Ang unang pangkat ay mag-iisip ng mga pagkakasala o
paglabag sa batas na karaniwang nangyayari sa inyong
barangay.
Ang ikalawang pangkat ay mag-iisip ng mga kaparusahan
angkop sa pagkakasala o paglabag sa batas.
Hindi dapat sabihin ang mga nasaisip hanggat ala pang
pagbasa sa kahatulan.
Dalawa hanggang tatlong minute ang paghahanda
Kung handa na ang dalaang pangkat, making sa ilalahad na
pagkakasala at mga kahatulan ng mga kasali sa laro
Magpatuloy ayon sa pagkakasunud-sunod ng baat kasapi
Matapos ang laro, itanong ang mga sumusunod na paglabag
at ang kaparusahan nito. Angkop ba ito?
 Tanong:
Anu-ano ang inyong napasin sa mga
inilahad na paglabag at mga kaparusahan
nito? Angkop ba ito?
Tama ba ang mga kahatulang naigawad sa
mga pagkakasala?
Ano sa palagay mo ang makatarungang
paghatol?
Masasabi mo ban a ang lahat ng batas at
uri ng pamamalakad ay tama? Ibigay ang
paliwanag.
 Paghahalaw
May pagkakaiba ba ang
batas ng kaayusang Pilipino
sa kasalukuyan?

 Paglalahat
Ang batas ay tuntunin
na ginawa at ipinatutupad ng
pamahalaan para sundin ng
tao.
 Paglalapat :Piping Palabas
Mga mangingisdang gumagamit ng illegal na
pamamaraan ng panghuhuli ng isda.
Mga batang nagtatapo ng mga barusa sa tabi
ng ilog
Mga batang tumatawid sa kalye na malayo sa
astong tawiran
Pangkat ng mga batang namimitas ng mga
bulaklak sa hardin ng paaralan
Ipakita sa pamamagitan ng piping palabas ang
mga sumusunod na sitwasyon.
 Pagtataya
Bilang isang munting
mamamayan, paano ka
makakatulong sa pamayanan kung
ang pag-uusapan ay sa kaayusang
panlipunan. Ipaliwanag ito sa
isang talata na binubuo ng limang
pangungusap
PAMANTAYAN
Hindi angkop Hindi gaanong Angkop sa
PAKSA sa aralin 3. angkop sa aralin aralin 5
4
NILALAM Hindi Kumpleto ngunit Kumpleto at
AN kompleto, may mali 4 wasto 5
maraming
mali 3
Hindi Hindi gaanong Malinis at
PAGKAKA maraming malinis at may alang bura 5
SULAT bura 3 kaunting mali 4
KABUUAN
G PUNTOS
 TakdangAralin
Makipanayam sa pamunuan ng
barangay hinggil sa mga batas at
patakarang ipinatutupad sa
pamayanan at anu-ano ang mga
kaparusahan sa di pagsunod o
pagsuway dito
 Pagmamalaki sa Lipunan
ng Sinaunang Pilipino
 Paglalahad
Pangkatin ang klase sa 4
Bawat pangkat ay pipili ng lider
Bubunot ang lider/kinatawan ng isang gawain na
kanilang isasagawa. Kukunin ang task card sa
guro.
Babasahin at ipaliliwanag ang panuto sa pangkat.
Maaring bumuo ng group yell upang maging mas
masigla ang bawat pangkat.
Sa loob ng takdang oras ay ihahanda ng pangkat
ang awtput.
Maaring isagawa ang group yell upang ipabatid na
handa na ang pangkat
Komiks ng Barangay
Awit ng Kaalaman
Tula ng Karunungan
Drama ng Buhay
Flip Top Battle/ Pamahalaang
Sultanato vs. Barangay
 Pagsusuri
Tanunging ang mga bata
tungkol sa kanilang nakita/o
napanood
Bigyan ng angkop na
pagpapahalaga ang baat
presentasyon
 Paghahalaw
Bilang isang munting
mamamayan, maipagmamalaki
mo ba ang lipunan ng sinaunang
Pilipino? Bakit?
 Paglalapat
Anu-anong butil ng
karunungan ang itinuturing
mong pinakamahalaga?
Ipaliwanag ang sagot.
 Pagtataya:Gamitin ang sangkop na Rubrics sa
Tula pagmamarka

Puntos
Pamantay 1 2
an
Sarili Kakla
se
Saknong Isang saknong lang 2-3
saknong
Mensahe Magulo maliwanag

Pagkakasu Hindi gaanong malinis

lat malinis
Malikhaing Pagtatanghal
Puntos
Pamantaya 1 2 3
n Sarili Kaklas
e
Kahandaan Maring May ilang Alang
nagkamali nagkamali nagkamali

Props wala/ Iilan ang may Angkop at

hindi props nararapat
angkop
Impact/dati Mahina Katamtaman Napakalaka
ng sa klase ang ang palakpak s ng
palakpak palakpak
Kabuuang Puntos
Rap
Puntos
Pamantayan 1 2
Sarili Kaklas
e
Pag-awit Masakit sa pandinig Kaaya-aya sa
pandinig

Kumpas Kakaunti at di-angkop Sapat ang

dami at
angkop na
angkop
Dating sa Hindi gaanong mahusay
Manonood mahusay

Kabuuang Puntos
Dula-dulaan
Puntos
Pamantay 1 2
an Sarili Kakla
se
Kabuuang May ilang maling Naaayon sa
kwento bahagi kasaysayan

Pag-arte Iilan lamang ang Mahusay

mahusay ang lahat
Kasuotan Hindi angkop angkop

Kabuuang Puntos
Komiks
Puntos
Pamantay 1 2
an Sarili Kakla
se
Kabuuang May ilang maling Naaayon sa
kwento bahagi kasaysayan

Pagkakabu Hindi maganda at Maganda at

o karanian lamang kakaiba

Dekorayo May mga dumi malinis

n
Kabuuang Puntos
Awit
Puntos
Pamantaya 1 2
n Sarili Kaklas
e
Mensahe Masakit sa pandinig Kaaya-aya sa
pandinig

Nabuong Hindi asto ang ipinalit Wasto ang

Awitin na salita mga salitang
ipinalit
Pag-awit Hindi gaanong Mahusay at
mahusay sabay sabay

Kabuuang Puntos