Noli me tangere

wag Mo akong salingin

Ang aklat ay nag tataglay ng
mga bagay na wala sa isa
man sa atin ang
nakapangangahas na mag
siwalat kundi ngayon, napaka
selan ng mga ito kayat ayaw
itong salingin ninuman
 Bakit na isulat ni rizal ang Noli Me Tangere?

Bakit kaya noli me tangere ang napili ni rizal

na ipamagat sa kanyang nobela?

Bakit sa kanser inihalintulad ni rizal ang sakit

ng kanyang bansa ng panahong iyon?

Paano inaasahan ni rizal Na makakatulong

ang noli me tangere sa pag lunas sa sakit
na ito ng bayan?
Noli Me Tangere
noon
Vs
Noli me tangere
ngayon
 Mga tauhan
* Juan Crisostomo Magsalin Ibarra
Ellias
Maria Clara
Don Santiago Delos Santos
Kapitan Heneral
Tenyente Guevarra
Padre Damaso
Padre Salve
Sisa,Crispi,Basilio
Pilosopo Tasyo
Donia Consolacion
 Don Tiburcio
Don Alfonso
Donia Victorina
 Kabanata I
Isang salu-salo
Si kapitan tiyago ay
naghanda ng isang hapunan.
Dinagsa ito ng maraming
panauhin na ang karamihan
ay walang pa anyaya, bago
ang hapunan, nag kanya
kanyang pulutong ang mga
panauhin. Ibat iba ang
 Kabanata II
Si Crisostomo ibarra
Dumating si kapitan tiago at
ipinakilala nito sa lahat ang
kasama niyang binatang luksang-
luksa ang suot na damit si
Crisostomo Ibarra na bagong
dating mula sa Europa.
Pamanghat masayang binate ni
Ibarra si padre damaso na
Itinatuwa ni padre Damaso
na naging kaibigan niya
matalik ang ama ni Ibarra.
Lumapit kay Ibarra si
tenyente guevarra at
binati ng maligayang pag
dating ang binata. Ang
tenyente: maging higit
na mapalad sana kayo kaysa
 Kabanata III
Ang Hapunan
Nagsitungo na ang mga panauhin sa
hapag kainan. Nag agawan sa
panguluhang upuan ang dating kura ng
san diego, si padre damaso at ang
kura ng binondo, si padre sibyla,
lahat ng upuan ay may nakauop na nang
mapuna ni Ibarra na di kasalo si
kapitan tiyago.
Iniandog g binate sa kapitan ang
kanyang upuan, hindi pinayagan ni
kapitan tiago na tumindig si
Ibarra, at noon lang nabatid ni
Ibarra mula sa may papiging na
siyang kagagaling sa espanya ang
pinararangalan ng hapunang iyon.
Nainggit si padre damaso sa
naakahaing lamang loob sa pinggan
ni Ibarra, samantalang sa kanya ay
 Kabanata IV
Erehe at pilibustero
Sa paglalakad ni Ibarra ay napansin
niyang halos walang pagbabago ang
maynila sa likod ng pitong taong pag
kawala niya rito. Sa kanyang pag
ninilanilay ay nilapitan siya ni
tenyente guevarra. Pinagpaalalahanan n
tenyente si Ibarra na magingat. Sa
matandang tenyente lamang nabatid ni
Ibarra ang nangyare sa kanyang ama.
Isang kastilang taga paningil ng buwis
ang nakipatol sa pagbibiro ng mga bata
Nabuwal ang kastilang taga
paningil. Nabagsak sa bato ang
ulo at namatay, na bilanggo si
don Rafael marami ang kumalaban
sa kanya na dati ay ginagalang
sa buong lalawigan, isa na
rito si padre damaso.
Pinartangang erehe si don
Rafael dahil hindi ito
nangungumpisal.
 Kabanata V
isang bituin sa gabing madilim
Nagpahatid si ibara sa fonda de lala at
dooy hindi niya pinansin ang narinig na
pagkakaingayan at tugtugan sa bahay nina
kapitan tiyago na tanaw na naaturang
otel. Ang gumugulo sa isap ng binate ay
ang na ngunguni nguning larawan ng pag
durusa ni don Rafael sa bilanguan at ang
pag kamatay nito. Sa bahay nina kapitan
tiyago ay nagging tampok ng pag hanga
ang maganda si maria clara.
 Sa halip na si kapatan tiyago
ang makitaan ng makaamang pag
mamalaki ay si padre damaso
ang inilarawan ni rizal na
nangingiting wariy isang
mapalad sa unang pag kakataon
ay pinasok ni rizal ang
tauhang si paring franciscano
na bata pa, ang prayleng ito
ay si padre salvi kura sa
 Kabanata VI
Si kapitan tiyago
Si kapitan tiyago at si donya
pia ay matagal na di mag ka
anak, pinayuhan sila ni padre
damaso, kura paroko sa sa
diego, na sila ay mag samba sa
ubando, naglihi naman si donya
pia ngunit mula noon ay naging
matamlayin at matapos mag
silang ng isang sanggol na
Ang bata, si maria
clara ay pinalaki ni
tiya ysabel. Naging
inaama nito sa binyag
si padre damaso.
Kababata at kalaro ni
Ibarra si maria clara.
 Kabanata VII
Suyuan sa asotea
Nag kausap ng sarilinan sa sotea
ng bahay nina kapitan tiyago
sina Ibarra at maria clara. Iyon
ang unan nilang pag uulayaw sa
loob ng may pitong taon. Nag
palitan sila ng mga patibay ng
di paglimot. Ng basahin ni maria
clara ang lumang tanging liham
Malapit na noong araw ng mga
patay nag paalam ang binate
upang umuwi sa sandiego at
ng mapag yaman ang libing ng
ama.
 Kabanata VIII
Mga Alaala
Mula kina maria clara ay
nagtuloy si Ibarra sa
kanyang paguwe sa san
diego. Sa mga pook na
nararaanan niya, ay iisa
ang kapuna punawalang pag
babago sa may halos pitong
 Kabanata IX
mga bagay-bagay ng bayan
Naka salubong ni Ibarra ang
sasakyan ni padre damaso na lulan
ang kura. Nakasalubong naman ni
padre damaso sila tiya ysabel at
maria clara na patungo sa beaterio
upang kunin doon ang mga
kasangkapan at gamit ng dalaga. May
mahalang sinabi si padre damaso kay
Samantala, sa
intramuros ay naguusap
sina padre sibyla at
isang matandang paring
dominiko na may
malubhang sakit
 Kabanata X
Ang bayan

Dito nilalarawan ang anyo ng

sandiego, sa kabanata ring ito
sinisinsay ang kalahiaan ni
Crisostomo ibarra
 Kabanata xii
todos los santos

Ito ay pag lalarawan

ng libingan sa san
diego at ang pag
tatagpo ng dalawang
mang mang na
 Kabanata XIII
Mga unang banta ng sigwa
Nagtungo si Ibarra sa libingan upang
pagyamanin ang puntod ng kanyang
ama. Nabatid niya sa manlilibing na
yaon ay pinahukay ng kura at tinapon
ito sa lawa. Galit na galit si
Ibarra na lumisan. Nakasalubong niya
si padre salvi at ito ang kanyang
pinetserahan at buong dahas na
pinaluhod. Ipinagtapat ng kura na
 Kabanata xiv
ang baliw o ang pilosopong si
tasyo
Mula sa libingan ay naglakad ng walang
tiyak na patutunguhan si pilosopo tasyo.
Nag kausap sila ng kapitan sa bayan. Na
tinuya niya sa mapamahiing
pananampalataya. Nakausap din niya ang
mag kapatid na sakristang baslio at
crispin na hindi makauwi dahil ayaw
silang paalisin ng sacristan mayor kundi
makaraan pa ang ikawalo ng gabi.
 Kabanata xv
ang mga sakristan

Gayong bumabagyo ay kinakailangang

tunguhin ng magkapatid ang
kampanaryo upang ihudyat nila ang
ikawalo. Pinagusapan ng magkapatid
ang nawawalang salapi ng kura na
ibinibintang kay crispin.
Pinahirapan ng kura at ng sacristan
 Kabanata xvi
si sisa
Matiyagang naghintay si sisa sa
pag dating ng kanyang mga anak.
Naghanda siya ng hapunan para sa
mga bata. Ngunit ang dumating ay
ang kanyang asawang sugarol.
Inubos nito ang pagkain at saka
umalis at nag biling kung may
uwing pera ang mga anak ay
 Kabanata xvii
si basilio
Duguang bumagsak sa bisig ng ina si
basilio. Sinabi ng sacristan na si
crispin ay pinaiwan ng sacristan
mayorsa kumbento.sinabi rin niya na ang
kanyang sugat ay bunga ng pag kakabaril
sa kanya ng isang sibil ng di siya
tumigil sa pagkakasino niyo, hindi
nakakain si basilio, gayon din ang ina.
Nakatulog si basilio at napanaginipan
Pinagkaila niyang nais niyang silang
magkapatid ay umalis na sa
pagkasakristan. Magsasaka siya o
papasok na tagapastl ng baka nina
Ibarra, at pagaaralin niya si
crispin.
 Kabanata VIII
Mga kaluluwang naghihirap
Hininalang may sakit si padre salvi
kinabukasan araw ng mga patay.
Naging paksa ng usapang ng mga
manong at manang ang mga idulhensiya
at iba pang kapaniwalaan tungkol sa
pananampalataya. Tinungo ni sisa ang
kumbento upang alamin ang kalagayan
ni crispin. Natalos nilang wala roon
ang bata. Nagtanan daw na nag
 Kabanata xix
mga kapalarang sinapit ng isang guro
Sinamahan ng guro sa san diego si Ibarra
sa lugar na pinagtapunan ng bangkay ni
don Rafael at doon idinaos ni Ibarra ang
paggunita sa ala ala ng amang yumao. Isa
sa isanalaysay ng guro ang pagtulong ni
don Rafael sa pag aaral ng batang taga
san diego. Naantig ang kalooban ni
Ibarra. Ipinasya niyang ipag patayo ng
paaralan ang mga tinuturuan ng gur. Ito
 Kabanata xx
ang pulong sa tribunal
Mula sa may babay lawa ay nagtungo si
Ibarra sa tribunal o pulungang bayan,
paguusapan noong ang nararapat na
gawing pag diriwang sa pista ni san
diego. Ang matatanda ay sang ayon sa
magugol at masayang pag pipista. Ang
mga kabataan, sa pamumuno ni don
felipo ay tutol ditto. Gumawa ng
malaking pag papakasakit si don
Nagalit sa kanya ng personal ang
matatanda nang imungkahi niyang
mag daos ang san diego ng
maringal, magugol at matagal na
pista. Tumutol ang matatanda at
di naman siya tinangkilik ng
kabataan.
 Kabanata xxi
ang kasaysayan ng isang ina
Patakbong umuwi si sis. Mula sa
kumbento. Nais niyang iligtas ang mga
anak sa panganib na ibinubulong ng
kanyang dibdib. Nasalubong siya ng mga
sibil. Nabatid niya sa mga ito na wala
si crispin at si basilio ay nakatakas
sa kanila. Dala ng mga sibil ang isang
inahing manok. Pilt nilang pinalalabas
kay sisa ang perang nawawala sa kura.
Halos mamatay sa hiya si sisa
sa titig ng mga tao. Pinalaya
ng alperes si sisa. Hinanap ng
ina ang mga anak. Wala.
Nabaliw si sisa.
 Kabanata xii
ang pista ng bayan
Ang sumunod na mga araw ay inukol ng
san diego sa pag hahanda sa pistang
bayan. Naging balitang ikinagiliw ng
lahat ang pag bisita ni maria clara sa
san diego. Mging si padre salvi ay
kinapansinan ng mga pag babago mula ng
dumating ang anak ni kapitan tiyago.
Si Ibarra ay ilang araw na wala sa
pagkat nasa kabisera ng lalawigan.
 kabanata XXIII
ang pangingisda
Natuloy ang piknik sa gubat na hiling ni maria
clara kay Ibarra. Madaling araw pa ay namangka na
sila sa lawa upang tumuloy sa gubat. Pinaka
magulo sa lalaki si albino, isang mag papari na
di natuloy, pinaghiwalay ng matatanda ang mga
dalaga at binate, gumawa ng paraan si albino
upang makatabitabi ang limang pares na babae at
lalaking nanggagliligawan. Sinabi niyang may
limang butas sa Bangka ng mga babae at kailangan
ang limang lalaki upang takpan ang butas at di
lumubog ang Bangka. Nakalipat ang limang lalaki
 Kabanata xxiv
sa kagubatan
Nagmamadali si padre salvi sa
pagtapos ng kanyang misa at iba
pang Gawain sa simbahan, siya ay
humabol sa piknik na pinag anyaya
sa kanyan ni Ibarra. Sa batis ay
sinisikap ni maria clara na
maghanap ng pugad ng tagak. Kasama
niya ang ilang kaibigang dalaga.
Paksa ng usapan nila si padre
 Kabanata xxv
sa bahay ng pilosopo
Nag tungo si Ibarra sa bahay ni pilosopo
tasyo kinabukas ng piknik. Naratnan nia
na nagsusulat ang matanda. Nag kausap
sila ukol sa katunngakan ng kanilang
panahon. Tinalakay ditto ang wika, ang
kasaysayan, at ang kalikasan.
napagusapan nila si elias. At si donya
consolacion na di kilala si Ibarra.
Kagagawan daw ng donya, na musa raw ng
Sinabi ni Ibarra na kaya
siya nag sadya sa matanda
ay upang sumangguni ukol sa
paarala. Naluha ang
pilosopo. Ang unang payo ng
pilosopo ay wag nang
sasangguni sa kanya si
Ibarra.
 Kabanata xxiv
ang bisperas ng pista
Nagbihis ang nayon para sa pistang bayan
may mga bandera banda ng musiko at ang
lahat ng kalan ay umuusok pinagusapan ang
mga paringal. Maging si padre damaso ay
mag lalagay daw ng Bangka o puhunan sa
monte malakas na pustahan sa sabong ang
inaasahan. Noon naman ay puspusan ang pag
papagawa sa paaralan ni Ibarra sa
pamamahala ni nol jua, isang arkitekto.
Napuna ng arkitekto ang ibang kayarian ng
 Kabanata xxvii
pagtatakipsilim
Napabalita sa maynila ang ginawa ni Ibarra.
Dapat daw siyang tularan. Bilang pag tulad,
binalak ni kapitan tiyago na mag pagawa ng
kumbento sarili niyang gugol. Nag paalam si
maria clara na sila ay mamasyal kasama ang
mga kaibigang dalaga na kasama si Ibarra.
Ipinagbilin ni kapitan tiyago ang anak na
umuwi ng maaga dahil darating si padre damaso
sa oras ng paghahapunan. Nais din nito na
makipag linaw si Ibarra kay padre damaso.
Napadaan sila kina sinang upang
isama sa pamamasyal ang anak ni
kapitan basilio. Napadaan din
sila sa kumbento, naroon sila
padre damaso
 Kabanata xxvii
sulatan
Anang isang tagapag balita sa pahayagan,
ang pista ng san diego ay dakila, kaakit
akit at walang katulad. Marami raw dumalo,
dumalo noon si padre salvi na galing pa sa
batangas(tanawan) marangya raw ang handa
kina kapitan tiyago at napuri sa pag tugtog
ng piano si mariaa clara. Inilarawan sa
palabas na ayon sa kabalitaan y magagaling
ang nagsipaganap. Si padre damaso ay
magaling na sa kapansanang tinanggap sa
isang mahiwagang kung sino. Pinapurihan si
 Kabanata xxix
kinaumagahan
Araw ng pista. Ito ay nag simula sa
tugtugin ng mga banda at sa mga tunog na
batingaw ng mga paputok. Lahat ay
magagara ang gayak liban kay pilosopo
tasyo: ang magsaya ay hindi katugon na
gumawa ng kabaliwan. Pinag bibitiw ni
pilosopo tasyo sa tungkolin si don
felipo.
Balitang balita ang gagawing pag
sesermon ni padre damaso. Marami ang nag
samba. Ang alkalde, alapares, atbp.
Sa prosisyon si padre salvi ay
siyang nasa ilalim ng palyo na
dala ng mga kabisa na pawisang
pawisan. Pag daan sa tapat nina
kapitan tiyago ay nakita niyang
nakapanungaw si Ibarra, maria
clara, at iba pang kastila.
 Kabanata xxx
sa simbahan
Siksikan sa simbahan. Napalaban si
pilosopo tasyo sa mapaniwalaing maestro
ng V.O.T ukol sa mahal na bayad kay
padre damaso sa kanyang pag sesermon.
Lumayo si pilosopo tasyo matapos tuyain
ang maestro at ibang manong. Matagal na
hinintay ang alkalde. May mga batang
nagiiyakan. Ng sisigawan pinalabas ito
ng mga sacristan. May mga nagaantok. Si
Dumating ang alkalde sinimulan
ang misa at dumating ang sandal
ng pag sesermon. Nag handa ang
lahat ng pakikinig. Lumagay si
padre damaso sa pulpit. May
kislap sa mga mata nito ng
mamataan si Ibarra. Ipinahanda
ng kura ang nakatagong pari sa
kinalalagyang pulpit. Ang pari