KONTABILITETI FINANCIAR

Literatura
- Dr.sc. Rrustem Asllanaj, Kontabiliteti
Financiar, Prishtin, 2010.
- Dr.sc. Sknder Ahmeti, Kontabiliteti
financiar (I+II), Prishtin, 2008.
- Dr.sc. Sotiraq Dhamo, Kontabiliteti
financiar, Tiran, 2000.
- Kontabiliteti financiar, ShKAK,
Prishtin.
 Mnyra e vlersimit
Aktiviteti gjat ligjeratave dhe ushtrimeve 5%
Zgjedhja e detyrave ne grup gjat ushtrimeve 10%
Kolokuiumi i par 15%
Kolokuiumi i dyt 15%
Provimi prfundimtar 55%
________________________________________________
Gjithsej 100%_

Notat n baz t prqindjes

- 51 % = 6 (gjasht)
- 61 % = 7 (shtat)
- 71 % = 8 (tet)
- 81 % = 9 (nnt)
- 91 % = 10 (dhjet)
 Web-i

http://kontabiliteti.webs.com
Kontakti

E-mail : fidane.spahija@gmail.com
fidane.spahija@uni-pr.edu

Konsultime

E hn 09:00 10:00
E mart 09:00 10:00
Hyrje n Kontabilitetin Financiar
 I. Nocioni i kontabilitetit
Kontabiliteti definohet si art i rregjistrimit, i
klasifikimit dhe i prmbledhjes n nj
mnyr kuptimplote t vlerave monetare
dhe veprimeve q kan s paku karakter
financiar, si dhe interpretimit t ktyre
rezultateve definicion i dhn nga
instituti amerikan AICPA ( American
Institute of Certified Public Accountants)
 I. Nocioni i kontabilitetit
Pra, sistemi kontabl mund t definohet si
sistem informacioni q shrben pr
mbledhjen, prpunimin dhe ruajtjen e t
dhnave me qllim t realizimit sa m
optimal n marrjen e vendimeve n
krahasim me objektivat kryesore t
ndrmarrjes.
 Dallimi n mes t dhnave dhe
informacionit
T dhnat paraqesin fakte t do lloji.
Informacionet paraqitje cilsore e t
dhnave e cila mund t shoqrohet me
mendime konkrete mbi situatn.
 Cilsit e informatave t dobishme
Relevante (Prkatse)
Plotsia
Saktia
Qartsia
Besimi
Komunikimi
Vllimi
Koha
Mnyra e komunikimit
Kostoja
 Llojet e informatave
Informata financiare ( kostot e puntorve,
kostot e energjis elektrike, kostot kapitale, etj)
Jo financiare (komentet e menaxhmentit mbi
gjendjen e puntorve, mbi gjendjen e energjis,
etj)
T prziera (financiare dhe jo financiare)

Cilave duhet tu kushtohet m shum rndsi?

PSE?
 Rndsia e informatave
Informatat kan rndsi t madhe dhe
ndrlidhen fuqishm me Kontabilitetin e
menaxhmentit sepse ndihmojn n kto
procese:
- PLANIFIKIMIT
- KONTROLLIMIT
- MARRJES VENDIMEVE
- REALIZIMIT QLLIMIT T
NDRMARRJES.
DEFINIMI I KONTABILITETIT

sht
Kontabiliteti sistem i cili
Identifikon

Regjistron

informatat
Relevante Komunikon
q jan

T besueshme
PR T NDIHMUAR
SHFRYTZUESIT PR
MARRJEN E VENDIMEVE
T krahasueshme M T MIRA
 N ka duhet t fokusohet
KONTABILITETI ?

Identifikimi
Regjistrimi
& Matja

Raportimi
& Analizimi
 PSE DUHET T KEMI NJ
SISTEM T KONTABILITETIT?
Sistemet e kontabilitetit jan mjeshtri n vete. Ato
jan krijuar pr ti ndihmuar njeriut pr prmbushjen
e qllimeve
Raportet e audituara zvoglojn rrezikun
Raportet e audituara i lejojn kompanis t huazoj
kapital nga dikush tjetr
Regjistrimet dhe kontrolli financiar i brendshm
siguron asetet e kompanis
Bilanci i gjendjes lejon krahasimin e aseteve,
detyrimeve dhe ekuitetit t pronarve
Pasqyra e t ardhurave prshkruan ndryshimet n
ekuitetin e pronarve nga operacionet e kryera, etj.
 ka sht biznesi?
Biznesi sht nj mnyr organizimi t
aktivitetit me qllim t fitimit pr t
furnizuar njerzit me mallra dhe shrbime
q ata kan nevoj.
 Llojet e bizneseve sipas
veprimtaris
Prodhuese
Tregtare
Sherbyese

Shembuj t ktyre bizneseve ?...

Llojet e bizneseve sipas pronsis

Individuale
Ortakrit
Korporatat

Shembuj t ktyre bizneseve ?...

 Biznesi individual
Jan bizneset n pronsi t nj individi, n
literatur njihen si subjekte afariste
individuale apo inokose. Jan bizneset q
prfshijn rreth 70 % , kurse n Kosov
kto bizneseve prfshijn rreth 90% t
numrit t prgjithshm t bizneseve.

Cekni disa prparsi dhe mangsi t

bizneseve individuale?
 Ortakrit
Jan bizneset n pronsi t dy apo m shum
individ, prkatsisht kjo form e organizimit
paraqitet me bashkimin e dy apo m tepr
personave fizik, t cilt veprojn si
bashkpronar. N Kosov, kjo form e
organizimit shpesh quhet si shoqri kolektive
dhe arrin deri n 6%. Personat q bashkohen n
kt form t organizimit quhen ortak. Ortakt
mbajn prgjegjsi kolektive dhe individuale me
tr pasurin e tyre. Si ?
Fitimi/Humbja e biznesit ndahet n form t
barabart pr ortakt.
 Llojet e ortakrive
Prgjithshme paraqet llojin e ortakris n t ciln
secili nga ortakt prgjigjet me tr pasurin e tij pr
detyrimet q ka bzinesi.
Kufizuar sht lloji i ortakris q ka nj apo m
tepr partner t kufizuar, t cilt prgjigjen ndaj
detyrimeve t biznesit deri n lartsin e pjesmarrjes
s paguar.
Kryesore e kufizuar paraqitet si shoqri aksionare
dhe tregton me aksione n tregun financiar, pr dallim
nha shoqrit aksionare, profiti tatimohet vetm nj
her.
Bashkndrmarrja biznes i kontraktuar me qllim t
pjesmarrjes n profitin e prbashkt n baz t
shpenzimeve t krijuara apo kriteri tjetr.

Cilat jan prparsit dhe mangsit e oratkrive?

 Korporatat
Biznes i organizuar n baz t ligjit si nj entitet i
ndar ligjor. sht shoqri biznesi, kapitali i s
cils ndahet n nj numr aksionesh. Pronart e
korporats quhen aksionar t cilt nuk
mbajn prgegjsi pr detyrimet e shoqris.
Pasuria e korporats sht e veant nga
pasuria e themeluesve dhe aksionarve.
Korporata prgjigjet pr detyrimet e veta me tr
pasurin e saj por jo t themeluesve dhe
askionarve.
 Llojet e korporatave
Shoqri aksionare (SH.A), paraqesin
korporatat q pronart e tyre mund ti
transferojn aksionet e tyre pa miratimin e
aksionarve tjer.
Shoqri me prgjegjsi t kufizuar (SHPK),
paraqet korporatn, aksionet e s cils
shprndahen vetm n mes t themeluesve
apo personave t pracktuar m par. SHPK-ja
nuk mund t bj ofert publike pr aksionet e
saj e as ti kaloj kto aksione n ndonj mnyr
tjetr te personat tjer.
 Karakteristikat e korporatave
Kur korporata emeton vetm nj lloj t aksioneve, ato i
quajm aksione t zakonshme.
Kur korporata emeton lloje t tjera t aksioneve, ato i
quajm aksione preferenciale.
Totali i kapitalit aksionar prbhet nga aksionet e
rregullta, preferenciale, fitimi i mbajtur dhe premia n
aksione.
Kapitali borxh i korporatave sigurohet prmes
shitjes s obligacioneve (letra me vler t borxhit)
Cilat jan prparsit dhe mangsit e korporatave?
 Llojet e kontabilitetit

- Kontabiliteti financiar
- Kontabiliteti i menaxhmentit
- Kontabiliteti i kostos
- Kontabiliteti i tatimeve
 Kontabiliteti financiar
Ka t bj me informacionin kontabl q prve
se prdoret nga kompania, kryesisht u
komunikohet prdoruesve t jashtm t
informacionit
Kontabiliteti financiar sht ajo pjes e sistemit
t kontabilitetit q merret me matjen dhe
raportimin e gjendjes financiare dhe rezultatit t
biznesit gjat nj periudhe t caktuar, n
prputhje me standardet ndkombtare t
kontabilitetit.
 Kontabiliteti financiar
Ofron informata t shprehura n raporte
financiare. Ato jan:
- Bilanci i gjendjes
- Pasqyra e t ardhurave
- Pasqyra e rrjedhs s paras (Cash flow-it)
- Pasqyra e ndryshimeve ne ekuitet
- Pasqyra e shpalosjeve financiare (analizat e
raporteve t likuiditetit, rentabilitetit, tregut,
drejtimit aktiveve, llogarive t arktueshme,etj).
 Kontabiliteti i menaxhmentit
Kontabiliteti i menaxhmentit u siguron t gjitha
llojet e informatave kontabl q grumbullohen,
maten, rregjistrohen, prpunohen dhe u
transmetohen menaxherve t cilt jan t
ngarkuar me planifikimin e biznesit, kontrollimin
dhe marrjen e vendimeve. Kto informata
ndrlidhen me koston e produkteve n trsi,
madhsia e t ardhurave pr do produkt,
buxhetimin e kapitalit, etj. Pra, kontabiliteti i
menaxhmentit ndihmon n prpilimin e
raporteve dhe analizave speciale q ndihmojn
n vendimet pr qeverisjen e organizats.
 Kontabiliteti i menaxhmentit
Kontabiliteti i menaxhmentit nuk sht i
kufizuar vetm n evidencn prkatse
kontabl me prllogaritje, por prfshin
edhe prcjelljen dhe studimin e trsishm
kontabl t pjesve t caktuara t biznesit.
Informatat e kontabilitetit t menaxhmentit
ju shrbejn m shum prdoruesve t
brendshm t informacionit.
 Kontabiliteti i kostos
Kontabiliteti i kostos sht pjes e
kontabilitetit t menaxhmentit. Ndihmon n
matjen dhe kalkulimin e kostove,
prllogaritjen e mimit shits t produkteve
dhe shrbimeve. Ofron informata pr
kontabilitetin financiar n nevojat e
vlersimit t inventarit dhe menaxherial n
proceset vendimarrse.
 Kontabiliteti i tatimeve
S pari duhet t dijm se tatimet jan
pagesa q mblidhen nga qeveria.
Sistemi tatimor i Kosovs prbhet nga
ligjet dhe udhezimet e nxjerra per te
siguruar vendosjen dhe grumbullimin e te
ardhurave nga tatimet per buxhetin e
vendit. Pr kujdesjen e sistemit tatimor n
Kosov sht Adminstrata Tatimore e
Kosoves (ATK).
 Prgjegjsit e ATK-s jan:
Zbatimin e ligjit n prputhje me legjislacionin e BE-s ;
Agjent i autorizuar i Trustit te Kursimeve Pensionale t
Kosovs ;
Administrimin efikas t do lloj tatimi ;
Mund t nxjerr vendime shpjeguese sipas ligjit mbi
procedurat ;
Pajisjen me numrin fiskal ;
Te leshoj deklaratat tatimore, ertifikaten e TVSH-s;
Kontrollin mbi mbajtjen e librave, faturave tatimore,
Kreditimet dhe rimbursimet,
Ndeskhimet dhe denimet,etj.
 Tatime n Kosov jan:
Tatimi n t ardhura personale ;
Tatimi n t ardhura korporatave ;
TVSH-ja (tatim indirekt)
Akciza
Tatimi n pron
Tarifa doganore
 LLOJET E SISTEMEVE T KONTABILITETIT

KONTABILITETI FINANCIAR
Rregullat dhe procedurat
Sistemi informativ i kontabilitetit dhe kontrolli i brendshm
Auditimi

KONTABILITETI I MENAXHMENTIT
Prkrahje n marrje t vendimeve
Kontroll organizacional
Menaxhment i kostos
Menaxhmenti i profitit
Menaxhmenti i investimeve

KONTABILITETI I KOSTOS
Prllogaritja e produktit
Prllogaritja sipas ABC metods

KONTABILITETI I TAKSAVE
I bizneseve individuale
Ortakrive dhe korporatave
Trusteve dhe karteleve
Tatimimi ndrkombtar
shtje speciale n lidhje me tatimet
 DALLIMET N MES T
KONTABILITETIT T MENAXHMENTIT
DHE
KONTABILITETIT FINANCIAR
?
 KONTABILITETI I MENAXHMENTIT &
KONTABILITETI FINANCIAR
KONTABILITETI FINANCIAR
sht procesi i prgatitjes, raportimit
dhe interpretimit t informacionit
kontabl q u ofrohet marrsve t
jashtm t vendimeve
KONTABILITETI I MENAXHMENTIT
sht proces i prgatitjes, raportimit dhe
interpretimit t informacionit llogaritar q
u jepet marrsve t brendshm t
informatave
 RAPORTI I KONTABILITETIT T
MENAXHMENTIT DHE
KONTABILITETIT FINANCIAR
SISTEMI I KONTABILITETIT
(akumulimi i t dhnave financiare
dhe I MENAXHMENTITe)

KONTABILITETI I MENAXHMENTIT KONTABILITETI FINANCIAR

Informacioni pr marrjen e Publikimi i pasqyrave
vendimeve dhe kontrollin e financiare dhe raporteve
operacioneve t ndrmarrjes tjera financiare

Shfrytzuesit Shfrytzuesit
e brendshm e jashtm
 SHFRYTZUESIT E INFORMATAVE T
KONTABILITETIT
Kontabiliteti i menaxhmentit Kontabiliteti financiar sht i
sht i drejtuar kah drejtuar kah shfrytzuesit e
shfrytzuesit e brendshm jashtm

Menaxhert Kreditort
Zyrtart Aksionart
Auditort e brendshm Qeveria
Stafi Sindikatat
Zyrtar t buxhetit Auditort e jashtm
Kontrollort Konsumatort
 KONTABILITETI
FINANCIAR DHE I MENAXHMENTIT

QLLIMI I INFORMATS

KF:
T ndihmoj investitort, kreditort
dhe t tjert, t bjn investime,
t japin kredi dhe t marrin vendime tjera
KM:
T ndihmoj planet e menaxherit dhe
kontrollin e operacioneve n biznes
 ...KONTABILITETI
FINANCIAR DHE I MENAXHMENTIT

LLOJI I RAPORTEVE

KF:
Raportet financiare t kufizuara nga GAAP

KM:
Raportet interne jo t kufizuara nga GAAP
 ...KONTABILITETI
FINANCIAR DHE I MENAXHMENTIT

VERIFIKIMI

KF:
Auditim vjetor i pavarur

KM:
Auditor jo i pavarur
 KONTABILITETI
FINANCIAR DHE I MENAXHMENTIT

FUSHA E INFORMATAVE

KF:
Raporte t prgjithshme kryesisht
pr kompanin n trsi

KM:
Raportim detal pr
pjes t kompanis
 T DHNA KARAKTERISTIKE MBI
KONTABILITETIN FINANCIAR DHE T
MENAXHMENTIT
Rregullat e kontabilitetit financiar jan prcaktuar nga
shfrytzuesit t cilat jan pajtuar midis vete n lidhje me kto
rregulla (GAAP). Kto t dhna jan t fuqishme,
objektivisht t verifikuara, q duhet t plotsojn kriteret e
pranueshme t auditimit
Rregullat e kontabilitetit t menaxhmentit prcaktohen
brenda kompanis pr t knaqur objektivat e menaxhmentit
n lidhje me shtimin e vlers s kompanis. Kto t dhna
mund t jen m t buta apo t prafrta, q duhet t
vrtetojn vlern e vendimit t marra m tepr se
informacioni mbi koston. T dhnat e kontabilitetit t
menaxhmentit duhet t jen relevante vetm pr vendim
marrje menaxheriale.
 RNDSIA E ETIKS PROFESIONALE

Praktikat e kontabilitetit etik ndrtojn raporte t

besueshme, produktive dhe t sinqerta me
shfrytzuesit e informatave kontabl
Shum kompani dhe organizata profesionale, si
sht Instituti i Kontabilistve menaxherial (IMA), ka
shkruar kodin e etiks i cili u shrben t punsuarve
si udhrrfyes

Kodi i mirsjelljes pr
Kontabilistt (IFAC)
Federata Nderkombetare e Kontabilisteve
 RNDSIA E ETIKS
PROFESIONALE
N kodin e mirsjelljes profesionale jan dhn
parimet baz:

muarja

Objektivizmi

Aftsia profesionale

Besueshmria (konfidencialiteti)

Sjellja profesionale

Standardet teknike
KODI I ETIKS PR KONTABILISTT

Kontabilisti duhet t jet i sinert

Kontabilisti duhet t
jet i ndershm
MUARJA

Kontabilisti duhet t ofroj shrbime

profesionale
KODI I ETIKS PR KONTABILISTT

Komunikimi i informatave t drejta

dhe objektive

OBJEKTIVIZMI

Paraqitja e t gjitha informatave q

mund t jen t dobishme pr
menaxhmentin
 KODI I ETIKS PR
KONTABILISTT
T mos zbuloj informata konfidenciale
derisa legalisht t mos obligohet

T mos shfrytzohen
informatat
konfidenciale pr
avantazhe personale
KONFIDENCIALITETI

T sigurohet se vartsia nuk i zbulon

informatat
 KODI I ETIKS PR
KONTABILISTT

Shmangia nga konflikti i interesave

dhe konsultimi i t tjerve n konflikt
potencial

T mos shkatrroj
objektivat legjitime t
kompanis SJELLJA
PROFESIONALE

Njohja dhe komunikimi i kufizimeve

personale dhe profesionale
 KARAKTERISTIKAT PROFESIONALE T
KONTABILISTIT
SHUM E RNDSISHME:
Etika n pun
Aftsi analitike pr zgjidhje t problemeve
Aftsi interpersonale
Dgjueshmria
Njohja e biznesit
T kuptuarit e linjs s siprme t implikimit n vendim marrjen
menaxheriale
Aftsi pr t shkruar
I afrt me procesin e biznesit

M PAK T RNDSISHME
Interpretimi i pasqyrave financiare
Matja dhe raportimi i t ardhurave dhe shpenzimeve
Regjistrimet akruale, t shtyra, rregullimi i regjistrimeve etj.
 Zhvillimet e rregullimit kontabl
Me zhvillimin e tregut financiar
ndrkombtar dhe paraqitjen e skens
afariste ndrkombtare, sht vn n
dyshim relevanca e informatave t
kontabilitetit. N nj situat t till, lindi
nevoja pr standardizimin e informatave t
kontabilitetit financiar si n aspektin formal
ashtu edhe prmabjtsor, gj q do t
thot se t gjitha tendencat jan n favor
t krijimit t kontabilitetit ndrkombtar.
 Zhvillimet e rregullimit kontabl
Standardet Ndrkombtare t Kontabilitetit
(SNK) si qllim parsor kan harmonizimin e
sistemeve ttandardet Ndrkombtare t
Kontabilitetit (SNK) si qllim parsor kan
harmonizimin e sistemeve t kontabilitetit t t
gjitha shteteve, dhe aplikimin e rregullave unike
n raportimin financiar. Ky harmonizim i ka
lehtsuar punn e menaxhmentit t biznesit n
shum shtete. Shum trupa profesional t
kontabilitetit, me karakter ndrkombtar dhe
regjional kan dhn kontribut n zhvillimin e
kontabilitetit. Merita kryesore i takon IASC.
 IASC Komitetit pr Standarde
Ndrkombtare t Kontabilitetit
N vitin 1973, me trupa profesional nga
Austalia, Kanada, Franca, Gjermania,
Japonia, Meksika, Holanda, Anglia, Irlanda
si dhe SHBA, u formua IASC-ja.
Sekretarati i IASC-s gjendet me seli n
Londr. sht organizat e pavarur
profesionale ndrkombtare e kontabilitetit
dhe ka lidhje t ngushta me Federatn
Ndrkombtare t Kontabilistve (IFAC).
IFAC- Federata Ndrkombtare e
Kontabilistve
Antar t IFAC-it aktualisht jan 157
asociacione dhe trupa profesional nga 123
shtete, t cilt prfaqsojn m shum se
2.5 milion kontabilist.
sht themeluar n vitin 1977 pas
mbajtjes s Kongresit t 11-t
Ndkombtar t Kontabilistve.
 Objektivat e IFAC-it
Formulimi dhe publikimi i SNK-ve.
Angazhimi n prmirsimin dhe
harmonizimin e rregullave, standardeve t
kontabilitetit dhe procedurave t raportimit
financiar. Deri ne vitin 2000, ka nxjerr
dhe publikuar 40 SNK. Prej vitit 2001
pasardhs i IASC-s sht IASB.
 IASB - Bordi i SNK-ve
Ne strukturen e re te IASB-s funksionojn
edhe:
- Kshillim i mbikqyrjes s standardeve
(SAC),
- Komiteti i interpretimit pr raportim
financiar ndrkombtar (IFRIC), dhe
- Grupet punuese.
Zhvillimet dhe trupat profesional
n Evrop
Komisioni i BE-s- ka dhn kontribut n
harmonizimin e raportimit financiar dhe
vlersohet nj prej institucioneve m efektive
pr zhvillimin e kontabilitetit n rrafshin regjional.

Federata e ekspertve evropian t

kontabilitetit (FEE) e formuar n vitin 1987.
Sekretaria e saj gjendet n Bruksel. Aktiviteti i
saj ndrlidhet me Komisionin Evropian.
 Organizatat e kontabilitetit n
SHBA
Komisioni i letrave me vler (SEC);
Bordi I standardeve t kontabilitetit
financiar (FASB);
Instituti amerikan pr kontabilist publik t
ertifikuar (AICPA) dhe
Asociacioni i kontabilistve amerikan
(AAA).
 Zhvillimet e kontabilitetit n Kosov

N periudhen e paslufts edhe n Kosov, ka

lvizje pozitive t zhvillimit t kontabilitetit.
Ndrtimit t sistemit t kontabilitetit, mbi bazat e
SNK-s nuk mund ti shmanget as Kosova si
pjes e Evrops dhe e kmbimit ndrkombtar.
Autoriteti Qendror i Kosovs, pr nxjerrjen e
SKK-ve, sht Bordi i Raportimit Financiar i cili u
themelua me 29.10.2001, ku deri me tani, jan
nxjerr 18 Standarde Kosovare t Kontabilitetit,
t cilat jan n harmoni me SNK-t.
PRFUNDIMI I
LIGJERATS