Hyrje n Marketing

Tema 1
 Objektivat
Pas studimit t ktij kreu, ju do t jeni t aft t:
Prkufizoni marketingun dhe t nnvizoni etapat e evoluimit
t procesit marketing;
Kuptoni thelbin dhe shpjegoni marrdhnien ndrmjet
koncepteve kryesore marketing;
Kuptoni se far sht vlera e konsumatorit dhe prse ajo
sht e rndsishme pr plotsimin e knaqsis s
konsumatorit;
Shpjegoni rolin dhe funksionet marketing dhe kush i
prmbush ato;
Dalloni ndryshesn ndrmjet kndvshtrimeve t ndryshme
marketing dhe cili sh roli i marketingut n to;
Kuptoni prse koncepti marketing prbn nj orientim drejt

konsumatorit.
 shtjet kryesore
1. far sht marketingu?
2. Prkufizimet e marketingut.
3. Procesi i kmbimit.
4. Nevoja pr marketing.
5. Evolucioni i marketingut.
6. Koncepti i marketingut.
7. Rndsia dhe hapsira e marketingut.
8. Funksionet dhe realizuesit e marketingut.
9. Metodat pr studimin e marketingut.
10. Konsiderata t fundit
 far sht marketingu?

Nj proces;
Nj filozofi;
Nj qndrim;
Nj mision;
Nj mnyr menaxhimi;
Nj varg aktivitetesh (duke prfshir ato q lidhen me
produktet, mimin, promocionin, shprndarjen).
 Marketingu sht: - Nj varg aktivitetesh, duke
prshir ato q lidhen me:
- Nj proces;
Produtet;
- Nj fillozofi;
mimin;
- Nj qndrim;
Promocionin;
- Nj mison;
Shprndarjen.
- Nj mnyr menaxhimi;
 vazhdim
Pr t kuptuar m mir konceptin e marketingut le t nisemi
nga trekndshi marketing .

Trekndshi marketing
Procesi marketing
 Prkufizimet e marketingut

Njihen dy prkufizime n koh t marketingut:

1.koncepti/prkufizimi klasik (i ngusht, i hershm)
2.koncepti/prkufizimi modern (bashkkohor, i ditve tona).
 vazhdim

Prkufizimi klasik e nnkupton marketingun si realizim i

aktiviteteve t biznesit, t cilat drejtojn kalimin e
mallrave e shrbimeve nga prodhuesi tek konsumatori
ose prdoruesi.
 vazhdim
Sikundr shihet, ky koncept prmban kufizimet e veta dhe
konkretisht:

Roli i shprndarjes fizike dhe i kanaleve t marketingut sht

theksuar shum.
Jan ln mnjan qeveria dhe institucionet jo-fitimprurse, t
cilat shpesh angazhohen n marketing.
sht neglizhuar rndsia e kmbimit midis blersve dhe
shitsve.
Nuk sht marr n konsiderat influenca e fort q kan mbi
marketingun publiku, i till si t punsuarit, sindikatat,
aksioniert, grupet e konsumatorve dhe agjensit qeveritare.
 vazhdim

Nj prcaktim sic duhet i marketingut do t duhej t mos

kufizohej n mallrat dhe shrbimet ekonomike. Ai duhet t
mbuloj organizata, njerz, vende dhe ide.

Po kshtu natyra shoqrore e marketingut, si pr shembull etika

dhe siguria e produktit, duhet t prfshihen n prkufizim.
 vazhdim

Prkufizimi modern e nnkupton marketingun si

parashikim, drejtim dhe plotsim t krkess nprmjet
procesit t kmbimit.
 vazhdim

Parashikimi i krkess krkon q nj firm t bj krkim

shkencor t rregullt tek konsumatort me synimin pr t
zhvilluar dhe ofruar at ka dshirojn konsumatort.

Drejtimi i krkess prfshin detyra stimulimi, lehtsimi

dhe rregullimi.

Plotsimi i krkess prfshin aktivitetin aktual, sigurin,

disponibilitetin e opcioneve, shrbimin pas shitjes, etj.
 Procesi i kmbimit

Kmbimi i referohet t gjitha aktiviteteve, t cilat

shoqrohen me marrjen e dikaje prej dikujt dhe
dhnien e dikaje tjetr n kmbim.

Qllimi i kmbimit nuk sht kurdoher rritja e

konsumit t nj malli, shrbimi ose ideje.
N rastet kur qllimi i kmbimit sht paksimi i
konsumit kemi t bjm me demarketing.
 Nevoja pr marketing
Sistemi i marketingut lidh prodhimin me konsumatorin n
mnyr q t dy palt t qetsohen pr kaprcimin e ndarjeve
dhe kundrtive, duke harmonizuar ofertn e prodhuesve dhe
krkesn e konsumatorve, natyrshm me kahe heterogjene.
Cilat jan kto ndarje?
1. Ndarja hapsinore
2. Ndarja kohore
3. Ndarja perceptuale
4. Ndarja e pronsis
5. Ndarja e vlerave
 vazhdim

Si mund t kuptohet, sht e nevojshme t bhet nj

kaprcim i ktyre ndarjeve dhe kundrtive midis prodhuesve
dhe konsumatorve, duke harmonizuar ofertn dhe
krkesn heterogjene t prodhuesve dhe t konsumatorve.

Funksioni
Funksioni
Prodhues
Prodhues Konsumator
Konsumator
Marketing
Marketing

Funksioni marketing
 vazhdim

Ky harmonizim realizohet nprmjet marketingut si

urlidhs ndrmjet prodhuesit dhe konsumatorit n
saj t vnies n jet t tre llojeve t funksionit
marketing t cilt jan :
1. Funksionet transaksionale (blerja, shitja).
2. Funksionet logjistike (magazinimi, transportimi).
3. Funksionet lehtsuese (klasifikimi dhe standartizimi,
financimi i produkteve, marrja e rriskut, sigurimi i
informacionit t tregut).
 vazhdim

N terma ekonomik vlera e shtuar e nj produktit

quhet dobi.
N bashkveprimin e tyre, prodhimi dhe marketingu
ofrojn nj vler q siguron plotsimin e nevojave
dhe knaqsive konsumatore q quhet dobi
ekonomike (fuqia pr t knaqur nevojat njerzore).
Dobia ekonomike paraqitet n disa lloje:
Llojet e dobive ekonomike
 vazhdim

dobi forme, nj prodhues/fabrikues/prpunues prodhon

dika (produkt dhe/ose shrbim) nisur nga nj material
tjetr, i cili konsiderohet prej tij si lnd e par;
dobi kohe, duke e br produktin t jet i pranishm n
astin kur klienti e krkon at;
dobi vendi, duke e br produktin t jet i pranishm n
vendin ku klienti e krkon at;
dobi disponimi/zotrimi, q nnkupton realizimin e nj
transaksioni dhe marrja n dorzim t produktit dhe/ose
shrbimit kundrejt rregullave.
 Evolucioni i marketingut

N nj vshtrim t par dallohen katr periudha t

evoluimit t marketingut.

1. Periudha e prodhimit n marketing (1800 1925)

2. Periudha e shitjeve n marketing (1925 1965)
3. Periudha e departamentit t marketingut (1965 -1990)
4. Periudha e shoqris s marketingut (30 vitet e fundit)
 vazhdim

Koncepti i marketingut sht nj filozofi e nj firme,

institucioni apo personi me orientim nga konsumatori e
integruar dhe me orientim drejt objektivit.
Koncepti marketing
 vazhdim

Ashtu si sht pohuar edhe nga Theodore Levitt, ndrsa

shitja fokusohet n nevojat e shitsit, marketingu
fokusohet n nevojat e blersit.

Dallimet midis kndvshtrimit shitje dhe atij marketing

 vazhdim

Koncepti i marketingut shoqror sht nj prqasje

vendimmarrse, e cila prqndrohet n nevojat e
konsumatorve dhe n pasojat shoqrore t plotsimit
t ktyre nevojave.
 Rndsia dhe hapsira e marketingut:

1. Marketingu sht i kushtueshm.

2. Marketingu sht punsues i madh.
3. Marketingu mbshtet dhe krijon fush veprimtarie pr
aktivitete t tjera.
4. Marketingu luan nj rol t madh pr edukimin e
konsumatorve.
5. Marketingu luan nj rol t rndsishm n shprndarjen e
burimeve.
6. Marketingu ka nj ndikim t madh n bindjet dhe stilet e
jets s njerzve.
7. Marketingu luan nj rol t rndsishm pr prmirsimin e
cilsis s jets.
 vazhdim

Hapsira e marketingut sht mjaft e gjer.

Aspektet ku prfshihet marketingu jan :
Vendosja e mimit, magazinimi, paketimi, markimi,
shitja, drejtimi i shitsve, kredit, transporti,prgjegjsia
sociale, zgjedhja e pozicionit t njsis s shitjes, analiza
e konsumatorit, tregtia me shumic dhe pakic, vlersimi
dhe zgjedhja e shitsit, reklama, marrdhniet me
publikun, krkimi shkencor n marketing, planifikimi i
produktit dhe garancit etj.
 Funksionet dhe realizuesit e marketingut

Ekzistojn 8 funksione baz marketingu:

1. Analiza e mjedisit dhe krkimi shkencor n marketing
2. Analiza e konsumatorit
3. Planifikimi i produktit
4. Planifikimi i shprndarjes
5. Planifikimi i promocionit
6. Planifikimi i mimit
7. Zgjerimi i hapsirs s individit dhe organizats
8. Drejtimi i marketingut
 vazhdim

Realizuesit e marketingut jan organizatat ose individt t

cilt ndrmarrin nj ose m shum funksione marketingu.
Ata jan :
1. Prodhuesit,ofruesit e shrbimeve
2. Tregtart me shumic
3. Tregtart me pakic
4. Specialistt e marketingut
5. Konsumatort organizacional dhe
6. Konsumatort final
 vazhdim

Ndrsa n disa raste, nj realizues marketingu vendos t realizoj t

gjitha, ose pothuajse t gjitha funksionet e marketingut, n raste t tjera,
nj realizues tjetr pr nj sr arsyesh, zakonisht, nuk i merr prsipr t
gjitha funksionet e marketingut sepse:
1. Shum prodhues nuk kan burime financiare t nevojshme pr t'u shitur
direkt konsumatoreve organizacional ose konsumatorve final.
2. Ata kan nevoj pr ndrmjets pr t marr pjes n procesin e
shprndarjes.
3. Shitja direkt konsumatorve krkon, shpesh, nga prodhuesit t ken
produkte plotsuese, ose t shesin produktet plotsuese t prodhuesve t
tjer n mnyr q procesi i shprndarjes t kryhet n mnyr efiente.
4. Nj realizues mund t jet i paaft, ose t mos ket dshir t kryej disa
funksione, dhe mund t krkoj nj specialist marketingu pr t'i
prmbushur ato.
5. Shum realizues jan tepr t vegjl pr t'i realizuar disa funksione n
mnyr efiente.
 Metodat pr studimin e marketingut

Ekzistojn pes metoda pr studimin e marketingut:

1. Metoda drejtuese ose mikro
2. Metoda mall
3. Metoda funksionale
4. Metoda institucionale
5. Metoda shoqrore ose makro
 Konsiderata t fundit

Marketingu zhvillohet:
1. N sektorin e biznesit
2. N sektorin ndrkombtar
3. N sektorin jo-fitimprurs
 Literatura
Arben Vruni, Gjok Uldedaj. 2009. Bazat e marketingut.Maluka.
William M. Pride , O. C. Ferrell. 2012. Foundations of Marketing. 5th Edition. Cengage
Learning
Gary Armstrong, Stewart Adam, Sara Denize, Phillip Kotler. 2011. Principles of
Marketing.5th Edition. Pearson Australia.
Phillip Kotler, Kevin Lane. 2011. Marketing Management. 14th Edition. Upper Saddle River,
New Jersey: Prentice Hall.
Phillip Kotler. 2009. Principles of Marketing. Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice
Hall.
Malhotra, N., Birks, D. F. 2006. Marketing Research. An Applied Research. Upper Saddle
River, New Jersey: Prentice Hall.
Michael, J. Etzel, Bruce J. Walker, William J. Stanton. 2007. Marketing. McGraw-Hill Higher
Education.
Charles W. Lamb, Joe F. Hair, Carl McDaniel. 2007. Marketing. 9th edition. Cengage Learning.
David J. Reibstein. 1984. Marketing: Concepts, Strategies, and Decisions. Prentice Hall
College Div.
Steven J. Skinner. 1994. Marketing. Houghton Mifflin Company.
Stewart W. Husted, Dale L. Varble, James Rolf Lowry. 1989. Principles of Modern Marketing.
Theodore Levit. 1986. Marketing Imaginaton. New Yourk: Free Press.