FIZIOLOGIJA KAO

EKSPERIMENTALNA
NAUCNA DISCIPLINA

Visi asistent dr Sinisa Ristic

Foca, novembar 2005 godine

Osnovni pojam fiziologije –
homeostaza

osnovni metod fiziologija -

eksperiment
Fizioloske nauke
-Fiziologija
-Neurobiologija
-Biohemija
-farmakologija
 Eksperiment
-Vjestacko izazivanje odredjenih pojava
sa mogucnoscu manipulacije pojedinim
faktorima u cilju njihovog istrazivanja

- Hipoteza – osnov naucne metodologije

istrazivanja TEORIJA VODI –
EKSPERIMENT ODLUCUJE
 -Planiranje eksperimenta
Strogo kontrolisani uslovi (kontrolna i
eksperimentalna grupa)

- animalni modeli: izazivanje prirodnih pojava

na vjestacki nacin (npr model hronicne upale,
model imunske reakcije)

- najbolje proucena zivotinja – mis

 -Problem prenosenja znanja sa animalnih
studija u humanu medicinu

- preporuke – u pogledu bioloskih

karakteristika animalni model treba da je sto
blizi biologiji covjeka (kognicija – visi primati
itd)
 statisticka obrada dobivenih rezultata
eksperimenta: sta moze biti rezultat
slucajnosti, a za sta mozemo pod odredjenim
uslovima reci da je rezultat dejstva ispitivanog
faktora

- logicna obrada dobivenih rezultata

eksperimenta – donosenje zakljucka
PUBLISH OR PERISH – opsta tendencija

ENGLESKI,
ENGLESKI
I SAMO ENGLESKI
 Naucni rad

1. Uvod – sta se zna o problemu, sta se zna,

zasto se nesto istrazuje
2. Cilj – sta zelimo da saznamo planiranim
istrazivanjem
3. Materijal i metode – na kom uzorku se
istrazivanje vrsi i na koji nacin
4. Rezultati – prikazani tabelarno, graficki uz
statisticku obradu (deskripcija, amalitika)
5. Diskusija – tumacenje dobivenih rezultata
6. Zakljucci – na osnovu postavljenih ciljeva
istrazivanja, proizilaze iz rezultata i njihove
diskusije
 Medjunarodne konvencije – primjena
zivotinja u ekspeirmentalnim
biomedicinskim istrazivanjima
- ne nanositi zivotinji nepotrebnu patnju, ako
je ona pak potrebna treba da je sto manja –
kad god je moguce koristiti anesteziju
- obezbjedivanje optimalnih uslova boravka i
ishrane zivotinja
- najbezbolniji i najbrzi nacin ubijanja
koristiti najmanji moguci broj zivotinja koji
jos uvijek daje relevantne informacije od
interesa
- sve sto se radi sa eksperimentalnim
zivotinjama mora dobiti odobrenje etickog
komiteta
Istrazivanja

- in vivo
- in vitro
- ex vivo
 Zaba

- klasicni model za istrazivanja podrazljivih

tkiva

1. preparat N. Ischiadikusa sa M.
Gastrocneuminusom i
2. nervno-misicni preparat
 PROTOKOL ISTRAZIVANJA

- obavezno unjeti dobivene vrijednosti

istrazivanja
- obavezno vrijednost i jedinica u kojoj je
mjerenje vrseno

- pojam referalne vrijednosti – sta je

fizioloski a sta nije (gdje je granica), donosi se
za konkretnu populaciju ljudi odnosno
zivotinja
 VIRTUELNE LABORATORIJE

- kompjuter bazirano ucenje: e-learning – e-

health

- simulacija fizioloskih pojava na kompjuteru

- posteda zivotinja (zabrana koristenja u
edukaciji kad god to nije neophodno)

- podesavate razlicite fizioloske parametre i

posmatrate ocekivani odgovor bioloskog
sistema
preduslov: studentska kompjuterska ucionica
– kucni kompjuter – laptop – studentski
GENOMIKA I FUNKCIONALNA
GENOMIKA

- Funkcionalna genomika – genetika +

fiziologija

- sta produkt odredjenog gena znaci u

funkcionalnom smislu, posljedice
nedostatka, promjene ili povecanog
aktiviranja odredjenog gena na fenotip
odnosno funkciju
GENOMIKA I FUNKCIONALNA
GENOMIKA

- istrazivanje:

1. Proteina – proteomika
2. Transkripcije gena – transkripsomika
3. Metabolizma - metabolika
STUDENTSKI KONGRES

- STO DA NE
1- Neko ti plati odlazak (ima i takvih) – vidis
svijeta

2. Provedes se dobro u zavisnosti od toga koga

si poveo sa sobom i sta hoces od njega (nje)

3. Ko-fol nesto naucis novo (pa zar ima toga,

posebno kada polozis vec jednom tog
GAJTONA - bljak)

4. Dobijes referencu da bi sutra bio asistent

(nisi valda toliko puko)
 ISPIT IZ FIZIOLOGIJE

Prakticni se polaze tokom vjezbi i seminara i

ima sljedece dijelove

1. Krv i tjelesne tecnosti ( i Vlado)

2. KVS i respiracija i bubrezi ( i Olja)
3. Podrazljiva tkiva, sinapsa i organizacija
neurona u CNS ( i Milica)
4. CNS i cula ( i Milica)
5. Endokrini sistem, GIT, metabolizam ( i
Milica)
 ISPIT IZ FIZIOLOGIJE

ZAVRSNI ISPIT ZA ONE KOJI NE

POLOZE PARCIJALE TOKOM
NASTAVE

- VIŠE BOLI
 AKTIVNOST TOKOM
VJEZBI/SEMINARA

- 30 % uspjeha na prakticnom ispitu

- Utice na zavrsnu ocjenu prakticnog

ispita kada se mininum za prolaz
prodje (Ne utice na prag za prolaz)