LOGO

LOGO

CHƯƠNG 2: KẾ
TOÁN PHẢI THU,
PHẢI TRẢ NỘI BỘ
GV: NGUYỄN THỊ VÂN ANH
 I. KHÁI NIỆM

- Phải thu, phải trả nội bộ là các khoản nợ phải thu, phải trả
và tình hình thanh toán công nợ của doanh nghiệp với đơn
vị cấp dưới hoặc giữa các đơn vị cấp dưới trực thuộc doanh
nghiệp độc lập.

- Các đơn vị cấp dưới trực thuộc trong trường hợp này là
các đơn vị không có tư cách pháp nhân, hạch toán phụ
thuộc nhưng có tổ chức công tác kế toán, như các chi
nhánh, xí nghiệp, Ban quản lý dự án... hạch toán phụ thuộc
doanh nghiệp.
 II. TÀI KHOẢN SỬ DỤNG

1. TÀI KHOẢN 136

KẾT CẤU TÀI KHOẢN
 II. TÀI KHOẢN SỬ DỤNG

2. TÀI KHOẢN 336

KẾT CẤU TÀI KHOẢN
 III. PHƯƠNG PHÁP HẠCH TOÁN

1. Kế toán cấp vốn

a. Đơn vị cấp trên b. Đơn vị cấp dưới
(2) Thu hồi vốn (2) Trả vốn
111, 112, 152, … 1361 411/1361 111, 112, 152, …

(1) Cấp vốn (1) Nhận vốn

211,.. 211,..
(3) Cấp vốn (3) Nhận vốn
214
214

(4) Thu hồi vốn (4) Trả vốn

 III. PHƯƠNG PHÁP HẠCH TOÁN

1. Kế toán cấp vốn

 Ví dụ: Kế toán cấp vốn

Ngày 01/6/N, Công ty CP SX-TM Tài Tài có số dư của

các tài khoản:
+ TK 1361(XRC): 100.000.000 đồng (Phải thu nội
bộ - Xưởng Rau Câu)
+ TK 1361(Tp.HCM): 500.000.000 đồng (Phải thu
nội bộ - Chi nhánh Tp.HCM)
• Trong tháng 6/N, công ty thành lập thêm 2 chi
nhánh hạch toán phụ thuộc ở Miền Trung và Miền
Bắc. Công ty cấp vốn cho các đơn vị trực thuộc như
sau:
Ví dụ: Kế toán cấp vốn (tiếp theo)
 Bài giải:
a. Tại công ty
 Bài giải:
b. Tại chi nhánh Miền Trung

ề
 Bài giải:
c. Tại chi nhánh Miền Bắc
 III. Phương pháp hạch toán
2. Kế toán điều chuyển vốn
a. Đơn vị cấp dưới A (đơn vị b. Đơn vị cấp dưới B (nhận
giao vốn) (2) Thu hồi vốn vốn) (2) Trả vốn
111, 112, 152, … 411/3361 411/3361 111, 112, 152, …

(1) Cấp vốn (1) Nhận vốn

211,.. 211,..
(3) Cấp vốn (3) Nhận vốn
214
214

(4) Thu hồi vốn (4) Trả vốn

c. Tại đơn vị cấp trên: N1361 (đơn vị nhận vốn)

C1361 (đơn vị giao vốn)
Ví dụ: Kế toán điều chuyển vốn
 Bài giải:
a. Tại chi nhánh Miền Trung
 Bài giải:
b. Tại chi nhánh Miền Bắc
 Bài giải:
c. Tại công ty
 III. Phương pháp hạch toán
3. Kế toán thu hộ - chi hộ

a. Đơn vị thu hộ b. Đơn vị nhờ thu hộ

Nợ 111,112, 156,… Nợ 1368
Có 336 Có 131, 511, 311,…

b. Chi hộ
a. Đơn vị chi hộ b. Đơn vị nhờ chi hộ
Nợ 1368 Nợ 331, 311, 315,…
Có 111,112,… Có 336
 III. Phương pháp hạch toán
3. Kế toán thu hộ - chi hộ
 Ví dụ: Kế toán thu hộ - chi hộ
Trong tháng 6/N, giữa công ty cổ phần SX-TM Tài Tài và các
đơn vị trực thuộc có các nghiệp vụ phát sinh liên quan đến thu
hộ, chi hộ như sau:
1. Ngày 01/6/N: Công ty đã chuyển khoản thanh toán tiền điện,
tiền nước phát sinh tại Xưởng rau câu là 25.300.000 đồng (giá
đã bao gồm thuế giá trị gia tăng 10%).
2. Ngày 02/6/N: Chi nhánh Tp.HCM chi tiền mặt thanh toán hộ
công ty cước vận chuyển hàng đi bán là 8.000.000 đồng, thuế
giá trị gia tăng 10%.
3. Ngày 03/6/N: Chi nhánh Miền Trung thu hộ tiền bán hàng của
chi nhánh Miền Bắc từ khách hàng là công ty Z số tiền là
220.000.000 bằng chuyển khoản.
4. Ngày 04/6/N: Chi nhánh Miền Trung thanh toán hộ Chi nhánh
Miền Bắc tiền mua nguyên vật liệu từ người bán là công ty E
bằng chuyển khoản số tiền là 176.00.000 đồng.
 Ví dụ: Kế toán thu hộ - chi hộ

5. Ngày 05/6/N: Công ty thu hộ tiền bán hàng của chi nhánh
Tp.HCM bằng chuyển khoản từ khách hàng là công ty X với số
tiền là 500.000.000 đồng.
6. Ngày 30/6/N: Thực hiện việc bù trừ công nợ tại công ty cổ
phần SX-TM Tài Tài, Xưởng Rau Câu, Chi nhánh Miền Trung
và Chi Nhánh Miền Bắc (nếu có)
Yêu cầu: Hãy định khoản các nghiệp vụ kinh tế phát sinh:
a. Tại công ty cổ phần SX-TM Tài Tài
b. Tại Xưởng Rau Câu
c. Tại chi nhánh miền Trung
d. Tại chi nhánh miền Bắc
 Bài giải:

a. Tại công ty Tài Tài

 Bài giải:

b. Tại xưởng rau câu

 Bài giải:

c. Tại chi nhánh Tp.HCM

 Bài giải:

d. Tại chi nhánh Miền Bắc

 III. Phương pháp hạch toán

3. Kế toán bán hàng nội bộ

Hiện nay, tổ chức kế toán của các đơn vị trực thuộc bao gồm những
trường hợp như sau:
+ Đơn vị trực thuộc không được phân cấp hạch toán đến
doanh thu
+ Đơn vị trực thuộc được phân cấp hạch toán đến doanh thu.
+ Đơn vị trực thuộc được phân cấp hạch toán đến xác định
kết quả kinh doanh.
+ Đơn vị trực thuộc được phân cấp hạch toán đến lợi nhuận
sau thuế chưa phân phối
 III. Phương pháp hạch toán
3. Kế toán bán hàng nội bộ
Trường hợp 1: Đơn vị trực thuộc không được phân cấp hạch toán đến doanh thu
Ví dụ:
Xưởng sản xuất rau câu là một đơn vị trực thuộc Công ty CP SX-TM Tài Tàikhông
được phân cấp ghi nhận đến doanh thu. Xưởng Rau Câu không có con dấu riêng,
không có hóa đơn riêng và đóng tại địa bàn Tp.HCM cùng với địa bàn trụ sở chính
của công ty cổ phần SX-TM Tài Tài.
Trong tháng 7/N tại Xưởng có một số nghiệp vụ phát sinh như sau:
1. Ngày 02/7/N: Xưởng tạm ứng công ty 50.000.000 đồng bằng tiền mặt để mua
nguyên vật liệu và thanh toán các chi phí sẽ phát sinh ở Xưởng.
2. Ngày 03/7/N:Xưởng mua nguyên vật liệu không nhập kho mà xuất thẳng để sản
xuất có trị giá 18.000.000 đồng (chưa bao gồm thuế GTGT 10% theo phương pháp
khấu trừ) đã thanh toán bằng tiền mặt.
 III. Phương pháp hạch toán
3. Kế toán bán hàng nội bộ
Trường hợp 1: Đơn vị trực thuộc không được phân cấp hạch toán đến doanh thu
Ví dụ: (tiếp theo)
3. Ngày 06/7/N:Xưởng mua nguyên vật liệu không nhập kho mà xuất thẳng để sản xuất
có trị giá 200.000.000 đồng (chưa bao gồm thuế GTGT 10% theo phương pháp khấu
trừ), chưa thanh toán cho người bán.
4. Ngày 20/7/N:Công ty chuyển khoản thanh toán hộ Xưởng số tiền mua nguyên vật liệu
ngày 06/7/N.
5. Ngày 25/7/N: Xưởng chi tiền mặt thanh toán hộ công ty tiền xăng xe tải chở hàng đi
bán là 1.430.000 đồng (giá đã bao gồm 10% thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ).
6. Ngày 26/7/N: Chi phí lương và các khoản trích theo lương của bộ phận trực tiếp sản
xuất là 40.000.000 đồng, bộ phận quản lý phân xưởng là 10.000.000 đồng, các khoản
trích theo lương là 24% trên tổng lương.
 III. Phương pháp hạch toán
3. Kế toán bán hàng nội bộ
Trường hợp 1: Đơn vị trực thuộc không được phân cấp hạch toán đến doanh thu
Ví dụ: (tiếp theo)
7. Ngày 27/7/N: Chi phí điện, nước, điện thoại phát sinh tại xưởng là 15.000.000 đồng
(chưa bao gồm thuế GTGT 10% theo phương pháp khấu trừ) đã thanh toán bằng tiền
mặt.
8. Ngày 31/7/N: Chi phí khấu hao cho dàn máy móc thiết bị tại Xưởng sản xuất rau câu
là 10.000.000 đồng.
9. Ngày 31/7/N: Xưởng sản xuất được 15.000 kg rau câu thành phẩm, tiến hành nhập
kho và sau đó giao cho công ty số thành phẩm này, biết rằng Xưởng không có sản
phẩm dở dang vàphương pháp tính giá thành được sử dụng là phương pháp giản đơn.
10. Ngày 31/7/N: Xưởng lập bảng thanh toán với công ty, sau khi bù trừ công nợ giữa
hai bên, công ty đã chi tiền mặt cho xưởng số còn lại.
 III. Phương pháp hạch toán
3. Kế toán bán hàng nội bộ
Trường hợp 1: Đơn vị trực thuộc không được phân cấp hạch toán đến doanh thu
Ví dụ: (tiếp theo)
Yêu cầu: Định khoản các nghiệp vụ kinh tế phát sinh:
a. Tại công ty cổ phần SX-TM Tài Tài
b. Tại Xưởng Rau Câu
 Bài giải

a. Tại công ty Tài Tài b. Tại xưởng rau câu

 Bài giải

a. Tại công ty Tài Tài b. Tại xưởng rau câu

 Bài giải

a. Tại công ty Tài Tài b. Tại xưởng rau câu

 Bài giải

a. Tại công ty Tài Tài b. Tại xưởng rau câu

 Bài giải

a. Tại công ty Tài Tài b. Tại xưởng rau câu

 Bài giải

a. Tại công ty Tài Tài b. Tại xưởng rau câu

 Bài giải

a. Tại công ty Tài Tài b. Tại xưởng rau câu

 III. PHƯƠNG PHÁP HẠCH TOÁN
4. Kế toán các khoản phân phối lợi nhuận
4.1 Lợi nhuận cấp dưới phải nộp lên cấp trên
a. Cấp trên b. Cấp dưới
Nợ 1368 Nợ 421
Có 421 Có 336

4.2 Cấp dưới được cấp bù lỗ

a. Cấp trên b. Cấp dưới
Nợ 421 Nợ 1368
Có 3368 Có 421
 III. PHƯƠNG PHÁP HẠCH TOÁN

5. Kế toán các khoản phân phối lợi nhuận

5.1 Cấp trên phải cấp quỹ cho cấp dưới
a. Cấp trên b. Cấp dưới
Nợ 414, 353,… Nợ 1368
Có 3368 Có 414, 353,…

5.2 Cấp dưới phải nộp quỹ cho cấp trên

a. Cấp trên b. Cấp dưới
Nợ 1368 Nợ 414, 353,…
Có 414, 353,… Có 3368