Kesan Pendudukan Jepun di

Sabah dan Sarawak

Farina
SABAH
 Diisytiharkan
menjadi nai
nippon
kawasan
dibahagikan
Ketua Kampung mengikut wilayah
diberi lencana dan kawasan ini
serta surat mempunyai
kuasa gelaran khas iaitu
Politik Shiu

Jawatan Ketua Anak Negeri

yang menghubungkan Guncho menggunakan
( Pegawai daerah) dengan penduduk
penduduk kampong. Bertugas
pengumpul dan pencari kerja tempatan dalam
sukarela dari tanah besar dan pentadbiran
pulau-pulau untuk dijadikan mereka
buruh paksa.
EKONOMI
Aktviti perlombongan bijih timah dan getah yg menjadi nadi utama musnah akibat serangan tentera Jepun
dari udara. Juga disebabkan taktik ‘Bumi Hangus’ oleh British

Ekonomi dagangan berubah kepada ekonomi sara diri akibat bekalan makanan yg terputus akibat perang
Jepun.

Inflasi – Percetakan dan pengedaran mata wang pisang tidak terkawal

Masalah setinggan – kesempitan hidup akibat kebuluran dan kezaliman yg terjadi semasa pendudukan
Jepun & org cina di Sabah lari ke pinggir hutan.

Perusahaan getah dan kayu balak telah terhenti

SOSIAL

Masalah perkauman – dasar
diskriminasi & layanan berbeza
kpd penduduk khususnya kepada
kaum Cina.
Org. Cina dikenakan bayaran
denda $400,000 hingga
Kaum bumiputera pula dijadikan
$600,000 krn ada dlm kalangan
mata-mata tentera Jepun dan
mereka yg menghantar wang ke
askar ‘Kempeitai
China. Ada kalangan mereka
dihukum bunuh oleh Jepun

Masalah kesihatan – kekurangan

makanan & mutu makanan yg
rendah tlh menyebabkan rakyat Muncul semangat nasionalisme
telah terdedah dgn pelbagai dalam kalangan masyarakat cina
wabak penyakit spt beri-beri,
malaria dan kudis.
SARAWAK
 Bercorak
Pentadbiran pentadbiran
bertumpu di Sabah dan
tentera
persisiran Sarawak
pantai dan disatukan
Bandar .(Faktor dibawah satu unit
pentadbiran
Sumber Bahan
Mentah)

POLITIK /
Penubuhan PENTADBIRAN
Setiap Daerah
badan perisikan diketuai oleh
– Kempetai Ketua Tentera
Daerah

Pentadbiran di
Masyarakat Sarawak
Sarawak diberi
terletak Di
peluang
menjawat
Kuching,Sibu
jawatan tinggi Dan Miri.
Antara jawatan

- Di Simanggang,Sarawak,Eliab Bay dilantik sebagai Pegawai

Perhubungan tentang Hal Ehwal Orang Iban

- Empenit Adam sebagai Pegawai Daerah Simanggang

- Melantik orang Melayu seperti Abang Openg sebagai Ketua

Daerah Kuching

- Melantik Satem sebagai Pegawai Daerah Lawas

EKONOMI
 Dasar ekonomi kawalan & Dasar tutup pintu.

Eksport terhenti- perdagangan lumpuh

Inflasi

Penggunaan matawang pisang

Kawalan rapi ke atas barangan keluaran utama, mengeluarkan permit untuk pengangkutan, catuan(catuan
membeli beras) & sistem kupon(mendapatkan kupon dari Pejabat Kawalan makanan).

Tumpuan kpd kegiatan pertanian utk mencukupkan makanan dlm negeri – Rancangan Tiga Tahun Sara diri
SOSIAL
 Dasar
penjepunan/menghapuskan
Diskriminasi & layanan yg semua pengaruh Barat –
brbeza trhadap pnduduk diterapkan dlm sistem
pelajaran, prkhidmatan
awam & budaya.

Semua penduduk melalui

Lagu kebangsaan Jepun zaman yg sangat perit,
KIMIGAYO dinyanyikan. penderitaan, kemerosotan
kesihatan & penggangguran
GERAKAN PENENTANGAN
Gerila Kinabalu
 - Pimpinan Albert Kwok
 - Melancarkan pemberontakan Double Tenth tetapi gagal

Pasukan Gerila Datu Mustapha

 - Menjalankan penentangan di Kudat

Pasukan Gerila di Sandakan

 - Menjalankan penentangan di Sandakan

Penentangan di Pesisir Pantai Sarawak

 - Menjalankan gerakan membantu tentera Bersekutu mengusir tentera Jepun
GERILA KINABALU
• Pasukan gerila ini diketuai oleh Albert Kwok
• 1943 Albert berjumpa dengan Imam Marajukin dan mengikutinya ke
Pulau Sulu
• Belajar cara-cara askar gerila berperang
• Mei 1943 balik ke Sabah
• 21 September 1943 Albert menubuhkan satu pasukan gerila untuk
melawan Jepun
• Penduduk yang hendak menentang Jepun dikumpulkan di Kota Kinabalu,
Inanam, Tuaran, Kota Belud dan Talibong
• Panglima Ali, ketua kampung Pulau Suluk menjadi ketua orang di pulau
• Charles (pegawai polis) dan Dewa Singh Mann (sarjan) sahaja ada
pengalaman berperang
• Pasukan Gerila ada membuat perhubungan dengan Suarez(ketua gerila
Pulau Sulu) melalui Kim Keng Fatt
• Major Chester telah menasihatkan juga pasukan gerila Sabah supaya
menanti hingga dapat perintah dari pihak Bersekutu untu menyerang
orang Jepun
• Namun Albert Kwok tetap melancarkan serangan setelah mendengar
mengatakan Jepun hendak memaksa 3000 orang pemuda Jepun Cina
di Sabah memasuki pasukan tentera Jepun dan Jepun hendak
menangkap beberapa orang gadis Cina yang akan berkhidmat dalam
pasukan tentera darat Jepun
Pemberontakan 10
Oktober 1943
• Orang-orang Cina pengikut Albert Kwok di
Sabah telah menetapkan bahawa serangan
akan dilakukan terhadap orang-orang Jepun
pada 10 Oktober 1943.
• Selepas itu baharulah diikuti oleh perayaan-
perayaan yang akan diadakan di Kota Kinabalu
dan lain-lain bandar di sekitarnya oleh orang-
orang Cina yang telah bebas dari pemerintahan
tentera Jepun.
• Pusat bagi pasukan orang Cina itu ialah di
Menggatal.
• Peristiwa Double Tenth merupakan satu perang yang dilancarkan oleh
Gerila Kinabalu ke atas tentera Jepun yang bermaharajalela di Jesselton
(Kota Kinabalu sekarang). Ianya dilancarkan pada tarikh 10 Oktober 1943
(10/10) dan perang yang dilancarkan ini telah menggoyah kedudukan
tentera Jepun di Jesselton pada masa itu.
Titik tolak kepada perang yang dilancarkan ini adalah sebenarnya bermula
pada Oktober 1943 apabila melalui intipan mereka dikatakan tentera Jepun
mempunyai perancangan untuk menangkap lebih kurang 2000 anak
tempatan North Borneo. Kesemua anak muda lelaki hendak dijadikan
sebagai buruh bagi membangunkan infrastruktur yang musnah teruk
sewaktu perang berlangsung. Bukan itu sahaja, rancangan Jepun untuk
menangkap anak gadis tidak kira daripada etnik bagi dijadikan “hamba
seks” tentera Jepun juga turut membuatkan semangat mereka untuk
membunuh Jepun di North Borneo membuak-buak.
• Pada 9 Oktober 1943, Gerila Kinabalu melancarkan serangan pertama ke
atas tempat-tempat strategik tentera Jepun di pekan Tuaran dan
Menggatal. Amukan mereka berjaya membunuh hampir 50 orang tentera
Jepun serta beberapa orang awam yang bersekongkol dengan Jepun
selama ini. Mereka berjaya menawan balai polis Tuaran dan Menggatal
pada masa itu.
Kemudian keesokannya iaitu pada tanggal 10 Oktober 1943, Gerila
Kinabalu dengan semangat yang meluap-luap dan penuh strategi sudah
mula memasuki Jesselton. Mereka menyerang daripada sebelah persisiran
laut yang mana pada masa itu terdapat beberapa gudang untuk
menyimpan tentera Jepun di Jesselton berada. Mereka membakar gudang
tersebut sehingga menjadi abu dan membuatkan tentera Jepun tidak
terdaya menyelamatkan apa-apa
• Akibat daripada serangan ini menyebabkan Jepun di North Borneo
memohon bantuan ketenteraan dari Kuching. Setelah beberapa ketika
bantuan dari Kuching sampai dan memaksa Gerila Kinabalu
meninggalkan Jesselton dan Tuaran. Mereka berpecah kepada
kumpulan-kumpulan kecil dan berundur di kawasan berbukit bukau di
Menggatal.

Jepun telah menggunakan pelbagai taktik untuk menangkap setiap

anggota Gerila Kinabalu. Taktik kotor mereka ini termasuklah
membuat penyiksaan kepada kaum keluarga tidak mengira muda atau
tua, lelaki atau wanita yang mempunyai pertalian dengan anggota
Gerila Kinabalu.
• Tidak tertahan melihat kaum keluarga mereka disiksa ditambah lagi
dengan kekurangan bantuan makanan serta kekurangan ilmu perang
moden menyebabkan akhirnya 2 bulan kemudian iaitu pada 19
Disember 1943, Gerila Kinabalu berjaya ditangkap oleh tentera Jepun.

Dan disebabkan adanya penentangan inilah yang menyebabkan pusat

pemerintahan tentera Jepun yang pada mulanya beroperasi di
Kuching, Sarawak telah dipindahkan ke Jesselton, North Borneo
selepas peristiwa serangan tersebut.