Seri ve Paralel Rezonans

Devreleri ve Uygulamaları

Emre Geniş
Mehmet Batı
Onat Tanrıöver
Umut Yılmazer
İÇERİK
 Rezonans nedir?
 Seri Rezonans Devreleri
 Paralel Rezonans Devreleri
 Kalite Faktörü Kavramı
 Güç ve Band Genişliği Kavramı
 Filtreler
Rezonans Ne demek?
Periyodik bir kuvvetin dürtüsü altındaki bir
sistem, salınımlar sergiler ve eğer dürtü
frekansı sistemin doğal frekansına eşit ise,
bu salınımların genliği sınırsız artma
eğilimine girer. Sonuç olarak sistem, belli
bir genlikten sonra bütünlüğünü veya
bulunduğu durumu koruyamaz ve dağılır
veya bozunur. Buna rezonans denir.
SERİ REZONANS DEVRELERİ
SERİ REZONANS DEVRELERİ
SERİ REZONANS DEVRELERİ
 SERİ REZONANS DEVRELERİ

Band Genişliği Dar→ Yüksek Seçici

Band Genişliği Yüksek→ Alçak Seçici
SERİ REZONANS DEVRELERİ
PARALEL REZONANS DEVRELERİ
1
Y T = G + j (wC - )
wL
1 2
Y T = G 2 + (wC - )
wL
I c = jwCV
- jV
IL =
wL

1
wC =
wL
1
wo =
LC

I c = jwCV Rezonans halinde aralarında 180 derece faz farkı olur

- jV I L + Ic = 0 I= I R
IL = = - jwcV
wL
PARALEL REZONANS DEVRELERİ

Devre Kapasitif

Devre Endüktif
Q Kalite Faktörü
 Reaktif gücün ortalama güce oranıdır.
Re aktifGüç
Q s=
OrtalamaGüç
Seri Rezonans Devresinde Kalite Faktörü

1 L
R C

Q faktörü büyürse kapasite ve endüktans üzerinde gerilim artışları

olur, bu elemanların bu gerilimlere dayanabilmeleri gerekir.

wS ws
Q s= =
w 2- w 1 B .G Q artarsa bant genişliği daralır, seçicilik artar.
Q Kalite Faktörü
 Paralel Rezonans Devresinde Kalite Faktörü

Q faktörü artarsa kapasite ve endüktans üzerindeki akımlar artar,

bu elemanların bu akımlara dayanabilmeleri gerekir.

1 w 1 X wp
B .G = w2 - w 1= = P = C w p=
RC wP RC R Qp

Q faktörü artarsa bant genişliği daralır, seçicilik artar.

 Filtreler

Filtreler belirli frekansları geçiren devrelerdir.

Alçak Geçiren Filtreler
Yüksek Geçiren Filtreler
 Rezonans Devrelerinin Filtre Olarak Kullanılması

Bant Geçiren Filtreler

Belirli bir frekans aralığını çıkışa taşıyan, bu aralığın altında ya da üstünde olan frekansları ise tutan filtredir.
Alçak geçiren filtreyle, yüksek geçiren filtrenin art arda bağlanmasıyla oluşturulur.
Seri Rezonans Devreli Bant Geçiren Filtre

Rezonans durumunda empedans minumum olur,

Akım maksimum olur, gerilimin çoğu R üzerine düşer
Sonuç olarak devre bant geçiren filtre gibi davranır.
 Paralel Rezonans Devreli Bant Geçiren Filtre

Rezonansta empedans maksimum olur

Rezonans devresinin empedansı, R den çok büyük olacağı için
Gerilimin önemli bir kısmı rezonans devresi üzerinde olur. Uygulanan
gerilim, çıkışta alınır.

Bant Durduran Filtreler

Belirli bir frekans aralığını geçirmeyen, diğer frekansları geçiren filtrelerdir.
Seri Rezonans Devreli Bant Durduran Filtreler

Rezonans durumunda gerilimin çoğu R üzerinde olur, çünkü L-C çiftinin

Empedansları toplamı 0 olur. Çıkış gerilimi de minumum değere ulaşır.

Paralel Rezonans Devreli Bant Durduran Filtreler

Rezonans frekansında giriş geriliminin çoğu L-C çifti üzerinde

olur, çünkü admitans toplamları 0, empedans toplamları çok büyük
olur.
Kaynaklar
 ROBBINS, Allan H., and Wilhelm C. MILLER
(2003) Circuit Analysis - Theory and
Practice (3rd ed.)
 Endüstriyel & Otomasyon dergisi Ekim2005
 Linear and Nonlinear Circuits L.O.Chua,
C.A.Desoer, E.S.Kuh 1987-Mc Graw Hill