Antiepileptikler

YRD.DOÇ.DR.BAHAR ERBAŞ
Epilepsi nöbeti; anormal aşırı deşarjlara ve
senkron nöronal aktiviteye bağlı çeşitli
bulgu ve işaretlerin geçici olarak ortaya
çıkmasına denir.

NÖBET bir semptomdur !

Epilepsi;
• beynin nöbet geçirme potansiyeli ile
karakterize olan ,
• bu durumun nörobiyolojik, kognitif, psikolojik ve
sosyal sonuçları ile birlikte ortaya çıkan bir
durumdur.

• Epilepsi: Tekrarlayıcı provoke olmamış nöbetlerin

olduğu kronik durum
• Epilepsi tanımı için en az bir nöbet olması gerekir
 Bebek ve çocukluk  Ergen ve genç erişkin
 Kafa travması
 Prenatal veya doğum  İlaç intoksikasyonu ve
travması kesilme*
 Doğumsal metabolizma
hastalıkları  Daha yaşlı erişkin
 Konjenital  İnme
malformasyonlar  Beyin tümörü
 Akut metabolik bozukluklar*
 Çocuk ve ergenlik  Nörodejeneratif
 Idyopatik/genetik *akut semptomatik nöbetler, epilepsi
değil
sendrom
 SSS infeksiyonu
 Travma
 Akut semptomatik nöbet nedir?
Uluslararası Epilepsiyle Savaş Derneği’nin (International
League Against Epilepsy-ILAE) 
• metabolik, toksik, yapısal, enfeksiyöz ve de inflamatuar
nedenlerle gerçekleşen,
• akut SSS hasarı ile ilişkili, geçici nöbetler
akut semptomatik nöbetler veya
duruma bağlı nöbetlerdir.
Antiepileptik tedavi gerektirmez ya da kısa süreli tedavi
uygulanır

Ancak akut semptomatik nöbetler bazı durumlarda sonradan

epilepsi görülme riskini de artırabilmektedir
• Epilepsi insidansının en yüksek olduğu iki
dönem, yaşamı n i lk yılı ve 60 yaş sonrasıdır.
• Epilepsi çocukluk ve ergenlik çağında en sık,
erişkinlerde ise beyi n damar hast alıklarının
ardından ikinci sıklıkta rastlanan n örolojik
hastalık
• 1960 yılında ILAE tarafından Sınıflama ve
Terminoloji Komisyonu oluşturulmuştur.
 It presents three levels, starting with seizure type,
where it assumes that the patient is having epileptic seizures as defined
by the new 2017 ILAE Seizure Classification.

The next step is diagnosis of epilepsy type, including focal epilepsy,

generalized epilepsy, combined generalized, and focal epilepsy, and also
an unknown epilepsy group.
The third level is that of epilepsy syndrome, where a specific syndromi
diagnosis can be made.

The new classification incorporates etiology along each stage,

emphasizing the need to consider etiology at each step of
diagnosis, as it often carries significant treatment implications.
Etiology is broken into six subgroups, selected because of their
potential therapeutic consequences.
 Epilepsy types

Epilepsy syndromes
• I. Parsiyel (Lokalizasyonla ilişkili)
• II. Jeneralize
• III. Fokal yada jeneralize olduğu anlaşılmayan
(Yeni doğan nöbetleri, ESES, Landau-Kleffner )
• IV. Özel send.
(Febril konvulzyon, izole nöbetler, akut
metabolik veya toksik durumlarda olan
nöbetler: alkol, eklampsi,vb.. )
• Nöronlar, Glia
• İnhibitör ve eksitatör
nörotransmitterler
• İyon kanalları
• Reseptörler
• Eksitatör Postsnaptik • İnhibitör postsnaptik
potansiyel (EPSP) potansiyel (IPSP)
• Na++, Ca++ içeri akımları • K+ dışarı
• _
• Paroksizmal Cl içeri
depolarizasyon • Pompalar
• Düşük pH

nöbet kontrol
 Hiperpolarizasyon sonucu
eksitabilitede azalmaya yol açar.

ANTİEPİLEPTİK İLAÇLARIN ETKİ MEKANİZMALARI:

1- Na+ ve Ca++ influksunun (girişinin) azaltılması

2- K+ çıkışının artırılması
3 GABAA/benzodiazepin reseptör kompleksinin
aktive edilmesi ve Cl- kondüktansının (girişinin)
artırılması
4 Adenozinerjik sistemin aktivasyonu
Glutamerjik sinapsların
5- Eksitatör AA’lerle etkileşme inhibisyonu

6Dopaminerjik, noradrenerjik, serotonerjik, kolinerjik, ve

enkefalinerjik sistemlerle etkileşme
7 Na+, K+-ATPaz stimülasyonu (fenitoin)
14
AEİ Etki Mekanizmaları
***!!!!

v
T-tipi
 Epilepsi nöbetinin
Epilepsi tipinin
Etyolojinin
Doğru tanısından sonra!
 Tedavinin hedefi yan etkiler olmaksızın nöbetsizlik
halini sağlamak.

Antiepileptik ilaçlar epileptogenezi engellemez!

Nöbetleri engeller!1. Nöbet deşarjı için gerekli
olan eşiği yükseltmek 2. Nöbet yayılımını
engellemek
• Bazen yan etki nöbetin kendisinden daha fazla
negatif etki yaratmaktadır.

İLAÇ ETKİNLİĞİ İLE YARAR-ZARAR

DENGESİ AYARI YAPMALI!
Göz önüne alınması gerekenler
• Nöbet tipi/epilepsi
• yaş
• cins
• maliyet
• Diğer sağlık sorunları
• Yaşam koşulları
 1. Ne zaman AEİ başlamalı?
İki ya da daha fazla sayıda geçirilen nöbet sonrası
tedavi başlanmalıdır.
 AEİ’lerin ilk nöbetten sonra başlanması aşağıdaki
durumlarda düşünülmelidir:
a) • Hastada nörolojik defisit varsa
b) • EEG’de patolojik bulgular varsa
c) • Hasta ve/veya ailesi ikinci nöbet riskini göze almak
istemiyorsa
d) • Magnetik rezonans görüntülemede (MRG) yapısal
lezyon varsa
2. İlaç başlanmasına karar verilen hastada ilk
başlangıçta uyulacak kurallar hangileri?
1) Mümkünse monoterapi tercih edilmeli
2) Düşük dozla başlangıç
3) kademeli doz artışı
4) Günlük aktiviteleri engellemeyecek şekilde günlük 2
doz verilebilen uzun etkili formlar tercih edilmelidir
5) Nöbetler tekrarlarsa maksimum farmokolojik doza
ya da max. tolere edilebilecek doza kadar çıkılmalıdır
 6) Yeni tanı almışlarda ilaç terapötik düzeye ulaşana
kadar yeni bir nöbet açısından risk altındadır!!!
Hızlı titre edilen/ terapötik dozlarda başlanabilen
ilaçları tercih et.
-uzun titrasyon gerektirenler -->LTG, TPM ve ZNS.
-OXC, ESL, LCM, LEV, GBP ve PGB’e terapötik
dozlarda başlanabilir fakat yavaş titre edildiklerinde
daha iyi tolere edildikleri gösterilmiştir.
3. AEİ ilaç değişimi ne zaman yapılmalı?
AEİ yan etki yaparsa /nöbetler devam ederse değiştirilebilir.
Hekim şunları kontrol etmeli:
1) tanı tekrar gözden geçirilmeliprogresif nörolojik
hastalıklar dışlanmalı, hasta psödonöbet geçiriyor olabilir
2) tedaviye uyum araştırılmalı,
3) araya giren nöbeti tetikleyebilecek diğer faktörler
araştırılmalı,
4) ilaç düzeyleri,
5) ilaç etkileşimleri araştırılmalı.
4. İkinci ilaç eklendikten sonra ilk ilaç ne zaman
kesilmeli?
İkinci ilaç tolere edilebilen maksimum doza
yavaşça çıkıldıktan sonra ilk ilaç yavaşça
kesilmeli

5. Belli aralarla lab. tetkik yapılmalı

6. Yan etkilere karşı hastalar uyarılmalı
 AEİ kullanım prensipleri-HASTA
AÇISINDAN
 İlaç düzenli olarak alınmalı
 Pozolojiye sadık kalınmalı
 Hekime danışmadan doz değişikliği
yapılmamalı AYNI İÇERİKLİ MÜSTAHZAR
DEĞİŞİKLİĞİ DAHİ MÜMKÜNSE YAPILMAMALI.
 Her nedenle olursa olsun ilaç birden
kesilmemeli
 Doz unutma durumlarında ilaç alınmalı

• ESKİ AEİ
• Barbitüratlar:
• Fenobarbital, Pirimidon
• Fenitoin
• Karbamazepin
• Etosüksimid
• Valproat
• Benzodiyazepinler
YENİ AEİ
• Eslicarbazepine (Zebinix®)
• Felbamat (Felbatol®,Taloxa)
• Gabapentin (Neurontin ®)
• Lacosomide (Vimpat ®)
• Lamotrijin (Lamictal ®)
• Levetirasetam (Keppra ®)
• Okskarbazepin (Trileptal ®)
• Pregabalin (Lyrica ®)
• Tiagabin (Gabitril ®)
• Topiramat (Topamax ®)
• Vigabatrin (Sabril ®)
• Zonisamid (Excegran ®)
Antiepileptik ilaç Eslicarbazepine
Lacosamide
Rufinamide
Stiripentol
20 Pregabalin
Levetiracetam
Oxcarbazepine
Tiagabine
15 Topiramate Fosphenytoin

Gabapentin
Felbamate
Lamotrigine
Zonisamide
10
Sodium Valproate Vigabatrin

Carbamazepine
Ethosuximide Benzodiazepines
5
Phenytoin Primidone
Phenobarbital
Bromide

0
1840 1860 1880 1900 1920 1940 1960 1980 2000
27
yıllar
 Nöbet tipine göre AEİ seçimi
• Çalışmalar tanı konulma aşamasında fokal ya
da jeneralize sınıflamasının ancak yarısında
yapılabildiğini göstermiştir,
kesin ayrım yapılamamışsa geniş spektrumlu bir
AEİ seçmek uygundur.
• Yani jeneralize epilepsi için kullanılabilen
ilaçların hemen hepsi fokal epilepside de
etkindir.
• ***Bu genel kuralın istisnaları vardır
ÖZELLİKLE ABSANS VE MİYOKLONİK
NÖBETLERDE geniş spektrumlu olmasına
karşın verilmeyecek AEİ vardır.
Fokal ve jeneralize epilepsilerin her ikisine
de uygun olan geniş spektrumlu AEİ’ ler:
• ***Tüm nöbet ve sendromlarda
kullanılabilecekler: en gn spek VPA ve CLZ
Valproat,
lamotrijin
topiramat,
Levatirasetam

Zonizamid (daha geri planda tercih)

Benzodiyazepinler (yeşil reçete)
***Absans ve miyoklonilerde kesinlikle
kullanılmaması gereken AEİ:
• Geniş spektrumlu: fenobarbital, Fenitoin
 bunlar Lennox-Gastaut Sendromu nu
da kötüleştirebilir.
• Karbamazepin, Okskarbazepin , Tiagabin,
Vigabatrin, gabapentin , pregabalin,primidon.

• Birçok yeni AEİ lar açısından kesin bir sonuç yoksa

da bunlar da absans ve miyoklonide ilk seçenek
olmaz.
• Absans nöbetlerinde
kullanılanlar/ tedavide
tercih edilenler
• VPA ve etosüksimid
(ESM) LTG’e üstündür.
Miyoklonilerde kullanılanlar/ tedavide tercih
edilenler

Lamotrijin bazen
miyoklonik nöbetleri
arttırabilir (yine de
miyoklonik nöbetler için denenebilir)
• Jeneralize tonik-klonik nöbetlerde
kullanılanlar/ tedavide tercih edilenler
 ***Geniş spektrumlu olmalarına karşın jeneralize nöbetlerde
kullanımı
sınırlı olabilen AEİ Fenobarbital ve fenitoin
***Jeneralize nöbetlerde kullanıldıkları halde dar spektrumlu
olanlar:
• Bunlar jeneralize nöbetlerin sadece özel alt tiplerinde kull. 
parsiyel epilepsi durumlarında tipik olarak kullanılmazlar.

• Rufinamid (RUF) (özellikle Lennox-Gastaut sendromundaki atonik

nöbetler için)
• etosuksimid’dir (özellikle absans nöbetleri için).

• Vigabatrin (VGB) infantil spazmların tedavisinde kull. fokalde

kontrendike değil ancak tercih edilmez.
 Fokal epilepsileri tedavi eden dar
spektrumlu AEİ’ler

• Bunlara ek olarak Pregabalin (PGB), Eslikarbazepin (ESL) ,

lakozamid.
• Bu ilaçların birçoğu miyokloni ve absans gibi bazı jeneralize
nöbetleri kötüleştirebilir.
• Fenitoin yan etkileri nedeniyle genç kız ve
çocuklarda ön planda düşünülmemelidir
• Ayrıca Kompleks parsiyel nöbetlerin
kontrolünde CBZ VPA’dan üstündür.

• Yeni kullanıma giren AEİ lar ilk olarak fokal

epilepsi ve/veya jeneralize epilepside add-on
terapide ruhsat alırlar.
Monoterapinin avantajları

– İlaç etkileşimleri olmaz

– Yan etkiler daha az
– Hasta uyuncu daha iyi
– Daha ucuz
– Hastaların çoğuna yeterli
– İkinci ilacı eklemeden monoterapi iyice
değerlendirilmeli
 Başka komorbid/medikal durumu olan
hastalarda AEİ seçimi

Serebrovasküler
hastalıklar :

• Epilepsi hastalarında, en sık görülen nörolojik

komorbiditedir .
• **Serebrovasküler olay sonrasında rutin nöbet
proflaksisi yapılmaz!!!.
• Yaşlı hastalarda LTG ve GBP kanıt düzeyi A olarak
kabul edilmektedir. Fakat sıklıkla Levetirasetam, PRG,
OXC (hiponatremiye dikkat) kullanılmaktadır.
• Warfarine dikkat!!.
Dejeneratif hastalıklar :
Erişkinlerde semptomatik epilepsi vakalarının
yaklaşık % 3.5’unun nedenidir.
• Enzim indükleyen AEİ’ lar donepezil ve
galantamin düzeyini düşürebilirler.
• Rivastigmin ve memantin CYP 450 sistemini
kullanmadıklarından AEİ ile etkileşmez.
• Bilişsel fonksiyonları kötüleştiren TPM , BZD,
FB, fenitoin kullanılmamalı.
•Lamotirijin ve VPA depresif, çevreye ilgisi az
demanslı hastalarda kullanılabilir.
•***Levetirasetam saldırgan semptomları
olmayan hastalarda yararlı olabilir.
• Saldırganlık ve diğer davranış semptomları
durumunda VPA, OXC ya da CBZ daha uygun
olabilir.
Beyin tümörü ve epilepsi:

•Epilepsi hastalarında beyin tümörü görülme

olasılığı % 4’tür ve beyin tümörlülerin %30’unda
epilepsi bulunmaktadır.

• Beyin tümöründe rutin profilaksi yapılmamalı!!

• Enzim uyaran AEİ kullanmamak önemlidir. Çünkü; bu ilaçlar antineoplastik

ajanların metabolizmasını etkileyebilir ve daha sık allerjik reaksiyona neden
olurlar.

• ***Yeni AEİ’ lar arasında, LEV etkinlik ve güvenilirlik açısından en iyi profile sahip
AEİ’ lardan biridir. Antineoplastik ajanlar ile etkileşmez, şiddetli deri reaksiyonları
gözlenmez
Depresyon :
• ***CBZ, VPA, LTG  aynı zamanda
duygudurum düzenleyicisi olarak kullanılan
AEİ lardır.
• Epilepsi hastalarında depresif bulgular bu
AEİ’ın kesilmesinden sonra başladıysa; ilaç
tekrar başlanır.
• Depresif bulgular LEV, PB, TGB, TPM, VGB gibi
yeni bir AEİbaşlandıktan /arttırıldıktan sonra
başladıysa; ilaçların dozu azaltılır /değiştirilir
 Epileptik bir hastada depresyon tedavisi
• ***ilk tercih SSRI nöbet riski en düşük
ilaçlardır, Özellikle sitalopram ve essitalopram
• mirtazapin agranulositoz yaptığından CBZ ile
birlikte kullanılmamalıdır.
Nöbet indükleyici özellikleri nedeniyle dikkatli
kullanılması gereken antidep.lar 
• klomipramin,
• maprotilin,
• amoksapin
• bupropion
Psikoz :
Psikotik bozukluk epilepsi hastalarının %7’sinde
(normal topluma göre 6-12 kat fazla)
Bu hastalarda iyi nöbet kontrolü yapılmalıdır.
Tedavide iktal psikoz durumunda AEİ tedavisi
yeterlidir.
Postiktal psikozda, AEİ tedavisi, uzun sürerse de
antipsikotik tedavi uygulanır.

***İnteriktal psikozda ise antipsikotik tedavi

verilmelidir.
 • Antipsikotiklerin prokonvülzan etkileri;
Yüksek risk; Klozapin, loksapin, klorpromazin
Düşük risk; Haloperidol, flufenazin, risperidon

***Psikotik hastalarda VGB, TPM ve LEV den

özellikle kaçınılmalıdır.
• Karaciğer yetmezliğinde epilepsi tedavisi:
• ***Valproik asit  kanda amonyak artışı.
Asemptomatik olduğu sürece önlem almak gerekmez. Ancak
karaciğer yetmezliğinde dikkatli olunmalıdır.

TPM VPA ile birlikte hiperamonyemiye yol açabilir.

• Karaciğer hastalığında LTG dozlarının ayarlanması

gerekebilir.

Hepatik ensefalopati Bu hastalarda epileptik nöbetler,

deliryum, ajitasyon gibi belirtiler olabilir.
• Bu durumda tedavide BZD’den kaçınılmalıdır.
• Nöbetlerin kontrolünde neomisin ve laktüloz kullanılabilir.
• Enzim indüksiyonu yapan AEİ
• karaciğerde bir patoloji olmaksızın karaciğer
enzimlerinin yükselmesi görülebilir.
• ***Karaciğer enzimlerinde 2-3 mislini aşmayan
yükselmeler ek bulgu yoksa takip edilmelidir.
• Ancak bu değerlerin üzerine çıktığında ve ek
laboratuvar bulguları eşlik ettiğinde karaciğer hastalığı
yönünde araştırılmalıdır ve ilaçlara bağlı toksik bir
durum söz konusu ise kesilmelidir.
• VPA ve felbamat bu açıdan istisnadır ve karaciğer
hastalığı hemen daima bu ilaçları kesmeyi gerektirir.
 Böbrek hastalıklarında :
• ***Diyalizden etkilenmeyen AEİ’ lar: PHT,
VPA, TGB
• Diyalizden etkilenen AEİ’ lar: BZD, GBP, PB,
PRG, LTG, LEV, FBM, TPM

• Böb.yts.nde doz ayarı gereken GBP-PGB, LVT

Kardiyovasküler hastalıklar :
• Varfarin ve digoksin kullanan hastalarda enzim
indüksiyonu yapan AEİ’ lar tercih edilmemelidir.
• LEV, LTG, PRG, GBP, OXC (hiponatremiye dikkat),
TPM bu hasta grubunda kullanılabilir.
Okskarbazepin 900mg/g üzerinde dozlarda enzim
indüksiyonu yapabilir.
• Ritim bozukluklarında CBZ , OXC, ESL,
Lakozamid, PHT’inden kaçınılmalıdır
MSS enfeksiyonları :
• Genel popülasyonda antibiyotik kaynaklı nöbet riski % 1’den daha
azdır.
• Ancak, MSS enfeksiyonları olan hastalarda bu risk daha yüksek
olabilir.
• Beş grup antimikrobiyalin ilacın nöbet ile ilişkili olduğu
bulunmuştur;

1) Antimalarial ilaçlar
2) Karbapenem
3) Sefalosporin
4) Penisilin
5) Kinolon
• (İzoniazid de ise yüksek dozda nöbet ile ilişkili bulunmuştur. B6
vitamini eklenmesi ile nöbet kontrolü olabildiği vurgulanmaktadır) .
 AEİ’ların farmakokinetiği
EMİLİM:
ORAL EMİLİMLERİ GENEL OLARAK İYİDİR.
• FENİTOİN Mide-barsak kanalından
absorpsiyon hızı görece yavaştır ve kişiler
arasında farklılık gösterir.
• Plazma proteinlerine bağlanma:
• Yüksek olanlar: fenitoin,TGB
• Düşük olanlar: FB,CLZ , GBP-PGB
• Verilim:
• Oral: hepsi verilebilir.
Fenitoin ve CBZ Mide tahrişine yol açabildiği
için yemekten sonra alınması gerekir.
• ***Oral+paranteral VPA, LVT,fenitoin, FB,
BZD.
• *** Yükleme dozu gerektirenler: fenitoin
(yükleme yapılmazsa etkin doza 1 haftada
ulaşır)
 • ***METABOLİZMA ve eliminasyon:
• KCfenitoin, FB, CBZ, VPA, TGB> CLZ, LTG
• Böb GBP-PGB, LVT
ENZİMLER
indükleyiciler Birbirinin kan düzeyini
Karbamazepin azaltırlar
CYP(Sitokrom P450) Fenitoin
UGT(Uridine glukronil Fenobarbital
transferaz) Pirimidon

inhibitörler
valproik asid
 Antiepileptik İlaçlarla İlgili Etkileşmeler
(Enzim indüksiyonu
Fenitoin Karbamazepin
yoluyla plazma
Etosüksimid konsantrasyonlarını
Valproik asid düşürür)

Kloramfenikol Fenitoin ↑
Simetidin

Fenitoin Karbamazepin ↓
Fenobarbital

Karbamazepin Otoindüksiyonla kendisini ↓

Eritromisin Karbamazepin ↑
INAH

59
 Kan ilaç düzeyi takibi gereken AEİ
lar
• Fenitoin
• FB
• VPA
• CBZ
• AEİ ve antimikrobiyaller arasındaki etkileşimler :
• Makrolidler CBZ toksisitesi
• enzim indükleyici AEİ’lar antimikrobiyallerin
etkinliklerini azaltır.
• enzim indükleyen AEİ’lardan antimikrobiyal tedavi
alan hastalarda kaçınılmalıdır.
• ***Levetirasetam, PRG ve GBP gibi minimal veya
proteinlere bağlanması olmayan ve hepatik
metabolizma ile yıkılmayan AEİ’lar tercih
edilebilir.
 İstenmeyen etkiler:
1. Nörolojik:
• vestibuloserebellar etkiler ; nistagmus , ataksi,
dizartri  fenitoin (terapötik konsantrasyonda
da gelişebilir), fb, CBZ , CLZ, vigabatrin.
• Tremor fenitoin, CBZ, vigabatrin
• Sedasyon çoğu yapabilir. En belirgin FB,CBZ,
BZD, VPA, GBP-PGB,
• UyKusuzluk fenitoin,
• Kognitif boz. Çoğunda olabilir. En belirgin
fenitoin, FB, CBZ, vigabatrin, TPM
• Çocuklarda paradoksik hiperaktiviteFB
• Polinör. fenitoin
• ***Polinöropati olmaksızın el ve
ayaklarda karıncalanmaTPM,ZNS
• Psikotik belirtiler LVT

2. **Antikolinerjik etki CBZ (imipramine

benzer),
3. Gingival hipertrofifenitoin: irrevers.
• Uzun kullanımlarda hirsutismus fenitoin
• Alopesi VPA> LVT

•
 4.**** Hematolojik boz çoğu yapabilir.
• p450 indükleyicilerin hepsi ve VPA folik asit > B12
eksikliği yapar.  hiperkrom makrositer anemi.
Ayrıca CBZ tüm kan hücrelerinde düşme –özellikle
agranülositoz ve VPA tüm kan hücrelerinde düşme
ve kanamaya (hipoprotrombinemi,
hipofibrinojenemi) meyil yapabilir
***Jeneralize LAP fenitoin, CBZ
5. Hipersensitivite:
• Fenobarbital, CBZ ve PHT ve LTG verilmemeli,
ayrıca ilk üçü arasında çapraz duyarlılık var.
• Levetirasetam, GBP, PGB ve VPA düşük
hipersensitivite riskine sahiptir.
6. D vit eksikliği ve kemik metabolizmasında
bozulma: p450 indükleyicilerin hepsi ve VPA
7.K vit metabolizması boz p450 indükleyicilerin
hepsi . ***The American Academy of
Neurology gebeliğin son ayında 10m/gün vit
k1 öneriyor.
8.***HipoNa CBZ, OXC yaşlılarda ve
diüretik kullananlarda çok dikkat edilmeli.
9.Tiroid CBZ, PHT, PRM, VPA T4, T3 oranlarını
azaltır.
10.***Böbrek taşı: TPM ve ZNS taş oluşumu
için
yatkınlık
11. ***PankreatitVPA (amilaz takibi)
12.***Bilateral konsantrik görme alanı kaybına
 Vigabatrin yol açabilir, yorgunluk,
uyuklama, nistagmus, tremor, hafıza kaybı, kilo
artışı, koordinasyon bozukluğu yapabilir
13. Kilo problemi:
• VPA, GBP, PGB ve CBZ gibi kilo artışı
• Topiramat ve ZNS i kilo kaybettirir
14. Hiperglisemi-glikozüri fenitoin
 Aei’LARIN DİĞER HASTALIKLARDA
KULLANIMI
• Trigeminal nevralji, Diyabetik ve diğer
sebeplere bağlı nöropatik ağrı, postherpetik
nevralji  CBZ, OXC,GBP, PGB > FENİTOİN
• duygudurum düzenleyicisi  CBZ, VPA, LTG
• AnksiyetePRG, GBP, VPA, LTG
• Migren TPM > VPA, GBP kullanılabilir.
Lamotrijin auralı migrende faydalı
olabilmektedir.
 ***Dİ CBZ (ADH artışı)
• ***YD da hiperbilurubinemi ted. fb
• ***esansiyel tremor ted.  Primidon
• ***UYKU BOZ: huzursuz bacak send:
gabapentin, pregabalin. REM parasomnileri:
CLZ Gece yeme boz: TPM
Tdrkiye’dC Fuhsat Ianmami§ ilaglar italik yazi Imi§tir.

Asetazolamid (ACZ) Midazolam (MDZ)

Benzodiyazepin (BZD)
Diyazepam (DZP) Okskarbazepin (OXC)
Etosüksimid ( ESM) Perampanel (PER)
Eelbamat (FBM) Piracetam (PIR)
Fenobarbital (FB) Pirimidon (PRM)
Pregabalin (PGB)
Fenitoin (PHT)

Gabapentin(GBP)

Karbamaze pin (CBZ) Topiramat (TPM)

KLOBOZAM(CLB) Vigabatrin (VGB)
Klonazepam (CLZ) Valproik asit (VPA)
Lakozamid ( LCM) Sodyum Valproat (Na-VPA)
Lamotrijin ( LTG) Zonizamid (ZNS)
Levetirasetam (LEV) Barbeksaklon (BXL)
Fenobarbital ve Türevleri:
-Barbitüratların hepsi yeterli dozda verildiklerinde antikonvülsan etki
yaparlar.
Antiepileptik olarak sadece uzun etki süreli olan fenobarbital, ve
primidon kullanılır. -primidon  Vücutta metabolize olarak fenobarbitale
dönüşürler.

-Özellikle bebekler ve okul öncesi çağdaki çocuklardaki epilepsilerde

tercih edilir.
73
Fenitoin ve Benzerleri:
-Fenitoin (difenilhidantoin)
- sedasyon yapmaksızın (?) antiepileptik etki oluşturan oldukça
selektif bir ilaçtır.
- Fosfenitoin Türkiye’de yok
Kull: -Solüsyonun damar
dışına kaçması dokuyu
Epilepsinin kronik ted.
zedeler..
Status epileptikus tedavisinde i.v. İnfüzyon
 uygulama öncesi SF ile dilüe edilmeli ve kristalizasyon olmadığı
izlenmeli.
- Hasta aritmi için monitorize edilmeli
SSS’deki ve periferik tüm nöronlarda membran
stabilizasyonu (Na+ girişinin azaltılması
yoluyla) myokard memb.ında da etkili anti
aritmik etkili.

74
Karbamazepin ve okskarbazepin:
-Karbamazepin:
Adenozinerjik sistemin aktivasyonu da yapar.

Oxc CBZ gibi kc enzim indüksiyonu yapmaz. Hiponatremi etkisi CBZ

den fazla.

75
Antiepileptik Benzodiazepinler:
-Diazepam:
Bebek ve küçük çocukların febril tutarıklarında en etkili ilaçlardan
biridir.
Status epileptikus tedavisinde kullanılabilir.
Alkol ve barbitürat tipi bağımlılıkta yoksunluk sendromu sırasında
oluşan, jeneralize tonik-klonik nöbetleri taklit eden konvülsiyonlara ve
ajitasyona karşı da etkilidir.

76
 üçüncü jenerasyon yeni anti
epileptikler
• Bu ilaçlar multipl etki mekanizmasına sahip, i
• laç ve hormonal etkileşimleri daha az ve daha iyi
farmakokinetik özellikleri ile
• dirençli epilepsilerin tedavisinde avantajlar sağlayabilirler.
• çocuklara ait veriler sınırlıdır.

• Bu grup 20 yeni ilaçtan oluşmaktadır.

• brivarasetam (BRI)
• eslikarbazepin asetat (ESL),
• ganaksolon (GNX), lakosamid (LCM),
• stiripentol (STP)
Antiepileptik İlaçların Kesilmesi;

- Peş peşe en az 2 yıl (tercihen 4 yıl) hiç tutarık meydana gelmediyse

ve EEG’de epileptiform aktiviteler devam etmiyorsa tedavi kesilebilir.

- Tutarık epizodlarının sıklığını ve şiddetini artırabileceği için ilaçlar doz

azaltılarak basamaklı bir şekilde yavaş kesilmelidir (Yaklaşık 3 – 6 ay).

79
Gebelikte tedavide dikkat edilecek noktalar

 AEİ ların teratojenisite riski

 Gebelik öncesi danışmanlık
 Epilepsili kadınların 25-30% nöbetler
artabilir
 Obstetrik sorunlar daha fazla
 Herşeye rağmen >90% sorunsuz gebelik
yaşar
 Hastalığına uygun AEİ devam etmeli
 Mümkünse monoterapi
 En düşük etkin doz bulunmalı
 Yavaş salınımlı formüller veya bölünmüş dozlar
kullanılmalı
 Folik asid >0.4mg/gün gebelik öncesi ve 1.
trimesterde kullanılmalı
 D vit ve kalsiyum düzeyi takibi ve replasmanı
 Gebelik öncesi ve her trimesterde kan düzeyleri
izlenmeli
 Vit K1 10mg/gün son ayda (enzim indukleyici
alıyorsa)
• ***VPA FOLİK ASİT EKS Nöral tüp
defekti

• PHT FETAL HİDANTOİN SEND yarık damak

dudak, kalp hst., mental gerilik.
 Anneler bebeklerini emzirmeli !
 Benzodiyazepin ve fenobarbital alanlar
sedasyona dikkatli olmalı
 AEİ yan etkileri açısından dikkatle seçilmeli
 İlaç-ilaç etkileşim olmayan AEİ seçilmeli
 Düşük dozda başlamalı, klinik etki görülene
kadar yavaş arttırılmalı
 Rutin lab tahlilleri, özellikle protein
bağlanması yüksek ilaçlar için önemli
 “Yeterince uzamış ya da aralarında nörolojik
durumun ve şuurun düzelmesine olanak
sağlamayacak sıklıkta tekrarlayan nöbetler”
Uluslar arası Epilepsi ile Savaş Derneği (ILAE), 1981
 Uzamış / tekrarlayıcı epileptik nöbetler
 >30 dk. Nöbet aktivitesi veya
 >2 ard arda nöbet (aralarda bilinç tam
düzelmez)
Erişkin ve 5 y büyük çocuklarda,
jeneralize konvulsiv status epileptikus:
≥ 5 dakika, sürekli nöbet veya bilinçte
düzelme olmaksızın iki veya daha fazla
nöbet geçirmek.
 Status Epileptikus
• Konvulsif: motor bulgularla gider
• Non konvulsif: EEG de sürekli aktivite vardır,
konfuzyondan komaya kadar mental
değişikliklerle seyreder
 a)Başlangıç dönemi:
Diazepam 10mg supp ile bu dönemde, hatta
evde engellenebilir.
b)Erken dönem (0-30dk)BENZODİYAZEPİN
Diazepam IV, 10-20 mg, 2-5mg/dk, nöbet
durana kadar veya total doz 20mg
 Çocuk: 0.25-0.5mg/kg
Solunum depresyonu, birikme, hipoTA, etki
süresi kısa, yoğun solusyonlarda çöker, diğer
ilaçlarla etkileşir, plastikle reaksiyona girer
FENİTOİN IV 18-20mg/kg, yavaş <50mg/dk
0.3mg/kg/dak
durmazsa ek 5mg/kg (2 kez) max: 30mg/kg

***KB ve EKG monitorizasyonu, ARİTMİ,

HİPOTA

Not: infüzyon 70 kg hasta 25 dak sürer

(Epanutin, 250mg amp)
• IV Valproate , 10-25mg/kg
• Topiramat (NGT) 400-1600mg
• LVT İV
 ENDOTRAKEAL İNTÜBASYON
(YBÜ)
 Fenobarbital IV
(20mg/kg, <100mg/dk)
nöbet bitene dek, vital bulguların
monitorizasyonu ile

veya
 Fenobarbital (Luminal?) ile genel anestezi
indüksiyonu 5-15mg/kg IV yavaş infüzyon
ardından 0.5-5mg/kg saat başı
 Eğer epileptiform aktivite devam ederse
Propofol IV 1mg/kg 5 dk. da ver, sonra saat
başı 2-4mg/kg
veya
 Midazolam (Dormicum) IV
0.2mg/kg bolus,
saat başı 0.05-0.5mg/kg
• Yüksek doz barbitüratlar (barbitürat koma)
Pentobarbital
Thiopental
Fenobarbital
• Yüksek doz benzodiyazepinler
Midazolam
Diazepam
Lorazepam
• Propofol