Osnivanje OUN i blokovska podjela

Savremeno doba ( 1945 – 2000. )

 Ujedinjene nacije
• Osnivačka konferencija UN održana je u San Francisku
od 25.aprila do 26.juna 1945. godine.
• Tom prilikom 51 zemlja sveta potpisala je Povelju UN-a
koja je stupila na snagu 24. oktobra 1945. ali posle
ratifikacije pet velikih sila (SAD, SSSR, Francuske, Velike
Britanije i Kine).
• Glavni zadaci UN-a čije je sedište u Njujorku (SAD) su:
– očuvanje mira i sigurnosti u svetu,
– razvijanje prijateljskih odnosa i međunarodne saradnje
među zemljama u svetu,
– zaštita ljudskih prava i sloboda...
 Ujedinjene nacije
• Tela UN-a su:
– Generalna skupština, nju čine sve članice UN-a (193),
– Veće sigurnosti sastoji od pet stalnih članica (SAD, Kina, Francuska,
Rusija i Velika Britanija – imaju pravo veta ako odluke nisu u skladu sa
njihovim interesima ) i deset članica koje se menjaju svake dve godine.
– Ekonomsko-socijalno vijeće - glavno je telo za koordinaciju
ekonomskog i socijalnog rada UN-a i specijaliziranih ustanova iz
sistema UN-a ( 54 člana ).
– Starateljski savet - jedno od glavnih tela UN, nadležno za razmatranje
izveštaja što ih podnose upravne vlasti područja pod starateljstvom.
– Međunarodni sud pravde - glavni je sudski organ UN-a; statut Suda
sastavni je deo Povelje UN.
– Sekretarijat - administrativni organ UN-a koji radi po uputima Opšte
skupštine, Veća sigurnosti i drugih organa UN-a. Na čelu Sekretarijata
je glavni sekretar, kojeg imenuje Opšta skupština na preporuku Veća
sigurnosti.
• Pored navedenih tela UN ima i niz organizacija i agencija: UNICEF,
UNHCR, UNESCO, FAO, . . .
 Blokovska podjela svijeta i hladni rat
• U strahu od širenja komunizma kapitalističke zemlje
okupljene oko SAD-a formirale su Zapadni blok (1949.
osnovan severnoatlantski savez - NATO pakt)
• SSSR je okupio najveći broj socijalističkih zemalja koje su
formirale Istočni blok (1955. osnovan Varšavski savez - pakt)
• Podela sveta na dva dela predstavljala je uvod u eru
hladnog rata
• Maršalov plan – finansijska pomoć SAD-a evropskim
zemljama kako bi spriječili širenje komunizma
• Hladni rat – stanje napetosti između dve neprijateljskih
supersila, SAD-s i SSSR-a i njihovih saveznika
• Neka od osnovnih obeležja hladnog rata su: trka u
naoružanju, istraživanje svemira i razvoj nuklearnog
programa, prekid svakog vida saradnje i osnivanje vojno-
političkih saveza
 Hladni rat
• Hladni rat se počeo formirati nakon Drugog svetskog rata.
• Neslaganja su počela između 1947-1951.
• Svet se podelio u dve velike organizacije NATO (sever
Atlantskog saveza) i Varšavskog pakta.
• Mnogi ljudi u to vreme veruju da je nuklearna energija
započela rat.
• Glavne tenzije su bile između Sovjetski Savez ("Rusija") i SAD.
• Obe strane i njihovi saveznici su izgradili svoje nuklearno
oružje, ali ih nisu koristili.
• Bila je to borba između političkih sistema za moć.
 Strategija zadržavanja

• Na kraju Drugog svjetskog rata, Sjedinjenim Državama je

potrebna strategija za borbu protiv rastućeg komunizma i
sovjetskog proširenja.
• Predložena strategija nazvana je “zadržavanje“
dugoročno, strpljivo ali čvrsto i oprezno zadržavanje ruskih
ekspanzivnih tendencija.
• Predsednik Harri Truman koristeći Trumanovu doktrinu,
njihova strategija bila je borba protiv sovjetskog proširenja
sticanjem saveza sa zemljama širom SSSR-a.
• Ova strategija će oblikovati spoljnu politiku četiri decenije.
 Trka za naoružanje
• Strategija zadržavanja dovela je do velikog
rasta oružja u SAD.
• Takođe je bila zabrinutost povećanja
proizvodnje nuklearnog oružja na obe strane.
• Truman je najavio stvaranje jos destruktivnije
atomske bombe, vodonične bombe, kao
rezultat proizvodnje Sovjetskih atomskih
bomba.
 Formiranje NATO-a
• Organizacija Severnoatlantskog pakta uključuje
dvanaest zemalja koje imaju savez. One uključuju
Sjedinjene Države i Ujedinjeno Kraljevstvo.
• NATO je zvanično formiran 4. aprila,1949.
• Svi su potpisali Severnoatlantski ugovor.
• Posle pada komunizma NATO je se bavio političkim
snagama, a ne vojnim snagama.

Nato zastava
 Varšavski sporazum
Varšavski sporazum prijateljstva, saradnje i zajedničkog
pomoć je formirana 14. maja 1955. godine u Varšavi,
Poljska.
Varšavski pakt je formiran iste godine kada je NATO bio
najavljen i za koji se smatra da je nastao zbog toga
Formiranje NATO-a. Bilo je osam članova ovoga
pakt. Ovaj pakt je, od 1991. godine, izumrl ili
"nepostojeći".
 Trka u svemiru
• Svemir je služio kao jos jedno podrucje za takmičenje u
hladnom ratu.
• To je rezultiralo da SAD i SSSR žele da budu prvi u
svemiru.
• 4 Octobra 1957. godine Sovjetski Savez je pokrenuo
Sputnik.
• SAD reaguju pokretanjem svog satelita.
• NASA je formirala Eisenhower 1958. godine
• SAD šalju prvu osobu u svemir, a zatim 1969 šalju Neila
Armstronga na Mesec.
• Sa prvom osobom na mesec je bila velika pobeda za
SAD.
 Berlinski zid
• Berlinski zid je bioizgrađen 13. avgusta,1961.
• Zid je bio podeljen na Istokčni i Zapadni Berlin,
ljudima na istoku nije bilo dozvoljeno izaći.
• Preko 125 ljudi je ubijeno pokušavajući pobjeći sa
istočnog dela Berlina.
• Istočni Berlin bio je pod kontrolom Sovjetskog Saveza
i bio je komunistički.
• Zid je ostao do 28 godina godina do 13. juna 1990
kada je zid zvanično oboren.
 Kraj hladnog rata
• Izbor Richarda Nikona započeo je novi pristup međunarodnim
odnosima.
• Koristilo je diplomatiju umesto vojne akcije
• Bio je u stanju uspostaviti diplomatske odnose sa Kinom i SSSR
• Međutim, Reagan je verovao da je širenje komunizma svuda
ugrožena sloboda.
• Komunizam se borio u Centralnoj Americi
• Sovjetski savez se raspadao tokom svog mandata
• Mikhail Gorbačov preuzeo je funkciju za SSSR 1985. godine
• Oni su se suočavali sa teškim ekonomskim problemima i rastućim
političkim stradanjima
• Uvedene su "glasnost" i "perestrojka" (ekonomska reforma)
• 1989. godine svaka druga komunistička država u istočnoj Evropi
zamenila je svoju vladu nekomunističkom.
• Iste godine je Berlinski zid uništen
• Do 1991. godine Sovjetski Savez se raspao
Richard Nixon
Ronald Regean
Mikhail Gorbačov
Crveni strahovi