Professional Documents
Culture Documents
Nilalamang Pampanitikan Baitang 9
Nilalamang Pampanitikan Baitang 9
SA BAITANG 9
Panrehiyong Pagsasanay Para sa Baitang 9
(Filipino)
Pamantasan ng Mindanao, Mayo 12-16, 2014
Banghay
Dahoy ng mga pangyayari sa kuwento
Tagpuan
Nagsasaad ng lugar na pinangyayarihan ng
aksiyon gayundin ang panahon kung kailan
naganap ang kuwento
Tauhan
Ang mga karakter na nagbibigay buhay sa
kuwento.
Mga Elemento ng Maikling Kuwento
Tunggalian/Suliranin
Problemang haharapin ng mga tauhan
Paksang-Diwa/Kaisipan
Pinaka kaluluwa ng salaysay/mensahe ng
kuwento
Uri ng Maikling Kuwento
Kuwentong Pangkatutubong Kulay
Binibigyang diin ang kapaligiran at ang
pananamit ng tauhan, uri ng pamumuhay at
hanapbuhay ng mga tao sa isang partikular
na pook.
Kuwentong Makabanghay
Binibigyang diin ang daloy ng kuwento; ang
kapanapanabik at mahahalagang
pangyayari na nakapagpapaiba sa tauhan.
ALAMAT (Legend)
• Isang salaysaying hubad sa katotohanan
tungkol sa pinagmulan ng mga bagay-
bagay o katawagan.
• Karaniwan ay pasaling-dila
• Tulad ng maikling kuwento, ito ay may
tauhan, tagpuan, suliranin at aral.
• Maraming bersyon (dahil saling dila)
TULA (Poem)
• May SUKAT, TUGMA, KARIKTAN at
TALINGHAGA
• Tulang Naglalarawan (
• Gumagamit ng hambingan noon ngayon at
hinaharap
SANAYSAY (Essay)
• Ito ay pagpapahayag ng kuro-kuro o
opinyon ng may-akda tungkol sa isang
suliranin o pangyayari.
• Halimbawa nito ay ang isang editoryal sa
pahayagan
Uri ng Sanaysay
Pormal o Maanyo
Naghahatid ng mahahalagang kaisipan o
kaalaman sa pamamagitan ng makaagham
at lohikal na pagsasaayos ng mga
materyales tungo sa ikalilinaw ng
pinakapiling salitang tinatalakay.
Di-pormal o Palagayan
Mapang-aliw. Nagbibigay-lugod sa
pamamagitan ng pagtalakay sa mga
paksaing karaniwan, pang-araw-araw at
personal.
EPIKO (Epic)
• Tulang Pambayani
• Isang Tulang Pasalaysay (narrative poetry)
• Ang epiko ay nagsasalaysay ng
kabayanihang hindi kapani-paniwala
sapagkat nauuko sa kababalaghan. Ito ay
nagbubunyi sa isang alamat o kasaysayan
na naging matagumpay laban sa mga
panganib at kagipitan.
PARABULA (Parabula)
• Kuwentong panlupa na may makalangit na
kahulugan.
• Karaniwa’y galing sa Bibliya
• Mayamang kadluan ng mga aral.
DULA (Play/Drama)
• Ang dula ay isang uri ng
panitikan.Nahahati ito sa ilang yugto na
maraming tagpo.
• Pinakalayunin nitong itanghal ang mga
tagpo sa entablado
Elemento ng Dula
• Simula-namamalas dito ang tagpuan,
tauhan at ang suliranin
• Gitna-matatagpuan dito ang saglit na
kasiglahan, tunggalian at ang kasukdulan
• Wakas-matatagpuan dito ang kakalasan at
kalutasan
TANKA
• Isang matandang anyo ng tula ng Japan;
nagsimula noong ika-7 dantaon
• May limang taludtod
• 31 pantig (kabuuan)
• 7-7-7-5-5
HAIKU
• Matandang tula ng Japan (13th century)
• May tatlong linya
• 5-7-5
• Gumagamit ng piling salitang nakabubuo
ng imahen.
PABULA (Fable)
• isang uri ng kathang isip na panitikan
kung saan mga hayop ang gumaganap na
tauhan.
• Nag-iiwan ng mga butil ng aral para sa
mga mambabasa lalo na sa kabataan
• ELEMENTO: Tauhan, Tagpuan at Aral