Bab 4.

3: Protein
Oleh: Auni, Maya dan Nabilah
 Pengenalan
1)Protein ialah sebatian kompleks yang terdiri daripada unsur karbon, hidrogen, oksigen, dan nitrogen.
2)Kebanyakan protein mengandungi unsur sulfur dan fosforus.
3)Makanan yang kaya dengan protein ikan, kacang, daging susu dan telur.
4)Semua protein terdiri daripada satu atau lebih polimer yang dikenali sebagai polipeptida.
a)dibina oleh monometer yang dikenali sebagai asid amino
b)satu polipeptida terdiri daripada beberapa hingga beratus-ratus atau beribu-ribu molekul asid
amino.

Protein Polipeptida Peptida Asid Amino

 Dipeptida terbentuk
apabila dua molekul Dipeptida dapat
asid amino dirangkai diuraikan kepada
bersama oleh ikatan
asid amino melalui
peptida melalui proses
hidrolisis
kondensasi.Satu
molekul air disingkirkan.
Tindakbalas
kondesasi yang
seterunya
merangkaikan lebih
banyak asid amino
untuk membentuk
rantai polipeptida

Kondensasi

Asid amino + asid amino dipeptida + air

Hidrolisis
 Asid amino ini akan
digunakan untuk
membina pelbagai
Protein atau molekul protein
polipeptida yang yang diperlukan
diuraikan kepada oleh badan.
asid amino oleh
enzim percernaan
melalui tindak
balas hidrolisis.
 Protein

Jenis Asid Amino

*Terdapat kira-kira 20 jenis asid amino yang wujud secara
semulajadi.
*Dibahagikan kepada dua jenis iaitu asid amino perlu dan asid Kelas Protein
amino tak perlu. *Protein Kelas Pertama:protein yang dapat
*Asid amino perlu ialah asid amino yang tidak membekalkan semua asid amino perlu kepada
dapat disintesiskan oleh badan.Asid amino ini harus diperoleh badan,misalnya,protein dalam daging,ikan,susu dan telur.
melalui gizi harian,misalnya,histidina dan leusina. *Potein kelas kedua:protein yang tidak mengandungi
*Asid amino tak perlu ialah asid amino yang semua asid amino perlu. Protein tumbuhan ialah
dapat disintesiskan oleh badan.Asid amino ini dibentuk daripada protein kelas kedua.
asid amino yang lain.
*Terdapat 9 asid amino perlu dan 11 asid
amino tak perlu.
 STRUKTUR PROTEIN
1.Pelbagai jenis molekul polipeptida dapat dibentuk daripada 20 jenis asid amino ini.hal ini
kerana setiap jenis protein berbeza dari segi urutan asid amino dalam rantai polipeptidanya
2.Protein mempunyai empat aras struktur yang berbeza.

STRUKTUR SEKUNDER
**Struktur sekunder merujuk
STRUKTUR PRIMER
kepada rantai polipeptida yang
*Struktur primer protein merujuk
berpintal untuk membentuk rantai
kepada turutan linear asid
heliks-a(lingkarab berpilin)atau
amino dalam satu rantai
berlipat menjadi kepingan
polipeptida
berlisu β(beberapa rantai
*Protein berlainan mempunyai
polipeptida yang teregang secara
urutan asid amino yang berlainan.
maksimum).
*Struktur heliks dan kepingan berlisu
ditetapkan oleh ikatan hidrogen
 Struktur tertier
*Struktur tertier merujuk kepada cara rantai heliks-a dan kepingan berlisu-β membentuk satu
protein globul yang padat dan berbentuk tiga dimensi.
*Bentuk tertier dikekalkan oleh ikatan ion,ikatan disulfida dan ikatan hidrogen yang terbentuk di
antara asid amino pada rantai polipeptida.
*Contoh protein dengan struktur tertier ialah enzim,hormon,protein plasma dan antibodi.
 STRUKTUR KUARTENER
*Struktur kuartener merujuk kepada gabungan dua atau lebih rantai polipeptida berstruktur
tertier yang bergabung untuk membentuk satu molekul protein yang kompleks dan besar.
*Satu contoh protein dengan struktur kuartener ialah hemogoblin yang terdiri daripada empat
rantai polipeptida.