OZNAKE

GEOGRAFSKOG
POREKLA
 POJAM
 PRAVO KOJIM SE ŠTITE DVE VRSTE OZNAKA:
 IMENA POREKLA- GEOGRAFSKI NAZIV
(ZEMLJE, MESTA, REGIONA) KOJIM SE
OZNAČAVA PROIZVOD KOJI POTIČE SA TOG
GEOGRAFSKOG LOKALITETA I IMA
SPECIFIČNA SVOJSTVA –NPR. MADE IN CHINA
 GEOGRAFSKA OZNAKA-NAZIV
GEOGRAFSKOG LOKALITETA ODAKLE
POTIČE ODREĐENI PROIZVOD - UŽE
 PREDMET ZAŠTITE I ZNAČAJ
 PREDMET ZAŠTITE- PRIRODNI PROIZVODI,
POLJOPRIVREDNI PROIZVODI, ZANATSKI
PROIZVODI, INDUSTRIJSKI I PROIZVODI DOMAĆE
RADINOSTI
 SREDSTVO INDIVIDUALIZACIJE, MARKETINŠKO
SREDSTVO
 NACIONALNI RESURS- DOSTUPAN SVIMA SA TOG
LOKALITETA
 TRAJE VEČNO, A SVOJSTVO KORISNIKA TRI GODINE
UZ MOGUĆNOST OBNAVLJANJA
 TERITORIJALNO PRAVO, VELIKA VAŽNOST ZA
NACIONALNU PRIVREDU
 POSTUPAK ZAŠTITE
 NADLEŽNOST- ZAVOD ZA INTELEKUTALNU
SVOJINU
 PRIJAVA ZA REGISTROVANJE – POSTAVLJANJE
STANDARDA KVALITETA- POKREĆE FIZIČKO ILI
PRAVNO LICE KOJE ZAISTA I PROIZVODI NA TOM
PODRUČJU +ORGANI DRŽAVNE VLASTI -UDRUŽENJA
PROIZVOĐAČA, PRIVREDNE KOMORE
 ELEMENTI PRIJAVE- ZAHTEV ZA REGISTROVANJE,
PODACI O SPECIFIČNIM SVOJSTVIMA PROIZVODA
(ELABORAT) I PODACI O GEOGRAFSKOM PODRUČJU
(KLIMA, TLO, SUNČANI DANI) +DOKAZ O PLAĆENOJ
TAKSI
 ELABORAT- NAJVAŽNIJI ELEMENT U KOME
SE OBJAŠNJAVA U ČEMU SE SASTOJE
POSEBNA SVOJSTVA PROIZVODA I KAKAVA
JE VEZA TIH KVALITETA SA GEOGRAFSKIM
PODRUČJEM + USLOVI ZA KORISNIKE
 ZAVOD NA OSNOVU UREDNE PRIJAVE I
PLAĆENE TAKSE UPISUJE OZNAKU U
ODGOVARAJUĆI REGISTAR I DANOM UPISA
SE STIČE PRAVO PRIORITETA
 STICANJE STATUSA KORISNIKA- NAKON
REGISTROVANJA ZAINTERESOVANI PROIZVOĐAČI
PODNOSE PRIJAVU ZA PRIZNANJE STATUSA- NPR.
UŽIČKI KAJMAK
 PRIJAVA SADRŽI ZAHTEV, DOKAZ O OBAVLJANJU
DELATNOSTI NA GEOGRAFSKOM PODRUČJU I
DOKAZ O IZVRŠENOJ KONTROLI PROIZVODA (NPR.
INSTITUT ZA MLEKARSTVO ZA MLEČNE
PROIZVODE)+DOKAZ O PLAĆENOJ TAKSI
 AKO SU ISPUNJENI OVI FORMALNI USLOVI ZAVOD
UPISUJE PRIJAVU U ODGOVARAJUĆI REGISTAR
 ISPITIVANJE FORMALNIH I MATERIJALNIH
USLOVA ZA REGISTROVANJE OZNAKE I
STATUSA KORISNIKA
- NAKON ISPITIVANJA OSNOVNE UREDNOSTI I
UPISA U REGISTAR
- PONOVO SE ISPITUJE UREDNOST NPR.
PLAĆANJE TAKSE ILI UREDNOST ELABORATA
- AKO USLOVI NISU ISPUNJENI POZVAĆE
PODNOSIOCA DA UREDI PRIJAVI A AKO ON
TO NE URADI ODBACIĆE JE ZAKLJUČKOM
- AKO JE PRIJAVA UREDNA ISPITUJU SE
MATERIJALNI USLOVI PA ZAVOD ILI DONOSI
REŠENJE KOJIM REGISTRUJE OZNAKU ILI
ODBIJA ZAŠTITU NPR. AKO KVALITET
PROIZVODA NIJE SAOBRAZAN USLOVIMA IZ
REŠENJA O REGISTROVANJU OZNAKE
- O TOME OBAVEŠTAVA PODNOSIOCA I TRAŽI
OD NJEGA DA SE O RAZLOZIMA IZJASNI
- AKO SE NE IZJASNI ILI ZAVOD NE PRIHVATI
RAZLOGE ON ĆE ODBITI ZAŠTITU
 AKO SU ISPUNJENI USLOVI ZAVOD
DONOSI REŠENJE O REGISTROVANJU,
PLAĆA SE TAKSA I IZDAJE SE ISPRAVA
 AKO SU ISPUNJENI USLOVI ZA
STICANJE STATUSA KORISNIKA, ZAVOD
DONOSI ZAKLJUČAK, PLAĆA SE TAKSA
I IZDAJE ISPRAVA
 PRAVNA ZAŠTITA
 UPRAVNOPRAVNA:
- KADA JE INTERES NEKOG LICA
OŠTEĆEN ODLUKAMA ZAVODA
- VODI SE UPRAVNI SPOR PRED
UPRAVNIM SUDOM
- DRUGOSTEPENI JE VRHOVNI SUD
- AKO SE USPE SA TUŽBENIM ZAHTEVOM
ZAVOD VRŠI IZMENE U REGISTRU
 GRAĐANSKOPRAVNA
- TUŽBA ZA POVREDU PRAVA ZBOG NEOVLAŠĆENOG
KORIŠĆENJA I PODRAŽAVANJE
- PODNOSE OVLAŠĆENI KORISNICI, UDUŽENJE
POTROŠAČA I JAVNI TUŽILAC, POSTUPAK HITAN
- MESNO JE NADLEŽAN SUD GDE KORISNICI IMAJU
PREBIVALIŠTE ILI SEDŠTE
- TUŽBENI ZAHTEVI- NAKNADA ŠTETE, ZABRANA
VRŠENJA RADNJI, OBJAVLJIVANJE PRESUDE,
PRIVREMENA MERA ZABRANE RADNJI I
ODUZIMANJA PROIZVODA
 KAZNENOPRAVNA
- PRIVREDNI PRESTUP ZA PRAVNO ILI
ODGOVORNO FIZIČKO LICE U SLUČAJU
POVREDE I NANOŠENJA ŠTETE-
NOVČANA KAZNA
- KRIVIČNO PRAVNA ZAŠTITA NA
OSNOVU ZAŠTITE OD NELOJALNE
KONKURENCIJE
 DIZAJN-POJAM
 SPOLJAŠNJI, DVODIMENZIONALNI ILI
TRODIMENZIONALNI IZGLED NEKOG
INDUSTRIJSKOG ILI ZANATSKOG
PROIZVODA ILI NJEGOVOG DELA
 MONOPOLSKO PRAVO AUTORA NA SPOLJNI
IZGLED PROIZVODA (KONTURE, LINIJE,
OBLIK, TEKSTURA)
 RANIJE MODELI I UZORCI
 SERIJSKI PROIZVODI
 NE ŠTITI SE UNUTRAŠNJI, NEVIDLJIVI DEO
PROIZVODA
 USLOVI ZAŠTITE
 NOVOST-AKO IDENTIČAN NIJE BIO
DOSTUPAN JAVNOSTI ILI NE POSTOJI RANIJE
PODNETA PRIJAVA (UZIMA SE U OBZIR
UKUPAN IZGLED PROIZVODA)
 INDIVIDUALNI KARAKTER-RAZLIČITI
UTISAK OD DRUGIH (UTISAK PROSEČNOG
KORISNIKA , TREBA VODITI RAČUNA O
TOME DA JE KOD NEKIH PROIZVODA
SLOBODA IZRAŽAVANJA OGRANIČENA
FUNKCIJOM PROIZVODA-NPR.KIŠOBRAN)
 ISKLJUČENJE ZBOG TEHNIČKE FUNKCIJE-
KADA JE SPOLJNI OBLIK PROIZVODA
ISKLJUČIVO ODREĐEN TEHNIČKOM
FUNKCIJOM (NPR. STANDARDNI OBLIK
ŽILETA)
 ISKLJUČENJE IZ DRUGIH RAZLOGA-MORAL
I JAVNI POREDAK, TUĐA AUTORSKA PRAVA I
DRUGA PRAVA INDUSTRIJSKE SVOJINE,
DRŽAVNI ILI JAVNI GRB, AMBLEM I ZASTAVA,
LIK ILI IME LICA BEZ SAGLASNOSTI TOG
LICA (U SLUČAJU SMRTI BRAČNOG DRUGA,
RODITELJA ILI DECE)
 POSTUPAK ZA ZAŠTITU
DIZAJNA
 PRAVO NA PODNOŠENJE PRIJAVE- AUTOR
DIZAJNA ILI NJEGOV PRAVNI SLEDBENIK,
POSLODAVAC AUTORA DIZAJNA AKO JE U
RADNOM ODNOSU
 PRIJAVA-MORA DA IMA ODREĐENE
ELEMENTE:ZAHTEV, OPIS I
DVODIMENZIONALNI PRIKAZ
- ZAHTEV- ZA PRIZNANJE (PODACI O
PODNOSIOCU, AUTORU I O DIZAJNU, JEDAN
ILI VIŠE DIZAJNA ZA PROIZVODE ISTE KLASE
NPR. KAUČ I FOTELJE)
 OPIS DIZAJNA- NAGLASITI U ČEMU SE
SASTOJI INDIVIDUALNI KARAKTER, U
SKLADU SA PRIKAZOM, PRECIZNO,
KONCIZNO, UZ NAVOĐENJE GEOMETRIJSKIH
FORMI I DRUGIH ODLIKA+NAZIV DIZAJNA,
SAMO ESTETSKE A NE FUNKCIONALNE
KARAKTERISTIKE
 PRIKAZ DIZAJNA- JASAN PRIKAZ U FORMI
FOTOGRAFIJA ILI GRAFIČKOG PRIKAZA,
PROFESIONALNOG KVALITETA DA BI SE
JASNO VIDELA NOVOST
 UREDNOST PRIJAVE I PRAVO PRVENSTVA
 OSNOVNA I NAKNADNA UREDNOST DA BI BILA
UPISANA U REGISTAR
 OSNOVNA (DA LI SE UPISUJE U REGISTAR) -
NAZNAČENJE DA SE TRAŽI PRAVO NA DIZAJN, IME I
PREZIME PODNOSIOCA, PRIKAZ DIZAJNA,
UREĐIVANJE U ROKU OD 30 DANA ILI ODBACIVANJE
 PRAVO PRVENSTVA U TRENUTKU PODNOŠENJA
PRIJAVE, MOŽE MEĐUNARODNO I SAJAMSKO KAO I
KOD ŽIGA
 POSLE UPISA NOVA PROVERA-NAKNADNA
UREDNOST (PUNOMOĆJE, JASNOST DIZAJNA,
KLASIFIKACIJA ITD.)
 REDOSLED ISPITIVANJA I IZMENA
PRIKAZA
- PREMA REDOSLEDU DOSPEĆA, HITNO AKO
JE PODNET ZAHTEV ZA MEĐUNARODNO
REGISTROVANJE DIZAJNA ILI SE VODI
SUDSKI SPOR ILI INSPEKCIJSKI NADZOR-
MORA DA SE PODNESE ZAHTEV
- NE SME BITNA IZMENA PRIKAZA DIZAJNA
(DA SE PO OBIMU I SADRŽINI RAZLIKUJE OD
PRIJAVLJENOG)
 ISPITIVANJE USLOVA ZA PRIZNANJE
DIZAJNA
- ISPITIVANJE NOVOSTI – POREĐENJE
PRIJAVLJENOG DIZAJNA SA ONIMA KOJI SU
BILI DOSTUPNI JAVNOSTI (OBJAVLJEN,
IZLAGAN, KORIŠĆEN ILI NA DRUGI NAČIN
OTKRIVEN)
- AKO NIJE NOV I NEMA INDIVIDUALNI
KARAKTER PODNOSILAC PRIJAVE MOŽE DA
OSPORI STAVOVE ZAVODA
- AKO SE NE IZJASNI ILI ZAVOD OSTANE PRI
SVOME PRIJAVA SE ODBIJA
- AKO JE VIŠESTRUKA PRIJAVA MOGUĆE JE
DELIMIČNO PRIZNANJE
- MOŽE REŠENJE O DELIMIČNOM PRIZNANJU
VIŠESTRUKOG DIZAJNA AKO O RAZLOGU
ZAVOD OBAVESTI PODNOSIOCA PRIJAVE A
ON SE NE IZJASNI ILI SE IZJASNI A ZAVOD
OSTANE PRI SVOME
- AKO SU USLOVI ISPUNJENI-PLAĆANJE TAKSE
ZA PRVIH PET GODINA (INAČE ODBACIVANJE
PRIJAVE) I UPIS U REGISTAR
SADRŽINA, OBIM, OGRANIČENJE I
TRAJANJEPRAVA
 SADRŽINA- MONOPOLSKO PRAVO,
ISKLJUČIVO EKONOMSKO
ISKORIŠĆAVANJE, UPOTREBA,
SKLADIŠTENJE, STAVLJANJE U PROMET,
NUĐENJE, UVOZ I IZVOZ ITD.
- AKO JE NOSILAC I AUTOR DIZAJNA
ONDA IMA I MORALNA OVLAŠĆENJA
(PRAVO PATERNITETA-
SUPROTSTAVLJANJE PLAGIJATU)
- OBIMA PRAVA- ODREĐEN OPISOM U
PRIJAVI
- OGRANIČENJA PRAVA-
1.SAVESNO LICE KOJE JE PRE DATUMA
PRVENSTVA VEĆ POČELO KORIŠĆENJE
DIZAJNA U PROIZVODNJI ILI UČINILO
OZBILJNE PRIPREME (NE SME
ZLOUPOTREBA POVERENJA)
2. LIČNE I NEKOMERCIJALNE,
EKSPERIMENTALNE ILI EDUKATIVNE SVRHE
– DA SE NE UGROŽAVA NORMALNO
ISKORIŠĆAVANJA DIZAJNA + POŠTOVANJE
MORALNIH PRAVA AUTORA I NAVOĐENJE
ODAKLE JE DIZAJN PREUZET
3.MEĐUNARODNI SAOBRAĆAJ (BROD,
VAZDUHOPLOV)-PARISKA UNIJA ILI STO, AKO
SE NAĐE SLUČAJNO ILI PRIVREMENO NA
TERITORIJI SRBIJE
 TRAJANJE PRAVA – 25 GODINAOD
PODNOŠENJA PRIJAVE
 ŠTITI SE NA PET GODINA, PLAĆANJE
TAKSE PA PRODUŽENJE NA JOŠ PET
GODINA DO UKUPNOG ROKA ZAŠTITE
 PRELAZI U JAVNI DOMEN ALI AKO JE
NOSILAC DIZAJNA I NJEGOV AUTOR
ONDA SE POŠTUJU MORALNA PRAVA
AUTORA
 PRAVNA ZAŠTATA DIZAJNA
 UPRAVNOPRAVNA- UPRAVNI SPOR
 GRAĐANSKOPRAVNA- TUŽBA OKRUŽNOM SUDU
(VRHOVNI SUD U DRUGOM STEPENU I PO REVIZIJI)
ODNOSNO TRGOVINSKOM (VIŠEM TRGOVINSKOM U
DRUGOM STEPENU)
- TUŽBA ZBOG POVREDE PRAVA NA DIZAJN ILI
PRAVA IZ PRIJAVE- PROTIV LICA KOJE POVREDI
DIZAJN.
- ZAHTEVI:UTVRĐIVANJE POVREDE, PRESTANAK
POVREDE, UNIŠTENJE PREDMETA, OPREME ILI
ALATA, NAKNADA ŠTETE (IMOVINSKE I MORALNE
ZA AUTORA), DAVANJA PODATAKA O TREĆIM LICIMA
KOJA SU UČESTVOVALA U POVREDI I OBJAVLJIVANJE
PRESUDE.
- TUŽBA ZA OSPORAVANJE PRAVA NA
DIZAJN- PODNOSI JE AUTOR DIZAJNA ILI
PRAVNI SLEDBENIK KAKO BI SE UTVRDILO
DA TUŽILAC IMA PRAVO NA PRIJAVU DIZAJNA
UMESTO PRIJAVIOCA; AKO SE USVOJI
ZAHTEV TUŽILAC SE UPISUJE KAO
PODNOSIOC PRIJAVE ILI NOSILAC PRAVA NA
DIZAJN
- PRAVO KOJE JE TREĆE LICE SVESNO
PRIBAVILO OD RANIJEG PRIJAVIODCA
PRESTAJE DANOM UPISA NOVOG NOSIOCA
PRAVA
- TUŽBA ZA PRIZNANJE AUTORSTVA-
PODNOSI AUTOR ILI PRAVNI SLEDBENIK SA
ZAHTEVOM DA SE UTVEDI DA JE TUŽILAC
ODREĐENOG DIZAJNA I DA BUDE NAVEDEN
U PRIJAVI DIZAJNA
- ZBOG POVREDE MORALNIH PRAVA MOŽE DA
TRAŽI OBJAVLJIVANJE PRESUDE O TROŠKU
TUŽENOG KAO I NAKNADU MORALNE I
IMOVINSKE ŠTETE
 KAZNENOPRAVNA
- PRIVREDNI PRESTUP ZA POVREDU TUĐEG
DIZAJNA
- KRIVIČNO DELO NEOVLAŠĆENO
KORIŠĆENJE TUĐEG DIZAJNA (ČL.202 KZS)- U
CELOSTI ILI DELIMIČNO UPOTREBI ILI
OBJAVI PREDMET TUĐE PRIJAVE DIZAJNA;
UMIŠLJAJ; OBAVEZNE MERE BEZBEDNOSTI;
KAZNA-NOVČANA ILI KAZNA ZATOVORA OD
1 DO 3 GODINE
 MOGUĆI PRAVCI RAZVOJA
 OSNOVNI PROBLEMI:
 ZAVOD- POBOLJŠANJE RADA- PROBLEM
ŠTO PRONALAZAČI SAMI KREĆU U
ZAŠTITU, MALO KANCELARIJA KOJE SE
SPECIJALIZOVANO BAVE ZAŠTITOM-
REŠENJE- UVOĐENJE NOVIH
INSTITUTA- AGENTI ZA INDUSTRIJSKU
SVOJINU
 OKRUŽNI SUD- PROBLEM
SPECIJALIZACIJE, KORIŠĆENJE
VEŠTAKA, NEZADOVOLJNE STRANKE,
“PRINUDNA SPECIJALIZACIJA”, POJAVA
“MEŠOVITIH PRAVA” INTELEKTUALNE
SVOJINE, ŠTA JE SA PRAVOM
KONKURENCIJE?
 MOGUĆA REŠENJA
 SPECIJALIZACIJA SUDIJA, VEĆA ILI ČAK
SUDOVA KROZ EDUKACIJU I
POSEĆIVANJE SVIH VAŽNIJIH
SEMINARA I KONFERENCIJA ŠTO JE
URAĐENO U SVIM EVROPSKIM
ZEMLJAMA I EU