STRUKTURA ATOMA I

ELEKTRONSKI OMOTAČ
 Postoji 7 energetskih ljuski ( K, L, M, N, O, P, Q )
 Svaka ljuska popunjava se po općem pravili 2n2

n- broj ljuski
o Orbitale (s, p, d, f)

 HUNDOVO PRAVILO-istovrsne orbitale uvijek

se popunjavaju tako da se prvo popune
elektronima istog spina jer je tako stanje
najstabilnije.
s orbitala popunjena sa 2 elektrona
suprotnog spina
1S2 2S2 2P6 3S2 3P6 4S2 3D10 4P6 5S2 4D10 5P6
6S2 4F14 5D10 6P6 7S 2 5F14 7P6
PSE-PERIODNI SISTEM ELEMENATA

Dimitrij Ivanovič Mendeljejev- sistematizacija hemijskih elemenata

Kriteriji po kojima je izvršena sistematizacija su:

 relativna atomska masa
 hemijska svojstva elemenata
ATOMSKO-MOLEKULARNA STRUKTURA
MATERIJALA
MATERIJA SE NALAZI U OBLIKU:
 Kristala-geometrijskih pravilnih tijela
 Amorfnom obliku: kaučuk, smole, razne plastične
mase...

Kristalna struktura neke tvari je cjelokupni

poredak strukturnih jedinica koje predstavljaju
tzv. prostornu rešetku.
Prostorna rešetka je sistem tačaka koje
predstavljaju mjesto sa identičnom okolinom u
istom smjeru u kristalu.
ELEMENTARNE ĆELIJE
KRISTALNI SISTEMI
Kubični (teseralni) sistem

prostorno-
jednostavna plošno-centrirana
centrirana
Tetragonski (kvadratni) sistemi

jednostavna prostorno-centrirana
Heksagonski sistem
Romski sistem

bazno- prostorno- plošno-

jednostavna
centrirana centrirana centrirana
Monoklinski sistemi

jednostavna centrirana
Trigonalni sistem
Triklinski sistem
 Izomorfne supstance- supstance koje kristališu u
istom kristalnom obliku
 Polimorfne supstance- kristališu u dva ili više
kristalnih oblika sa različitim kristalnim
rešetkama
MOLEKULSKA STRUKTURA TVARI

Kristali joda
HEMIJSKE VEZE
 Hemijska veza je privlačna sila između dva
atoma nastala u interakciji njihovih perifernih
elektrona.

 Hemijske veze se dijele na:

- Primarne jake: jonska, kovalentna, metalna
- Sekundarne slabe: Vodikova veza, dipol-dipol
veza, Van der Waalsova veza

 ENERGIJA JONIZACIJE
 ELEKTRONSKI AFINITET
JONSKA VEZA
KOVALENTNA VEZA
 POPLARNA
 NEPOLARNA

Postoji više vrsta kovalentnih veza:

Jednostruka kovalentna veza - nastaje stvaranjem jednog

zajedničkog elektroskog para
Dvostruka kovalentna veza - nastaje stvaranjem dva zajednička
elektonska para
Trostruka kovalentna veza - nastaje stvaranjem tri zajednička
elektronska para
 Stvaranje molekule vodika

o Stvaranje molekule hlora

 Stvaranje molekule kisika

 Stvaranje molekule azota

METALNA VEZA
MEĐUMOLEKULARNE SILE-VEZE KOJE
POVEZUJU RAZLIČITE MOLEKULE

Dvije molekule na međusobno

maloj udaljenosti se istovremeno
i privlače i odbijaju

Međumolekularne sile su elektromagnetne prirode i mogu biti i

privlačne i odbojne.
Postojanost oblika i dimenzija tijela je posljedica
privlačnih sila između molekula. Sila privlačenja se
javlja kada (djelovanjem vanjskih sila) rastojanje
između molekula postane veće od ravnotežnog
rastojanja r0.

Nestišljivost čvrstog tijela je posljedica

odbojnih sila između molekula. Odbojna sila se javlja
kada (djelovanjem vanjskih sila) rastojanje između
molekula postane manje od ravnotežnog rastojanja r0.
VODIKOVA VEZA
DISPERZNI SISTEMI I RASTVORI
 Kako postoje tri agregatna stanja
toko postoje i tri vrste rastvora:
1. čvrsti
2. tečni
3. gasoviti rastvori

Kod rastvora razlikujemo:

 rastvorenu supstancu
 rastvarač

Vodeni rastvor kalijum permanganata

RASTVARANJE
• Disperzija (lat.) raspršivanje, rasipanje

• Disperzni sistem je smjesa u kojoj su

jedna ili više supstanci raspršene u nekoj
drugoj supstanci u obliku sitnih čestica;

• Disperziono sredstvo – supstanca u kojoj

se vrši disperzija;

• Dispergovana faza – supstanca(e) koje se

disperguju;
Podjela disperznih sistema prema veličini
dispergovanih čestica:
 KISELINE
 BAZE

 OKSIDI
OSOBINE METALA
 Svi metali se odlikuju tzv. metalnim sjajem,
 Neprovidni su (izuzev listića srebra i zlata),
 Čvrsti su na običnoj temperaturu (sem žive),
 Kristalne rešetke od kationa,
 Razlika u tvrdoći, tački topljenja, ključanja između nekih metala objašnjava
se razlikom u vezama,
 Dobri provodnici toplote i elektriciteta,
 Mala energija jonizacije,
 Odlikuju se sposobnošću metalne deformacije, kovni su i lahko se izvlače u
žice, tegljivi su,
 Legiranje metala,
 Univerzalni rastvarač za sve metale je živa (izuzev željeza i platine),
 Prema gustini: lahki i teški metali,
 Oksidi metala su baznog karaktera,
 Elektropozitivni elementi,
 Reaktivniji metali istiskuju slabije reaktivne metale iz njihovih soli,