BAB 2 : APLIKASI TEKNOLOGI

2.2 REKA BENTUK MEKANIKAL

SISTEM MEKANIKAL :
adalah beberapa komponen yg
berfungsi sebagai penghantar
dapat menyelesaikan tugas yg
telah diprogramkan
mekanisme utk mendapat hasil
pengeluaran
 REKA BENTUK MEKANIKAL

PAUTAN
RANTAI (CHAIN) GEAR
(LINKAGE)

TUIL/TUAS
BINDU (CHUCK)
(LEVER)
KOMPONEN
GALAS BEBOLA MEKANIKAL
TAKAL (PULLY)
(BALL BEARING)

GELONGSOR TALI SAWAT

(SLIDER) (BELTING)

ACI ENGKOL ACI SESONDOL

(CRANK SHAFT) (CAM SHAFT)
1. GEAR

komponen yg
digunakan utk
memindahkan kuasa
 JENIS-JENIS GEAR

1. GEAR SERONG / BEVEL GEAR 2. GEAR TAJI / SPUR GEAR

JENIS-JENIS GEAR
4. GEAR TULANG HERING /
3. GEAR HELIKS / HELICAL GEAR HERRINGBONE GEAR
JENIS-JENIS GEAR
5. GEAR RAK & PINAN / RACK &
PINION GEAR 6. GEAR MITER / MITER GEAR
JENIS-JENIS GEAR

7. GEAR SKRU / SCREW GEAR 8. GEAR DALAM / INTERNAL GEAR

JENIS - JENIS GEAR
9. GEAR SERONG PILIN / SPIRAL BEVEL
GEAR 10. GEAR BELITAN / WORM GEAR
2.PAUTAN / LINKAGE

 berfungsi sebagai
penghubung sesuatu
komponen @ bahan
bg melengkapkan
suatu sistem
3. TUIL / TUAS (LEVER)
sistem tentang daya,
beban & fulkrum

FULKRUM
KELAS 1
DAYA BEBAN
CONTOH
DAYA FULKRUM

FULKRUM

BEBAN
KELAS 2
BEBAN
BEBAN

DAYA

FULKRUM
DAYA FULKRUM
 KELAS 3
BEBAN
DAYA
FULKRUM

BEBAN

FULKRUM DAYA
4. TAKAL / PULLY
 mesin ringkas
 terdiri drpd satu roda yg
berputar pd gandar
 beban jd ringan & mudah
diangkat
5. TALI SAWAT / BELTING
 byk digunakan dlm industri
pemesinan, conveyor &
motosikal berkuasa besar
 untuk menghubungkan
takal pemacu yg dipasang
pd enjin @ motor elektrik
dgn takal dipacu
6. ACI SESONDOL / CAM SHAFT
 dlm kenderaan bermotor (
kereta )
 untuk membuka &
menutup injap ( valve )
7. ACI ENGKOL / CRANK SHAFT
 untuk menukar gerakan
linear kpd gerakan berputar
 penghantar kuasa ke kotak
gear kenderaan
 utk menggerakkan
kenderaan
8. GELONGSOR / SLIDER
 sbg pengurang geseran utk
menggerakkan komponen
 byk digunakan dlm industri
utk pemindahan beban yg
berat
 beban digerakkan secara
mendatar
9. GALAS BEBOLA / BALL BEARING
 digunakan sbg pengantara
objek yg berputar
 pengurang geseran
 melancarkan pergerakan
 byk terdapat pd bahagian
roda kenderaan
10. BINDU / CHUCK
 digunakan bersama mesin
gerudi
 fungsinya utk memegang &
mencengkam mata gerudi
11. RANTAI / CHAIN
 berfungsi sbg pengantara
bg penghantaran kuasa
antara 2 gear
 byk terdapat pd basikal &
motosikal
BAGAIMANA SISTEM MEKANIKAL BERFUNGSI
HENDAL

-berfungsi utk bergerak ke kiri,kanan &

hadapan
- hendal bergerak bebas kerana
menggunakan GALAS BEBOLA

BREK

- berfungsi utk memperlahan @

memberhentikan basikal yg sedang bergerak
TUAS digunakan pd pemegang pencengkam
brek
 RODA

-Untuk menggerakkan basikal

- GALAS BEBOLA membenarkan roda berputar
dengan mudah

PEDAL

- berpusing apabila dikayuh

- menghasilkan tenaga penghantar kuasa utk basikal
- RANTAI dan GEAR sbg komponen penghantaran
kuasa
 UJI MINDA !!!
 Apakah komponen mekanikal yang berfungsi
pada bahagian-bahagian kereta???
BAHAGIAN KOMPONEN MEKANIKAL

1. Stereng

2. Roda

3. Enjin

4. Pintu

5. Brek
 MENGHASILKAN GAJET RBT YANG
MENGGUNAKAN SISTEM MEKANIKAL

ANALISIS KESESUAIAN
RUMUSAN KEKUATAN &
MEMBUAT LAKARAN 3D KOMPONEN UNTUK MEMBINA
KELEMAHAN KOMPONEN
GAJET
1. MEMBUAT LAKARAN 3D
 Lakaran perkembangan idea
 perlu ada elemen & prinsip RBT
 tujuannya supaya gajet yg dihasilkan dpt memenuhi
kehendak pengguna & gajet dpt berfungsi dgn baik
 menunjukkan lakaran yg melibatkan penggunaan
komponen
 melabel lakaran dr segi : jenis bahan, fungsi, saiz & warna
2. ANALISIS KESESUAIAN KOMPONEN
REKA BENTUK JENIS BAHAN YG
KOMPONEN DIGUNAKAN
- menepati citarasa - bahan sesuai & dpt
pelanggan berfungsi spt
- nilai kebolehpasaran diharapkan
tinggi
ANALISIS
KESESUAIAN
KOMPONEN

KEDUDUKAN
PEMASANGAN KEMASAN
KOMPONEN - menarik
- mempengaruhi jenis- -melindungi kelemahan
jenis pautan yg komponen
digunakan cth : cat sembur, cat
minyak, lekar & stiker
3. RUMUSAN KEKUATAN & KELEMAHAN
KOMPONEN
 Pereka bentuk membuat penilaian kekuatan & kelemahan
sistem mekanikal yg digunakan untuk membina gajet
 contoh : jadual 2.2.2 m/s 51
MEMBINA GAJET MEKANIKAL BERFUNGSI
Carta alir proses pembinaan gajet rajah 2.2.6 m/s 52
 PROSES PEMBINAAN GAJET
MENYEDIAKAN
MEMBUAT LAKARAN KOMPONEN- PENGHASILAN
CERAIAN KOMPONEN KOMPONEN
SISTEM&KOMPONEN PEMBINAAN

PEMASANGAN
KEMASAN PENGUJIAN
KOMPONEN
 1. MEMBUAT LAKARAN CERAIAN SISTEM &
KOMPONEN
 memberikan penjelasan
terperinci tentang
komponen yg akan dibina

 menunjukkan cara2
komponen tersebut
digabungkan
 2. MENYEDIAKAN KOMPONEN-KOMPONEN
PEMBINAAN
 Menyediakan komponen
mengikut kesesuain fungsi &
proses pembinaan yg akan
dilakukan
 3. PENGHASILAN KOMPONEN
 Dihasilkan dengan kaedah pemesinan, pembentukan,
tuangan @ kaedah2 lain yg sesuai
 merupakan peringkat yg penting
 pd peringkat ini bahan2 mentah binaan pelbagai saiz @
rupa akan diubah, dibentuk & diacuankan ikut bentuk &
fungsi yg sesuai
 4. PEMASANGAN KOMPONEN
 Proses menjadikan model
lengkap @ produk
 komponen mempunyai
fungsi tersendiri & saling
berkait antara satu sama lain
utk membentuk sistem yg
lengkap
 utk membentuk sistem yg
dpt menyelesaikan sesuatu
tugas
 5. PENGUJIAN
 Menguji produk yg dihasilkan
 Prototaip = menguji aspek kefungsian
& ketahanan
 jenis2 pengujian
i) ujian makmal
ii) ujian parameter
iii) ujian simulasi
 prototaip diuji secara maksimum =
memenuhi spesifikasi
 sekiranya semua ujian berjaya,
produk tersebut akan dikeluarkan
secara besar2an
 6. KEMASAN
 Proses terakhir dlm pembinaan
produk
 utk menutup kelemahan @
kecacatan permukaan produk
cth : berkarat, tidak rata, tajam,
berbahaya
 proses ini juga menambah nilai
estetika pd produk
 lebih cantik & menarik perhatian
pembeli
 cth bahan kemasan : cat, lekar,
varnish, tona kayu, cat licau, pelekat
dll..
CADANGAN PENAMBAHBAIKAN

RUPA
BAHAN
BENTUK

CADANGAN
PENAMBAHBAIKAN

KEMASAN FUNGSI
1. RUPA BENTUK
 elemen penting dlm
penghasilan produk
 dpt menarik perhatian
pembeli/pengguna
 faktor utama dlm hasilkan
produk supaya produk yg
dihasilkan tidak sama dgn
produk sedia ada
 cth :rupa btk futuristik@
terkini
2. BAHAN
 bahan haruslah sesuai dgn
tugas@fungsi komponen
mekanikal
 bhn2 sintetik byk kelebihan
berbanding bahan
tradisional
 cth : plastik vs logam
gentian karbon vs
logam
3. FUNGSI
 Fungsi @ tugas
 dpt laksanakan tugas
bertepatan dgn tujuan
produk itu dicipta
 cth : pisau = utk
memotong/menghiris/menc
incang
4. KEMASAN
 Memilih kemasan yg sesuai
& menarik
 dpt menutup kelemahan
produk