REPUBLIKA E SHQIPËRISË

UNIVERSITETI
"ALEKSANDȄR
MOISIU" DURRËS
FAKULTETI I
SHKENCAVE
PROFESIONALE
DEPARATAMENTI
LËNDA : PSIKOLOGJI IKLINIKE
MJEKSISË DEGA :
FZIOTERAPI
Tema: Ndijimet dhe preceptimi

Punoi: Arbulena Morina Pranoi: Prf. Aida Lako

Klevisa Mane
 OBJEKTIVAT REALIZUARA
E
 Perceptimi
 Llojet e perceptimeve
 Perceptimi dëgjimor
 Perceptimi i nuhatjes dhe shijes
 Perceptimi i hapsirës
 Perceptimi i kohës
 Ndijimi
 Disa pika rreth ndijimit
 Të përbashkëtat midis perceptimit dhe
ndijimit
 Përceptimi
Orientimi njerëzor
Përceptimi (ose shqip: përkapja) është aftësi
bio-fizike i cili karakterizohet nga fenomenet
fiziko-psikologjike si dhe kulturore të cilët
ndëlidhin veprimet e qënieve njerëzore me
mjedisin rrethues nëpërmjet proçeseve
ndjesore. Është një proçes aktiv në të cilin
informacioni ndijues përcillet përmes sistemit
nervor në tru ku organizohet dhe
interpretohet.[1] Integrimi i informationeve e
shquan perceptimin nga ndijimi, të cilin këtë të
fundit përkufizohet si proces pasiv përmes të
cilit ngacmimet kapen nga receptorët ndijuaes
dhe shndërrohen në impulse nervore.
Llojet e
perceptimeve.
1. Perceptimet pamore
2.
3.
Perceptimet dëgjimor
Perceptimet e nuhatjes
·1
4. Perceptimet e shijes ~_J
5. Perceptimet e lëkurës
6. Perceptimet muskularo – lëvizor
7. Perceptimet organike Llf_j
Veshi
Përceptimi dëgjimor
Me veshët tanë ne jo vetëm që i dëgjojmë pëshpëritjet por edhe e dimë se nga cili drejtim vijnë.
Por për këtë na duhen të dy veshët. Nga diferenca kohore, me të cilën një ton njëherë shkon në
njërin e pastaj në tjetrin vesh, ne mund të lokalizojmë se nga vjen ai ton. Këtë diferencë mund
ta kapim për 1/100.000 e sekondës. Në veshin e brendshëm gjenden disa qime të buta të cilat
mundësojnë dëgjimin. Për secilin ton ekziston qeliza e caktuar e qimes e cila i dërgon impulset
nervore në tru. Por megjithatë ne nuk mund t'i rregullojmë në mënyrë perfekt të gjitha tonet. Po
që se një ton vjen direkt nga para atëherë ai i arrin të dy veshët në të njëjtën kohë, kështu që ne
nuk mund të jemi plotësisht të sigurt se a vjen nga para a prapa. Dhe po ashtu ne nuk mund t'i
dëgjojmë të gjitha tonet: tonet mbi 20.000 H (herc) ne nuk mund t'i perceptojmë dhe tonet nën
18 H (herc) , në dallim nga disa kafshë.
 Perceptimi i nuhatjes dhe
shijes

• Ndjenat tona të shijes dhe të nuhatjes punojnë së bashku për të trguar se

çfarë është e mirë për tu ngrënë dhe çfarë mund të jetë e rrezikshme.
• Ndjenja e të shijuarit është mjaftë e fortë, e nga ana tjetër e
ndërlidhur me atë të nuhaturit. Të gjithë kanë dëgjuar të thuhet se një
ushqim i caktuar ka një aromë të mirë.
 Perceptimet e hapsirës.
1- Perceptimet e hapësirës janë perceptime e largësis ndërmjet nesh dhe
objekteve si dhe ndërmjet vetë objekteve. Lëndet dhe fenomenet e botës reale
që ne perceptojmë, nuk kanë vetëm veti(cilësi) si ngjyra, era, shija por ato kanë
edhe përmasa dmth gjatësi, gjerësi dhe lartësi por gjithashtu kanë njëkohësisht
edhe vëllim. Për ti përfituar këto perceptime të hapsirës njeru duhet të bazohet në
disa lloje ndijimesh dhe konkretisht ato janë në ndijimet pamore, të të prekurit dhe
ndijimet lëvizore.
 Perceptimet e
kohës
Perceptimet e kohës bazohen gjithashtu në
disa lloje ndijimesh dhe konkretisht
;nëndijimet ndëgjimore, pamore, lëvizore dhe
-9
në ndijimet e brendshme organike.
_..
Perceptimi i kohës pasqyron zgjatjen dhe .8
vargëzimin e ndryshimeve që bëhen në 7
I
sendet e botës reale.
Kur ndryshimet realizohen shpejt themi
se ky fenomen nddh menjeherë, ndërsa
kur ndrishimet ndodhin ngadalë themi se
ato janë bërë gradualisht pra duket sikur
kanë kaluar vite të tëra.
 Ndijimi
Në jetën e përditshme bota është e
mbushur me shumëllojshmëri
ngacmimesh të mjedisit, për të cilat
bëhemi të vetëdijshëm përmes proçeseve
të ndijimit dhe të përceptimit. Megjithëse
vështirë t'i dallosh, psikologët priren që ta
shohin ndijimin si një cilësi fiziologjike,
ndërsa përceptimin si një cilësi kognitive.
 Ndijimi është proçesi pasiv përmes së cilit ngacmimet
kapen nga receptorët ndijues dhe shndërrohen në
impulse nervore që përcillen nëpër të gjithë sistemin
nervor. Kjo është faza e parë e vetëndijësimit me
mjedisin.

 Receptorët ndijues janë struktura fizike në thellësi të

sistemit nervor dhe që ndikohen drejtpërdrejtë nga
ngacmimet e jashtme. Çdo gjë që përjetojmë në mjedisin
rrethues vjen tek ne nëpërmjet receptorëve ndijues dhe
shqisave.
 Pasqyrimi në vetëdijen e njeriut i vetive
të caktuara të sendeve e të dukurive të
botës objektive, që veprojnë mbi
organet e shqisave. Ndijime pamore
(dëgjimore). Ndijimi i të prekurit (i
shijes.. .). Ndijime organike pasqyrime
të gjendjes së brendshme të organizmit
(si uria, dhembja etj.).

 Gjendje psikike e shkaktuar nga

rrethana të jashtme, që lënë mbresa
të drejtpërdrejta e të përkohshme në
vetëdije, përshtypje. Ndijime të hidhura.
Ndijime të forta nga jeta. Ndijimi i turbullt
i një hidhërimi.
 Të përbashkëtat midis perceptimit dhe ndijimit

Perceptimi është i ngjashëm me ndijimin dhe lidhet ngusht me të pasi ai

përbëhet nga një grup ndijimesh.
Kjo ndodh për arsye se çdo objekt apo fenomen përbëhet nga një sër
cilësish dhe karakteristikash të veçanta.
Çdo cilësi dhe karakteristik e objektit pasqyrohet në vetëdijen tonë me anë
të një ndijimi të caktuar.
 BIBLOGRAFIA

https://sq.wikipedia.org/wiki/Ndijimi https:
//sq.wikipedia.org/wiki/P%C3%ABrceptimi
FALEMINDERIT PËR VËMËNDJEN