EVROPSKI ROMANTIZAM

ROMANTIZAM / ROMANTIKA

 Književno-kritički i književno-istorijski pojam

(Flaker, Velek)
 1790-1830. romantizam dominantan kao
epoha – pravac u svim većim evropskim
književnostima
 Problem jedinstva romantizma kao stilsko-
tiploškog pravca – može se odrediti kao period,
ali što postoji ogromna raznolikost u njemu
POJAM ROMANTIČNO
 Avgust Vilhelm Šlegel – uvodi opoziciju
romantično-klasično u svojim predavanjima o
drami
 - opreka srednjevekovne i renesansne književnosti
klasicizmu
 - kao pridev odnosi se na srednjevekovni roman i
označava pustolovno, fantazijsko, oseećajno, čudno
 Die Romantik – kod Novalisa počinje da se odnosi
na moderne pesnike, usvaja se u Francuskoj, ali
ne prodire u Englesku
ROMANTIZAM KAO PRAVAC

 Svet čovekovih osećanja

 Dominaija iracionalnog nasuprot racionalizmu

 Izvorišta u narodnoj umetnosti i usmenom

stvaranju svog i drugih naroda, u udaljenim
vremenima i prostorima
 Osporavanje teze o antičkoj umetnosti kao
idealnoj
 Istorizam – buđenje nacionalne svesti
VELEK:

Romantizam (…) je sticanje svesti o u osnovi

subjektivnom obeležju duha.
Romantičar je biće koje je otkrilo da je središte.
Nije važno što je svet objekata van domašaja, on zna
da u dubini njegovog bića postoji nešto što se ne
može izjednačiti sa objektom, a što je ja-subjekt,
najautentičniji deo njegovog ja ili onaj koji on
najradije priznaje za svoj.
Lišen periferije, romantičar će se dugo zbližavati sa
ja, sa središtem. (1966: 203)