Biodiversiti

1.2 Penggelasan Organisma

Pengkelasan haiwan.

• Dikelaskan kepada dua kumpulan iaitu :-

a. Vertebrata (haiwan bertulang belakang)
b. Invertebrata (haiwan tidak bertulang belakang).
Invertebrata (haiwan tidak bertulang belakang).
 Invertebrata

• Dikelaskan kepada dua iaitu tanpa kaki dan berkaki

• Tanpa kaki dikelaskan kepada dua iaitu badan bersegmen dan
badan tanpa segmen.
• Berkaki dikelaskan kepada dua iaitu tiga pasang kaki dan lebih
daripada tiga pasang kaki.
Invertebrata badan tanpa segmen

• Terdapat invertebrata tanpa kaki yang mempunyai tanpa segmen

Invertebrata badan bersegmen

• Setengah invertebratca tanpa kaki mempunyai badan bersegmen.

lintah
Cacing pita
Invertebrata berkaki

• Mempunyai badan bersegmen

• Mempunyai kulit keras (rangka luar)
Invertebrata tiga pasang kaki
Invertebrata lebih dari tiga pasang kaki
Vertebrata (haiwan bertulang belakang)

• Ikan
• Amfibia
• Reptilia
• Burung
• Mamalia.
Ikan

• Berdarah sejuk/poikiloterma
• Badan lilitupi oleh sisik berlendir dan keras untuk perlindungan
• Mempunyai sirip dan ekor untuk berenang
• Bernafas melalui insang
• Kebanyakkan bertelur
• Persenyawaan berlaku di luar badan.
• Contoh ikan dan belut
Contoh ikan
Amfibia

• Berdarah sejuk/poikiloterma iaitu suhu badan

akan berubah mengikut persekitaran.
• Boleh hidup didarat dan di air
• Badan dilitupi kulit yang lembab dan licin
• Bernafas melalui insang semasa kecil dan
apabila dewasa bernafas melalui peparu atau
kulit lembab.
• Persenyawaan berlaku di luar badan.
• Menghasilkan telur yang berlendir dan tidak
bercengkerang.
Contoh amfibia

• Katak,kodok salamander.
Reptilia

• Berdarah sejuk/poikiloterma
• Dilitupi oleh kulit yang keras dan bersisik kering
• Bernafas melalui peparu
• Persenyawaan berlaku di dalam badan
• Menghasilkan telur yang bercengkerang keras
• Contoh ular cicak, buaya, penyu dan kura-kura
Contoh reptilia
Burung

• Berdarah panas/homoioterma
• Badan dilitupi bulu pelepah untuk mengekalkan suhu badan
• Mempunyai paruh dan kepak untuk terbang tetapi bukan semua
burung boleh terbang
• Bernafas melalui peparu
• Persenyawaan berlaku di dalam badan
• menghasilkan telur yang bercengkerang
• Mempunyai sepasang kaki bersisik
Contoh Burung
mamalia

• Berdarah panas /homoioterma iaitu badan tetap dan tidak

berubah mengikut persekitaran.
• Badan dilitupi oleh rambut dan bulu
• Bernafas melalui peparu
• Persenyawaan berlaku di dalam badan.
• Melahirkan anak
• Mempunyai kelenjar susu untuk menyusukan anak.
Contoh mamalia
Pengkelasan tumbuhan

• Dikelaskan kepada :-
• Tumbuhan berbunga berbunga menghasilkan buah dan biji benih
untuk tujuan pembiakkan
• Tumbuhan tidak berbunga menghasilkan spora atau kon untuk
pembiakan.
Tumbuhan tidak berbunga

• Konifer, paku pakis dan lumut.

Lumut

• Membiak dengan menghasilkan spora

• Bukan vaskular/tanpa sistem mengangkut air dan makanan
Paku - pakis

• Membiak dengan menghasilkan spora

• Vaskular/ mempunyai sistem mengangkut air dan makanan
konifer

• Membiak dengan menghasilkan kon.

• vaskular
Tumbuhan berbunga

• Dikelaskan kepada :-
a. Monokotiledon
b. dikotiledon
Ciri-ciri monokotiledon

• Mempunyai biji benih dengan satu kotiledon

• Mempunyai daun berurat selari
• Mempunyai akar serabut
• Kebanyakan batang lembut
• Cth pokok jagung, tebu, orkid, pisang
monokotiledon

Satu kotiledon
Berurat selari Akar serabut Batang lembut
Ciri-ciri dikotelidon

• Biji benih 2 kotiledon

• Akar tunjang
• Daun berurat jejala
• Berbatang keras
• Cth durian, bunga raya,bunga kertas
Dikotiledon

Berurat jejala
Akar tunjang Batang berkayu
Dua kotiledon
PERBEZAAN MONOKOTILEDON DAN
DIKOTILEDON
MONOKOTILEDON DIKOTILEDON
BILANGAN KOTILEDON

AKAR

DAUN

BATANG

CONTOH
Membina kekunci Dikotomi

• Kekunci dikotomi adalah satu cara yang digunakan oleh ahli-ahli

biologi untuk mengenal pasti dan mengelaskan organisma-
organisma secara sistemmatik berdasarkan persamaan dan
perbezaan.
• Kekunci dikotomi dibina daripada beberapa siri kuplet.
• Setiap kuplet terdiri daripada dua pernyataan tentang ciri-ciri
organisma atau kumpulan organisma tertentu.
Contoh kekunci dikotomi bagi haiwan

Ikan bawal ayam singa katak ular

kekunci dikotomi
• 1. (a) Poikiloterma…………………………… Pergi ke nombor 2
(b) Homoioterma ……………………….... Pergi ke nombor 3
2. (a) Bersisik …………………………………Pergi ke nombor 4
(b) tidak bersisik …………………………..katak
3. (a) Tidak bulu pelepah …………………..singa
(b) berbulu pelepah ………………………ayam
4. (a) Tidak mempunyai insang …………….ular
(b)Mempunyai insang……………………..ikan bawal
 Contoh kekunci dikotomi bagi tumbuhan

Pokok jagung Marchantia sp. Paku-pakis Gnetum sp. Pokok bunga matahari
Kekunci
dikotomi
1.(a) Tidak berbunga ………………………………. Pergi ke nombor 2
(b) Berbunga ……………………………………. . pergi ke nombor 3
2.(a) Tanpa vascular……………………………………Marchantia sp.
(b) Mempunyai vascular ………………………… Pergi ke nombor 4
3.(a) monokotiledon ………………………………...Pokok Jagung
(b) Dikotiledon ……………………………………Pokok bunga matahari
4.(a) Tidak menghasilkan biji benih …………….Paku – pakis
(b) Menghasilkan biji benih ……………………Gnetum sp