Production of

Protein
from Cloned Genes
A Studious Project
By , Mohaddese Pirzadeh,
Qazal Shidmand
Professor,dr Mohammad Javad Mokhtari
CHAPTER CONTENTS
• 13.1 Special vectors for the expression of foreign genes in E. coli
• 13.2 General problems with the production of recombinant
protein in E. coli
• 13.3 Production of recombinant protein by eukaryotic cells
‫‪biotechnology‬‬
‫• بیوتکنولوژی ‪ :‬استفاده از فرایند های بیولوژیکی در‬
‫صنعت و تکنولوژی بیوتکنولوژی تحت عنوان کاربرد سلول‬
‫زنده و سیستم ها با فرایند های زیستی در صنایع تولیدی‬
‫و خدماتی تعریف کرد‬
‫• در واقع بیوتکنولوژی بر یکپارچگی میکروب شناسی زیست‬
‫شناسی و شیمی و کامپیوتر تاکید دارد‬
‫• تکنولوژی صنعتی با تخمیر های الکلی شروع شده نظیر‬
‫تولید شراب و ابجو از سلولهای مخمر زنده در بریتانیا‬
‫که قدمت بیوتکنولوژی را به ‪4000‬سال رسانده است‬
‫• تولید ترکیبات دارویی ‪,‬غذایی ‪,‬صنعت‪ ,‬هوا فضا ‪,‬استخراج‬
‫نفت و کشاورزی و تصفیه فاضالب ‪,‬بواسطه پیشرفت‬
‫بیوتکنولوژی نیز پیشرفت کردند‬
 ‫• الکساندر فلمینگ اولین کسی بود ک بطور جدی در زمینه‬
‫تولید آنتی بادی فعالیت کرد ومنجر به استفاده از قارچ‬
‫و باکتری جهت تولید آنتی بادی در مقیاس گسترده شد‬
‫• در سال ‪ 1939‬فلمینگ متوجه شد که در محیط کشت‬
‫استافیلوکوک‪:‬‬
‫• رشد قارچی بنام نوتاتوم و ترشح مایع آن در مجاور محیط‬
‫کشت باعث جلوگیری از رشد میکرو ارگانیسم میشود وی این‬
‫ماده ضد میکروبی ناشی از قارچ پنی سیلیوم نوتاتوم را‬
‫پنی سیلین نامید‬
‫• برای خالص سازی این انتی بیوتیک ها از دو روش استفاده‬
‫میشود‬
‫• کشت بسته ‪bath culture‬‬
‫‪Bath culture‬‬
‫• کشت بسته میکرو ارگانیسم ها در ظزف های بزرگ حوای محیط‬
‫کشت رشدمیدهند که آنتی بادی حاصل از رشد آن ها را پس‬
‫از جداسازی سلولها حالص میکنند‬
‫• در تولید صنعتی پنی سیلین به روش کشته بسته دو فاکتور‬
‫مهم است‬
‫در محیط کشت‬ ‫• ‪.1‬مقدار اولیه قارچ پنی سیلیوم موجود‬
‫مایع در دستگاه تخمیر کننده‬
‫• ‪.2‬تراکم اکسیژن و غلظت قند ها در محیط کشت که در دمای‬
‫‪ 24‬درجه سانتی گراد کنترل میشود‬
‫• پس از گذشت مدت زمان الزم محصول تولید شده را از مخلوط‬
‫موجود در دستگاه تخمیر جدا میکنند‬
‫‪culture types‬‬
‫• روش قدیمی )‪ :)bath‬استخراج محصول همراه با شستشوی‬
‫دستگاه که روش کشت بسته است‬
‫• روش جدید(‪ : )continiuos‬استفاده از یک لوله تخلیه کننده‬
‫برای تخلیه محصول است که به موعد تولید محصول پس ازمدت‬
‫زمان الزم محصول توسط لوله تخلیه کننده به بیرون هدایت‬
‫میشود و محصول مرتبا استخراج میگردد که به طور شبانه‬
‫روزی ادامه دارد و به آن روش کشت ممتد یا پیوسته گفته‬
‫میشود که بوسیله دستگاه فرمانتورانجام میگیرد و بصورت‬
‫پیوسته نیز امکان برداشت محصول از محیط کشت فراهم است‬
‫فرمانتوردستگاهی است که شرایط بهینه را‬
‫برای رشد میکرو ارگانیسمها مثل قارچ و‬
‫باکتری و مخمر فراهم میکند‪ .‬میکرو‬
‫ارگانیسمها در این شرایط خاص‪ ،‬بهتر و‬
‫بیشتر رشد وفعالیت خواهند کرد‪ .‬استفاده‬
‫از فرمانتور به میکرو ارگانیسمها این‬
‫امکان را میدهد که پیش از انتقال به‬
‫مرحلهی تولید بیش از ده نسل رشد کنند‬
‫فرمانتور‬
‫‪Gene cloning‬‬
‫• یکی از دالیل پیشرفت بیوتکنولوژی کلونینگ ژن است‬

‫• تعداد زیادی از مواد تولیدی توسط میکروارگانیسم های بیوتکنولوژی توسط فرایند‬
‫کلونینگ ژن ها بروز و تخصصی شده اند که در شرایط طبیعی به این شکل میسر نبود‬

‫• ژن کلونینگ توسط انزیم های محدود کننده و برش دهنده که ژن پروتئین خاصی را‬
‫برش میدهند انجام میشود که پس از برش و الحاق به وکتور در مرحله‬
‫ترانسفورماسیون به داخل باکتری وارد میشود سپس اگر این مراحل صحیح انجام‬
‫شود پروتئین نوترکیب توسط ژن مورد نظر بیان میشود‬

‫• درنتیجه کلون کردن ژن مقدار زیادی از پروتئین نوترکیب مشاهده میشود‬

‫• قطعه گرفته شده از ‪DNA‬دهنده و سلول دریافت کننده میزبان است‬
‫‪VECTOR‬‬
‫وکتور قطعاتی برای بیان گذاری ژن های بیگانه در داخل‬
‫ژنوم است شامل باکتریوفاژ پالسمید کروموزوم مصنوعی یا‬
‫هیبرید آنها میباشند‬
‫و‬ ‫سلول میزبان‬ ‫ویزگی عمومی تمام وکتور ها ‪ :‬پایداری در‬
‫همانند سازی مستقل در میزبان‬
‫وکتور بیانی ‪:‬عالوه برنگهداری و تکثیر قطعات ‪DNA‬برای‬
‫بیان ژن ها هم بکار برده میشود‬
‫پس باید دارای سیگنالهای بیان ژن باشد که این سیگنالها‬
‫عبارتند از ‪ :‬پروموتر مناسب و قوی و جایگاه اتصال آنزیم‬
‫و جایگاه اتصال به ریبوزوم و ترمیناتور ‪.‬‬
‫باید توجه داشت که جایگاه آغاز رونویسی و همانند سازی و‬
 ‫اعضا دخیل در کلونینگ ژن‬

‫• پروموتر( پاره انداز ژن )‪ :‬نشان دهنده نقطع شروع‬

‫رونویسی ژن است در نزدیکی و روی همان رشته در باال دست‬
‫رشته الگو ‪ "5‬از ‪ 100‬تا ‪ 1000‬جفت باز طول دارد ‪ .‬توسط‬
‫زیر واحد سیگمای انزیم ‪RNA‬پلیمراز شناسایی میشود و‬
‫عالوه بر شروع رونویسی در تنظیم سرعت و مقدار رونویسی‬
‫موثر است‪.‬‬
‫• ترمیناتور ‪ :‬نشان دهنده نقطه پایان رونویسی ژن است که‬
‫رونویسی بایستی در آنجا متوقف شود خاتمه دهنده معموال‬
‫توالی های نوکلئتیدی ‪ TAA, TGG,TGA‬میباشند که با جفت‬
‫شدن بازهای خویش ساختار ساقه_حلقه ایجاد می نمایند‬
‫• جایگاه اتصال ریبوزوم ‪ : RBS‬توالی کوتاه نوکلئتیدی است‬
‫که توسط ریبوزوم به عنوان نقطه ای که ‪ MRNA‬باید به آن‬
‫وصل شود شناسایی میشود‬
 ‫راه حل‬
‫• قرار دادن ژن خارجی در وکتور که این ژن‬
‫تحت کنترل مجموعه ای از سیگنالهای‬
‫بیانی ‪E.Coli‬قرار گیرد که در صورت انجام‬
‫این کار رونویسی و ترجمه انجام میشود‬
‫باکتری قادر به شناسایی سیگناهای بیان آن‬
‫نکته‬
‫ژن های ارگانیسم های عالی بوسیله‬
‫سیگنالهای بیان احاطه شده اند اما توالی آنها‬
‫با نخسه موجود در ‪ E.Coli‬متفاوت است با‬
‫اینکه تشابهاتی وجود دارد اما اتصال ‪RNA‬‬
‫پلیمراز مربوط به ‪ E.Coli‬به پروموتر انسان‬
‫غیرممکن است ‪.‬ژن ها یخارجی در ‪E.Coli‬‬
‫غیرفعال باقی می ماند فقط به خاطر اینکه‬
‫نیست‬
 ‫یوکاریوت ها‪:‬‬
‫باکس ‪-90 GC‬‬
‫‪-75 CCAT BOX‬‬
‫‪-25 TATA BOX‬‬

‫در ‪ TATA Box 10- E.COLI‬و ‪35-‬‬

‫‪ TTGACA‬است که توالی های‬
‫حفظ شده اند اگر چه بسیاری از‬
‫توالی های اشرشیا کلی تفاوت‬
‫زیادی با توالی قید شده ندارند‬
‫اما یک تغییر کوچک تغییر عمده‬
‫ای بر کارایی پروموتر دارد‬
 ‫پروموتر وکتور بیانی‬
‫پروموتور مهم ترین جز وکتور بیانی است زیرا‬ ‫•‬

‫‪.1‬کنترل مراحل ابتدایی بیان ژن یعنی اتصال ‪RNA‬پلیمراز را به ‪DNA‬برعهده دارد‬ ‫•‬

‫‪.2‬تعیین سرعت سنتز ‪M.RNA‬را نیز برعهده دارد‬ ‫•‬

‫انواع پروموتر وکتور بیانی‬ ‫•‬

‫‪ -1‬پروموتر قوی‬ ‫•‬

‫مزایا‪:‬‬ ‫•‬

‫باعث سرعت باالی رونویسی میشود‬ ‫•‬

‫باعث کنترل ژنهای که فراورده حاصل از آنها مورد نیاز سلول است میشود‬ ‫•‬

‫• پروموتر وکتور بیانی باید از این نوع باشد که که باعث رونویسی ژن کلون شده در باالترین سرعت ممکن یشود‬
‫‪-2‬پروموتر ضعیف نسبتا ناکارآمد است و در ژن هایی که فرارده حاصل از آنها به مقدار کم مورد نیاز سلول‬ ‫•‬
‫است یافت میشود‬
 ‫امکان تنظیم پروموتر وجود دارد یا خیر ؟‬
‫دو نوع اصلی تنظیم ژن در ‪ E.Coli‬امکان پذیر است‬
‫‪-1‬القایی‬
‫‪-2‬کاهشی‬
 ‫نکات تنظیم ژن‬
‫• در روش تنظیم ژن القایی ژن با اضافه کردن مواد شیمیایی خاصی (یکی از‬
‫سوبستراهای آنزیم کد شده توسط ژن القایی ) ‪,‬به محیط کشت روشن‬
‫میشود‪.‬‬
‫• در روش تنظیم ژن کاهشی یا مهار شدنی ‪,‬ژن که با اضافه نمودن مواد خاصی‬
‫(تنظیمی) خاموش میشود ‪.‬‬
‫• ماده شیمیایی که ژن تحت کنترل آن پروموتر را القا یا مهار میکند ‪,‬میتواند بیان‬
‫پروتئین نوترکیب را نیزتنظیم کند که یک مزیت عالی در تولید پروتئین نوترکیب‬
‫است‪.‬‬
 ‫انواع پروموتر‬

‫‪lacZ‬پروموتر‬
‫• کنترل رونویسی ژن توسط کدکننده آنزیم بتا گاالگتوزیداز‬
‫• کنترل رونویسی ژن در وسط وکتور های ‪M13mp‬و ‪PUC‬‬
‫• ماده شیمیایی القا کننده آن ایزوپروپیل تیوگاالکتوزیداز‬
‫است‬

‫‪trp‬پروموتر‬
‫• باالدست مجموعه ای از ژنها که کد کننده انزیم های‬
‫درگیر در بیوسنتز امینو اسید تریپتوفان است‬
‫• ماده شیمیایی کاهشی تریپتوفان‬
‫• ماده شیمیایی القایی ‪b-3- :‬انیدول اکریلیک اسید‬

‫‪tac‬پروموتر‬
‫• هیبرید بین پروموتر های لک و تریپتوفان‬
‫• قویتر از هر دوی آن هاست‬
‫• ماده القاکننده ایزوپروپیل تیو گاالکتوزیداز است‬
 ‫پروموتر المبدا پی ال‬
‫• پروموتور المبدا مسئول رونویسی فاژ المبدا است‬
‫• یک پروموتر خیلی قوی و توسط ‪RNA‬پلیمراز مربوط به‬
‫‪ E.COLI‬شناسایی و از در دمای باال ‪DNA‬باکتریوفاژ‬
‫رونویسی میکند‬
‫• وکتور های بیانی حامل المبدا در نوعی ‪ E.COLI‬جهش یافته‬
‫باعث سنتز یک پروتئین حساس به حرارت میشود‬
‫• با فعالیت این پروتئین‪:‬‬

‫• دمای پایین کمتر از ‪ 30‬درجه پروتیین ‪CI‬فعال میکند که‬

‫باعث سرکوب پروموتر میشود‬
‫• دمای باال پروتئین ‪ CI‬را غیرفعال میکند که باعث رونویسی‬
 ‫پروموتر ‪T7‬‬

‫مخصوص ‪RNA‬باکتریوفاژ تی ‪ 7‬که فاقد پوشش پروتئینی است ودو رشته ای است‬

‫‪,‬دم غیر منقیض شونده‪ ,‬کوتاه‬

‫‪ ,‬بسیار فعال تر از ‪RNA‬پلیمراز ‪E.COLI‬که ژن وارد شونده به پایین دست پروموتر تی ‪7‬را در سطح باال بیان میکند‬

‫در ژنوم ‪E.COLI‬برای تنظیم تی ‪RNA POL 7‬ژنی وجود ندارد‬

‫نیاز به سویه خاصی از از ‪E.COLI‬دارد‬

‫در این سویه در باال دست پروموتر لک قرار دارد که ‪ IPIG‬را اضافه میکند و سپس ‪RNA POL T7‬ساخته میشود و در‬
‫نتیجه باعث فعال سازی رونویسی ژن حمل شده توسط وکتور میشود‬
‫چرخه‬
‫لیزوژنی‬
‫پروموترها‬
 ‫کاست ها و اتصاالت ژنی‬

‫‪ ‬کاست سیگنال هاای بیانی یک کاست را تشکیل میدهند‬

‫‪ ‬یک وکتور بیانی کار آمد عالوه بر پروموتر نیاز به ‪ RBS‬و ترمیناتور دارد‬
‫‪ ‬دلیل نام‪:‬ژن خارجی به درون جایگاه انزیم محدود االثر منحصر به فردی ‪UNIQE RESTRICTION‬‬
‫‪ SITE‬که در میانه مجموعه سیگنال پیامی قراردارد وارد میشود‬
‫‪ ‬در بعضی وکتور ها کاست جایگاه برش آنزیم محدود االثر باید بگونه ای انجام ش‪.‬د که دو قالب‬
‫خواندن را ادغام کند‬
‫‪ ‬یک ژن هیبرید تولید میشود‬
‫‪ ‬با نقطه ژنی مربوط به ‪ E.COLI‬شروع و بدون وقفه به کرون های ژن خارجی متصل میشود‬
‫‪ ‬محصول بیان این ژن یک ژن ‪FUSION‬است‬
‫‪ ‬پپتید کوتاه رمز شده به وسیله قالب های خواندن‪e.coli‬به انتهای ‪n‬ترمینال پروتئین خارجی‬
‫میچسبد‬
‫کاست‬
 ‫مزایای سیستم الحاق‬

‫‪ ‬کارایی سیستم ترجمه مسنجر ‪ RNA‬بدست آمده از ژن کلون شده نه تنها به‬
‫حضور ‪ RBS‬بستگی دارد بلکه عالوه بر ان تحت تاثیر چند نوکلئوتید در شروع‬
‫ناحیه رمزگذاری میباشد‬
‫‪ ‬این مسئله حتما به این دلیل است که ساختار ثانویه حاصل از جفت بازهای‬
‫درون رشته ای میتواند با اتصال ربیوزوم به جایگاه اتصال آن تداخل ایجاد نماید‬
‫‪ ‬در صورتی که ناحیه مربوطه کامال از توالی های تشکیل شده باشد میتوان از‬
‫بروز این مشکل جلوگیری کرد‬

‫‪ ‬حضور پپتیدها ی باکتریایی در ایتدای پروتئین فیوژن پایداری آنها افزایش میابد و‬
‫از تخریب آن توسط میزبان جلوگیری میشود‬
 ‫مزایای سیستم الحاق‬
‫حضور پپتید باکتریایی میتواند یک سیگنال پپتیدی را که مسئول هدایت پروتئین ‪E.COLI‬به موقعیت صحیح آن در سلول‬
‫میباشد هدایت کند‬

‫اگر سیگنالهای پپتید از یک پروتئین ترشحت ژن های ی بدست می آید بطور مثال محصوالت ‪ COP A‬یا ‪ COP E‬پروتئینی‬
‫نوترکیب به درون محیط کشت یا فضای پری پالسمی بین غشا درونی و بیرونی سلول ‪ E,COLI‬ترشح میشود ترشح‬
‫پروتئین یک مزیت محسوب میشود پرا که خالص سازی پروتیئن نوترکیب از محیط کشت را اسان میکند‬

‫هم چنین قسمت باکتریایی میتواند از طریق اماکن پذیر نبودن بازیافت پروتئین به وسیله کروماتوگرفای تمایلی در خالص‬
‫سازی کمک کند‬

‫بطور مثال توسط دانه های گلوتامات‬

 ‫معایب سیستم ادغام‬

‫حضور قطعه ای از پروتئین ‪ e,coli‬ممکن است خصوصیات پروتئین نوترکیب را تغییر دهد‬

‫بنابراین روشهایی برای حذف باکتریایی مورد نیاز است‬

‫متیونین در محل اتصال حضور‬

‫انزیم ترومبین‬

‫فاکتور‪xa‬‬

‫توجه ‪ :‬توالی های مورد شناسایی برای مواد برش دهنده نباید درون پروتئین نوترکیب قرارگیرند‬
‫مشکالت ناشی از توالی ژن خارجی‬

‫ژن خارجی ممکن‬

‫است حاوی‬
‫اینترون باشد‬

‫وجود توالی‬
‫وجود کدون‬ ‫های خاتمه در‬
‫های نامطلوب‬
‫ژن خارجی‬
‫مشکالت ناشی از وکتور ‪E.COLI‬‬
‫مشکالت ایجاد شده توسط ‪E.Coli‬‬

‫‪-2‬تاخوردگی‬
‫‪-1‬‬
‫‪-3‬تشخیص‬ ‫نادرست‬
‫گلیکوزیالسیون‬
‫اشتباه پروتئین‬ ‫پروتئین و‬
‫نادرست‬
‫و تخریب آن‬ ‫تشکیل‬
‫پروتئین‬
‫انکلوزیون‬
‫انکلوزیون‬
 ‫تولید پروتئین نوترکیب در سلول های‬
‫یوکاریوتی‬
‫• مشکالت ایجاد شده توسط ‪ E.Coli‬محققان را برآن داشت تا جایگزین های‬
‫باکتریایی دیگر برای میزبانی پیدا کنند‬
‫• ‪Lactocucus Lactis‬‬
‫• ‪Pseudomonas‬‬
‫• مخمرها و قارچ ها‬
‫پروتئین های نوترکیب ناشی از مخمر‬
‫• ساکارومیسز سرویزیه ‪:‬‬
‫رایج ترین یوکاریوت میکروبی برای تولید پروتئین های نوترکیب‬
‫که بواسطه پرومتور های بیانی زیر فعالیت میکند‬
‫‪-1‬پروموتر ‪GAL‬‬
‫‪-2‬پروموتر ‪AOX‬‬
‫‪-3‬پروموتر گلکوآمیالز‬
‫‪-4‬پروموتر سلوبیوهیدروالز‬
 ‫مخمرهای میزبان‬

HANSENULA YARROWIA KLUVEROMYCES

PIC.PASTORIS SACAROMYCES.S
POLYMPRPHA LIPOTICA LACTIS
‫تفاوت سطوح آنتی ژنی در محصول مخمر‬
‫ها‬
 ‫قارچ های رشته ای میزبان‬

‫• ‪:Trichoderma ressei‬توان گلیکوزیالسیون مناسب و ترشح پروتئین‬

‫که توسط پروموتر بیانی گلوکوآمیالز کنترل میشود‬
‫• ‪ : Aspergillus nidulans‬یک قارچ پوشاننده چوب است که دارای پروموتر های‬
‫بیانی گلکوآمیالز که توسط نشاسته تحریک شده و در حضور زایلوز خاموش‬
‫میشود کنترل میشود است‬
‫• در تریکودرمارسئی از پروموتر سلوبیوهیدروالز در این قارچ استفاده میشود‬
 ‫استفاده از سلول های جانوری پستانداران‬
‫در تولید پروتئین های نوترکیب‬
‫• از بستره سلولی ای که از سلول های انسان یا همستر تهیه شده است‬
‫تشکیل میشود‬
‫• توسط وکتور های ‪SV40‬‬
‫• سیتومگالوویروس‪CMV‬‬
‫• روس سارکوما ‪RSV‬‬
‫• در ظروف کشتی که با سطح وسیع فراهم شده اند انجام میشود که معایبی‬
‫از جمله سختی طراحی و امکان اختالط محیط کشت دارا است‬
‫• راه حل دوم کشت بر گستره ای از زمینه خنثی مثل سلولز است که البته‬
‫سرعت رسیدن به محصول بسیار پایین میباشد‬
 ‫تولید پروتئین در سلول حشرات‬
‫• تولید پروتئین در حشرات ‪ :‬امکان باالی بیان پروتئین مزیت بزرگ سلول های‬
‫حشرات است‬
‫سیستم بیانی مورد استفاده در این جانوران بواسطه باکلوویروس کنترل میشود‬
‫ایراد ژن های این ویروس در این است که علی رغم پاتوژن نبودن در انسان‬
‫پروتئین نوترکیب تولیدی آن فرایند گلیکوزیالسیون ناصحیحی را طی میکند‬
‫که این مشکل بواسطه پروموتر ‪ Bacmam‬حل میشود‬
‫دیگر ویروس مورد استفاده نوکلوئو پلی هیدرو ویروس است که در کرم ابریشم‬
‫فعالیت میکند و بازده اقتصادی باالیی دارد‬
‫انکلوزیون های تشکیل شده در سلول‬
‫حشرات‬
 ‫فارمینگ در جانوران‬
‫• ترانس ژن ‪ :‬جانوری است که در تمام سلول هایش یک ژن کلون شده دارد‬
‫روش های فارمینگ در جانوران ‪:‬‬
‫‪-1‬میکرو تزریق ژن که خاص موش ترانس ژن است‬
‫‪-2‬انتقال هسته که روش منطقی مورد استفاده است‬
‫روش میکرو تزریق ژنی در فارمینگ جانوران‬
‫• دراین روش از یک سلول سوماتیک به عنوان حامل استفاده میشود که ژن‬
‫توترکیب آن در یک اووسیت بدون هسته وارد میشود و سپس در دستگاه‬
‫تولید مثل مادری قرار میگیرد‪.‬‬
‫• یک فرایند هزینه بر است اما بدلیل قوانین وراثت مندلی در نسل های بعد‬
‫ایجاد کلون میکند که ازین نظر به صرفه است‪.‬‬
‫انتقال ژن به سلول سوماتیک در تخمک‬
 ‫فارمینگ تحت ژن بتاالکتامین‬

‫در این روش ژن مورد نظر در این پروموتر وارد میشود که در جاندار ترانس ژن‬
‫وارد میشود که معموال دام است‬
‫مزیت این روش این است که جاندار مورد نظر پستاندار است‬
‫که باعث میشود تخلیص پروتئین نوترکیب آسان تر انجام شود‬
‫محصوالت ناشی از تولید پروتئین در فراورده‬
‫های دامی‬
 ‫پروتئین نوترکیب در گیاهان‬

‫• گیاهان ترانس ژن تاثیر شگرفی در تولید پروتئین های دارویی نوترکیب و‬

‫واکسن های نوترکیب و محصوالت اصالح شده گیاهی ایفا میکنند‬
‫• روش استفاده شده در گیاهان به این شکل است‬
‫‪-‬قرار دادن ژن مورد نظر بعد از پروموتر یک ژن مخصوص دانه ‪:‬‬
‫در این روش محصول دارای یک پروتئین نشانه است که از فراورده تجمعی مانند‬
‫دانه استخراج میشود‬
‫گیاهان در شرایط هیدروپونیک کشت داده میشوند در گیاهان به علت تخلیص‬
‫راحت تر تولید پروتئین نوترکیب به صرفه تر است‬
‫سیستم هیدروپونیک‬
‫در علم باغبانی ‪ ،‬هیدروپونیک شکلی از کشاورزی است که در آن گیاهان در‬ ‫•‬
‫خاک رشد نمی کنند بلکه ارجحیت بر رشد گیاهان در ردیف ها و بسترهای‬
‫کشت به همراه جریان ثابتی از محلول های غذایی می باشد‪.‬‬

‫منظور از سیستم هیدروپونیک ‪ ،‬ابزار و تجهیزاتی می باشد که همانند یک‬ ‫•‬

‫بسته هماهنگ جهت رشد گیاهان بصورت هیدروپونیک استفاده می شوند‪ .‬در‬
‫حال حاضر شش روش کلی برای سیستم هیدروپونیک وجود دارد ‪:‬‬

‫تکنیک نوار غذایی ‪nft‬‬ ‫•‬

‫تکنیک شناوری‬ ‫•‬

‫هواکشت‬ ‫•‬

‫سیستم مویینگی‬ ‫•‬

‫سیستم قطره ای‬ ‫•‬

‫تکنیک غوطه وری‬ ‫•‬

‫سپاس‬