Undang-Undang

Melaka
 Undang-undang
Melaka

Hukum Kanun Undang-undang Laut

Melaka Melaka
PENGENALAN

• Undang-undang yang wujud di kerajaan Melaka dapat

membuktikan bahawa negeri Melaka merupakan
kerajaan yang makmur dan lengkap dengan peraturan.

• Kewujudan undang-undang ini dapat dijadikan sebagai

pemangkin kekuatan politik Kesultanan Melayu Melaka.
• Hukum Kanun Melaka merupakan buku undang-undang
yang terawal dalam sejarah perundangan tanah air.

• Negeri taklukan seperti Kedah dan Johor turut

menerima pengaruh daripada undang-undang tersebut.

• Undang-undang ini menggabungkan elemen adat dan

prinsip syariah yang bersesuaian dengan amalan
masyrakat pada masa itu.
HUKUM KANUN MELAKA
• Juga dikenali sebagai Undang-undang Darat Melaka dan Risalat Hukum
Kanun (dalam Bahasa Arab).
• Merupakan hukum Islam pertama yang telah diperkenalkan oleh Sultan
Muhammad Shah.
• Berasal daripada hukuman yang dibuat oleh Raja Iskandar Dzulkarnain.
• Penting kerana menjadi panduan kepada pemerintahan Kerajaan
Kesultanan Melayu Melaka.
• Memberi penekanan kepada hokum-hakam dan perundangan berhubung
undang-undang perkahwinan, jual beli, dan adalah selari dengan hokum
yang terdapat dalam agama Islam.
FUNGSI HUKUM KANUN
MELAKA
• Mewujudkan keamanan dan kesejahteraan dalam negara.

• Sumber rujukan untuk menentukan hukuman bagi setiap

kesalahan yang dilakukan.

• Memaktubkan semua peruntukan yang berkaitan dengan sesuatu

kesalahan.
• Penting dalam perundangan menggariskan setiap pembahagian
tugas, peranan serta struktur pemerintahan.

• Memperttahankan sistem sosial iaitu membezakan keistimewa

golongan raja dengan rakyat jelata.

• Memperkukuhkan kedudukan raja.

• Memperakukan kedudukan hamba abdi iaitu hamba abdi tidak

diibaratkan barang dan mempunyai hak yang tertentu.
 HUKUM KANUN MELAKA
• Mengandungi 44 bab yang terdiri daripada
– Undang- undang Melaka Tulen Undang-undang Laut, Perkahwinan Orang
Islam, Undang-undang Jualan dan Keterangan dan Undang-undang negeri
• Merangkumi pelbagai aspek kehidupan, antaranya
– Bab 25.1 Menyentuh tentang penjaga dan bersabit soal keizinan
– Bab 25.2 Tentang bab Ijab dan Qabul
– Bab 29 Berhubung dengan tibangan dan ukuran
– Bab 30 Undang-undang penjualan dan larangan riba
– Bab 31 Berkaitan rukun-rukun penjualan tanah
– Bab 32.1 Berkenaan dengan kebankrapan
– dan sebagainya
• Hukum Kanun Melaka pada awalnya dipengaruhi oleh agama Hindu
dan beransur-ansur diresapi dengan unsur agama Islam. Hindu
Islam
• Contoh yang menunjukkan hukum Islam diserap masuk ke dalam
Hukum Kanun Melaka
a) Undang-undang jenayah
－Telah dibahagi kepada 3 bahagian.
－Hukum qisas (surah al-Maidah,ayat 45) -- sesiapa yang membunuh orang akan
dibalas dengan hukuman bunuh. Begitu juga dalam soal mencederakan anggota
－Hukum hudud (surah an-Nur, ayat 2) --berhubung dengan kesalahan zina, qazaf,
mencuri, meminum arak dan murtad.
－Hukum Ta'zir -- bagi kesalahan yang tidak dikenakan hudud dan qisar seperti
mencuri yang tidak cukup nisab akan dikenankan hukuman ta'zir
b) Undang-undang muamalah (Fasal 30 Hukum Kanun Melaka)
－berhubung dengan urusan jual beli, riba, sewa, pinjam-meminjam
－Contohnya, disebut dengan nyata bahawa juga mengamalkan riba dalam
urusa jual beli adalah haram
c)Undang-undang keluarga
- Terdapt dengan jelas berkenaan soal perkahwinan, perceraian, wali dan
sebagainya
- semuanya selari dengan hukum Islam
d) Undang- undang keterangan dan acara
- Dinyatakan syarat-syarat untuk menjadi sultan seperti sultan mestilah
beragama Islam, adil, pengampun dan sebagainya
- Juga menyatakan hakim atau kadi tidak boleh menerima hadiah
• Pengaruh Hindu dan adat Melayu yang bertentangan dengan Islam.
Antaranya aspek yang ketara seperti:
– Kedudukan sultan yang berasa di atas undang- undang( konsep devaraja),
hukuman qisas tidak dikenakan kepada sultan/kerabat diraja. Sebagai contoh,
Raja Muhammad telah membunuh Tun Besar dan hukuman adalah dibuang
negara
– Hukuman hudud tidak dikenakan kepada sultan, sebagai contoh Sultan
Mahmud telah berzina dengan isteri orang
– Mengamalkan diskriminasi dalam undang-undang
– Tidak mengamalkan persamaan taraf. Hal ini demikian kerana ada larangan
memakai warna kuning, pembinaan rumah seperti konsep daulat dan tulah
– Mengamalkan konsep pantang derhaka kepada raja/ sultan walaupun
memerintah dengan zalim