TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP THỰC PHẨM TP.

HCM
KHOA CÔNG NGHỆ SINH HỌC

ĐỒ ÁN CHUYÊN NGÀNH
ĐỀ TÀI:

KHẢO SÁT PHƯƠNG PHÁP TRÍCH

LY DẦU TỪ HẠT BÍ ĐỎ CÓ SỰ HỖ
TRỢ CỦA ENZYME PECTINASE
GVHD: T.s Nguyễn Phạm Hương Huyền

5/9/2019 1
 DANH SÁCH
NHÓM
STT HỌ VÀ TÊN MSSV

1 NGUYỄN THỊ TIỂU NGỌC 2008150081

2 NGUYỄN THỊ THU HỒNG 2008150250

3 NGUYỄN NGỌC THANH QUYÊN 2008150133

4 NGUYỄN THỊ HÀ TRANG 2008150066

5 TRẦN THỊ MỸ DUNG 2008150240

5/9/2019 2
 ĐẶT VẤN
ĐỀ

KẾT
LUẬN VÀ TỔNG
KIẾN QUAN
NGHỊ NỘI
DUNG

KẾT QUẢ VẬT LIÊU

VÀ THẢO PHƯƠNG
LUẬN PHÁP
5/9/2019 3
 Mục đích: Nghiên cứu sự ảnh
hưởng của các thông số kỹ thuật lên
hiệu suất trích ly dầu từ hạt bí đỏ
dưới sự hỗ trợ của enzyme nhằm
nâng cao hiệu suất của quá trình
trích ly dầu từ hạt bí đỏ.
Đặt
vấn đề Mục tiêu nghiên cứu:
• Xác định tác dụng của việc xử lý
nguyên liệu bằng phương pháp
cơ học đến quá trình trích ly.
• Xác định những thông số tối ưu
nhất cho quá trình trích ly.
• Xác định một số chỉ tiêu chất
lượng của sản phẩm.
5/9/2019 4
 TỔNG QUAN
Giới thiệu chung về cây bí đỏ
Bí đỏ có tên khoa học là Cucurbita
moschata Duch. ex Poiret, thuộc họ
Cucurbitaceae, có nguồn gốc từ Trung
Mỹ

5/9/2019 5
 Đặc điểm, thành phần sinh hóa của
hạt bí đỏ
Thành phần Hạt bí thô Nhân hạt bí

Protein thô 39,25% 39,22%

Dầu thô 27,83% 43,69%

Tro 4,59% 5,14%

Chất xơ 16,84% 2,13%

5/9/2019 6
 Đặc điểm hóa lý của dầu hạt bí đỏ

Đặc điểm Giá trị

Chỉ số khúc xạ 1,4656

Tỷ trọng 0,913

Chỉ số iod 0,53 mg KOH/ g dầu

Chỉ số peroxide 0,85 meq/ kg dầu

5/9/2019 7
 Một số phương pháp trích ly dầu
thực vật

Phương pháp
ép trục

Các phương Phương

pháp truyền pháp chiết
thống soxhlet

Trích ly bằng
dung môi

5/9/2019 8
 Một số phương pháp trích ly dầu
thực vật
Phương pháp Phương pháp
siêu tới hạn chiết siêu âm

Các phương
pháp hiện
đại

Trích ly áp Phương pháp

suất cao vi sóng

5/9/2019 9
 Một số phương pháp trích ly dầu
thực vật
Tăng hiệu
suất
Đơn giản

Trích ly
bằng
enzyme
Áp dụng An toàn, thân
với hầu hết thiện với môi
các loại hạt trường
5/9/2019 10
VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP

5/9/2019 11
 Thông tin enzyme

Tên Nhiệt pH
Loại Nguồn vi
enzy Hoạt tính độ tối tối
enzyme sinh vật
me ưu ưu

Pecti 26000 PG/ml

Aspergill
nex® (Pectin 45 – 55
Pectinase us 0 4–5
Ultra glucosidase C
aculeatus
Sp-L /mL )

5/9/2019 12
 Hạt bí đỏ

Sơ đồ
Thời gian ~ 8 phút Rang quy trình
ɸ = 1mm Nghiền, rây

Enzyme
Trích ly Nước
pectinase

Bất hoạt

Lọc

Dầu
Ly Tâm
5/9/2019 Thô 13
Thí nghiệm 1: Khảo sát ảnh hưởng của việc sử dụng
hạt bí đã rang và hạt bí chưa rang hiệu suất trích
ly dầu

Nghiệm Loại hạt Tỉ lệ Thời

pH Nhiệt độ
thức bí enzyme gian ủ

1 Đã rang 5,0 500C

1,4%
Chưa 60 phút
2 (v/v) 5,0 500C
rang

5/9/2019 14
• Thí nghiệm 2: Khảo sát hàm lượng dầu tổng
trong hạt bí đỏ bằng phương pháp Soxhlet:
Mục đích: Xác định hàm lượng dầu tổng có trong hạt bí
đỏ.
Tiến hành: Soxhlet 20g hạt bí đỏ đã xay trong 300ml
ethanol 96o, lặp lại đến khi kiệt dầu (khoảng 3 giờ).

5/9/2019 15
 Thí nghiệm 3: Khảo sát ảnh hưởng của tỉ lệ
enzyme/ nguyên liệu đến hiệu suất tách chiết

Nhiệt
Nghiệm Tỉ lệ enzyme/ Thời
độ pH
thức nguyên liệu gian
(0C)

1 1,2% 50 5,0

2 1,4% 50 5,0 60 phút

3 1,6% 50 5,0
5/9/2019 16
 Thí nghiệm 4: Khảo sát ảnh hưởng của
nhiệt độ ủ tới hiệu suất tách chiết dầu

Nghiệm Tỉ lệ enzyme/ Nhiệt độ

pH Thời gian
thức nguyên liệu (0C)

1 45

2 1,4% (v/v) 50 5,0 60 phút

3 55
5/9/2019 17
 Thí nghiệm 5: Khảo sát thời gian ủ
thích hợp để tách chiết dầu hạt bí

Mục đích
• Xác định thời gian ủ thích hợp để tách
chiết dầu hạt bí.

Tiến hành
• Xác định thời gian ủ thích hợp lần lượt là
45, 60, 75 phút.
5/9/2019 18
 KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
• 3.1. Xác định lượng dầu tổng trong hạt bí đỏ
Theo các báo cáo cho
Nghiệm thức
Kết quả (g/100g thấy dung môi dùng để
hạt bí) trích ly cho hiệu suất
cao là dung môi hexan,
1 8,80
diethyl ether,...
2 8,46
Lượng dầu tổng được
xác định bằng phương
pháp soxhlet với dung
môi diethyl ether là
39,2% khối lượng khô.
5/9/2019 19
 3.2. Khảo sát ảnh hưởng của việc sử dụng hạt
bí đã rang và hạt bí chưa rang đến hiệu suất
trích ly dầu

Hiệu suất
Theo bảng 3.2
trích ly (%) cho thấy quá trình
rang hạt bí đỏ cho
Hạt bí rang hiệu suất trích ly
dầu tăng đáng kể
Hạt bí chưa (tăng 5,42%).

rang

5/9/2019 20
 3.3. Khảo sát ảnh hưởng của tỉ lệ enzyme/
nguyên liệu đến hiệu suất trích ly dầu

Tỉ lệ ezyme/nguyên Hiệu suất tách

liệu chiết (%)

1,2%

1,4%

1,6%
5/9/2019 21
 Hình 3.1. Ảnh hưởng tỉ lệ enzyme/nguyên liệu
lên hiệu suất trích ly dầu
70
Hiệu suất tb (%)

54.05
60
47.09
50
36.68
40

30

20

10

0
1.2 1.4 1.6
Tỉ lệ enzyme/ nguyên liệu (%)

5/9/2019 22
 3.4. Khảo sát ảnh hưởng của nhiệt độ ủ
tới hiệu suất trích ly dầu
Hiệu suất tách chiết
Nhiệt độ (OC)
(%)

45

50

55
5/9/2019 23
 Hình 3.2. Ảnh hưởng của nhiệt độ lên hiệu
suất trích ly dầu
70
Hiệu suất tb (%)

54.05
60
46.68
50
37.04
40

30

20

10

0
45℃ 50℃ 55℃
Nhiệt độ (0C)

5/9/2019 24
 3.5. Khảo sát thời gian ủ thích hợp để
tách chiết dầu hạt bí
Thời gian Hiệu suất tách chiết (%)

45

60

75

5/9/2019 25
 Hình 3.3. Ảnh hưởng của thời gian ủ lên hiệu
suất trích ly dầu
Hiệu suất tb (%)

70
54.05
60
45.83
50 36.16
40

30

20

10

0
45' 60' 75'
Thời gian ủ (phút)

5/9/2019 26
 3.6. Chỉ tiêu hóa học

Acid Peroxide
Chỉ số
(mgKOH/g) (m.eqO2/Kg)

Thí
1,29 2,75
nghiệm
Nghiên
3,73 2,46
cứu khác
5/9/2019 27
Sử dụng enzyme hỗ trợ việc trích ly dầu cho hiệu suất
tăng 17,94% so với hiệu suất trích ly của mẫu trắng là
36,11%
• Hiệu suất trích ly đạt cao nhất (54.05%)
• Tỉ lệ enzyme tối ưu là 1.4%
• Nhiệt độ tối ưu là 500C
• pH=5
• Thời gian ủ: 60 phút
5/9/2019 28
 KIẾN NGHỊ
Dùng phương pháp thống kê để có kết quả tối ưu hóa, ví dụ
phương pháp đáp ứng bề mặt (RSM)

Khảo sát dùng enzyme cố định để thu hồi enzyme dễ dàng

hơn đồng thời tiết kiệm chi phí và thời gian cho quá trình
bất hoạt enzyme.

Nghiên cứu kết hợp nhiều loại enzyme để tăng

hiệu suất trích ly dầu.

Khảo sát tỉ lệ BHT (Butylated hydroxytoluene) thích

hợp và thời gian bảo quản dầu.
5/9/2019 29
 Tài liệu tham khảo
1. Pranabendu Mitra, Hosahalli S. Ramaswamy, Kyu Seob Chang, Pumpkin
(Cucurbita maxima) seed oil extraction using supercritical carbon dioxide
and physicochemical properties of the oil, 2009.
2. Jiao Jiao, Zhu-Gang Li, Qing-Yan Gai, Xiao-Juan Li, Fu-Yao Wei, Yu-Jie
Fu, Wei Ma, Microwave-assisted aqueous enzymatic extraction of oil
from pumpkin seeds and evaluation of its physicochemical properties,
fatty acid compositions and antioxidant activities, 2014.
3. Chemical Composition and Oil Characteristics of Pumpkin (Cucurbita
maxima) Seed Kernels, Res. Bult., No. (129), Food Sci. & Agric. Res.
Center, King Saud Univ., pp. (5-18) 2004.
4. ThS.Lưu Thị Lệ Thủy cùng các cộng sự, Nghiên cứu xây dựng quy trình
công nghệ sản xuất dầu từ hạt bí đỏ bằng phương pháp enzyme, Viện
công nghiệp thực phẩm, 12/2008.
5. XÁC ĐỊNH HÀM LƯỢNG DẦU VÀ PROTEIN THÔ TỪ MỘT SỐ
LOẠI HẠT, Ngô Thị Kim Dung và Phạm Phước Nhẫn, báo Khoa học
công nghệ, số 15 thắng 9/2014
6. Changes in chemical composition of pumpkin seeds during the
roasting process for production of pumpkin seed oil, Barbara Siegmund*,
Michael Murkovic, Food Chemistry 84 (2004) 367–374
5/9/2019 30
5/9/2019 31