DAHILAN AT EPEKTO NG IMPORMAL NA

SEKTOR SA EKONOMIYA
• Ang patuloy na paglaganap ng impormal na
sektor sa iba’t ibang bansa.
• Ang hindi pantay na pag unlad ng mga sektor
ng ekonomiya.
• Ang kakulangan ng sapat na hanapbuhay.
• Ang tamang pagpapatupad ng batas tungkol
sa paggawa.
Ayon sa aklat na "EKONOMIKS: Mga Konsepto at Aplikasyon"(2012)
nina Balitao
Ang mga sumusunod ay ilan sa kadahilanan kung bakit pumapasok
ang mga mamamayan sa impormal na sektor:
• Makaligtas sa pagbabayad ng buwis sa pamahalaan.
• Bureaucratic Red Tape. Sa aspektong ito ay pumapasok
ang labis na regulasyon ng pamahalaan.
• Kawalan ng regulasyon mula sa pamahalaan kung saan ang
mga batas at programa ay hindi naipapatupad ng maayus.
• Makapaghanapbuhay nang hindi nangangailangan ng malaking kapital o
puhunan.
• Mapangibabawan ang matinding kahirapan.

• Ang migrasyon ng mga tao mula sa kanayuan patungo sa Metro

Manila at iba pang malalaking lungsod.
 Ang pag iral ng impormal na sektor ay
nagdudulot ng sumusunod na epekto sa
ekonomiya:

• Pagbaba ng halaga ng nalikom na buwis- Dahil ang mga kabilang sa impormal na

sektor ay hindi nakarehestro, hindi nagbabayad ng buwis mula sa kanilang
kinikita o operasyon.
• Banta sa kapakanan ng mga mamimili- Dahil ang mga bumubuo sa
impormal na sektor ay hindi rehistrado at hindi sumusunod ayon sa
itinalaga ng batas tungkol sa kanilang operasyon.
• Paglaganap ng mga ilegal na gawain- Dahil sa
kagustuhan na kumita nang mabilisan, ang mga tao ay
nauudyok na pumasok sa impormal na sektor na kung
minsan ay mga gawain ilegal o labag sa batas
Halimbawa:

- Ang prostitusyon
-pagbebenta ng ipanagbabawal na gamot
-ilegal na pasugalan
-mamimirata partikular na ang SOFTWARE
PIRACY
Mga batas, Programa at
Patakarang Pang ekonomiya
Kaugnay sa Impormal na Sektor
1. Republic Act 8425

• - ang batas na ito ay kilala bilang Social Reform and

poverty Alleviation act of 1997 na nilagdaan noong
Disyembre 11, 1997 at pormal na ipintupad noong Hunyo
3, 1998. Isinusulong ng batas na ito ang tinatawag na
Social reform Agenda( SRA) na naglayung iahon sa
kahirapan ang pilipino ng kabilang sa impormal na sektor.
Ang national Anti- Poverty Commision( NAPC) ay tagapag
ugnay at tagapayo tungkol sa mga usaping may kinalaman
sa mga bumubuo sa impormal na sektor.
2. REPUBLIC ACT 9710

- Ang batas na ito ay nilagdaan noong Agosto 14, 2009 at kinilala

bilang Magna Carta of Women. Ang National commission on the
role of filipino Women (NCRFW) ay naging Philippine Commission
on Women (PCW) ito ay isinabatas bilang pandaigdigang
pagkakaisa ng ating bansa para sa layunin ng United Nations
para sa convention on the Elimanation of all forms of
discrimination against women(CEDAW) ito ay ambag at
kakayahan ng kababaihan para itagud ang pangbansang
kaunlaran
3.Presedential Decree 442

-ito ay kilala bilang Philippine Labor Code noong

Mayo 1, 1974 ito ay pangunahing batas ng bansa
para sa manggagawa. Ito ay may probisyon tungkol
sa pagsasanay na Dapat ipagkaloob sa manggawa
upang mapaghusay pa ang kanilang mga kasanayan
4. Republic act 7796

- ito ay technical Education and skills development act

of 1994 noong Agosto 25 1994 layunin nito na
hikayatin ang kabuuang partisipasyon at pakikiisa ng
ibat ibang sektor ng lipunan
5. REPUBLIC ACT 8282

- ito ay tinatawag bilang Social Security Act of 1997

tungkulin ng estado na paunlarin, pangalagaan at
itaguyod ang kagalingang panlipunan at seguridad ng
mga mangagawa. Lahat ng manggawa sa pribadong
sektor at ang kabilang sa impormal na sektor ay maging
bahagi ng Social Security System (Sss) na may tungkuling
itaguod ang panseguruhan ng kapanatagang Panlipunan
ng mga pilipino
6. Republic act 7875

-ito ay naging batas noong Pebrero 7, 1995 at kinilala

bilang NATIONAL HEALTH INSURANCE act of 1995.
Naitatag ang Philippine Health Insurance Corp.
(Philhealth) na naglayung pagkalooban ang lahat ng
mamamayang pilipino ng isang maayus at
sistematikong kasiguraduhang kalusugan
May iba pang ipinatutupad para sa mga partikular na
sektor tulad ng MAGNA CARTA FOR SMALL FARMERS ( R.A.
7607) , MAGNA CARTA FOR SMALL ENTERPRISES (R.A.
6977) at Brgy Micro business Enterprises act (R.A. 9178)
Mga programa at proyekto ng pamahalaan
para sa mga mamamayang bumubuo sa
impormal na sektor
1.DOLE INTEGRATED LIVELIHOOD PROGRAM (
DILP)

- Ito ay ipinatutupad ng Department of Labor

and Employment (DOLE) na nauukol sa
pangkabuhayang pangkaunlaran na para sa
mga self- employed at mga walang sapat na
hanapbuhay
2. SELF-EMPLOYMENT ASSISTANCE KAUNLARAN
PROGRAM(SEA-K)-

-Isa sa mga pangkabuhayang ng Department of Welfare

and Development(Dswd) na nagbibigay gawain at
pagsasanay upang mapaunlad ng mga mahihirap na
pamilya at pagtatayu ng mga samahang panlipunan na
maaaring magpautang sa mga kasapi gaya ng self
employment kaunlaran association(SKA´s)
3. INTEGRATED SERVICE FOR LIVELIHOOD
ADVANCEMENT OF THE FISHERFOLKS(ISLA)

-Ito ay para sa munisipalidad o bayan na ang

pangunahing kabuhayan ay pangingisda. Nagtatayo
ng mga training Center para sa mangingisda upang
sanayin sa mga gawaing pangkabuhayan na
mapagkakitaan
4. CASH-FOR-WORK PROGRAM (CWP)

-Programa ito ng department of social Welfare and

development (DSWD) ang mga biktima ng
kalamidad o mga evacuee ay bibigyan ng
kabayaran kapalut sa serbisyung kanilang
pagtulong sa panahon ng rehabilitasyo at
rekonstruksyon sa nasalantang lugar