PAGTATAYA

GAMIT ANG
TAXONOMY
NI BLOOM
AT
FACETS OF UNDERSTANDING

Inihanda ni : ENRIQUE P. VALENTON

HT-III, Filipino, DJCNHS
“Sa gurong nagbibigay
inspirasyon-
alam nila na ang pagtuturo
ay parang paghahalaman.
‘Di dapat pumitas ng bulaklak
ang mga natatakot na matinik”

Author-unknown
“Sa pagtuturo, higit na mainam
ang pagbibigay ng mga tamang
tanong kaysa pagbibigay ng
mga tamang sagot.”

JOSEF ALBERS
Bersyon 1956 BLOOM Bersyon 1990 ANDERSON

• Ebalwayon •Lumilikha
• Sintesis •Nagtataya
• Analisis •Nagsusuri
• Aplikasyon •InIlalapat
• Komprehensyon •Inuunawa
• Kaalaman • Inaalala
 Rebisadong Taksonomi ni Bloom
(1990)
A. HOTS o mataas B. LOTS o mababang
na antas antas ng pag-
ng pag-unawa unawa

3.Lumilikha 3. Inilalapat
2.Nagtataya 2. Inuunawa
1.Nagsusuri 1. Inaalala
 I. INAALALA
(Remembering)
AKSYON:

Nakikilala
Naililista
Nailalarawan
Natutukoy
Nalilikom / nakakalap
Napangangalanan
Nailulugar
Nahahanap
 HALIMBAWA NG MGA TANONG
Sino ang namumuno sa mga
Igorot sa Suyuk?
Tukuyin kung saan nagmula
ang gintong puno?
Saan ang tagpuan ng
alamat?
Ilarawan ang pangunahing
tauhan?
 AWPUT / PRODUKTO

Gumawa ng tala ng mga pangyayari

sa kuwento…….
Gumawa ng time line…
Gumawa ng tsart na ...
Gumawa ng akrostik…
Magkabisa ng tula
Itala ang mga impormasyon…
Ibigay ang depinisyon ng…
Isa-isahin ang mga impormasyon
Lagyan ng leybel ang…
Itala ang …

Gumawa ng :
- worksheet
- workbook
 II.UMUNAWA
( Understanding)
Aksyon:
Nag-iinterpret klasipikahin
Pinapalinaw balangkasin
Nagbubuod buuin
Humahalaw isalin
Maghinuha
Rephrase
Nagpa-paraphrase
Nag-uuri / Nagkaklasify
Naghahambing
Nagpapaliwanag
ipakita
pagkontrast
palawakin
 HALIMBAWA NG MGA TANONG
Paano mo ipaliliwanag na naging
puno ng ginto ang mahiwagang
lalaki?
Sumulat ng maikling balangkas ng
alamat na binasa?
Ano sa palagay mo ang sumunod
na nangyari kung hindi nila pinutul-
putol ang puno ng ginto?
Ano ang pangunahing ideya
sa alamat ng Mina ng Ginto?
Linawin kung bakit nilulon ng
lupa ang mahiwagang puno.
Ipakita / Ilarawan ang
tagpuan ng alamat?
Ipaliwanag kung bakit ginawa
ng mga tauhan ang
pagputul-putulin ang puno ?
 GAWAIN AT AWPUT /
PRODUKTO
Sumulat at itanghal ang isang dula
base sa binasang kuwento……
Sumulat ng isang bibliograpiya ng
taong sinaliksik / pinag-aralan…
Maghanda ng isang ulat tungkol sa
sinaliksik na kultura ng mga tao sa
Suyuk
Gumupit o gumuhit ng larawan
na magpapakita ng pangyayari
nang naging tao ang baboy at
nakipag-usap sa kanila
Gumuhit ng story map ng Alamat
ng Mina ng Ginto
Iguhit ang pangunahing ideya ng
Alamat na Mina ng Ginto
Gumawa ng cartoon strip na
nagpapakita ng pagkakasunud-
sunod ng mga pangyayari sa alamat
Sa iyong sariling pangungusap,
muling ikuwento ang…………
Sumulat ng ulat - buod ng isang
pangyayari sa…
Gumawa ng isang flow chart
ma magpapakita ng
pagkakasunud-sunod ng mga
pangyayari…
Bumuo ng isang coloring book
Recitation
Samari / Buod
Koleksyon
Eksplanasyon
Show / Tell
Example / Halimbawa
Listahan
Leybel
Balangkas
Quiz
 III. GUMAGAMIT/
NAGLALAPAT
(Applying)
AKSYON:
Nagpapatupad
Isinasagawa
Gumagamit
Ipinapaganap
ikapit - imodelo
Magdebelop - lutasin
Organisahin - magplano
bumuo - piliin
mag-interbyu
mag-ekperimento
pumili
gamitin ang -
 HALIMBAWA NG MGA TANONG

Sa iyong sariling salita, kaya mo bang

sumulat ng…
Paano mo ipaliliwanag ang…
Sumulat ng maikling balangkas ng…

Ano sa palagay mo ang susunod na

mangyayari sa…

Ano ang pangunahing ideya sa…

 GAWAIN AT AWPUT
/PRODUKTO
Gumawa ng modelo na
magpapakita ng puno ng ginto
Gumawa ng dayorama o ipakita/
isakilos ang isang pangyayari sa
alamat na naglalarawan ng kanilang
paniniwala
Mag-interbyu ng matatanda sa
inyong lugar tungkol sa pinagmulan
ng inyong barangay
Gumawa ng scrapbook
tungkol sa nagustuhang
bahagi ng alamat
Gumawa ng paper mache/
mapa/ clay model na
maglalarawan kay Kunto
Mangalap ng mga larawan na
magpapakita ng canao ng
mga Igorot
Magsagawa ng:
- Paglalarawan
- Simulation
- Iskultura
- Demonstrasyon
- Presentasyon
- Interbyu
- Pagtatanghal
- Diary
- Jornal
 IV. NAGSUSURI
( Analyzing)
AKSYON:
Naghahambing – Nag-iintegrate
Nag-oorganisa - Nag-aawtlayn
Nagde-deconstruct
Nag-aattribute
Gumagawa ng istruktura
suriin
Kategoryahin
paghambingin
eksaminin
kontrast
pasimplehin
diskubrehin
magsarbey
paghatiin
lumahok sa
i-dissect
 HALIMBAWA NG MGA TANONG
Bakit nagbago ang pag-uugali ng mga
tao sa Suyuk gayong pare-pareho silang
nakakuha ng gintong dahon?
Anong pangyayari sana ang naiwasan
kung hindi naging sakim ang mga taga-
Suyuk?
Kung hindi naging sakim ang mga tao,
ano kaya ang naging ibang wakas ng
alamat?
Ano ang layunin ng matandang
lalaki sa pagbibigay niya ng puno
ng ginto?
Sa pamamagitan ng isang
flowchart, ipakita ang mga
mahahalagang pangyayari sa
alamat ng Mina Ng Ginto.
Ipaliwanag kung ano ang posibleng
mangyari kung hindi nilanilagyan ng
kanin at tinakluban ang matandang
lalaki?
 GAWAIN AT AWPUT /
PRODUKTO
Gumawa ng isang questionnaire na
magagamit sa pangangalap ng
impormasyon tungkol sa…
Sumulat ng isang patalastas na
nagbebenta ng isang bagong
produkto
Gumawa ng isang flow chart na
nagpapakita ng yugto ng ….
Gumawa ng isang graph na
magpapakita ng nakalap na
impormasyon
Gumawa ng family tree na
nagpapakita ng kaugnayan ng bawat
isa…
Gumawa ng :
- sarbey -spreadsheet
- database - tseklist
- abstract - tsart
- ulat - awtlayn
- graph
 V. NAGTATAYA
( Evaluating)
Aksyon:
Nagwawasto - Nagtataya
Naghuhulo -Sinisipat
Nagkikritik - Nagmomonitor
Nag-eeksperimento
igawad pagpasyahan
sukatin punahin
piliin pangatwiranan
pagtalunan magrekomenda
paghambingin tutulan
buuin tasahin
evalweytin ipaliwanag
Markahan
bigyang interpretasyon
bigyang priyoridad
 HALIMBAWA NG MGA TANONG
Itinuturing mo bang mabuti o
masamang bagay ang pagsunod
sa mga pamahiin?
Ano ang gagawin mo kung isa ka
sa mga tao noon na nakakapitas
ng dahon na ginto?
Ano ang masasabi mo sa
pagsasagawa ng mga Igorot ng
Mayroon bang mas mainam
na solusyon sa…
Tayain ang kahalagahan ng..
Ano sa palagay mo ang …
Pangatwiranan ang iyong
tindig sa…
 GAWAIN AT AWPUT
Magdebate tungkol sa isang isyu na
malapit sa iyo……
Gumawa ng isang maliit na aklat
tungkol sa 5 tuntunin na inaari mong
mahalaga
Hikayatin ang iba na…
Bumuo ng panel / grupo upang
talakayin ang …
Ano ang maipapayo mo sa mga
taong katulad ng mga taga-Suyuk na
may natatamo ng biyaya ay naging
sakim pa?
Gumawa ng isang sulat na nag-
aanunsyo ng pangangailangan ng
isang pagbabago…
Gumawa ng pangkalahating taong
ulat
Magsagawa ng :
- debate
- panel
- report
- ebalwasyon
- imbestigasyon
- hatol
- kongklusyon
- paghimok
- talumpati
 VI. LUMILIKHA

( CREATING)
Aksyon:
Nagdidisenyo -Gumagawa
Bumubuo -Nag-iimbento
Nagpaplano -Nagdedevise
Nagpoprodyus
bumuo (build, compose)mungkahi
lutasin
piliin
magdebelop
talakayin
pagsamahin
baguhin
magdisenyo
tanggalin
gumawa ng teorya
baguhin
pabutihin
bumalangkas (formulate)
subukin (test)
 HALIMBAWA NG MGA TANONG
Magdisenyo ng isang makinarya na
magagamit sa mas ligtas na pagmimina
ng ginto sa Benguet.
Kung ikaw ay nasa kapangyarihan,
anong batas ang isusulong mo kaugnay
ng pagmimina ng ginto sa Pilipinas?
Gumawa ng proposal ng ibang
pagkakakitaan ng mga tao sa
kabundukan bukod sa pagmimina ng
ginto
 GAWAIN AT AWPUT /
PRODUKTO
Mag-imbento ng isang
makinarya/teknolohiya na…
Magdisenyo ng isang gusali / plano para…
Gumawa ng bagong produkto. Bigyan ito
ng pangalan at planuhin ang pagbebenta
nito…
Isulat ang iyong nadarama kaugnay sa..
Bumuo / sumulat ng maikling
pagtatanghal, puppet show, dula-
dulaan, awit o pantomina tungkol
sa alamat ng Mina ng Ginto
Magdisenyo ng isang aklat,
talaan, o pabalat ng magasin
para itaas ang turismo sa Benguet
Manghikayat tungkol sa
pagbabawal ng paggamit ng
dinamita sa pagmimina ng ginto
Gumawa :

- Pelikula
- Kwento
- Proyekto
- Plano
- Bagong Laro
- Awit
- Media Product
- Patalastas
- Pintang Larawan
Facets of Understanding
MGA HALIMBAWANG
TANONG SA FILIPINO
NA LILINANG SA
6 NA ASPEKTO
NG PAG-UNAWA
( 6 Facets of Understanding)
1. Pagpapaliwanag
(Explanation)

Naglalayon ng agarang
malaman ng mga mag-aaral
ang mga bagay bagay/
impormasyon sa isang
partikyular na kondisyon
Pagpapaliwanag (Explanation)

1.Bakit nangyari/nagkaganoon…?
2.Ipaliwanag ang pangyayari…?
Patunayan…
3.Magkakaugnay-ugnay ba
ang mga pangyayari…? Patunayan.
4. Ano ang implikasyon…?
5. Bilang paglalahat/kongklusyon…?
Patunayan
6. Ano ang pangunahing kaisipan sa…?
2. Interpretasyon (Interpretation)

Nagmumungkahi na maunawaan ng
mga mag-aaral ang mga nakatagong
bahagi ng kaalaman sa mga
impormasyon
Interpretasyon (Interpretation)

1.Ano ang ibig sabihin ng…? Patunayan.

2.Mahalaga ba…? Bakit?
3.Ano ang inilalarawan/ipinahihiwatig ng
…? Patunayan.
4.Ano ang kaugnayan ng … sa iyo? Bakit?
5.Bakit mahalaga na…?
6.Bumuo ng sariling simula, gitna o wakas
ng kwento, atbp. batay sa…
3. Paglalapat (Application)
(Transfer Question)

Ginagamit upang mailapat

ang nakaimbak na kaalaman
ng mga mag-aaral
sa ibang sitwasyon.
Paglalapat (Application)

1.Paano/Kailan magagamit ang

…Bakit?
2.Bakit mahalaga ang…?
3.Bumuo/Sumulat/Gumawa ng…
4.Magtanghal ng…
4. Pagbuong Sariling
Pananaw (Perspective)
Tinatawag na reflective questions: mga
tanong na pumupukaw upang mag-isip,
bumuo ng pananaw mula sa kaisipan.
Pagbuo ng Sariling Pananaw
(Perspective)
1. Ano ang pananaw ng…? Patunayan.
2. Alin sa mga pananaw/ideya ang kapani-
paniwala, makatotohanan/
di makatotohanan? Ipaliwanag.
3. Patunayan kung tama/mali…Bakit?
4. Maglahad ng kahinaan/kalikasan
ng pananaw...
5. Ano ang iyong sariling pananaw batay
sa…Bakit?
5. Pagkilala sa Sarili
(Self-knowledge)
5. Pagkilala sa Sarili
(Self-knowledge)
1.Paano makatutulong sa tao ang pagkilala niya
sa sarili?
2. May limitasyon ba ang pag-unawa ng tao? Bakit?
3. Kailan dapat umunawa/di- umunawa…?
4. Sino sa mga tauhan ang dapat unawain/di-dapat
unawain? Bakit?
5. Paano ko magiging kalakasan ang aking kahinaan?
6. Paano ko magagamit ang aking mga kalakasan?
7. Paano mo matatanggap ang inyong sarili bilang
ikaw?
6. Pagdama at Pag-unawa
sa Damdamin ng Iba (Emphaty)

Paglagay sa sarili sa kalagahan ng

ibang tao upang makabuo ng
kaisipan mula sa nadama
A.Pagdama at Pag-unawa
sa Damdamin ng Iba (Emphaty)

1. Ano ang damdaming nangingibabaw sa…?

2. Ano ang mga nakita ko na hindi mo nakita
sa…?
3. Ano ang mga dapat kong maranasan upang
matuto akong umunawa sa...?
4. Nararapat bang maramdaman...?
Halimbawang Aytem
sa Pagsusulit
Batay sa Bloom’s
Taxonomy
at Facets of
Understanding
1. Ano ang kahulugan ng dugong
bughaw ?
a. mayaman
c. magarbo
b. nakaririwasa
d. maharlika

Inaalala
(Remembering)
2. Anong uri ng pangungusap ang, “Aray!”
a. payak na pangungusap
b. tambalang pangungusap
c. pangungusap na walang paksa
d. Pangungusap na Paturol

Inilalapat
(Applying)
3. Anong paniniwala at tradisyon ang isinaalang-
alang ni Ines upang pagpasiyahan ang
damdamin para kay Lam-ang?
a. pagdadala ng manok at aso sa panliligaw
b. pagiging maparaan ng binatang manliligaw
c. pagkakaroon ng masayang buhay
pagkatapos ng kasal
d. pagdadala ng kayamanang hihigit
sa kayamanan ng pamilya ng babae

Pagsusuri
(Analyzing)
4. “Harinawa’y magtagumpay ka sa
iyong mithiin.” Anong damdamin ang
isinasaad ng salitang may
salungguhit?
a. takot c. pag-asa
b. saya d. galit

Understanding
(Interpretasyon)
5. Kung nais mong makasulat ng isang
tekstong naglalarawan sa kultura
ng inyong bayan, anong uri ng teksto
ang iyong isusulat?
a. nagangatuwiran
b. naglalarawan
c. naglalahad
d. nagsasalaysay

Lumilikha
(Creating)
6. “Mag-imbak tayo ng pagkain Tipaklong,
maaaring umulan nang matagal”,hikayat
ni Langgam. Alin sa mga salitang
nakatala ang nagpapahayag
ng posibilidad?
a. araw
b. maaari
c. mahaba
d. tayo Inilalapat
(Applying)
7. Anong uri ng pangungusap ang, “Aray!”
a. payak na pangungusap
b. tambalang pangungusap
c. pangungusap na walang paksa
d. Pangungusap na Paturol

Inilalapat
(Applying)
8. Ano ang katangian ng isang bayani?
a. maraming pera
b. maraming kakilala
c. may kakaibang lakas
d. may mabuting kalooban

Understanding
(Pagpapaliwanag)
9. Kung ikaw si Haring Madali, ano ng iyong
nararamdaman sa katanyagan ng iyong kapatid
na si prinsipe bantugan?
a. Paninibugho sa aking kapatid
b. Malulungkot ako sa kalagayan ko
c. Magiging maligaya ako para sa kanya
d. Magagalit ako sa lahat ng may gusto
sa kanya

Understanding
(Pagdama at pag-unawa
sa damdamin ng iba)
10. Makatwiran bang gamitin ang mga hayop
bilang tauhan sa pabula?
a. hindi, sapagkat naabuso ang mga hayop
b. Oo, upang mahikayat ang mga batang
magbasa
c. Hindi, sapagkat hindi dapat ikumpara
ang mga hayop sa tao
d. Oo, upang maipakita ang ugali
ng mga taong tulad ng hayop

Understanding
(Pagbuo ng sariling pananaw)
11. Bilang isang kabataan paano mo hihikayatin
ang iyong kapwa na tangkilikin ang pagbabasa
ng alamat?
a. Bibigyan ko sila isa-isa ng mga babasahing
alamat
b. Kukulitin ko silang magbasa ng alamat
para magbasa sila
c. Saasabihin ko sa kanila ang kahalagahan
ng pagbabasa ng alamat
d. Magbabasa ako sa kanilang harapan upang
mapakiggan nilang maganda ang alamat

Understanding
(Paglalapat)
12. Sa iyong palagay, paano nakatutulong
ang mga karunungang bayan tulad
ng salawikain, sawikain at kasabihan
sa pagtutuwid ng mga kaugalian
ng mga kabataan?
a. Sa pamamagitan ng pagiisip sa talinghaga nito
b. Sa pamamagitan ng mga aral na nakapaloob dito
c. Sa pamamagitan ng pagkilala sa kasaysayang
nakapaloob dito
d. Sa pamamagitan ng pagpaparusa
sa kanilang magsalita ng ganito

Understanding
(Pagkilala sa sarili)
13. Aling pangyayari sa akda ang nagpapakita
ng kasukdulan ng kwento?
a. Sa Kabikulan, napabantog noong unang panahon
si Datu Bulan sa kanyang kahusayan sa pamamana
at pagiging mahusay na pinuno ng kanyang kaharian.
b. Mula noon tinawag ng mga tao ang lawang
nasa itaas ng bundok na Lawa ng Bulusan,
na ang ibig sabihin ay tubig na pinag-agusan ng dugo.
c. Sumunod na pumuwesto si Datu Bulan sa pagtudla
sa ibon. Nang ito ay tumapat sa kanyang ulo, mabilis
na pumailanlang ang matulis na pana ng Datu at tinamaan
ang ibon sa kanyang puso.
d. Unti-unting naging kulay dugo ang tubig ng lawa
habang papalubog sa tubig ng lawa ang malaking ibon.
Nagtataya
(Evaluating)
 Ang pang-abay na panlunan ay tumutukoy
sa pinangyarihan ng kilos. Alin sa mga nakatala
ang pangungusap na may pang-abay
na panlunan?
a. Noong nakaraang taon nanalanta
ang bagyong Yolanda.
b. Isinauli ko ang hiniram kong bag kahapon.
c. Napakaganda ng pag-awit mo kanina.
d. Nasasabik na akong mamasyal sa inyong
bayan.

Gramatika
Applying
Kung ikaw si Baltog gagawin mo rin ba
ang pagsasakripisyong ginawa niya para
sa iyong nasasakupan?
a. Hindi, baka ako ay mapahamak o masawi
b. Oo, dahil bilang pinuno, ito ay aking
tungkulin
c. Oo, upang ako ay hangaan ng aking
nasasakupan
d. Hindi, sapagkat ako dapat ang
pinagsisilbihan
Pagsasalita
Pagkilala sa sarili
Paano makatutulong ang isang mag-aaral
na tulad mo na maisabuhay ang aral
sa mga akdang binasang Epiko?
a. Magpaapkabayani ako para asa iba
b. Lalabanan ko ang mga kaaway tulad
ng bayani sa epiko
c. Magiging modelong kabataan ako
sa aking kapwa mag-aaral
d. Magbabasa ako ng epiko at gagayahin ko
ang mga tauhan dito
Pag-unawa sa napakinggan
Paglalapat
Sa ating Lipunan, ano ang sinisimbolo
ng mga mababangis na hayop
na kinalaban at tinalo ni Baltog?
a. kakampi ng lipunan
b. Mga krimen sa bansa
c. Mga halimaw at multo
d. mga tagapagtanggol ng bayan

Pag-unawa sa binasa
Analyzing
 Sa kasalukuyan, mahalaga pa bang pag-aralan
ang mga karunungang tulad ng salawikain, sawikain
at kasabihan?
a. Hindi na dahil luma na at iilan na
ang nakakaalam
b. Oo, para makilala ng makabagong
kabataaan at maisabuhay ang nga aral nito
c. Hindi na sapagkat maari na ring baguhin tulad
ng pagbabago ng mga mag-aaral
d. Oo, upang kahit papaano ay alam naman
ang mga bahagi ng kasaysayan ng bansa.

Pag-unawa sa binasa
Pagbuo ng sariling pananaw
Pagsasanay
Subukang tukuyin ang
kasanayang nililinang
sa mga tanong batay
sa Gabay Pangkurikulum,
Bloom’s Taxonomy
at Facets of Understanding
 Maraming
Salamat po!
Sanggunian:

www.clemson.edu/.../Blooms%20
Taxonomy%20Action%20Verbs.pdf-ppt
http://www.nwlink.com/~donclark
/hrd/bloom.htmlBloom's Taxonomy
of Learning Domains