Contoh Tugasan PDPC

1.1 REKA BENTUK MEKATRONIK

REKA BENTUK DAN TEKNOLOGI TINGKATAN 3

DISEDIAKAN OLEH:
PN. SITI MAZIZAH BT MOHD YASIN (SMK NASIRUDDIN SHAH, BESUT)
PN. NIK MARHAINI BT NIK MUSTAFA SHUKRI (SMK PELAGAT, BESUT)
 NOTA

Slide ini merupakan contoh tugasan peserta Kursus

Penyebaran DSKP KSSM bagi mata pelajaran RBT
Tingkatan 3 2019 daerah Besut sebagai panduan peserta
lain untuk keperluan MINIMA bagi mencapai Standard
Pembelajaran (SP) dan Tahap Penilaian (TP) sahaja.

Guru-guru digalakkan untuk memasukkan maklumat

tambahan / mengubahsuai maklumat dalam slide ini
mengikut kesesuaian pelajar. Terima Kasih.
 1.1 REKA BENTUK MEKATRONIK
1.1.1 : Menyatakan Maksud Reka Bentuk Mekatronik

Mekatronik adalah satu bidang ilmu yang menggabungkan disiplin

mekanikal, elektrik, elektronik dan kawalan & pengaturcaraan
untuk menghasilkan suatu sistem yang berfungsi secara
automatik.

Reka bentuk mekatronik merupakan reka bentuk produk atau

sistem yang menggabungkan disiplin ilmu elektrik, mekanikal,
elektronik dan kawalan & pengaturcaraan untuk mencapai tujuan
yang dikehendaki.
Kriteria/Produk
a)Adakah menggunakan tenaga elektrik
b)Adakah Produk mempunyai panel kawalan sendiri
c)Adakah produk mempunyai bahagian yang boleh bergerak?
d)Adakah produk mempunyai penderia?
 1.1 REKA BENTUK MEKATRONIK
1.1.2 : Mengenal Pasti Elemen Mekatronik

1.1.1 : Menyatakan
Elemen Asas DalamMaksud Reka Bentuk Mekatronik
Bidang Mekatronik
MEKANIKAL

ELEKTRIK MEKATRONIK ELEKTRONIK

KAWALAN &
PENGATURCARAAN
 1.1 REKA BENTUK MEKATRONIK
1.1.3 : Menerangkan Fungsi Elemen Mekatronik Pada Produk Sedia Ada

Produk Sedia Ada : ROBOCAR

 1.1 REKA BENTUK MEKATRONIK
1.1.3 : Menerangkan Fungsi Elemen Mekatronik Pada Produk Sedia Ada

ELEMEN
ELEMEN MEKANIKAL KAWALAN & PENGATURCARAAN
• Motor, Gear dan Roda • Mikropengawal ATMEGA 328P
• Suis Kawalan

ELEMEN ELEKTRONIK
• Papan litar mikropengawal
Arduino UNO
• Pemacu motor DC L9110S
ELEMEN ELEKTRIK 0.8A
• Bateri 9V
• Bateri 6V
 1.1 REKA BENTUK MEKATRONIK
1.1.3 : Menerangkan Fungsi Elemen Mekatronik Pada Produk Sedia Ada

1. Elemen Elektrik :
• Bateri 9V berfungsi membekalkan kuasa elektrik kepada litar dalam
mikropengawal.
• bateri 6V membekalkan kuasa elektrik menggerakkan pemacu motor.

2. Elemen Elektronik :
• Papan litar pembangunan mikropengawal arduino UNO yang mengandungi
litar elektronik
• Pemacu motor DC L9110S 0.8A berfungsi untuk menggerakkan motor
 1.1 REKA BENTUK MEKATRONIK
1.1.3 : Menerangkan Fungsi Elemen Mekatronik Pada Produk Sedia Ada

3. Elemen Mekanikal:
• Terdiri daripada gabungan motor, gear dan roda.
• Motor DC dan gear berfungsi untuk menghasilkan putaran pada roda untuk
bergerak. Motor DC 1 menggerakkan roda 1 manakala motor DC 2
menggerakkan roda 2.

4. Elemen Kawalan & Pengaturcaraan :

• Mikropengawal Atmega 328P berfungsi untuk menghasilkan tindakan yang
pelbagai bergantung kepada pengaturcaraan yang dibuat.
• Suis kawalan berfungsi untuk menghidupkan motor dan menghentikan motor
bila perlu.
 1.1 REKA BENTUK MEKATRONIK
1.1.4 : Menghasilkan Gambar Rajah Blok Produk Mekatronik Sedia Ada

Masukan Proses Keluaran

Bekalan
Kuasa Papan Litar Mikropengawal
DC 9V
Motor 1 Roda 1
Pemacu motor
DC
Bekalan
Suis Kawalan L9110S 0.8A
Kuasa
DC 6V Motor 2 Roda 2

Gambar Rajah Blok Sistem Robocar

 1.1 REKA BENTUK MEKATRONIK
1.1.5 : Menghasilkan Lakaran Bahagian Reka Bentuk Produk Yang Diubahsuai
Berdasarkan Gambarajah Blok Yang Terlibat.

Lakaran bahagian reka bentuk produk dengan mengambil kira:

a) Kesesuaian kedudukan komponen yang digunakan
b) Faktor keselamatan pada produk yang dipilih
c) Menggunakan prinsip penyelesaian masalah inventif

*a) ditunjuk pada lakaran

*b) ditunjuk pada lakaran
*c) ditunjuk pada slaid seterusnya
 1.1 REKA BENTUK MEKATRONIK
C) Menggunakan prinsip penyelesaian masalah inventif

Langkah 1: Kenalpasti situasi Robocar ketika

menjalankan fungsinya

Apabila suis dihidupkan, Robocar akan

bergerak mengikut halaju yang diaturcara
pada motor DC. Tetapi apabila wujud
halangan di hadapan, halaju motor DC
tidak dapat dikurangkan untuk mengelak
halangan.
Langkah 2: Kenal pasti komponen Sistem, Super sistem dan Objek
Sistem: ROBOCAR
11
Komponen Sistem: Objek:
1. Body Chasis A. Tayar 1 6 10
2. motor 1 B. Tayar 2 3
3. Motor 2 B
4. roda 1
5. Roda 2 Super-sistem: 9
6. Suis kawalan •Lantai 5
7. Bateri 9V •Dinding
8. Bateri 6V •Manusia 7
9. Pemacu motor
10.Papan litar 2
11.Mikropengawal 8

4
1
A
Langkah 3: Bina Model Fungsi
Model Fungsi Robocar

mengarah
mikropengawal Pemacu motor
mengawal

mengawal
menghidupkan
Bateri 9V Papan litar
Motor DC 2
memegang

Suis Kawalan Motor DC 1

Manusia memutar
menghidupkan
memutar
Bateri 6V Roda 2
Roda 1
memegang
Body Chasis memegang
memegang
Tayar 2
Tayar 1
Dinding
Lantai
memegang
Langkah 4: Menentukan Percanggahan Fizikal

Pernyataan Jika Robocar dihidupkan, maka ia akan bergerak mengikut halaju yang diaturcara
Masalah pada motor DC, tetapi apabila wujud halangan di hadapan, halaju motor DC tidak
dapat dikurangkan untuk mengelak halangan.

Tentukan Parameter Percanggahan Berdasarkan 39 Parameter Sistem # 9: Kelajuan

Buat Soalan Penentuan Kaedah Pemisahan Ruang atau Masa

RUANG (Di mana …) MASA (Bila …)

Di mana halaju motor DC perlu tetap? Bila halaju motor DC perlu tetap?
Semasa tiada halangan. Semasa tiada halangan.

Di mana halaju motor DC perlu dikurangkan? Bila halaju motor DC perlu dikurangkan?
Semasa ada halangan. Semasa ada halangan.
Lebih
sesuai
Langkah 5: Mencadangkan Pemilihan Prinsip Inventif
Kaedah Pemisahan : Masa

Pertimbangkan ke semua prinsip inventif yang berkaitan dengan kaedah pemisahan masa.
No. Prinsip Cadangan Prinsip
Inventif
9 Anti Tindakan Awal (Preliminary Anti-Action) Pemilihan Prinsip inventif :
10 Tindakan awal (Preliminary Action) #10 : Tindakan Awal
11 Pengkusyenan Awal (Before-hand Cushioning) (Preliminary action)
15 Kedinamikan (Dynamics)
Cadangan Ubah Suai:
16 Tindakan separa atau Berlebihan (Partial or Excessive Action)
Tambah Penderia Ultrasonik
18 Getaran Meknikal (Mechanical Vibration) (Ultrasonic Sensor- HCSR04)
19 Tindakan Berkala ( Periodic Action) diikuti ubah kawalan dan
20 Kesinambungan Tindakan Bermanfaat (Continuity of Useful Action) pengaturcaraan untuk kurangkan
26 Penyalinan (Copying) halaju motor DC bila bertemu
halangan di hadapan.
34 Pembuangan dan Pemulihan ( Discarding and Recovering)
37 Pengembangan Termal (Thermal Expension)
 1.1 REKA BENTUK MEKATRONIK
1.1.5 : Menghasilkan Lakaran Bahagian Reka Bentuk Produk Yang Diubahsuai
Berdasarkan Gambarajah Blok Yang Terlibat.

Masukan Proses Keluaran

Bekalan Mikropengawal
Papan Litar
Kuasa
DC 9V
Motor 1 Roda 1
Pemacu motor
Ultrasonic Sensor DC
HC-SR04 L9110S 0.8A
Motor 2 Roda 2
Bekalan
Kuasa Suis Kawalan
DC 6V

Gambar Rajah Blok Sistem Robocar Yang Diubahsuai

 1.1 REKA BENTUK MEKATRONIK
1.1.5 : LAKARAN BAHAGIAN YANG DIUBAHSUAI
Menghasilkan
Lakaran Bahagian
Reka Bentuk
Produk Yang
Diubahsuai
Berdasarkan
Gambarajah Blok
Yang Terlibat.
 1.1 REKA BENTUK MEKATRONIK
1.1.6 Membuat Penambahbaikan Kepada Produk Berdasarkan Lakaran Yang
Telah Dibuat
 1.1 REKA BENTUK MEKATRONIK
1.1.7 Membuat Penilaian Kefungsian Produk Yang Telah Diubahsuai

Komponen Elemen Kefungsian Status

Apabila penderia ultrasonik mengesan
Penderia Ultrasonik halangan sejauh 7 cm, halaju motor DC
Berfungsi
(Ultrasonic sensor) berkurang sehingga 0 m/s, dan roda
mengubah haluan ke kanan.
 1.1 REKA BENTUK MEKATRONIK
1.1.7 Membuat Penilaian Kefungsian Produk Yang Telah Diubahsuai

Kelemahan Dan Kekuatan Produk Yang Telah Diubahsuai

Kekuatan
Robocar bebas bergerak tanpa melanggar halangan.

Kelemahan Cadangan penambahbaikan

Halaju motor DC tidak dapat perlu mempunyai mekanisma untuk
dihentikan jika berada jauh dari menghidupkan dan menghentikan
pengguna motor DC dari jauh