K O M F I L 1

WIKA
- AY I S A N G BA H A G I
NG PAKIKIPAGTAL ASTASAN NA GINAGAMIT
ARAW-ARAW. KALIPUNAN ITO NG MGA
S I M B O LO , T U N O G , AT M G A K A U G N AY N A
BA N TA S U PA N G MA I PA H AYAG A N G N A I S
S A BI H I N N G K A I S I PA N . T I N ATAYANG N A S A
PAGITAN NG 6,000 HANGGANG 7,000 ANG MGA
WIKA SA DAIGDIG, DEPENDE SA KUNG GAANO
K ATIYAK ANG PANGAHULUGAN SA "WIK A ", O
KUNG PA ANO IPINAG -IIBA ANG MGA WIK A AT
MGA DIYALEKTO
ANG SIYENTIPIKONG PAG-A ARAL NG
W I K A AY T I N ATA W A G
N A L I N G G U W I S T I K A . N A G - U G AT A N G
S AL ITANG W I K A MU L A S A
W I K A N G M A L AY. S A M A N T A L A N G
NAGMULA NAMAN SA KASTILA ANG
I S A PA N G K ATAW A G A N S A W I K A : A N G
SAL ITANG L E N GGU WAHE .
 TINATAWAG DING S A LITA ANG WIK A .
K ATUL AD NG L ANGUAGE - TAWAG
SA WIKA SA INGLES - NAGMULA ANG
SALITANG LENGGUWAHE SA
SALITANG LINGUA NG L ATIN , NA
NANGANGAHULUGANG "DIL A ", SAPAGK AT
NAGAGAMIT ANG DILA SA PAGLIKHA NG
MARAMING KOMBINASYON NG MGA TUNOG,
SAMAK ATUWID ANG "WIK A " - SA MAL AWAK
N I TO N G K A HU LU GA N - AY A N UMA N G A N YO N G
PAGPAPARATING NG DAMDAMIN O
E KS P R ESY O N , MAY T U N O G MA N O WA L A ,
N G U N I T M A S K A D A L ASAN G MAY R O O N .
 A N G S A L ITAN G W I K A AY N A G MU L A S A
SALITANG L ATIN SA LENGUA , NA ANG LITERAL
N A K A H U L UG AN AY " D I L A " , K AYAT A N G
MAGK ASINGTUNOG ANG DIL A AT WIK A . ITO
R AW AY S I MBO LON G S A L I TA N G MGA
KAISIPAN, SALOOBIN, BEHIKULO O PARAAN NG
PAGHAHATID NG IDEYA , OPINION, PANANAW,
LOHIK A O MGA K ABATIRANG GINAGAWA SA
PROSESO NA MA ARING PAGSUL AT O PASALITA .
AY O N S A PA G PA PA H AYAG N I C O N S TA NT I NO ,
I S A N G D A L UBWI K A , A N G WI K A AY
MAITUTURING NA BEHIKULO NG
PA G PA PA H AYAG N G D A M D A M I N , I S A N G
INSRUMENTO RIN SA PAGTATAGO AT PAGSISI …
MGA ANYO NG WIK A
P I N A K A PAYAK S A M G A A N Y O N G W I K A A N G
PAGGAMIT NG MGA SALITA O PAGSASALITA .
(TINGNAN ANG MGA SINING NA PANGWIKA).
SUBALIT KABILANG DIN RITO
A N G PA G S U S U L AT, M G A W I K A N G PA S E N YA S ,
LARANGAN NG MUSIKA, SINING
N G PA G P I P I N TA , PA G S A S AYAW, AT M A G I N G
A N G MAT E MAT I K A . " W I K A " A N G L A H AT N G MG A
ITO KUNG GAGAMITIN ANG MALAWAKAN NA
KAHULUGAN NG WIKA. SA ILANG
PAGK AK ATAON , TINATAWAG
DING D I L A (PIGURATIBO ), SALITA , DIYALEKTO ,
O LINGO (SARILING-WIKA NG ISANG GRUPO,
[BIGKAS: LING-GOW, MULA SA INGLES])
ANG WIKA
MGA ANTAS NG
WIK A
K O L O K YA L / P A M B A N S A -
ORDINARYONG WIKA NA
G I N A G A M I T N G M G A K A B ATA A N S A
K ANIL ANG PANG-ARAW-ARAW NA
PAKIKIPAG-USAP NA K ADAL ASANG
M A L AYA N G P I N A G S A S A M A A N G
M G A W I K A N G I N G L E S AT F I L I P I N O
KO LO K YA L I S M O N G
K ARANIWAN -

G I N A G A M I T N A S A L I TA N G
M AY " TA G L I S H "
KO LO K YA L I S M O N G M AY
TA L I N O -

G I N A G A M I T S A LO O B N G
SILID-ARALAN O
PA A R A L A N
L A L AW I G A N I N /
PA N L A L AW I G A N -

WIKANG GINAGAMIT NG
I S A N G PA R T I K U L A R N A
LUGAR O POOK.
P A B A L B A L / B A L B A L ( S A L I TA N G K A LY E )
–
PINAKAMABABANG URI NG WIKANG
GINAGAMIT NG TAO , N A NABUO S A
KAGUSTUHAN NG ISANG PARTIKUL AR
NA GRUPO NA NAGKAKAROON NG
SARILING PAGKAKAKIL ANL AN. ITO
R I N AY M A A R I N G N A B U O S A PA G -
B A L I K TA D N G M G A
S A L I TA N G KO LO K YA L / PA M B A N S A .
PA M PA N I T I K A N / PA N I T I K A N

- WIKANG SUMUSUNOD SA
B ATA S N G B A L A R I L A
AT R E T O R I K A .
ITO ANG PITONG
K AGAMITAN NG
WIK A:
1 . I S ANG P R O SESO N G PA G PAPALI TAN
NG IMPORMASYON NA KADALASAN
N A G INAG AWA S A PAMAMAGITAN
NG KARANIWANG SISTEMA NG MGA
SIMBOLO ANG KOMUNIKASYON.
ANG ARALING
PANGKOMUNIKASYON ANG
D I S I P L I N A N G PA N G - A K A D E M YA
KUNG SAAN PINAG-AARALAN ANG
PA K I K I PA G TA L A S TA S A N .
2. GINAGAMIT ANG WIKA
S A P A G P A P A H AYA G N G
PANGUNGUSAP. MADALING
MAUNAWAAN ANG
PANGUNGUSAP K AHIT GA ANO PA
KAHABA O ANO MAN ANG ANYO
N I T O . M A L I N A W I T O K AYA
MADALING NAIINTINDIHAN NG
BUMABASA O NAKIKINIG ANG
KAHULUGAN NITO.
3. PAGPAPALIWANAG O PAGPAPAUNAWA ANG
TAWAG SA GAWAING PANGKAISIPAN UPANG
MAT U G U N A N A N G PA K I K I PA G UG NAYAN G
GINAGAMITAN NG MGA PANANALITA O MGA
H U D YAT O S E N YA S N G K A M AY, M A A A R I N G
K A S A B AYA N N G TA O N G
N A K I K I PA G U G N A N AYA N , O M ATA P O S A N G
BAWAT BAHAGI NG PAGL AL AHAD NG TAONG
N A K I K I PA G U G N AYA N . N A G A G A N A P A N G
PAGPAPAUNAWA SA PAGITAN NG DAL AWA ,
TATLO , O HIGIT PANG BIL ANG NG MGA
TAGAPAGSALITA O TAGAPAGL AHAD NA HINDI
NAK APAGSASALITA O NAK ASESENYAS MUL A
SA PINAGMUMULANG WIKA.
 K ATEGORYA NG
PAGGAMIT NG WIK A
A N G D A L AW A N G
K AT E G O R YA N G PA G G A M I T
NG WIKA
AY P O R M A L AT I M P O R M A L
O DI-PORMAL.
 PORMAL
A N G P O R M A L AY A N G M G A S A L I TA N G
ISTANDAR D , K ARANIWAN , O
PA M A N TAYA N D A H I L K I N I K I L A L A ,
T I N ATA N G G A P AT G I N A G A M I T N G
HIGIT NA NAKARARAMI LALO NA MGA
NAKAPAG-ARAL NG WIKA . GINAGAMIT
ITO SA MGA USAPANG PORMAL .
URI NG PORMAL
PAMBANSA O K ARANIWAN -
M G A K A R A N I W A N G S A L I TA N G
G I N A G A M I T S A M G A A K L AT
PANGWIK A O PAMBAL ARIL A
SA MGA PA ARAL AN,
G AY U N D I N S A P A M A H A L A A N .
PAMPANITIK AN O
PANRETORIK A -
M G A S A L I TA N G G I N A G A M I T
SA MGA AKDANG
PAMPANITIK AN ,
K A R A N I W A N G M ATATAY O G ,
M A L A L A L I M , M A K U L AY, AT
MASINING.
 IMPORMAL O DI-PORMAL
A N G I M P O R M A L O D I - P O R M A L AY
M G A S A L I TA N G K A R A N I WA N G
P A L A S A K AT M A D A L A S G A M I T I N
SA PANG-ARAW-ARAW NA
P A K I K I P A G U S A P. G I N A G A M I T
ITO SA MGA HINDI PORMAL NA
USAPAN.
URI NG DI PORMAL
L AL AWIGANIN -
MGA BOKABULARYONG
D I YA L E K TA L . G A M I T I N I T O
S A M G A PA R T I K U L A R N A
POOK O L AL AWIGAN
LAMANG.
BALBAL -

M G A S A L I TA N G N A H A N G O
L AMANG SA PAGBABAGO O
PAG-USOD NG PANAHON, MGA
S A L I TA N G N A B U K L AT S A
LANSANGAN.
K O L O K YA L -

M G A S A L I TA N G G I N A G A M I T S A
M G A P A G K A K AT A O N G I N P O R M A L .
ANG PAGPAPAIKLI NG ISA ,
D A L AW A , O H I G I T PA N G S A L I TA
AY M A U U R I R I N S A A N T A S N A
ITO.
 HALIMBAWA:
MAYROON=MERON
AYAW KO= AYOKO
NASA AN=NASA'N