TATA SELO

Ni: Rogelio Sicat

 Buod
• Nagsimula ang kwento sa Istaked na kung
saan pinagkakaguluhan ng mga tao si Tata
Selo. Ito ay sa kadahilanang napatay ni Tata
Selo si Kabesang Tano na nagmamay- ari ng
lupang sinasakahan ni niya. Maraming tao ang
halos nag sisiksikan, nagtutulakan at
naggigitgitan para lamang makita si Tata Selo
ngunit hindi sila pinapapasok ng mga pulis sa
tanggapan.
Halos lahat ng mga tao doon ay hindi makapaniwala
na nagawa iyon ni Tata Selo kay Kabesang Tano.
Nataga at napatay ni Tata Selo ang Kabesa sa
Kadahilanang pinaalis ito sa kanyang lupang
sinasakahan subalit tumanggi ito. Pinagpilitan ni Tata
Selo na malakas pa siya at kaya pa niyang magsaka,
subalit tinungkod ito ng tinungkod ng Kabesa,
paliwanag ni Tata Selo sa binatang anak ng
pinakamayamang propitaryo, sa alkalde at maging sa
hepe ng pulis na pawang mga kakilala ng kabesa.
Ngunit lahat sila ay hindi nakinig sa paliwanag ni
Tata Selo, hindi daw sapat na dahilan iyon para
tagain ni Tata Selo ang Kabesa pero patuloy pa
rin ang matanda sa pagpapaliwanag na kanila
ang lupang iyon at sinasabi pa niya na malakas
pa siya kaya hindi siya dapat paalisin doon. Sa
pagpapaliwanag nito ni Tata Selo,
pinagmalupitan siya ng hepe ng pulis. Sinapok at
sinikmuraan niya ang kaawa- awang matanda.
Sa pagkakasuntok ng hepe sa sikmura nito ay
kitang kita na ang nakakaawang kalagayan nito.
 Kinabukasan, sinabi ng alkalde kay Tata Selo na
siya ay dadalhin sa kabisera at doon siya
ikukulong. Dagdag pa nito ay habambuhay na
pagkakakulong ang ibibigay na parusa sa kanya.
Ngunit sagot ni Tata Selo ay patayin na lamang
daw agad siya. Sa araw ding ito ay dumalaw ang
anak niyang si Saling na dati’y nakatira at
nanilbihan sa Kabesa. Nakakahabag si Tata Selon
nang maisipan nalang nitong pauwiin si Saling sa
kadahilang wala na silang magagawa.
 Ngunit pinatawag si Saling nang alkalde sa
kaniyang tanggapan at pinuntahan niya iyon at
hindi nakinig sa ama nito. Dumating din noong
araw na iyon ang bata, anak ng magsasaka na
dumalaw sa kanya kahapon at inutusan upang
pumunta sa tanggapan ng alkalde at yayain
umuwi si Saling. Subalit hindi ito papasukin
pahayag ng bata. Hindi ito inalintana ni Tata Selo
at sinabi nalang nito “inagaw sa kanya ang
lahat”.
Sa ilalim ng Republic Act (R.A) No.7607 o mas kilala
sa tawag na “Magna Carta for Small Farmers”, ang
mga maliliit na magsasaka ay binibigyan ng
karapatan ng estado upang pag-ibayuhin ang
kanilang mga kapakanan. Ang mga magsasakang
nabibilang sa katergorya “small farmer” ay yung
mga magsasaka na ang pangunahing
pinagkakakitaan ay ang pag sasaka ng kanilang
maliit na lupain at ang mga pinagbentahan,
pinagpalitan ng kanilang mga produktong lupa ay
hindi hihigit sa P180,000 kada taon base noong
1992 na presyo.
Ang income level na ito ay pag-aaralan
ng Department of Agrarian Reform
(DAR),Department of Trade and
Industry (DTI), Department of Finance
(DOF) at ng National Economic and
Development Authority (NEDA) base
sa epekto ng inflation rate at presyo sa
pamilihan.
Kapag ang magsasaka(tenant)at may-ari ng
lupa(landlord) ay may kasunduan na sa
binhing itatanim ,ganundin sa abono na
ilalagay bilang pataba sa mga pananim, ang
relasyong nabuo ay hindi ng isang landlord
at tenant kundi isang partnership.
Nakasaad sa Articles 1767 at 1771 ng Civil
Code of the Philippines ang mga
sumusunod:

“Article 1767: By the contract of

partnership two or more persons bind
themselves to contribute money, property,
or industry to a common fund, with the
intention of divividing the profits among
themselves.
 Article 1771: A paartnership may be
constituted in any form, except where
immovable property or realrights are
contributed there to, in which case a public
instrument shall be necessary”.