NAZIVI OSNOVNIH VELIČINA OBLIKA ZUBACA

ZUPČANIKA ANALOGNI SU NAZIVIMA OSNOVNIH

DELOVA ČOVEČJEG TELA
struk= kinematska
površina

teme
glava
noga
desni bok
levi bok
podnožje
 Oblici zubaca svih zupčanika definišu se pomoću
oblika i profila zubaca zupčanice

Ovako izgleda oblik zupčanice Ovako izgleda profil zupčanice

Osnovni elementi standardnog profila su:

kinematska linija pn=mnp an=20o – standardni ugao nagiba
pn/2 pn/2 profila
mn [mm] – standardni modul
(tablica 4.2. u udzbeniku)
mn mn

pn [mm] – standardni korak

h

pn=mnp
an an cn – koeficijent visine zaobljenja
cnmn

cn=0,1 do 0,3
Ovo je standardni profil (prema JUS M.C1.015)
 Na osnovu osnovnih veličina zupčanika
definisane su i osnovne geometrijske mere

df - prečnik podnožnog kruga

da – prečnik temenog kruga

b
dw - prečnik kinematskog kruga
b – širina zupčanika
 Kako lakše pamtiti oznake?
d – oznaka za prečnik
a – oznaka za glavu
f – oznaka za nogu
w – oznaka za kinematsku površinu
1 – oznaka za pogonski element
2 – oznaka za gonjeni element
Ako znamo ove oznake, onda lako čitamo sledeće:
df1 – prečnik podnožnog kruga pogonskog zupčanika
df2 – prečnik podnožnog kruga gonjenog zupčanika
da1 – prečnik temenog kruga pogonskog zupčanika
da2 – prečnik temenog kruga gonjenog zupčanika
dw1 – prečnik kinematskog kruga pogonskog zupčanika
dw2 - prečnik kinematskog kruga gonjenog zupčanika
 Kako se ovi prečnici računaju?
Možete naći obrasce u knjizi (ne treba ih učiti napamet),
mada se mogu i logično izvesti
Obim kruga je
O=dwp
Očigledno je da je obim kruga jednak i
proizvodu koraka i broja zubaca

df
O=pnz

dw
da
dwp=pnz
a pošto je pn=mnp, onda je
dwp= mnpz
dw=mnz
Temeni prečnik je očigledno veći za dvostruku
vrednost visine glave zupca

mn m n
da=dw+2mn
a podnožni je manji za dvostruku vrednost
visine noge zupca

cnmn
df=dw-2(mn+cnmn)=dw-2mn(1+cn)
 Šta smo naučili?
 Osnovne geometrijske mere su veličine
standardnog profila (an, mn, pn),
karakteristični prečnici (dw, da, df) i
širina zupčanika (b).
 Izraze za njihovo izračunavanje možemo
naći u knjizi.
 Računaju se geometrijske mere za
pogonski i gonjeni element.
 Njih povezuje osnovna veličina
prenosnika-prenosni odnos i=w1/w2.