BALIK-ARAL

MGA BATAYANG
KONSEPTONG
PANGWIKA
LORENA S. CLUB
SHS Faculty

Unang Semestre Filipino sa Piling Larangan

Kumpletuhin ang kasunod na semantic map. Isulat sa mga
bakanteng bilog ang mga maiisip mong salitang kaugnay ng
salitang nasa loob ng panggitnang bilog

WIKA

Pag-usapan sa klase ang inyong nabuong semantic map.

Ang Wika Katuturan at
Katangian
 ANG WIKA AY SINASALITA

Subalit lahat ba ng
tao ay may
kakayahang
magsalita?
Ano ba ang ginagamit
ng tao para
makapagsalita nang
malinaw at maayos?
DILA
 DILA
LATIN
LINGUA
Pinagmulan ng
salitang Sa Filipino
ay
LENGGUWAHE
(Lengwahe) WIKA o
Pinagmulan ng SALITA
salitang Mula sa
LANGUAGE wikang
Malay
KATANGIAN NG
WIKA
 KATANGIAN NG WIKA

1. DALAWANG MASISTEMANG
BALANGKAS

 balangkas ng mga tunog

 balangkas ng kahulugan
 SALITA
na kapag pinagsama-
sama ay makabubuo
ng parirala at
pangungusap
 HALIMBAWA
Ang makahulugang tunog sa
FILIPINO na
/m/ /i/ /s/ /a/
Ano-ano ang mga
salitang maaaring mabuo
Kapag pinagsama-sama ang mga
tunog na ito?
/m/, /i/ , /s/, /a/

mais
misa
asim
 Balangkas ng wika
Pag-aaral sa
Morpolohiya pagbuo ng mga
Pag-aaral ng mga
salita
tunog

Ponolohiya Sintaksis

Salitang-ugat +
Tunog
文字内容
Panlapi+ 文字内容 Pangungusap Diskurso
文字内容
Morpemang ponema
(Ponema)
Morpema

Makabuluhang tunog
Ito ang pinakamaliit
21 ponema
na yunit ng wika na
16 katinig
may kahulugan
5 patinig
文字内容 文字内容 文字内容
文字内容 文字内容 文字内容
 KATANGIAN NG WIKA

2. ARBITRARYO
Nangangahulugan ito na ang mga
tunog na binibigkas sa wika ay pinili
para sa layunin ng mga gumagamit.
文字内容 文字内容 文字内容

Isinasaayos ang mga tunog sa

paraang napagkasunduan ng
pangkat na gagamit nito
 KATANGIAN NG WIKA

3. SINASALITANG TUNOG
Lahat ba ng tunog ay
itinuturing na wika?
文字内容 文字内容 文字内容

HINDI
Kailangan ng aparato
sa pagsasalita
 Upang mabigkas at
mabigyang modipikasyon
ang ang tunog.
文字内容
diapram
文字内容 文字内容

Enerhiyang nagmumula sa
baga
Mga sangkap sa loob ng bibig tulad ng
dila, ngipin, guwang ng ilong gayundin
ang matigas at malambot na ngalangala
Ang katangiang
ito ang
ipinagkaiba ng
文字内容 文字内容 文字内容

TAO sa iba pang

nilalang.
 KATANGIAN NG WIKA

4. ANG WIKA ay PANTAO

May wika ba ang
hayop?
文字内容 文字内容 文字内容

Mayron bang ipinagkaiba

ang wika ng tao sa hayop?
 Ang wika ng
hayop ay walang
SISTEMA at
文字内容 文字内容 文字内容

kahulugan
Kung ano ang
lahi ng hayop
iyon lang ang
文字内容 文字内容 文字内容

wikang
matutuhan nila.
 KATANGIAN NG WIKA

5. ANG WIKA AY KOMUNIKASYON

Kailangang patuloy
文字内容 文字内容 文字内容

itong ginagamit
upang mapanatili
itong masigla at buhay
 KATANGIAN NG WIKA

6. BAWAT WIKA AY NAKAUGNAY SA

KULTURA
文字内容 Halimbawa
文字内容 文字内容

Ano-ano ang salitang RICE

sa Filipino ay maraming
pwedeng kahulugan
Palay, bigas, malagkit,
sinaing, sinangag,
bahaw, tutong
文字内容 文字内容 文字内容

BAKIT?
Bakit naman wala tayo maitumbas sa
mga salitang

Ice formations
文字内容 文字内容 文字内容

Iceberg
hailstorm
 Naniniwala ba kayo na
makapangyarihan ang wika?

BAKIT?
 Instrumento ng
komunikasyon

Sagisag ng pambansang
pagkakakilanlan
Nakikilala ba natin kung
anong uri ng tao ang
isang indibidwal o kung
saang antas ng
panlipunan siya
nabibilang base sa antas
ng wikang gamit nito?
Kailangan bang ibagay ng
tao ang salitang kanyang
ginagamit ayon sa
kanyang kausap, pook o
maging sa okasyong
dinadaluhan?
Binibigyang diin natin ang angkop
na paggamit ng wika ayon sa

Pook
Sitwasyon
Panahon
At layunin ng paggamit nito
SUSUNOD NA
ARAW
BARAYTI
NG
WIKA?
SAAN BA NAG-
UGAT ANG MGA
ITO?
Ito ay ipinaliliwanag ng teoryang

SOSYOLINGGWISTIK
bilang batayang ng
HETEROGENOUS
na wika
Pagkakaiba- Maging ng
iba ng mga kanilang
indibidwal mga tirahan
at grupo
BARAYTI
NG gawain

At iba pa
WIKA?
interes
pinag-aralan
 SAMAKATUWID…
May dalawang dimension ang
baryabilidad ng wika
DIMENSYONG HEOGRAPIKO
DIMENSYONG SOSYAL

(Constantino,2006)
 DAYALEK

Sinasalita sa mas maliit na

grupo
Halimbawa ang Tagalog
ay isang salita na
sinasalita sa Metro
Manila
 Ang mga Dayalek nito ay ang…

Tagalog-Batangas,
Tagalog-Cavite,
Tagalog-Nueva Ecija, Tagalog-
Laguna,
Tagalog- Bulacan,
Tagalog Quezon
 Bukod sa distinct na bokabularyo
makikilala ang dayalek sa PUNTO o TONO o
ESTRAKTURA ng pangungusap

Aba, ang ganda!

Aba, ang ganda eh!
Kaganda, ah!
Kaganda, hane!
Magboluntaryo upang basahin ang
mga sumusunod ayon sa karakter
ng nagsasalita
Wiz ko feel ang
mga hombre
ditech, day!
 Wow pare, ang
tindi ng tama ko!
Heaven!
Kosa, pupuga
na tayo
mamaya.
Girl, bukas na lang
tayo mag-lib. Mag-
malling muna tayo
ngayon.
 Pare, punta tayo
mamaya sa Mega. Me
jamming dun, e.
Ano ang tawag natin
sa mga salitang ito?
 SOSYOLEK
Nabubuo batay sa
dimensyong
sosyal.Nakabatay ito
sa mga pangkat
panlipunan.
 HALIMBAWA
Wika ng mga estudyante
Wika ng mga matatanda
Wika ng mga
kababaihan,preso, bakla at
iba pang pangkat.
ANG SOSYOLEK ay
maari ring:

OKUPASYUNAL NA
REHISTRO
Kung maririnig mo ang mga
salitang ito sa taong di mo
kakilala ano ang agad mong
iisiping trabaho niya?

hearing court
settlement complainant
fiscal justice
appeal
Kung maririnig mo ang mga
salitang ito sa taong di mo
kakilala ano ang agad mong
iisiping trabaho niya?

account Net income

debit Cash flow
credit asset
balance
Kung maririnig mo ang mga
salitang ito sa taong di mo
kakilala ano ang agad mong
iisiping trabaho niya?

account Net income

debit Cash flow
credit asset
balance
SUSUNOD NA
ARAW