Professional Documents
Culture Documents
Aralin3 Mgasinaunangkabihasnan 140728112425 Phpapp02
Aralin3 Mgasinaunangkabihasnan 140728112425 Phpapp02
Aralin3 Mgasinaunangkabihasnan 140728112425 Phpapp02
i 3
MGA S INAU NANG
KABIHASNAN
SA DAIGDIG
ALAMIN
GAWAIN 1.
PICTURE FRAME
GAWAIN 1: PICTURE FRAME
Masdan ang tatlong picture frame at pansining
walang laman ang bawat isa. Tatawag ang guro ng
tatlong mag-aaral na guguhit ng mga salitang
ipapaloob sa bawat frame. Isulat sa papel ang
natatan ging salitang inilalarawan ng mga guhit.
PAMPROSESONG
TANONG
PAMPROSESONG TANONG
1. Ano ang salitang mabubuo sa itaas ng mga frame?
PAMPROSESONG TANONG
1. Ano ang salitang mabubuo sa itaas ng mga frame?
2. Batay sa mga guhit na nasa loob ng tatlong
frame, ano ang iyong pagkakaunawa sa
salitang “kabihasnan”?
GAWAIN 2.
WQF DIAGRAM
GAWAIN 2: WQF DIAGRAM
Pumili ng paksa mula sa “Sinaunang Kabihasnan ng
Daigdig” na gagawan ng WQF Diagram. Isaalang-alang ang
sumusunod na mga panuto sa pagbuo nito:
1. Itala sa bawat kahong nasa ibaba ng “W”
(words) ang mga salitang maiuugnay sa paksa.
2. Sa kahon ng “Q” (questions), bumuo ng 3-5
tanong na nais mong masagot tungkol sa paksa.
3. Ipagpaliban ang pagsagot sa Bilog “F”(facts).
Pabalikan ito pagkatapos ng Pagnilayan/
Unawain.
PAUNLARIN
PAKSA:
i as n an–
Ka b h
Katuturan at mga Batayan
PAKSA: KABIHASNAN –
KATUTURAN AT MGA BATAYAN
a. Magbigay ng kahulugan ng salitang kabihasnan. Pakinggan din ang
ibibigay na kahulugan ng mga kamag-aral.
PAKSA: KABIHASNAN –
KATUTURAN AT MGA BATAYAN
a. Magbigay ng kahulugan ng salitang kabihasnan. Pakinggan din ang
ibibigay na kahulugan ng mga kamag-aral.
b. Pansinin ang blank concept map. Punan ito ng mga salitang
may kaugnayan sa kabihasnan.
PAKSA: KABIHASNAN –
KATUTURAN AT MGA BATAYAN
a. Magbigay ng kahulugan ng salitang kabihasnan. Pakinggan din ang
ibibigay na kahulugan ng mga kamag-aral.
b. Pansinin ang blank concept map. Punan ito ng mga salitang
may kaugnayan sa kabihasnan.
c. Batay sa nabuong concept map, ano ang iyong sariling
pagpapakahulugan ng salitang kabihasnan?
PAKSA: KABIHASNAN –
KATUTURAN AT MGA BATAYAN
a. Magbigay ng kahulugan ng salitang kabihasnan. Pakinggan din ang
ibibigay na kahulugan ng mga kamag-aral.
b. Pansinin ang blank concept map. Punan ito ng mga salitang
may kaugnayan sa kabihasnan.
c. Batay sa nabuong concept map, ano ang iyong sariling
pagpapakahulugan ng salitang kabihasnan?
d. Pag-aralan ang mga larawan at sagutin ang mga
pampropsesong tanong.
PAMPROSESONG
TANONG
PAMPROSESONG TANONG
1. Ano ang sinisimbolo ng korona ng hari? Bakit mahalaga ang bahaging
ginampanan ng mga pinuno at batas sa isang sinaunang pamayanan?
PAMPROSESONG TANONG
1. Ano ang sinisimbolo ng korona ng hari? Bakit mahalaga ang bahaging
ginampanan ng mga pinuno at batas sa isang sinaunang pamayanan?
2. Ano ang kahulugan ng larawan ng isda at palay sa aspektong
pangkabuhayan ng mga sinaunang tao? Bakit mahalaga ang aktibong
kalakalan sa pagtaguyod ng kabihasnan?
PAMPROSESONG TANONG
1. Ano ang sinisimbolo ng korona ng hari? Bakit mahalaga ang bahaging
ginampanan ng mga pinuno at batas sa isang sinaunang pamayanan?
2. Ano ang kahulugan ng larawan ng isda at palay sa aspektong
pangkabuhayan ng mga sinaunang tao? Bakit mahalaga ang aktibong
kalakalan sa pagtaguyod ng kabihasnan?
3. Paano nagsimula ang sistema ng pagsulat ng mga sinaunang tao?
PAMPROSESONG TANONG
1. Ano ang sinisimbolo ng korona ng hari? Bakit mahalaga ang bahaging
ginampanan ng mga pinuno at batas sa isang sinaunang pamayanan?
2. Ano ang kahulugan ng larawan ng isda at palay sa aspektong
pangkabuhayan ng mga sinaunang tao? Bakit mahalaga ang aktibong
kalakalan sa pagtaguyod ng kabihasnan?
3. Paano nagsimula ang sistema ng pagsulat ng mga sinaunang tao?
4. Ano ang kahalagahan ng sistema ng pagsulat sa isang pamayanan?
PAMPROSESONG TANONG
1. Ano ang sinisimbolo ng korona ng hari? Bakit mahalaga ang bahaging
ginampanan ng mga pinuno at batas sa isang sinaunang pamayanan?
2. Ano ang kahulugan ng larawan ng isda at palay sa aspektong
pangkabuhayan ng mga sinaunang tao? Bakit mahalaga ang aktibong
kalakalan sa pagtaguyod ng kabihasnan?
3. Paano nagsimula ang sistema ng pagsulat ng mga sinaunang tao?
4. Ano ang kahalagahan ng sistema ng pagsulat sa isang pamayanan?
5. Ano ang sinisimbolo ng gulong? Bakit malaki ang pakinabang ng
mataas na antas ng agham at teknolohiya?
PAMPROSESONG TANONG
1. Ano ang sinisimbolo ng korona ng hari? Bakit mahalaga ang bahaging
ginampanan ng mga pinuno at batas sa isang sinaunang pamayanan?
2. Ano ang kahulugan ng larawan ng isda at palay sa aspektong
pangkabuhayan ng mga sinaunang tao? Bakit mahalaga ang aktibong
kalakalan sa pagtaguyod ng kabihasnan?
3. Paano nagsimula ang sistema ng pagsulat ng mga sinaunang tao?
4. Ano ang kahalagahan ng sistema ng pagsulat sa isang pamayanan?
5. Ano ang sinisimbolo ng gulong? Bakit malaki ang pakinabang ng
mataas na antas ng agham at teknolohiya?
6. Ano-ano ang sinaunang kabihasnang umunlad sa daigdig, partikular sa
Asya, Africa, at America?
P A KS A :
Impluwen siy an g H eograpiyasa
Pag-unlad ng mga Sinaunang
Kabihasnan
IMPLUWENSIYA NG HEOGRAPIYA
SA PAG-UNLAD NG MGA SINAUNANG KABIHASNAN
Pagmasdan ang mapa ng daigdig. Tukuyin ang mga kontinente
nito. Lagyan ang mapa ng bituin ( ) na umakatawan sa kinaroroonan ng
mga sinaunang kabihasnan sa daigdig.
Ang Kabihasnang
Mesopotamia sa
Kanlurang Asya
ANG KABIHASNANG MESOPOTAMIA SA
KANLURANG ASYA
Ang salitang Mesopotamia ay nagmula sa mga
salitang Greek na meso o“pagitan” at
potamos o “ilog”. Samakatuwid, ang
Mesopotamia ay nangangahulugang lupain
“sa pagitan ng dalawang ilog”.
Ang Mesopotamia ay itinuturing na
kauna-unahang kabihasnan sa buong
daigdig.
ANG KABIHASNANG MESOPOTAMIA SA
KANLURANG
ASYA
• Sinakop at pinanahanan ito ng iba’t
ibang sinaunang pangkat ng tao,
kabilang ang mga Sumerian,
Akkadian, Babylonian, Assyrian,
Chaldean, at Elamite na nagtangka
ring sakupin ang lupaing ito.
• Sa paglipas ng mahabang panahon,
iba’t ibang lungsod ang umusbong
at bumagsak sa lugar na ito na nang
lumaon ay pinalitan ng iba pang mga
kabihasnan.
HEOGRAPIYA NG MESOPOTAMIA
• Nagsimula sa malawak na lupaing dinadaluyan ng
mga ilog Tigris at Euphrates ang kauna-unahang
mga lungsod sa daigdig, tinatawag na
Mesopotamia, ang lupaig matatagpuan sa pagitan
ng mga ilog na ito.
HEOGRAPIYA NG MESOPOTAMIA
Sinasabing nag-ugat ito mula sa Longshan, isang kulturang Neolitikong laganap sa lambak ng
Huang Ho.
Naiwang kasulatan ng panahong ito ang pinakamatanda sa mga panulat sa Tsino na nakasulat
sa mga oracle bones o mga tortoise shell at cattle bone.
Malimit ang isinagawang pagsasakripisyo ng mga tao lalo na sa tuwing may namamatay na
pinuno
Naniwala ang mga tao sa Mandate of Heaven o “Basbas ng Kalangitan.” na, ang emperador ay
namumuno sa kapahintulutan ng langit . Pinili siya dahil puno siya ng kabutihan. Kapag siya ay
naging masama at mapangabuso, ay babawiin ng kalangiatan sa anyo ng lindol, bagyo,
tagtuyot, peste o digmaan.
Umusbong noon ang mahahalagang kaisipang humubog sa kamalayang Tsino kabilang ang:
Confucianism - Layuning magkaroon ng isang tahimik at organisadong lipunan sa
pamamagitan ng pagpapabuti sa sarili at pagpapahalaga sa ugnayan ng mga tao sa lipunan.
Taoism - Hangad ang balanseng sa kalikasan at daigdig at pakikiayon ng tao sa kalikasan.
Legalism - Ipinanganak ang tao na masama at makasarili. Subalit sila ay maaaring
mapasunod sa pamamagitan ng mahigpit na batas at marahas na kaparusahan.
Q’in o Ch’in ANG KABIHASNANG TSINO SA SILANGANG ASYA
(221 B.C.E. - 206
B.C.E.)
Ang hinahangaang Great Wall of China ay itinayo upang magsilbing-tanggulan laban sa mga
tribong nomadiko na nagmula sa hilaga ng China may haba 2400 kilometro o 1500 milya.
Humina ang dinastiya nang mamatay si Shih Huangdi at napalitan ng dinastiyang Han nang
mag-alsa si Lui Bang.
Han ANG KABIHASNANG TSINO SA SILANGANG ASYA
(202 B.C.E. - 220
C.E.)
Nagkaroon lamang ng dalawang emperador ang Sui. Gayon man, nagawa nitong muling pag-
isahin ang watak-watak na teritoryo ng China.
Isinaayos sa panahong ito ang Great Wall na napabayaan sa mahabang panahon. Ginawa rin
ang Grand Canal na nag-uugnay sa mga ilog ng Huang Ho at Yangtze.
T’ang ANG KABIHASNANG TSINO SA SILANGANG ASYA
(618 C.E.–
907 C.E)
Li Yuan – Dating opisyal ng Sui na nag-alsa laban sa dinastiya dahil sa mga pang-aabuso.
Itinatag niya ang dinastiyang T’ang.
Itinuturing na isa sa mga dakilang dinastiya ng China sapagkat nagkaroon muli ng kasaganaan
ang lupain at mabilis na mga pagbabago sa larangan ng sining at teknolohiya.
Ang Buddhism na naging dominanteng relihiyon sa mga panahong ito ay tinangkilik ng mga
dugong bughaw at mga karaniwang tao.
Ibinalik ang civil service examination system na naging mahalaga sa pagpili ng opisyal ng
pamahalaan. Ang pagsusulit na ito ay unang ginamit sa panahong Han subalit pinagbuti pa sa
panahong T’ang.
Bumagsak ang dinastiya dahil sa samu’t saring pag - aalsang naganap sa China.
Song ANG KABIHASNANG TSINO SA SILANGANG ASYA
(960 C.E.–
1127 C.E.)
Sinakop ng mga barbaro ang hilagang bahagi ng China kaya napilitan ang Song na iwanan
ang kabisera nito noong ika-12 siglo.
Yuan ANG KABIHASNANG TSINO SA SILANGANG ASYA
(1279 - 1368)
Itinatag ito ni Kublai Khan, isang Mongol. Sa unang pagkakataon para sa mga Tsino, ang
kabuuang China ay pinamunuan ng mga dayuhang barbaro.
Ang mga Mongol ay kaiba sa mga Tsino sa aspektong kultural, tradisyon, at wika. Pinanatili nila
ang kanilang pagkakakilanlan at namuhay nang hiwalay sa China na hindi nila
pinagkatiwalaan.
Pagkatapos ng mga labanan dumaan ang dinastiya sa tinatawag na Pax Mongolica o panahon
ng kapayapaan, maayos na sistema ng komunikasyon, at mabuting kalakalan sa malawak na
teritoryong sakop mula Timog-silangang Asya hanggang silangang Europe.
Pinabagsak ang dinastiya ng mga pag-aalsa na ang isa ay pinamunuan ni Zhu Yuanzhang at
itinatag ang dinastiyang Ming.
Ming ANG KABIHASNANG TSINO SA SILANGANG ASYA
(1368 - 1644)
Ang malaking bahagi ng Great Wall ay itinayo sa ilalim ng dinastiyang ito. Naitayo rin ang
Forbidden City sa Peking na naging tahanan ng emperador.
Maraming aklat ang nailimbag sa pamamagitan ng pamamaraang movable type. Lumaki rin
ang populasyon ng China na umabot sa 100 milyon.
Bumagsak ang dinastiya noong 1644. Pinahina ito ng mga pagtutol sa mga pagbabago sa
lipunan. Kasama rito ang pakikipaglaban nito sa Japan na sumalakay sa Korea.
Qing o Ch’ing ANG KABIHASNANG TSINO SA SILANGANG ASYA
(1644 - 1911)
Itinatag ito ng mga Manchu. Matapos magapi ang Dinastiyang Ming na mga semi-nomadic
mula sa hilagang Manchuria at itinuturing ng mga Tsino na barbarong dayuhan.
Ang pagkatalo ng China sa mga Digmaang Opium laban sa England (1839-1842) at laban sa
England at France (1856-1860) ay malaking dagok sa imperyo. Tinutulan ng pamahalaang
China ang pagbebenta ng opyo ng mga Europeo sa China, dahil nakasisira ito sa moralidad ng
tao at kaayusan ng lipunan.
Sa pagkatalo ng China, nagkaloob ito ng mga konsesyon sa mga dayuhan, kabilang ang
pagkakaloob ng lupain tulad ng Hong Kong sa mga British. Pinagkalooban din sila ng
karapatang pakinabangan at pamunuan ang ilang teritoryo sa China bilang sphere of influence
o mga rehiyon kung saan nangingibabaw ang kapakanang pang-ekonomiya ng nanalong bansa.
Qing o Ch’ing ANG KABIHASNANG TSINO SA SILANGANG ASYA
(1644 - 1911)
Lalong humina ang Dinastiyang Qing nang magapi ang hukbong Tsino sa Digmaang Sino-
French (1883-1885) at Digmaang Sino-Japanese (1894-1895).
Noong 1911, nagwakas ang sistema ng dinastiya sa China nang maganap ang Rebolusyon ng
1911 na nagbigay-daan sapagkatatag ng Republika ng China.
GAWAIN 8.
MARAMIHANG
PAGPILI SA CHART
GAWAIN 8: MARAMIHANG PAGPILI SACHART
Buuin ang tsart sa pamamagitan ng pagtukoy ng mahahalagang
impor
masyon tungkol sa kabihasnang Tsino. Kabilang ang tinutukoy na dinas
tiya,
mga tanyag na tauhan, at mga ambag nito sakasalukuyan. Piliin ang sago
t sa loob ng mgabilog.
GAWAIN 8: MARAMIHANG PAGPILI SACHART
Kabihasnang Egyptian
KABIHASNANG EGYPTIAN
• Ang sinaunang kasaysayan ng Egypt ay kadalasang
hinahati sa mga panahong batay sa dinastiya ng
naghaharing pharaoh.
• Ang pharaoh ang tumayong pinuno at hari ng
sinaunang Egypt at itinuring ding isang diyos na taglay
ang mga lihim ng langit at lupa.
• Para sa mga pharaoh, sila ang tagapagtanggol sa
kanilang nasasakupan.
• Sa pangkalahatan, maituturing na kontrolado ng isang
pharaoh ang lahat ng aspekto ng pamumuhay ng mga
sinaunang Egyptian.
• Kabilang sa kaniyang mga tungkulin ang pagsasaayos
ng mga irigasyon, pagkontrol sa kalakalan, pagtatakda
ng mga batas, pagpapanatili ng hukbo, at pagtiyak sa
kaayusan ng Egypt.
KABIHASNANG EGYPTIAN
KABIHASNANG EGYPTIAN
PREPARED BY:
JAREDRAM A. JUEZAN
TEACHER I, AP 9
JULY14-22, 2014