Pentadbiran Negeri-negeri

B Melayu Tidak Bersekutu

A
B
4
 SINOPSIS
Sultan & Pembesar
Memerintah
Negeri Melayu
BRITISH menguasai
Tidak Bersekutu
Negeri Melayu Tidak
Bersekutu Berpakat dengan siam

makmur
 Pengenalan
 Sistem kesultanan yang
diamalkan dalam pemerintahan
di negeri Perlis, Kedah, Keantan,
Terengganu dan Johor menjadi
tonggak yang sangat penting.
 Sultan sebagai puncak kuasa dan
kedaulatan turut diperkuat
dengan dukungan para
pembesar.
 Sebelum kedatangan kuasa
British, pemerintahan kesultanan
merupakan asas terpenting
dalam sistem kerajaan negeri-
negeri ini yang membawa
kemakmuran.
4.1 Pemerintahan Kesultanan
Melayu

 Kerajaan Perlis
 Kerajaan Kedah
 Kesultanan Kelantan
 Kesultanan
Terengganu
 HUBUNGAN LUAR PENTADBIRAN KERAJAAN PERLIS

• Dengan Siam. • Pasukan

• Strategi pentadbiran
untuk tidak (pembesar
diganggu tempatan) ditubuh
gugat oleh Raja Husin
Jamalullail
• Ditadbir oleh Raja
Muda dan Perdana
LATAR BELAKANG Menteri.
• 22 mukim
Asalnya sebahagian daripada kedah.
Pengasas : Syed Hussin Jamalullail
( 1843).
Gelaran : Phya Songkhram Ramu PERUNDANGAN
Wichit Willis Asmara Phya pelit.
• Undang-undang
Pusat pemerintahan : Arau. kesultanan
Kedah sbg
rujukan
• Menitikberatkan
kebajikan
rakyat
K E S U L T A N A N K E D A
LATAR BELAKANG
H PENTADBIRAN
 Sejak abad ke-7(terawal)
 Kesultanan kekal hingga
sekarang
 Pertapakan Islam abad ke-12
 Pusat pemerintahan: Kota
Bukit Meriam
 Pemerintah pertama: Sultan
Mudzaffar Shah
•Diketuai oleh sultan &
pembesar
• Disokong oleh undang2 yang
teratur
• Pembahagian daerah(diawasi
oleh pembesar)
• Mukim dikendalikan oleh
penghulu
• 128 mukim (abad ke-19)

HUBUNGAN LUAR
PERUNDANGAN
 Dengan luar (elak dari
 Kanun undang2 ditulis pada
serangan Burma)
1650
 Hubungan diplomatik,
(hak kepada raja & pembesar)
pentadbiran dan
 5 bab
kewangan
  LATAR BELAKANG
 Wujud sebelum abad ke-17, kerajaan Kelantan disatukan tahun 1776-1794,
 Long Yunus digelar Yang Dipertuan
 Sultan Muhammad I membuat persetiaan dgn Siam bagi mengelakkan ancaman Terengganu akibat
daripada pertelingkahan antara Kelantan dan Terengganu serta pengaruh Siam(tahun 1812)
 Phya Pipit Pakdi merupakan gelaran Sultan Muhammad I yang diberi oleh Maharaja Siam
 Siam meluaskan pengaruh di Kelantan hingga tahun 1909

 PENTADBIRAN
 Sultan Muhammad II(1839-1886) membentuk Sistem Jemaah iaitu Sultan dibantu
oleh para pembesar.
 Negeri Kelantan dibahagikan kepada 3 wilayah iaitu Selatan Batu Mengkuang, Pasir
Puteh dan Pasir Mas
 Peringkat paling bawah, pentadbiran dijalankan oleh Tok Kweng yang dibantu oleh
Imam

 HUBUNGAN LUAR
 Dengan Siam semasa pemerintahan Sultan Muhammad I
 Terengganu, Kedah, Patani, dan negeri2 Melayu lain

 PERUNDANGAN
 Pelaksanaan undang2 syarak membolehkan
Kelantan dalam keadaan aman & makmur sbg
pusat perdagangan semasa pemerintahan
Sultan Muhammad II
 PERUNDANGAN
 Sistem perundangan dan kehakiman berprinsip
keadilan Islam sejak pemerintahan Sultan Zainal
Abidin I
 Sultan Zainal Abidin III melantik Tengku Musa
sebagai Ketua Jabatan Mahkamah (keadilan &
perundangan) DEYY!! DON’T SLEEP
 Undang2 Bagi Diri Kerajaan Terengganu digubal
& diamalkan (1911)
 Hakim dipilih secara teliti (berkebolehan &
berpengetahuan agama yang luas)
 LATAR BELAKANG
 Diperintah oleh keturunan Bendahara
 Konflik politik menyebabkan keturunan
Temenggung Daeng Ibrahim memerintah,
Daeng Abu Bakar merupakan sultan tahun
1885

HUBUNGAN LUAR
 Maharaja Abu Bakar menjalinkan
hubungan dengan Terengganu,
Perak, Pahang dan Selangor
 Menjalinkan hubungan melalui
lawatan ke Eropah & Jepun –
mengiktiraf Johor
 4.2 PELUASAN KUASA BRITISH
DI PERLIS, KEDAH, KELANTAN &
TERENGGANU

Faktor Peluasan Kuasa British di Perlis, Kedah, Kelantan dan Terengganu

LET’S GO

Formula:bk2m2
1.Kedudukan yang strategik
Penting kepada perdagangan British
Kelantan & Terengganu strategik di laluan perdagangan
Siam & Singapura
 2.Menghalang Kemasukan Kuasa
Barat Lain
Merupakan penampan usaha kuasa2 Barat lain campur tangan.

Antara Kuasa Barat yang cuba meluaskan kuasanya di negeri Melayu Utara ialah
Perancis, Jerman, Amerika Syarikat & Rusia.

British perlu menguasai negeri2 ini untuk menghalang Kuasa Barat lain.

Kemaraan Kuasa Barat dilihat dari aspek berikut;

1. Rusia ingin membuka petempatan di Ujung Salang.

2. AS berhasrat meluaskan pengaruh di Terengganu.
3. Kuasa Barat ingin menguasai bahan mentah mencabar British.
4. Jerman berusaha mendapatkan Pulau Langkawi.
5. Perancis berminat meluaskan kuasa di Segenting Kra untuk mengancam
perdagangan & kedudukan Singapura(pelabuhan antarabangsa)
3.Kemakmuran dan Kekayaan Sumber Hasil

 Hasil pertanian & pertenakan di Kedah & Perlis menjadi sumber

bekalan makanan bagi memenuhi permintaan penduduk
Pulang Pinang yang dikuasai British

 Aktiviti pembuatan – pertukangan, pembinaan kapal sangat

penting di Kelantan & Terengganu serta menjadi pembekal
pelbagai barang dagangan kepada pedagang Singapura.
4.Menghubungkan Burma dengan Pulau Pinang

 British berhasrat menghubungkan Burma yang

dikuasainya dengan Pulau Pinang dan Singapura
 Pembinaan jalan raya, kereta api & telegraf di
antara Burma & Pulau Pinang membolehkan
British mempunyai rangkaian terus dengan India
 British mendapati terdapat kekejaman di Perlis, Kedah,
Kelantan & Terengganu dilakukan oleh Siam.
 British menggunakan slogan “Beban Orang Putih” bagi
mewajarkan tindakannya untuk meluaskan kuasanya.
 Dijalankan secara berperingkat

 British sedar negeri2 ini dibawah naungan Siam dan tindakan agresif
akan menimbulkan masalah

 British menggunakan strategi perjanjian

 British menggunakan kedudukannya di Pulau Pinang untuk memantau

perkembangan yang berlaku sebelum mengadakan perjanjian dengan Siam
 Ke arah Perjanjian Bangkok 1909
 Negeri Perlis, Kedah, Kelantan & Terengganu mempunyai hubungan rapat dengan Siam dan
dibawah naungannya. Negeri2 ini dikehendaki menghantar bunga emas & perak setiap 3 tahun 1
kali sebagai tanda pertuanan Siam dan patuh. Penghantaran tersebut juga sebagai tanda
persahabatan.

 Pengaruh Siam atas negeri2 ini menyebabkan British kurang senang.

 Matlamat utama British ialah memastikan laluan perdagangan di antara India & China dalam
keadaan selamat.

 British menggunakan strategi perjanjian bagi meluaskan kuasanya kerana konfrontasi akan
merugikannya.

 Sejak tahun 1826, terdapat beberapa siri perjanjian British dengan Siam yang menyentuh hal ehwal
negeri2 Melayu.

 Perjanjian Bangkok 1909 merupakan perjanjian terakhir yang membolehkan British menguasai
negeri Perlis, Kedah, Kelantan & Terengganu.
 Perjanjian Bangkok 1909
-Ditandatangani oleh British & Siam pada 10 Mac 1909.
-Memberi kesan besar terhadap negeri Perlis, Kedah, Kelantan & Terengganu.

Rentetan Peristiwa Perjanjian Bangkok 1909

April Rundingan antara pihak British dengan Siam bermula selepas Perjanjian
1907 Perancis-Siam. Perjanjian ini diusahakan oleh Penasihat Am bagi kerajaan
Siam, E.H. Strobel dengan ralph Paget (wakil British di Bangkok)
Jun Pejabat Tanah Jajahan membenarkan usaha perundingan ini.
1907
13 Sept Strobel menemui Putera Damrong iaitu Menteri Dalam Negeri kerajaan Siam
1907 bagi menyampaikan hasrat British.

Nov Hal tersebut disampaikan kepada Raja Siam.

1907
Jan Draf perjanjian dirangka pada Januari 1908 dan dipersetujui pada Januari
1908- 1909.
Jan
1909
10 Mac Perjanjian ditandatangani antara wakil British, Ralph Paget dengan wakil Siam,
1909 iaitu Putera Devawongse Varaprakar yang juaga merupakan Menteri Hal
Ehwal Luar kerajaan Siam.
4.3 Peluasan Kuasa British di Johor

PENGENALAN
o Memiliki sistem pemerintahan & pentadbiran yang teratur sebelum
campur tangan British.

o Mencapai tahap kemakmuran yang tinggi.

o Pemerintah yang bijak

o Johor terancam apabila kuasa British sampai ke Singapura

 Kemajuan & Kemakmuran Johor

FAKTOR PENTING UNTUK MENGEKALKAN KEDAULATAN- 1914

Perkembangan pesat dalam eknomi

komersial – sektor pertanian

Pemerintah bijak & cekap

Pemodenan dalam pelbagai bidang

sama ada pentadbiran, infrastruktur @
sosial

Kemunculan golongan pentadbir yang komited

& melaksanakan tugas dengan berkesan
 Strategi British Menguasai Johor

 Perjanjian 1855 antara Sultan Ali dengan Temenggung Ibrahim yang menyatakan
sekiranya jajahan Kesang hendak dijual , Kesang hendaklah ditawarkan kepada
British.
• Perjanjian Setia 1885 antara Johor dengan British bahawa Johor hanya
menerima seorang ejen yang peranannya menyamai Pegawai Konsul dan lebih
rendah daripada Penasihat. Hal Ehwal Luar dikawal oleh British.

 Gabenor negeri2 Selat mencadangkan kepada British menempatkan Residen

British di Johor pada 1879

 British memanipulasi kewangan dengan menawar pinjaman 200,000 dolar untuk

membiayai pembinaan kereta api secara terancang. Usaha ini tidak Berjaya
kerana cadangan tersebut tidak diterima(menjejaskan ekonomi)

o Sultan Ibrahim menandatangani perjanjian dengan Sir Arthur Henderson Young

(12 Mei 1914), Jawatan Konsul ditempatkan di Johor & ditukarkan kepada
Penasihat Am British