 Pinahintulutan ng Espanya

ang Pilipinas na
makipaghanapbuhayang
pandaigdig.
 Malayang nakapasok na
ang mga diwang liberal na
galing sa mga ibang
bansang Europeo.
 Ang mga ideolohiya ng mga
himagsikang amerikano at
pranses at ang mga kaisipang
taglay ng mga sinulat nina
Montesquieu, Rousseau, Voltaire,
Locke at iba pa ay nakasapit dito
at lumikha ng mga hangarin sa
pusong pilipino na magkaroon ng
mga pagbabago sa pamahalaan
hinggil sa ikagagaling ng mga
taong bayan.
 Heneral Carlos Maria de la Torre-
isang mabuting kawal at tunay na
demokrata
-naging heneral dahil sa pagbagsak
ng Reyna Isabela II at pag akyat ng
kapangyarihang Liberalismo sa
Espanya
-nagkasigla at nagsimulang
humiling na maging mga Pilipino ang
mga kura paroko at magkaroon ng
maraming karapatang pampulitika ang
mga mamayan
 JuventudEscolar Liberal
- pinangunahan ni Filipe
Buencamino
-nagtatag ng Kapisanang
Makabayan ang mga mag-
aaral sa pamantasan ng Santo
Tomas
-pinaghandugan ni Rizal ng
tulang “A la Juventud Filipina”
1870- natalo ng mga
monarkista ang Republika ng
Espanya
1871-1873- isang bagong
hari na si Amadeo ng Savoy
ang lumoklok sa trono.
Heneral Rafael de Izquierdo-
naging gobernador ng
pilipinas
- mapagmataas at mahigpit
 Enero 20, 1872- naghimagsik
ang mga kawal at
manggagawa sa arsenal sa
Kabite na pinamumunuan ni
Lamadrid, isang sarhentong
pilipino.
 Pebrero 17, 1872- nahatulan
ang tatlong paring Burgoz,
Gomez at Zamora
 Hongkong, Singapore,
Barcelona, Madrid, Paris,
Londres at mga ibang lungsod
na banyaga- lugar kung saan
nagsipagtipon ang mga
pilipinong wala ring kasalanan
at ipinatapon sa ibang pook.
- Kilusang Propaganda
Mga pagbabagong hiniling
1.Pagpapantay ng Pilipino at Kastila sa harap
ng batas
2.Gawing lalawigan ng espanya ang Pilipinas
3.Ibalik ang pagkakaroon ng kinatawang
pilipino sa Kortes ng Espanya
4.Gawing mga Pilipino ang mga kura paroko
5.Kalayaang pangkatauhan sa mga pilipino
gaya ng kalayaan sa pamamahayag, sa
pananalita, sa pagtitipon at pagpupulong
at sa paghingi ng katarungan sa kaapihan
 Nakapagtapos sa mga pamantasan at mga anak
ng mga pamilyang maykaya at makabayan.
 May matayog na talino at may masidhing
damdaming makabayan, dakilang katapangan at
lakas ng loob

Pinakadakilang mga Propagandista

1.Dr. Jose Rizal- manggagamot, makata at
mangangathambuhay
2.Marcelo H. del Pilar- abogado at mamamahayag
3.Graciano Lopez Jaena- mananalimpati at
mamumuna
 Mariano Ponce- nag-aaral ng medisina at
mananalaysay
 Antonio Luna- parmaseutiko at mananaysay
 Juan Luna at Felix Resurreccion Hidalgo- mga
pintor
 Dr. Pedro Paterno- abogado at manunulat
 Jose Ma. Panganiban- mananaling-wika at
mananaysay
 Jose Alejandrino- inhinyero
 Pedro Serrano Laktaw- guro
 Isabelo de los Reyes- poklorista at mamamahayag
 Dr. Dominador Gomez- mangagamot at
mananalumpati
1.Noli Me Tangere at El Filibusterismo
-nagpasigla sa Kilusang Propaganda at
nagbigay daan sa himagsikan laban sa
Espanya
-inilantad ni Rizal ang mga kasamaang
naghahari sa pamamahala ng mga Kastila sa
Pilipinas

Ang Noli ay nagbigay sa panitikang Filipino ng

mga di-malilimot na tauhang larawang buhay
na nananatili sa isip ng mga bumabasa, gaya
nina
 Maria Clara, Juan Crisostomo Ibarra, Elias, Sisa,
Pilosopong Tasio, Dona Victorina de Espadana,
Basilio at Crispin

2. “Mi Ultimo Adios” (Ang Huli Kong Paalam) 1896

-Tulang obra-maistra ni Rizal
- may salin na sa lahat ng mga diyalekto ng
pilipinas gayundin sa Imgles, Pranses, Aleman,
Italyano, at Ruso

3. “Sobre la Indolencia de los Filipinos” (Hinggil sa

Katamaran ng mga Pilipino
-isang malalim na pagsusuri ng mga dahilan
na sabing ang mga Pilipino ay tamad, isang
bukas at tapat na paglalahad ng katotohanan
- “Filipinas Dentro de Cien Anos” (Ang
Pilipinas sa Loon ng Sandaang Taon)- ay
may lamang hula na ang interes ng Europa
sa Pilipinas ay mababawasan, samantalang
ang impluwensya ng Estados Unidos ay
tahasang mararamdaman.

4. “A la Juventud Filipina” (Sa Kabataang

Pilipino)
-pinakamabuting akda ni Rizal noong
bata pa na sinulat noong 1879 habang siya
ay nag-aaral sa Santo Tomas at nagtamo ng
gantimpala sa isang timpalak- panitikan
-“El Consejo de los Dioses” (Ang
Kapulungan ng mga Bathala) 1880-
dulang patalinhagang nagpapahayag
ng paghanga kay Cervantes

- “Junto al Pasig” ( Sa Tabi ng Pasig)

1880- dulang may lalong hinog na
kaisipan kahit na ang may akda ay
isang batang 19 na taong gulang
lamang
5. “ Me Piden Versos” (Hinihingan nila ako ng
mga Tula) 1882 at “A las Flores de
Heidelberg” ( Sa mga Bulaklak ng Heidelberg)
1886 – tulang magalimgim na may di-
pangkaraniwang kalaliman ng damdamin
6. “Notas a las Obrea ‘Sucesos de las Filipinas’
por el Dr. Antonio de Morga” (Mga Tala sa
Akdang ‘Mga pangyayari sa Pilipinas’ ni Dr.
Antonio de Morga)- nagpapakila ng hilig ng
mga panulat dayuhan sa pagmamalabis at
pangangambil kapag sumusulat hinggil sa
Pilipinas.
- ang mga Notas ni Rizal ay may prologo
ni Dr. Ferdinand Blumentritt.
 SaAking mga Kababata
 Kundiman
Mula sa “Liham sa mga Babaing
Taga-Malolos”
“MAKAMISA”