PENDIDIKAN SIVIK

DI PRASEKOLAH, SEKOLAH
RENDAH DAN SEKOLAH
MENENGAH
Bahagian Pembangunan Kurikulum
LATAR BELAKANG

2
 KERANGKA PELAKSANAAN PENDIDIKAN SIVIK DI SEKOLAH

LITERASI SIVIK PEMBENTUKAN AMALI SIVIK

Manual
Pengetahuan Karakter/Sikap Keterampilan PERWATAKAN Kokurikulum
kewarganegaraan kewarganegaraan kewarganegaraan Perhimpunan
Badan Beruniform
(Pengetahuan) (Sosioemosi) (Tindakan) Sekolah
Sukan/Permainan
Kelab/Persatuan
Kurikulum PIBG/ Sarana
 NUTP
PRASEKOLAH

Aktiviti Sekolah
Program Sisipan
RIMUP
•PKJR
Sambutan Kemerdekaan
•Literasi Kewangan
Aktiviti PIBG & Komuniti
•Kelestarian Global
Hari Kanak-kanak
•Celik Media
30 minit seminggu Sedunia
Khidmat Masyarakat BPSH / UKK
SEKOLAH RENDAH & MENENGAH
Pelibatan agensi swasta &
badan korporat
*Mata Bahasa Bahasa Pend. Pend.
Sejarah • KFC
Pelajaran Melayu Inggeris Islam Moral
• Petronas
• BNM
*1 jam bagi setiap mata pelajaran pada minggu ke-4 setiap sebulan

Dalam Bilik Darjah (60 jam) Luar Bilik Darjah (30 jam)

Matlamat: Warganegara yang mengetahui hak, bertanggungjawab dan berakhlak mulia bagi menyumbang ke arah
3
kesejahteraan masyarakat, negara dan global.
 STRATEGI PENDIDIKAN SIVIK

Prasekolah Sekolah Rendah dan Sekolah Menengah

Pendidikan sivik dalam
1. Pembelajaran Bersepadu Pendidikan sivik melalui program/ aktiviti
mata pelajaran

Dalam Bilik a. Perbualan Awal 10 minit /100 minit seminggu  Kurikulum  Perhimpunan* Sekolah Rendah
2 jam
Sekolah Menengah
2 jam
Darjah (Manual Kesedaran Sivik (16% daripada (16% daripada
dan Amalan Nilai Murni peruntukan 12 jam) peruntukan 12 jam)

b. Aktiviti 20 minit /500-SK/ 440-SJK minit Mata

Pembelajaran seminggu
Pelajaran
Masa  Kokurikulum* 18 jam
(25% daripada
(Amalan Nilai Murni dan 12 jam
peruntukan 72 jam)
Pendidikan Sivik dalam (25% daripada
Kokurikulum) peruntukan 48 jam)
2. Aktiviti B.Melayu 6 jam
Prasekolah
Pelaksanaan penyepaduan
Contoh:
• Sambutan Bulan
pendidikan sivik mengikut
B. Inggeris 6 jam  Program /
kesesuaian masa serta
Kemerdekaan keperluan dan Akvititi Sekolah
Luar Bilik • Sambutan Perayaan perkembangan murid Contoh :
10 jam 10 jam
Darjah • Sukaneka P.Islam 6 jam • RIMUP
(Minimum jam
• Sambutan Bulan (Minimum jam daripada
• Lawatan Kemerdekaan
daripada program program sekolah)
• Sambutan Hari Lahir P.Moral 6 jam • Aktiviti PIBG &
sekolah)
• Hari Kanak-kanak Komuniti
Sedunia Strategi Pelaksanaan Pendidikan Sivik • Hari Kanak-kanak
Prasekolah Sejarah 6 jam Sedunia
Nota: Peruntukan masa untuk aktiviti
prasekolah adalah mengikut kesesuaian dan
berdasarkan takwim sekolah. Jumlah 30 jam Jumlah 24 jam 30 jam

Pelaksanaan selama 6 bulan (Jun 2019)

 Contoh: Tajuk Sivik Di Prasekolah
Bil. Kandungan Nilai Teras
TAJUK 1 Menghargai Diri Sendiri Kasih sayang
 Tanggungjawab diri Bertanggungjawab
NILAI  Membezakan antara keperluan dengan kehendak yang diingini Kegembiraan
TERAS  Menjaga kebersihan, kesihatan dan keselamatan diri
 Melaksanakan aktiviti yang disukai
 Membuat pilihan sendiri

Nilai Teras: Kasih Sayang – Contoh Tajuk Pendidikan Sivik di Sekolah Rendah dan Menengah

Sekolah Rendah Sekolah Menengah

Manual Perhimpunan Modul Pendidikan Sivik Aktiviti Kokurikulum Manual Perhimpunan Modul Pendidikan Sivik Aktiviti Kokurikulum
(BPI) (BPK) (BPSS) (BPI) (BPK) (BPSS)
 Sayangi Diri  Fizikal Cergas Mental  Keterampilan diri  Jauhi Buli  Antibuli  Pidato/ Bahas/ Pantun
Sihat
 Belas kasihan  Belas Kasihan Dalam  Bercerita/ Simulasi  Kepedulian Jiran  Awas Dera! Peranan Jiran  Melukis poster/
Keluarga Tetangga Dan Masyarakat Simulasi/ Ceramah
 Sayangi Komuniti  Sekolah Bebas Buli  Tayangan Multimedia  Ihsan  Ihsan Terhadap Manusia  Permainan Dinamika/
Sekolah berkaitan Disiplin & Dan Haiwan Treasure Hunt
Kerohanian
 Cintakan Negara  Masyarakat  Permainan Dinamika/  Menghargai Alam  Menjaga Keseimbangan  Gotong-Royong/ Aktiviti
Penyayang Merentasi Gotong-Royong Sekitar Alam Sekitar 3K
Kaum Dan Etnik
 Penjimatan Sumber  Jimat Air Dan Elektrik  Mencipta dan  Memanfaatkan  Berwawasan  Mencipta dan memasang
memasang notis Sumber Asli Memanfaatkan Sumber notis peringatan/ Aktiviti
peringatan/ Aktiviti Asli 3R 5
3R
 Keselarasan Nilai Teras Kasih Sayang dalam Manual Perhimpunan,
Modul Pendidikan Sivik dan Aktiviti Kokurikulum.

Manual Perhimpunan Modul Pendidikan Sivik

NILAI TERAS: Kasih Sayang NILAI TERAS: Kasih Sayang
 Jauhi Buli  Antibuli

Aktiviti Kokurikulum
NILAI TERAS: Kasih Sayang
 Pidato/ Bahas/Pantun
6
 Contoh Pelaksanaan Pendidikan Sivik dalam Mata Pelajaran Pada Minggu Ke-4

MASA/ 7.30 – 8.00 – 8.30 – 9.00 – 9.30 – 10.00 – 10.20 – 10.50 – 11.20 – 11.50 –
HARI 8.00 8.30 9.00 9.30 10.00 10.20 10.50 11.20 11.50 12.20

Pendidikan Sivik

Isnin P PJ BM BM BI R BI PSV PSV PMZ

RBT/ RBT/
Selasa BM BM SN SN M3 E M3 M3
TMK TMK

PM/ PM/ PM/

Rabu M3 M3 BI BI H BM BM
PAI PAI PAI

Khamis SN SN BM BM BTAM A BTAM BTAM BI BI

PM/ PM/ PM/

Jumaat PJ SEJ SEJ PK T BI BI
PAI PAI PAI
 PELAKSANAAN PENYEBARAN PENDIDIKAN SIVIK KEPADA JURULATIH
Tarikh Zon Negeri PPD JPN Jumlah

*Sabah 24 1 25
1
Labuan 2 1 3
Kumpulan 1
2-3 2 *Sarawak 31 1 32
PENYEBARAN 1 9
April *Terengganu 8
 3 Kumpulan 3 Kelantan 10 1 11
 6 Zon Pahang 11 1 12

*Selangor 10 1 11
Kumpulan 2
Peserta Kursus = 16 (JPN) + 149 (PPD) = 165 Perak 12 1 13
8-9 4
• Setiap PPD mencalonkan seorang wakil K.Lumpur 2 1 3
April
(PPD/Pentadbir/GKMP/ guru panitia) Putrajaya 2 1 3
• Setiap JPN mencalonkan seorang wakil

 Pegawai KPM = BPK, BPI dan BPSS sebagai KJUK *Kedah 9 1 10

untuk setiap zon 5 Perlis 2 1 3
Kumpulan 3
Pulau Pinang 5 1 6
9-10
April *Melaka 3 1 4
6 N.Sembilan 6 1 7
Johor 11 1 12

*Negeri Zon Tuan Rumah 149 16 165

CABARAN PELAKSANAAN DALAM PDP

 Pelaksanaan dalam PdP

 Keupayaan pelaksana
 Pemantauan pelaksanaan

9
Sekian, Terima Kasih
 Pelaksanaan Nilai Teras Pendidikan Sivik Dalam Minggu Persekolahan 2019

Pengoperasian
Dalam Minggu
Persekolahan

11
 Sekolah Rendah: contoh jadual mata pelajaran minggu 1- 3

MASA/ 7.30 – 8.00 – 8.30 – 9.00 – 9.30 – 10.00 – 10.20 – 10.50 – 11.20 – 11.50 –
HARI 8.30 9.00 9.30 10.00 10.20 10.50 11.20 11.50 12.20
8.00
Contoh
Jadual Waktu
Mata Pelajaran
Isnin P PJ BM BM BI R BI PSV PSV PMZ

RBT/ RBT/
Selasa BM BM SN SN M3 E M3 M3
TMK TMK

PM/ PM/ PM/

Rabu M3 M3 BI BI H BM BM
PAI PAI PAI

Khamis SN SN BM BM BTAM A BTAM BTAM BI BI

PM/ PM/ PM/

Jumaat PJ SEJ SEJ PK T BI BI
PAI PAI PAI 12
 Sekolah Rendah: contoh jadual mata pelajaran minggu 4

MASA 7.30 – 8.00 – 8.30 – 9.00 – 9.30 – 10.00 – 10.20 – 10.50 – 11.20 – 11.50 –
/ HARI 8.00 8.30 9.00 9.30 10.00 10.20 10.50 11.20 11.50 12.20
Contoh
Pengoperasian
Pendidikan Sivik
Isnin P PJ BM BM BI R BI PSV PSV PMZ

RBT/ RBT/
Pendidikan Sivik Selasa BM BM SN SN M3 E M3 M3
TMK TMK

PM/ PM/ PM/

Rabu M3 M3 BI BI H BM BM
PAI PAI PAI

Khamis SN SN BM BM BTAM A BTAM BTAM BI BI

PM/ PM/ PM/

Jumaat PJ SEJ SEJ PK T BI BI
PAI PAI PAI
13
 Tajuk Pendidikan Sivik Di Prasekolah
Bil. Kandungan Nilai Teras
1 Menghargai Diri Sendiri Kasih sayang
 Tanggungjawab diri Bertanggungjawab
 Membezakan antara keperluan dengan kehendak yang diingini Kegembiraan
 Menjaga kebersihan, kesihatan dan keselamatan diri
 Melaksanakan aktiviti yang disukai
 Membuat pilihan sendiri
2 Saya, Anggota Keluarga dan Orang Lain Kasih sayang
 Tanggungjawab sebagai anggota keluarga Hormat-menghormati
 Menghormati anggota keluarga, rakan, guru dan orang lain Bertanggungjawab
 Empati kepada orang yang memerlukan Kegembiraan
 Memberi peluang ahli kumpulan menyatakan pandangan/pendapat
 Menghormati keputusan/pilihan majoriti
 Menghormati hak orang lain
 Menghormati perbezaan individu
3 Tanggunggjawab sebagai Murid Kasih sayang
 Mematuhi peraturan sekolah Hormat-menghormati
 Sumbangan kepada sekolah Bertanggungjawab
4 Sayang kepada Alam Sekitar Kasih sayang
 Tanggungjawab menjaga kebersihan persekitaran Bertanggungjawab
 Menyayangi flora dan fauna Kegembiraan
 Memelihara dan memulihara alam sekitar
 Tanggungjawab menjaga kemudahan awam
5 Negara Kita Tanggungjawab Kita Kasih sayang
 Menyambut/meraikan perayaan di Malaysia Hormat-menghormati
 Sambutan Hari Kebangsaan dan Hari Malaysia Bertanggungjawab
 Bangga dengan identiti negeri/negara Kegembiraan
 Bangga dengan pemimpin negeri/negara
 Bangga dengan warisan budaya
6 Sayang kepada Alam Sekitar Kasih sayang
Tanggungjawab menjaga kebersihan persekitaran Bertanggungjawab
 Menyayangi flora dan fauna Kegembiraan 14
 Memelihara dan memulihara alam sekitar
 Tanggungjawab menjaga kemudahan awam
 MODUL PENDIDIKAN SIVIK SEKOLAH RENDAH
TAHAP I (TAHUN 1, 2 & 3) TAHAP II (TAHUN 4, 5 &6)
• Fizikal Cergas Mental Sihat • Pemupukan Jati Diri • Fizikal Cergas Mental Sihat • Sekolah Bebas Buli
• Belas Kasihan dalam Keluarga • Rukun Negara • Masyarakat Penyayang Merentasi • Sayangi Sesama Insan
• Jimat Air dan Elektrik • Sistem Raja Berperlembagaan Kaum dan Etnik • Warisan dan Budaya Malaysia
• Sayangi Sesama Insan • Cintai Malaysia • Jimat Air dan Elektrik • Sistem Raja Berperlembagaan
• Warisan dan Budaya Malaysia Kasih Sayang • Sayangi Flora dan Fauna
• Sekolah Bebas Buli • Pemupukan Jati Diri
• Masyarakat Penyayang Merentasi • Rukun Negara
Kaum dan Etnik • Cintai Malaysia
• Sayangi Flora dan Fauna • Belas Kasihan dalam Keluarga

• Hak Aku dan Dia Untuk Tidak Raya • Hak Aku dan Dia Untuk Tidak • Amalan 3R
Disentuh • Menghormati Undang-undang Disentuh • Dunia Aman
• Hormati Keluarga Negara Lain • Menghargai Golongan Orang Kurang • Hormati Keluarga
• Menghargai Golongan Orang Kurang • Toleransi Upaya (OKU) • Hormati Warga Sekolah
Upaya (OKU) • Jauhi Rasuah Hormat- • Malu Melakukan Perkara Negatif • Menghormati Undang-undang
• Hormati Warga Sekolah • Amalan 3R • Hormat Kepelbagaian Agama, Negara Lain
• Malu Melakukan Perkara Negatif • Dunia Aman
menghormati Budaya dan Etnik di Malaysia • Jauhi Rasuah
• Hormat Kepelbagaian Agama, • Mematuhi Undang-undang Jalan
Budaya dan Etnik di Malaysia Raya
• Mematuhi Undang-undang Jalan • Toleransi

• Celik Wang • Benci Rasuah • Peranti (Gajet Mania) • Rajin dan Komited
• Rajin dan Komited • Tepati Janji dan Masa • Benci Rasuah • Jujur dan Amanah
• Sekolahku Rumahku • Kata Tidak Pada Rokok, Inhalen dan • Sekolahku Rumahku • Kata Tidak Pada Rokok, Inhalen dan
• Hak Kanak-kanak Dadah • Hak Kanak-kanak Dadah
• Jujur dan Amanah • Celik Cukai Bertanggungjawab • Tepati Janji dan Masa • Celik Cukai
• Patuhi Peraturan dan Undang- • Buli Siber • Celik Wang • Buli Siber
undang dalam Negara • Patuhi Peraturan dan Undang-
• Peranti (Gajet Mania) undang dalam Negara

• Fikirkan Boleh
• Keluarga Bahagia Masyarakat
Sejahtera
• Pengaruh Rakan Sebaya
• Berterima Kasih
• Interaksi Sihat Antara Rakan,
Keluarga dan Masyarakat
• Rakan Baik Selamanya daripada
Pelbagai Kaum
• Menghargai Pemimpin
• Semangat Patriotik
• Pengaruh Rakan Sebaya • Fikirkan Boleh
• Interaksi Sihat Antara Rakan, • Keluarga Bahagia Masyarakat
Keluarga dan Masyarakat Sejahtera
Kegembiraan • Rakan Baik Selamanya daripada • Semangat Patriotik
Pelbagai Kaum
• Menghargai Pemimpin 15
• Berterima Kasih
 MODUL PENDIDIKAN SIVIK SEKOLAH MENENGAH
MENENGAH RENDAH (TINGKATAN 1, 2 & 3)
• Antibuli
• Awas Dera! Peranan Jiran dan
Masyarakat
• Ihsan Terhadap Manusia dan Haiwan
• Menjaga Keseimbangan Alam Sekitar
• Hentikan Keganasan
• Mempertahankan Keutuhan Negara
• Denyutan Nadi Anak Malaysia
• Berwawasan Memanfaatkan Sumber
• Harga Diri Warganegara
• Hormat Kepada Keperibadian Individu
• Malaysia Unik
• Malu Melakukan Perkara Negatif
• Pengekalan Warisan Budaya
Malaysia
• Tolerasi dan Perpaduan
• Dunia Bebas Rasuah
• Dunia Sejahtera
• Hak dalam Keluarga
• Kemajuan Teknologi dan Etika
Penggunaan Peranti
• Rajin dalam Setiap Pekerjaan
• Kelestarian Global
• Nadi Malaysia
• Warganegara Berintegriti
• Pengurusan Masa
• Ancaman dan Kebimbangan Siber
• Bangkit dari Kegagalan
• Interaksi Sihat dalam Masyarakat,
Negara dan Global
• Jaringan Persahabatan Merentasi
Sempadan
• Pemimpin Berjasa Dunia Sejahtera
• Bangga dengan Identiti Malaysia
Asli
• Pemeliharaan dan Pemuliharaan
Flora dan Fauna
• Pengukuhan Jati Diri Anak Malaysia
• Sistem Raja Berperlembagaan
• Berbangga Sebagai Warganegara
Malaysia di Peringkat Global
• Menghormati Dasar Sesebuah
Negara
• Menghormati Undang-undang
Antarabangsa
• Masyarakat Sejahtera Alam
Terpelihara
• Pengurusan Kewangan
• Kebebasan dengan Batasan
• Malaysia Bebas Rasuah
• Bahaya Penggunaan Bahan
Terlarang
• Cukai dan Negara
• Kesederhanaan dalam Kehidupan
• Warganegara Cemerlang
• Sumbangan Kepada Negara
MENENGAH ATAS (TINGKATAN 4 & 5)
• Berwawasan Memanfaatkan Sumber
Asli
• Pemeliharaan dan Pemuliharaan
Flora dan Fauna
Kasih Sayang • Hentikan Keganasan
• Pengukuhan Jati Diri Anak Malaysia
• Denyutan Nadi Anak Malaysia
• Antibuli
• Awas Dera! Peranan Jiran dan
• Hormat Kepada Keperibadian Individu
• Malaysia Unik
• Malu Melakukan Perkara Negatif
• Pengekalan Warisan Budaya
Hormat- Malaysia
• Menghormati Dasar Sesebuah
menghormati Negara
• Menghormati Undang-undang
Antarabangsa
• Dunia Bebas Rasuah
• Pengurusan Kewangan
• Kebebasan dengan Batasan
• Kemajuan Teknologi dan Etika
Penggunaan Peranti
Bertanggungjawab • Pengurusan Masa
• Cukai dan Negara
• Ancaman dan Kebimbangan Siber
• Rajin dalam Setiap Pekerjaan
• Bangkit dari Kegagalan
• Kesederhanaan dalam Kehidupan
• Interaksi Sihat dalam Masyarakat,
Kegembiraan Negara dan Global
• Jaringan Persahabatan Merentasi
Sempadan
• Pemimpin Berjasa Dunia Sejahtera
Masyarakat
• Ihsan Terhadap Manusia dan
Haiwan
• Menjaga Keseimbangan Alam
Sekitar
• Mempertahankan Keutuhan Negara
• Sistem Raja Berperlembagaan
• Berbangga Sebagai Warganegara
Malaysia di Peringkat Global
• Harga Diri Warganegara
• Hak dalam Keluarga
• Tolerasi dan Perpaduan
• Masyarakat Sejahtera Alam
Terpelihara
• Dunia Sejahtera
• Malaysia Bebas Rasuah
• Kelestarian Global
• Nadi Malaysia
• Warganegara Berintegriti
• Bahaya Penggunaan Bahan
Terlarang
• Sumbangan Kepada Negara
• Kesederhanaan dalam Kehidupan
• Warganegara Cemerlang
• Bangga dengan Identiti Malaysia
16
Contoh Modul Exemplar Pendidikan Sivik Prasekolah

17
… sambungan Contoh Modul Exemplar Sivik Prasekolah

18
… sambungan Contoh Modul Exemplar Sivik Prasekolah

19
… sambungan Contoh Modul Exemplar Sivik Prasekolah

20
Contoh Modul Exemplar Pendidikan Sivik Sekolah Rendah

21
… sambungan Contoh Modul Exemplar BM Tahun 1

23
Contoh Modul Exemplar Pendidikan Sivik Sekolah Menengah

24
… sambungan Contoh Modul Exemplar Sejarah Tingkatan 1

25
… sambungan Contoh Modul Exemplar Sejarah Tingkatan 1

26
 PERANAN SEKTOR PENGURUSAN AKADEMIK (SPA)

Bantuan dan sokongan daripada pihak Pengurusan Akademik dalam beberapa

perkara :

 Memastikan pelaksanaan pendidikan sivik dalam perhimpunan sekolah.

 Memastikan sekolah mematuhi pelaksanaan pendidikan sivik di peringkat
prasekolah dalam Pembelajaran Bersepadu dan Aktiviti Pembelajaran.
 Memastikan pelaksanaan pendidikan sivik di sekolah rendah dan menengah
dilaksanakan selama satu jam sebulan dalam mata pelajaran BM, BI, PI, PM dan
Sejarah.
 Manfaat kepakaran JUK dan sumber tenaga yang telah mengikuti kursus
orientasi bagi melaksanakan kursus di peringkat daerah dan sekolah.