KESIHATAN KOMUNITI 3

LEPROSY @ KUSTA
 DEFINISI

 Leprosy merupakan sejenis penyakit

berjangkit yang disebabkan oleh bakteria
Mycobacterium Leprae yang amnya
menyerang di bahagian kulit dan saraf
periferi manusia.
 EPIDEMIOLOGI

 Di seluruh dunia, terdapat kira-kira 5.5 juta

pesakit kusta yang telah didaftar mengikut
statistik pada tahun 1995.Tetapi masih
banyak lagi kes yang tidak didaftarkan.
 Kira-kira 600,000 kes baru dilaporkan pada
tahun tersebut dan ini telah menunjukkan
peningkatan yang mendadak.
 Sambungan…

 Bakteria ini telah dijumpai dan dikenalpasti

oleh Armauer Hansen pada tahun 1873 iaitu
9 tahun selepas Koch’s menemui basilus
tuberkel.
 AGEN PENYEBAB

 Bacillus Mycobacterium Leprae

 Merupakan sejenis bakteria acid fast
 Membiak di dalam sel makrofaj kulit dan
saraf serta boleh juga terdapat dalam sel
schwann, otot licin, bawah folikel bulu,
skrotum, iris, dan juga mukosa hidung
(nasal septum).
 Sambungan…

 Membiak di kwsn lembab : 11-13 hari,

 Masa pengeraman panjang-(4 thn-
Tuberculoid), (5-8 thn- lepromatous)
 Memerlukan suhu optima 27-300C (suhu di
bahagian telinga, kulit dan hujung saraf
periferi di mana terdapatnya lesi kusta)
 Berupaya hidup sehingga 1 minggu di luar
tubuh manusia terutama di kawasan lembab
 TRANSMISI JANGKITAN

 Kontek berterusan dan berpanjangan

dengan pesakit (high risk)
 (melalui sekresi hidung dan oral mukosa
serta lesi pada kulit)
 Masuk melalui salur pernafasan dan luka
terdedah
 Risiko tinggi di kalangan ahli keluarga
pesakit.
 JENIS-JENIS LEPROSY

1. Paucibacillary
2. Multibacillary
 PAUCIBACILLARY
 Terdiri daripada
 Interminate
 Tuberculoid
 Borderline Tuberculoid
 Ciri klinikal
 Terdapat satu atau beberapa tompok lesi di kulit
 Ujian Lepromin +ve positive
 Ujian calitan toreh kulit –ve negative.
 MULTIBACILLARY
 Terdiri daripada
 Sedikit borderline Tuberculoid
 Borderline
 Borderline Lepromatous
 Lepromatous
 Ciri-ciri klinikal
 Terdapat beberapa atau banyak tompok
 Ujian Lepromin negative –ve
 Ujian torehan kulit +ve positive
 MANIFESTASI KLINIKAL
AM LEPROSY
 Pembentukan lesi pada kulit
 Kebengkakan pada kawasan terlibat
(fasial/muka)
 Bercirikan anestesia (tiada sensori keatas
ransangan di bahagian terlibat)
 Penebalan pada kulit dan saraf
 Lemah otot dan lumpuh serta atrofi otot
 Raptur pada bhgn terlibat (nasal septum)
 KOMPLIKASI

 Eritema Nodosum Leprosum

 Kecacatan yang kekal
 Amputasi anggota terlibat
 Tuberkulosis (PTB, TB tulang)
 RAWATAN LEPROSY
 Menggunakan kaedah Multiple Drug Therapy yang
terdiri daripada
1. Rifampicin
2. Clofazimine
3. Dapsone (kumpulan Sulfon)
 Ubat leprosy lain
1. Minocyline
2. Clarithromycine
3. Fluoroquintones
4. Ethionamide
 Ubat di atas adalah dibawah saranan WHO
 KEBAIKAN PENGAMBILAN UBAT
MULTIPLE DRUG THERAPY
 Mengurangkan risiko resistant ubat
 Tempoh pengambilan singkat
 Kesan bakteriostatik yang cepat (berkesan)
 Pesakit dapat diberi perhatian dan penyeliaan yang
lebih rapi
 Mengurangkan kemasukan ke wad
 Memberi lebih penumpuan kepada kes yang lebih
bermasalah
 Mengurangkan prevelan penyakit atau kes.
 PESAKIT SESUAI UNTUK
RAWATAN (MTD)
 Semua kes penyakit yang baru didiagnos
 Semua pesakit sebelum ini yang menerima
rawatan Dapsone (monotherapy)
 Semua kes rentan yang aktif semula.
 RAWATAN
PAUCIBACILLARY
 Rifampicin 600mg monthly (dibawah penyeliaan
pihak hospital/klinik kulit)
 Clofazimine 100mg daily
 Dapsone 100mg daily
 Pesakit dirawat sebagai pesakit luar selama 1 tahun
 Pesakit memerlukan pengawasan selama 5 tahun
selepas tamat rawatan MTD
 Calitan torehan kulit dilakukan sekali setahun untuk
setiap tahun.
 RAWATAN
MULTIBACILLARY
 Terdapat 2 fasa :

1. Fasa Intensif
2. Fasa Maintenance
 FASA INTENSIVE
 Rifampicin 600mg daily
 Clofazimine 50-100mg daily
 Dapsone 100mg daily
 Semasa fasa intensif ini, pesakit akan dimasukkan
ke hospital untuk mendapatkan rawatan dan
penyeliaan sepenuhnya oleh pihak hospital iaitu
dalam jangka masa 3 minggu atau sehingga
keputusan Multibacillary infection menjadi
kosong.
 FASA MAINTENANCE
 Rifampicin 600mg monthly
 Clofazimine 300mg monthly
 Kedua ubat ini diberi dibawah penyeliaan pihak klinik
kulit/pusat rawatan.
 Diberi juga bersama Dapsone 100mg setiap hari
 Rawatan diberi sekurang-kurangnya selama 3 tahun atau
hingga ujian calitan torehan kulit BI (0)
 Semasa di dalam proses rawatan, ujian calitan torehan kulit
dilakukan setiap 6 bulan bagi kes +ve dan setahun sekali
bagi kes –ve.
 Sambungan…

 Pesakit diletakkan di bawah penyeliaan

/pengawasan selama 10 tahun iaitu selepas
menerima rawatan MDT. Ujian calitan
torehan kulit dilakukan setahun sekali untuk
setiap tahun.
 Untuk kes rentan dan aktif semula, rawatan
diberi sekurang-kurangnya selama 5 tahun.
Fasa intensif hanya diberi bagi kes +ve MI.
 Sambungan…

 Bagi pesakit yang hamil, penggunaan Rifampicin

didalam MTD haruslah dihentikan untuk
mengelakkan komplikasi ke atas bayi dalam
kandungan
 Dapsone hanya diberi sehingga 3 minggu sebelum
ibu bersalin, manakala clofazimine diberi
sepanjang kehamilan
 MDT harus dimulakan secepat mungkin selepas
bersalin.
 PENCEGAHAN DAN
KAWALAN
 Pengesanan awal dan rawatan
 Pesakit seharusnya datang untuk mendapatkan
rawatan secepat mungkin sebelum tanda-tanda
klinikal ketara timbul.
 Pengasingan pesakit bagi kes yang teruk adalah
perlu untuk mengelakkan kontek berterusan
 Pemberian ubat kemoprofilaksis kepada ahli
keluarga pesakit sebelum pesakit disahkan tidak
lagi boleh menjangkiti orang lain.
 Sambungan…

 Penggunaan disinfektan ke atas discaj

ataupun sekresi pesakit termasuklah
pakaian, tilam, cadar yang telah digunakan
oleh pesakit leprosy yang menerima
rawatan di rumah untuk mengelakkan
jangkitan ke atas ahli keluarga yang lain.
 Penjagaan kebersihan diri pesakit.
 Sambungan…

 Vaksin – tiada vaksin untuk leprosy, tetapi

sesetengah pakar berpendapat bahawa
vaksin BCG yang digunakan untuk M.
Tuberkulosis mampu melindungi dari
jangkitan penyakit ini dengan anggapan
bahawa kedua penyakit ini dibawah
kumpulan yang sama (Mycobacterium).
 PENDIDIKAN KESIHATAN

 Ceramah kesihatan tentang penyakit leprosy

kepada masyarakat untuk mengurangkan ataupun
menghapuskan stigma keatas penghidap penyakit
ini
 Menyarankan supaya pesakit datang untuk
menepati jadual rawatan yang ditetapkan untuk
mengelakkan komplikasi
 Mengamalkan cara hidup sihat dan menjaga
kebersihan diri.
 PERANAN PEMBANTU PERUBATAN
DALAM KES LEPROSY

 PENGURUSAN
 Penyeliaan anggota bawahan
 Penyeliaan am keatas klinik/pusat rawatan
 Memesan ubat, alat, serta borang
 Mengurus klinik bergerak, jadual dan lawatan
 Penyeliaan dan persediaan reten bulanan dan
tahunan untuk pusat rawatan
 Pengelolaan kenderaan klinik kulit bergerak.
 Sambungan…

 PENCEGAHAN
 Notifikasi mengikut prosedur pendaftaran
 Pemeriksaan kontek (ahli keluarga)
 Mengawas rawatan pesakit
 Membantu dalam kes ponteng rawatan di kawasan
berhampiran
 Pendidikan kesihatan
 Sambungan…
 PENGUBATAN
 Mengenalpasti tanda penyakit leprosy
 Mengetahui cara pemeriksaan pesakit leprosy atau
mengesan kes
 Berkebolehan melakukan ujian calitan torehan
kulit dan menterjemahkan keputusannya
 Membantu Pegawai Perubatan dalam tatacara
penyelidikan lain seperti : skin biopsy, mouse foot
pad innoculation dan penghantaran spesimen.
 Sambungan…

 Boleh membuat diagnosis dan tahu diagnosis

perbezaan penyakit
 Merujuk kes disyaki leprosy kepada klinik kulit
berhampiran
 Mengetahui regim rawatan leprosy
 Mengetahui komplikasi penyakit.
 PERANAN PEMBANTU PERUBATAN
DALAM PROGRAM KAWALAN
LEPROSY
 Mengendalikan PCD kes datang ke klinik
 Mengedalikan ACD & kajian (survey)
 Menghantar statistik, laporan dan penilaian
 Mengesan dan mengurus kes engkar rawatan
 Melakukan ujian calitan torehan kulit dan biopsi
 Mengendalikan pengesanan dan pengurusan kes
dengan kontek
 Pendidikan kesihatan (komuniti & pesakit)
 SEKIAN
TERIMA KASIH

DARI KUMPULAN TRIPLE B

1. Ramzi 6. Rashid
2. Musri 7. Patrick
3. Louis 8. Edward
4. Linggong 9. Anderson
5. Andra 10. Faizal