Pagsulat

Ulat ni:
Jessa L. dela Peña
Pagsulat

Panimula

• Sa mga lumang kurikulum, lagging iniuugnay ang pagsulat bilang isang sining ng
paglikha o isang napakahalagang karanasan sa buhay ng tao.
• Iniuugnay ng mga guro sa gawaing pasulat ang salitang emosyon, pagkatuwa,
pagkalungkot, pagkagalit, at pagkatakot.
• Isang kasanayan na dapat matamo ng mga mag-aaral sa silid-aralan ang
kasanayan sa pagsulat.
• Maituturing na isa sa pinakamabisang paraan ng pagpapahayag na naiisip at
nadaramang bawat mag-aaral.
• Nailalabas ang mga damdaming nais kumawala sa dibdib.
 Kasaysayan ng Pagsulat
Napatunayan sa maraming pag-aaral na bibihira sa mga mag-
aaral ang nakapagtatamo ng sapat na kakayahan sa pagsulat
dahil sa pokus sa pagtuturo ng pagsulat ay ang aspektong:

 Mekanikal
 Anyo o porma ng sulatin
 Pagbaybay
 Gramatika
 Parikular ng wastong paggamit ng mga salita
Dumating ang panahong nagbago ang pananaw ng mga guro sa
pagtuturo ng wika.
Sinanay nila ang mga tagapagtaguyod ng linggwistika upang magamit ang
kakayahang komunikatibo ng Gawain target ng mga iba’t ibang
sitwasyon.
Higit na nabigyan ng ibayong atensyon ang proseso ng pagsulat at hindi
ang produktong likha ng mga mag-aaral
Nalinang ang iba’t ibang kasanayan sa pagsulat gaya ng:
 Pagsasagawa ng mga gawain bago magpasulat (pre-writing activities)
 Mga gawain pagkatapos magpasulat (post-writing activities)
 Nabigyan ng pagkakataon ang mga guro na maipaunawa at maipa-
internalays sa mga mag-aaral ang paraan ng pagsulat.
Kalikasan ng Pagsulat
• Di tulad ng pagsasalita, ang pagsulat ay pormal na pinag-aaralan.
• Ito ay isang pisikal at mental na aktibiti na ginagawa para sa iba’t ibang layunin.
 Pisikal na aktibiti sapagkat ginagamit dito ang kamay sa pagsulat sa papel, o sa pagpindot ng mga
keys ng tayprayter o ng keyboard ng kompyuter. Ginagamit din sa pagsulat ang mata upang imonitor
ang anyo ng writing output kahit pa ito ay handwritten lamang o rehistro sa monitor ng kompyuter
o print -out na.
 Mental na aktibiti sapagkat ito ay isang ehersisyo ng pagsasatitik ng mga ideya ayon sa isang tiyak
na metodo ng debelopment at pattern ng organisasyon at sa isang istilo ng gramar na naayon sa mga
tuntunin ng wikang ginamit..

• Ayon kay Lalunio (1990) ang pagsulat ay isang prosesong sosyal o panlipunan, ang bungang
interaksyon na prosesong mga mag-aaral at produkto sa sosyo-kultural na konteksto na nakaapekto
sa pagkatuto.
• Ayon naman kina Peck at Buckingham, ang pagsulat ay ekstensyon ng wika at karanasan na natamo
nang mag-aaral sa kanyang pakikinig, pagsasalita at pagbasa.
Kahulugan ng Pagsulat ayong sa iba’t-ibang tao:

Ang pagsulat ang bumubuhay at

humuhubog sa kaganapan ng ating pagiging
tao. (William Strunk, E.B White)
Ang pag-iisip at pagsusulat ay
kakambal ng utak, gayundin naman, ang
kalidad ng pagsulat ay hindi matatamo
kung walang kalidad ng pag-iisip.
(Kellogg)
Ang pagsulat ay kabuuan ng pangangailangan at
kaligayahan. (Helen Keller)

Ito ay isang komprehensibong kakayahang

naglalaman ng wastong gamit ng talasalitaan,
pagbuo ng kaisipan, at retorika. (Xing Jin)
 Proseso ng Pagsulat
Mahalagang malaman ng sumusulat ang mga proseso na sinusunod sa pagsulat:
Bago sumulat;
1. Pag-iisip o pagtiyak sa tapik o paksa.
2. Malayang pagtatala ng mga ideya tungkol sa paksa.
3. Paglilimit ng paksa at pagsulat nito sa isang pangungusap.
4. Pagpili at pagwawaksi ng mga ideya.
5. Pag-aayos ng mga ideya batay sa isang balangkas.
Habang sumusulat;
6. Pagsulat ng unang draf.
7. Muling pag-iisip at muling pagsulat kung kinakailangan.
Pagrerebisa at pagsulat;
8. Pagsulat sa isa o mahigit pang bagong draf.
9. Pagwawasto ng mga kamalian.
Bilang isang proseso, ayon kina Graves
(1982), Murray (1985), at Arrogante
(2000), ang pagsulat ay binubuo ng mga
sumusunod na hakbang: (A) Bago Sumulat;
(B) Pagsulat ng Burador; (C) Pagrebisa; (D)
Pag-eedit; at (E) Paglalathala.
A. Bago Sumulat (Prewriting)
- Ito’y isang estratehiya tungo sa pormal na pagsulat. Ito ang unang
hakbang na isasagawa sa pagpapaunlad ng paksang isusulat. Ang gawaing ito ay
maaaring ginagawa nang isahan o nang pangkatan.
B. Pagsulat ng Burador (Draft Writing)
- Ito’y aktuwal na pagsulat nang tuloy-tuloy na hindi isinasaalang-
alang ang maaaring pagkakamali.
- Ang mga kaisipan at saloobin tungkol sa paksang sinusulat ay
malayang ipinahahayag ng estudyante.
- Ang guro ay nakaantabay sa maaaring maitulong o tanong na
maaaring hingin ng mag-aaral kung nasa klasrum ang gawain.
- Matapos maisagawa, maaaring balikan at suriin ng estudyante
ang natapos na sulatin upang maaayos at malinaw ang ginagawang
paglalahad.
C. Pagrebisa
- Ito’y pagbabago at muling pagsulat bilang tugon sa sagot sa mga
payo at pagwawasto mula sa guro, kamag-aral, editor o mga nagsuri.
- Pangunahing konsern ng rebisyon ang pagpapalinaw sa mga
ideya. Ginagawa ito upang suriin ang teksto at nilalaman para matiyak
ang kawastuhan, kalinawan at kayarian ng katha na madaling
maunawaan ng babasa.
- Sa bahaging ito, iniwawasto ang mga inaakalang kamalian,
binabago ang dapat baguhin at pinapalitan ang dapat palitan.
D. Pag-eedit
- Ang bahaging ito ay pagwawasto sa gramatika, ispeling,
estruktura ng pangungusap, wastong gamit ng salita at mga
mekaniks sa pagsulat.
- Sa bahaging ito pinapakinis ang papel upang matiyak na ang
bawat salita at pangungusap ay naghahatid ng tamang kahulugan. Sa
pag-eedit, ang mga di-magkaugnay na pangungusap ay muling
isinusulat upang higit na maipakita ang kaugnay na mga ideya.
E. Paglalathala
- Ang paglalathala ay pakikibahagi ng nabuong sulatin sa mga
target na mambabasa. Kabilang sa gawaing ito ang mga sumusunod:

1. Paglalathala ng mga piling sulatin sa pahayagang pangkampus

2. Pagbabasa sa harap ng klase at pakikinig sa pagbasa ng iba
3. Paggawa ng isang buklet, album o portfolio ng mga naisulat
4. Eksibit o pagdidispley sa buletin bord ng mga naisulat
Mga Hakbang sa Pagsulat
Unang hakbang: Pangangalap ng mga ideya
Ikalawang hakbang: Pagpaplano at pagbuo ng balangkas
Ikatlong hakbang: Paghahanda sa unang draf
Ikaapat na hakbang: Pagrerebisa ng draf
Ikalimang hakbang: Editing
Anyo ng Sulatin Ayon sa Layunin
1. Pasalaysay o Naratib(Narration)
Pagpapahayag na naglalayong maghayag nang sunod-sunod
na pangyayari, mga tauhan at may tagpuan.
Halimbawa:
• Balita
• Maikling kwento
• Talambuhay
• Dyornal
• Kasaysayan
• Kathang isip
2. Palarawan o Deskriptib (Discriptive)
Pagpapahayag na naglalayong magsaad ng larawan ng kabuuan ng
isang bagay, pangyayari o magbigay ng isang biswal na konsepto ng
mga bagay-bagay, pook, tao o pangyayari.
Halimbawa:
Paglalarawan ng mga:
• Tao
• Lugar
• Bagay
• Konsepto
3. Paghihikayat o Persweyseb ( Persuasive)
Pagpapahayag na ngalalayong mahikayat ang mambabasa na makiayon o
tanggapin ang pananaw ng manunulat.
Halimbawa:
• Adbertisment
• Brosyur

4. Paglalahad o Eksposisyon (Exposition)

Pagpapahayag na may layuning isiwalat ang pangyayari, opinion,
kabatiran at mga kaisipan.
Halimbawa:
• Pagpapaliwanag
• impormasyon
5. Pangangatwiran o Argument
(Argumentative)
Pagpapahayag ng isang kaisipan, paniniwala o kuru-koru na
naglalayong mapaniwala ang kausap o mambabasa sa opinion,
palagay at paniniwala ng nagsasalita o ng manunulat.
Halimbawa:
• Opinyon
• Talakay
• Ebalwasyon
Mga Uri ng Sulatin
1.Personal na Sulatin
Ang personal na sulati ay impormal.
Ang sulating ito ay kadalasang ginagamit ng mga estudyante dahil
nagagaawa nilang ilabas ang anumang damdamin, pag-iisip, o kung
ano pang mga bagay na galling sa kanilang sarili.

Iba’t- ibang klase ng Personal na Sulatin:

• Liham
• Diary
• Dyornal
• Tala
• Talambuhay
2.Transaksyunal na Sulatin
Ang sulating ito ay pormal at ang pag kakabuo ng
sulating ito ay may sariling pokus at mensahe na nais
ihatid.
Komunikasyon ang pangunahing layunin ng sulatin.
Iba’t-ibang klase ng Transaksyunal na Sulatin:
• Proposal
• Advertisment
• Patakaran
• Memo
• Plano
• Panuto
3. Malikhaing Sulatin
Masining na paglalahad ng naiisip o nadarama at karaniwang
binibigyan-pansin ang wikang ginagamit sa sulatin.
Ito’y ginagawa ng ilang tao bilang midyumsa paglalahad ng kanilang
pananaw sa mga bagay sa paligid o di kaya’y isang libangan.
Iba’t-ibang halimbaawa ng Malikhaing Sulatin
• Nobela
• Bugtong
• Awit
• Maikling kwento
• Pabula
• Parabula
• Tula
• Myth
• Editoryal
Iba pang Uri ng Pagsulat
1. Akademik
 Pormal ang istruktura ng uring ito.
 Maayos ang pagkakabuo ng mga ideya, may organisasyon ang
bawat pangungusap at naglalaman ng paksang pang-akademiko.
Halimbawa:
Papel sa pananaliksik na binibuo ng:
• Tesis
• Disertasyon
• Konseptong papel
• Pamanahong papel
 2. Malikhain
Ayon kay Genoveva Edroza Matute, ang
malikhaing pagsulat ay nagmula sa wala,
patungo sa mayroon, patungo sa pag-unlad.

May
karanasan
mayroon Pag-unlad sa
wala
pagsulat

karanasan
kasanayan naisusulat May
Interes Iniidolong nailathalang
manunulat Teorya
o akda
hilig Lumalahok sa
patimpalak
3. Jornalistik
 Ang mga sulatin sa pahayagan ay binubuo ng balita, editorial, lathalain.

Balita:
DEL GALLEGO, Camarines Sur—Sugatan ang 37 katao sa salpukan ng 3 sasakyan sa bayang ito Biyernes ng
hatinggabi.

Ayon kay Police Capt. Chester Enriquez ng Del Gallego police, nag-overtake ang pampasaherong bus na Raymond
Bus sa isang Toyota Innova sa Barangay Pasay.

Nahagip nito ang kasalubong na isa ring pampasaherong bus na Isarog Bus. Tumama naman ang Isarog Bus sa Toyota
Innova.

Nakuhanan sa dashcam ng Toyota Innova ang pag-overtake ng Raymond Bus na galing Maynila at patungong
Camarines Sur.

Dalawa ang sugatan sa Toyota Innova at 11 naman sa Isarog Bus.

Dalawampu't apat na pasahero naman ng Raymond Bus ang nasaktan, pero 2 ang matinding nasugatan at kailangang
operahan.

Nasa kustodiya ng Del Gallego police ang drayber ng Raymond Bus na kinilalang si Alex Marco na tumangging
magbigay ng kaniyang pahayag sa insidente. — Ulat ni Mylce Mella, ABS-CBN News
Mga Dapat Tandaan sa Pagsulat
1. Isulat ang paksa na malapit sa kawilihan o interes.
2. Isulat ang mga paksang may taglay ka nang kamalayan o di kaya’y nais
pang malaman.
3. Isaalang-alang ang maraming teknik sa pangangalap ng mga ideya bago
isulat ang iyong draf.
4. Tiyakin ang target ng aawdyens para sa iyong sulatin at lagi itong isaisip
habang nagsusulat.
5. Tiyakin din ang layunin ng pagsulat at ano ang ibg mong matamo sa
iyong sulatin. Ito ba’y nagbibigay impormasyon? Naghihikayat?
Nagbibigay-aliw? Nangangatwiran?
6. Isantabi muna ang mga detalye sa unang draf. Sikaping mailapat muna
sa papel ang iyong mga ideya.
7. Paulit-ulit na basahin ang iyong isinulat. Basahin ito ng tahasan na
parang nakita mo lamang ito sa unang pagkakataon.
8. Ipabasa sa iba ang iyong isinulat at humingi ng mga puna o mungkahi.
9. Huwag matakot magdagdag, magbawas, o maglipat ng mga ideya sa
iba’t ibang bahagi ng sulatin.
10. Kapag maayos na ang paglalahad ng mga ideya, iwasto ang
pagbabalarila, bokabularyo, ispeling at pagbabantas upang matiyak sa
kawastuhan at kadalisaayan ng buong sulatin.
Salamat!