• Gk. “historia”- inquiry o pag-uusisa at investigation o
pagsisiyasat 2 ELEMENTO NG KASAYSAYAN 1. Istoryadot- manunulat o mananalaysay 2. Pinagkukunan o batayan ng kasaysayan Kasaysayan • Herodotus – Ama ng Kasaysayan • Leopold Von Ranke- Ama ng Siyentipikong Kasaysayan • Thucydides- may-akda ng “Kasaysayan ng Peloponnesian War” • Fernand Braudel- “ Father of Historical Structuralism” • Teodoro Agoncillo- “ Father of Filipino Nationalist Historiography” • Renato Constantino-may-akdang “The Philippines: A past revisited” Pilipinas Pilipinas • Ma-yi o Ma-i – nagmula sa Tsinong mangangalakal na si Chau Ju Kua( 1225) • Islas de San Lazaro- Ferdinand Magellan (1521) • Felipinas- Ruy Lopez de Villalobos (1543) • Pearl of the Orient- Juan Delgado ( 1751) • Pearl of the Orient Seas- Dr. Jose Rizal ( 1896) • Rizaline Republic- Artemio Ricarte • Maharlika- Pres. Ferdinand Marcos Mga Teorya sa Pinagmulan ng Pilipinas • Lemuria o Mu- isang kontinenteng lumubog sa Karagatang Pasipiko • Bulkanismo- pagputok ng bulkan sa ilalim ng dagat • Diyastropismo- pagkabaluktot at pagkakulubot ng balat ng mundo Pagdating at Paglaganap ng Islam ISLAM- “Submission to the Will of God” MUSLIM- “one who surrenders”
Mudum – unang nakarating sa Malaysia at nagturo ng doktrina ni Muhammad
Abu Bakr (Sharif Ul- Hasaim)- itinatag ang sultanato ng Sulu Muhammad Kabungsuan – itinatag ang sultanato ng Maguindanao Alawe Balpake- kahuli-hulihang misyonerong Muslim na nagpalaganap ng Islam sa Hilagang Mindanao at rehiyon ng Lanao. 5 Pillars of Islam • Shahada – “There is no God but Allah and Muhammad is the messenger” • Salat- ritual prayer • Zakat- Almsgiving • Hajj- Pilgrimage to Mecca • Saum – Fasting RA 9177- Eid’ ul Fitr- National Holiday in the Philippines Ekspedisyon ng mga hukbo ng Espanyol • September 20, 1519- nagsimulang maglayag si Magellan lulan ng kanyang barko. Trinidad Santiago- pinakamaliit na barko Victoria Concepcion San Antonio Antonio Pigafetta- Tagapagtala ng ekspedisyon • March 17,1521- nakadaong si Magellan sa Pilipinas • March 28, 1521- Limasawa • March 31, 1521- kauna-unahang misa na naganap sa Limasawa sa pangunguna ni Padre Pedro de Valderrama RA 2733 (June 19, 1960)- Brgy. Magallanes, Limasawa, Southern Leyte is the sitre of the first Christian Mass. • April 7, 1521- Sugbu(Cebu) • April 14, 1521- Bininyagan ang mga katutubong Pilipino • April 27, 1521- laban sa pagitan nina Magellan at Lapu-lapu • February 13, 1565- dumaong si Miguel Lopez de Legazpi sa Cebu • June 24, 1571- idineklara nya ang Maynila bilang kapital ng Pilipinas • Mindanao- Caesarea Caroli • Cebu- Ciudad del Santissimo Nobre de Jesus • Manila-Insigne y Siempre Leal Ciudad • College of San Ignacio- 1589 • College of Sta.Potenciana- First college for girls (1594) • College of Sta. Isabel- Oldest existing college for girls • Universidad de Sto. Tomas- 1611 • Doctrina Christiana- earliest book printed ( Juan de Oliver) • Obras pias- first bank established Ang Pamahalaang Kolonyal • Gobernador- heneral- pinuno ng pamahalaang sentral • Visitador-general- lihim na bumibisita sa kolonya upang magsiyasat sa gobernador-heneral • Residencia- sumisiyasat matapos ang panunungkulan ng mga namumuno sa kolonya • Real Audiencia- pinakamataas na korte sa kolonya • Alcadia- lalawigang tahimik na tumatanggap sa kapangyarihan ng Espanya • Corregidor- lalawigang tumututol sa kapangyarihan ng Espanya • Cabildo- Siyudad Institusyong Pang-ekonomiya • Encomienda- karapatang ibinibigay sa isang tao upang mangolekta ng tributo sa isang teritoryo • Tributo- ipinataw sa mga Pilipino bilang pagkilala ng kanyang pagpapasailalim sa espanya • Kalakalang Galyon- kalakalan sa pagitan ng Pilipinas at Mexico • Polo y Servicio- sapilitang pagtatrabaho • Falla- exemtption fee • Adelantado- titulong ibinibigay sa Kastilang personal na gumastos ng kanyang ekspedisyon • Bandala- pagtatakda ng kota sa mga produktong dapat bilhin ng mga Pilipino sa gobyerno • Indulto de comercio- license to trade • Domingo de Salazar- First Bishop ng Maynila • Tomas Pinpin- First Filipino Printer • Damian Domingo- Father of Filipino Painting • Pedro Bukaneg- Father of Ilocos literature • Francisco Baltazar- Prince of Tagalog Poets • Manuel Blanco- Prince of Botanist Mga Pilipinong Naghimagsik/Nag-alsa • Apolinario dela cruz o mas kilala bilang Hermano Pule- itinatag ang Confradia de San jose • Diego Silang- nag-alsa dahil sa pagpataw ng tributo sa mga Pilipino • Francisco Dagohoy- pinakamatagal na nag-alsa laban sa mga Kastila dahil sa hindi pagbibigay ng basbas sa libing ng kanyang kapatid. Ang Pagsilang ng Nasyonalismo • Ang pagbubukas ng Suez canal • Ang malawakang pagluluwas ng ilang produktong kultural • Ang paglitaw ng gitnang-uri • Ang liberal na pamamahala ni Gob. Hen. Carlos Maria dela Torre • Kilusang Sekularisasyon • Pagbitay sa Gomburza Kilusang Propaganda • Layunin: Asimilasyon- Gawing lalawigan ng Espanya ang Pilipinas • La Solidaridad- pahayagan - Unang Isyu: Pebrero 15, 1889- Nobyembre 15, 1895 - Graciano Lopez Jaena: Unang patnugot ng pahayagan La Liga Filipina Jose Rizal - ( July 3, 1892)
Los Compromisarios Katipunan
Domingo Franco Andres Bonifacio Diplomasya Armas Katipunan • KKK o Kataas-taasan Kagalang- galangang Katipunan ng mga Anak ng Bayan • Itinatag noong Hulyo 7, 1892 • Deodato Arellano (unang pangulo) • Kalayaan- pahayagan ng Katipunan Layunin Politikal Moral Sibiko Katipunan Uri ng Kasapi
oKatipon – Anak ng Bayan
oKawal- Gomburza oBayani- Rizal • Agosto 19, 1896- Nabunyag ang Katipunan dahil sa taksil na si Teodoro Patino • Andres Bonifacio- “Ama ng Katipunan”, “Supremo ng Katipunan” • Gregoria de Jesus- “Lakambini ng Katipunan” • Emilio Jacinto- “ Utak ng Katipunan” • Josefa Rizal- Presidente ng Women’s chapter (La Semilla) Mahahalagang Kaganapan • Pebrero 17, 1872- Pagbitay sa Gomburza • Agosto 23, 1896- sigaw sa Balintaak o Sigaw sa Pugadlawin • Disyembre 30, 1896- pagbaril kay Rizal sa Luneta • Marso 22, 1897- kapulungan sa Tejeros • Mayo 10, 1897- pagpatay kay Bonifacio • Nobyembre 1, 1897- pinagtibay ang Konstitusyon sa Biak na Bato • Abril 25, 1898- Spanish- American War • May 1, 1898- Battle of Manila Bay • June 12, 1898- pagwagayway ng watawat ng Pilipinas Marcha Filipina Magdalo Marcha National Filipina Kompositor: Julian Felipe Naglapat ng titik: Jose Palma • Disyembre 10, 1898- Kasunduan sa Paris • Disyembre 21, 1898- Benevolent Assimilation ni Pang. William Mckinley • Hunyo 30, 1899- Philippine- Spanish Friend Day ( RA 9187) • January 23, 1899- Pinasinayaan ang Unang republika sa Malolos ( Kauna-unahang Republika sa Asya) • July 5, 1899- pagpatay kay Hen. Antonio Luna • February 4, 1899- Simula ng Digmaang Pilipino- Amerikano Nagsimula ng barilin ni Willie Grayson ang isang Pilipino • Disyembre 2, 1899- Pagtatanggol ni Gregorio Del Pilar at ng mga kasamahan sa Tirad Pass. Gregorio Del Pilar- “ King Leonidas of the Philippines” “Bayani ng Tirad Pass” • March 23, 1901- pagdakip kay Hen. Emilio Aguinaldo sa ilalim ng pamumuno ng Gob. Heneral Frederick Funston American Laws • Sedition Law- advocated separation from the US by peaceful means • Flag law- prohibited to display of the Philippine Flag • Brigandage Act- members with armed band • Reconcentration Act- reconcentrate in the towns all residents of outlying barrios if ladrones or outlaws operated in these areas • William Howard Taft- first Civil governor (July 4, 1901) • Philippine Organic Act of 1902 o Cooper Act- first congressional law • Gabaldon law- first Bill • September 17, 1935- first national election under the 1935 constitution • Cayetano Arellano- first Filipino Chief Justice • Macario Sakay- established Tagalog Republic • October 16, 1907- Philippine Assembly Sergio Osmena-Speaker of the Assembly Manuel Quezon- Majority floor leader • Jones law (1916)- established the Senate and House of Representatives • OSROX mission (1931) – Hare- Hawes Cutting • One man Mission( Benigno Aquino) • Tydings- Mcduffie (1934) – 10 year transition period Pagdating mga Hapones sa Pilipinas • Disyembre 7, 1941- pataksil na pagbomba sa Pearl Harbor • Disyembre 8, 1941- binomba ang iba’t ibang parte ng Pilipinas • Disyembre 26, 1941- idineklarang “Bukas na lungsod” o “Open City” ang Maynila. • Enero 2, 1942- napasakamay ng mga Hapones ang Maynila • Abril 9, 1942- pagsuko ni Hen. Edward King sa Bataan • Abril 10, 1942- “Martsa ng Kamatayan”. Ang masalimuot na pagmartsa ng mga sundalong Amerikano at Pilipino mula Mariveles, Bataan patungong San Fernando, Pampanga. • Mayo 6, 1942- pagsuko ni Hen. Jonathan Wainwright sa Corregidor • Disyembre 2, 1942- KALIBAPI (Kapisanan sa paglilingkod sa Bagong Pilipinas) Benigno Aquino- Director-general • June 18, 1943- PCPI (Preparatory Commission for Philippine Independence) • October 14, 1943- Inagurasyon ng Republika ng Pilipinas ( Puppet Government) • HUKBALAHAP o Hukbong bayan laban sa Hapon- pinangunahan ni Luis Taruc • MAKAPILI o MAKABAYAN: Katipunan ng mga Pilipino- pinangunahan ni Artemio Ricarte, Benigno Ramos at Pio Duran. •Mickey Mouse Money •Buy and Sell •Kempeitai •Collaborator •Comfort Women