Kasaysayan ng

Pagsasaling-Wika sa
Pilipinas
PANGKAT II
Unang Yugto ng Kasiglahan
Ang Pagsasaling-wika ay nagsimula sa noong
dumating ang mga Kastila.
Pagpapalaganap ng Iglesia Catolica
Nadiskubre ang ating kapuluan noong 1521
1565 ang aktwal na pananakop na dumaong sa Cebu
Pinamumunuan ni Aletantado Miguel Lopez at
kasama niya si Fr. Andres de Urdaneta
333 taong sinakop ng mga kastila
May Dalawang magkakawing na layunin
* Kristyanisasyon at Hispanisasyon
Mga dahilan ng Pagsasalin
1. Upang mapadali ang paglaganap ng kristyanismo
2. Upang ito ay Katanggap tanggap ng mga katutubo
3. Upang itago ang kanilang lihim
Si Agoncillo ay may 209 nq koleksyon na pagsasalin
- Religious Works
Ikalawang Yugto ng Kasiglahan
Ito ay panahon ng pananakop ng mga Amerikano
Aklat o Edukasyon ang kasangkapan ng pagsasalin
Ilan sa mga salin ni Agoncillo:
Maikling Nobela:
Maikling Kwento:
Dula:
Tula:
Ang Tagalog Periodical Literature ni Agoncillo ay
nakapagtalaga ng mga salin:
Mailking Nobela:10
Maikling Kwento: 109
Drama:19
Nobela: 87
Tula: 51
Panrelihiyon: 109
Ang pagtitipon ng mga salin ay hanggang noon
lamang 1925
Teatro ang Pinakapopular na libangan ng mga tao
Panahon ng Amerikano nagsimulang makapasok sa
pilipinas ng lansakan mula sa kanluran
Akdang Klasika- masiglang sinasalin
Pagsasalin sa di-tuwiran ang kadalasang ginagamit
Nagiging tulay na wika ay Ingles
Halim: The Hunchback of Notre Dame (Ang Kuba sa Notre
Dame)
The Hunchback of Notre Dame
“During the 1942 festival of fools in Paris, Quasimodo,
the hunchback of Notre Dame , selected the pope of fool for
being the ugliest person in Paris. He is hoisted on a throne
and paraded around Paris by the jeering mob.”
Ang Kuba sa Notre Dame”
“ Sa isang malawak na espasyo ng katedral nagkikita
ang mga mamamayan upang magsaya para sa
Pagdiriwang ng Kahangalan na isinasagawa sa loob nh
isang araw-araw taon. Taong 1482 noong Itinanghal si
Quasimodo- ang kuba ng Notre Dame bilang papa ng
kahangalan dahil sa taglay nitong labis na kapangitan.
Nang araw na iyon, inuluklok siya sa trono at ipinarada
palibot sa ilang lugar sa Paris sa pamamagitan ng
pangungutya ng mga taong naroon na naakibahagi sa
kasiyahan.”
 Ang ibang pagsasaling Klasiko ay ipinalabas sa mga piling teartro
sa kamaynilaan o sa Cultural Center of the Philippines.
Layunin ni Tinio na mapaabot sa mga Pilipino ang mga
piyesang pandulaan sa sarili nating wika.
National Book Store ay may proyekto noong 1971 sinasalin ang
mga popular na nobela at kwentong pandaigdig upang
magamit sa mga paaralan:
Ito ay salin sa salin
Halimbawa:
Rapunsel. (Salin ng Rapunzel)
Sinderela( Salin ng Cinderella)
Rapunzel
“ Long, long ago in a house that overlook a beautiful garden
lived in childless couple. They prayed to God every day to bless them
with a child. One day they found that their prayers had been
answered. They were at long last going to have a baby.

Rapunsel
“ Noong unang panahon, may mag-asawang naninirahan sa
bahay na nakatanaw sa isang napakagandang hardin. Araw-araw
silang nagdadasal nang sa gano’n ay mabiyayaan sila ng kahit isang
supling. Hindi kalaunan, isang araw ay tila natupad na ang matagal
na nilang dinadalangin. Sa wakas, magkakaroon na sila ng anak.
Little Red Riding Hood.
“ Once upon a time, there was a little girl who lived in a
village near the forest. Whenever She went out, the little girl wore a
red riding cloak, so everyone in the village called her Little Red Riding
Hood.”
Munting Pulang Talukbong
”Noong unang panahon , may isang munting babae
na nakatira malapit sa kagubatan. Sa tuwing sia ay lalabas lagi
niyang soot ang pulang talukbong, kaya lahat ng mga tao sa nayon
ay tinatawag siyang ang batang may Munting Pulang Talukbong.”
Mga Salin na Isinakomiks: ( National Klasiks Illustrated 1973)
Halimbawa:
Ang Natutulog na Kagandahan. (Salin ng The Sleeping Beauty)

May Iilan ding mga pabliser na naglimbag ng mga saling-akda

tulad ng:
Goodwill Bookstore:
Koleksyon o antlohya ng mga klasikong sanaysay nina: Ariatotle,
Aquinas, Kant atbp.
Ang Children’s Communication Center- ito ay
proyekto ng pagsasalin ng mga akdang pambata
Ito ay Mga kwentong-Bayan mula sa Asya, Rama at
Sita, Palaso ni Wujan, Mga Isdang Espada ni atbp.
Ikatlong Yugto ng kasiglahan
Aklat, patnubay, sanggunian, grammatika atbp.
Ayon sa Department Order No. 25, s. 1974 na nirebisa noong 1987 sa
pamamagitan ng DeIto ay pagsasaling-wika sa Filipino ng mga
materyales pampaaralan na nasusulat sa Ingles tulad ng :
partment Order No. 52, higit na maraming kursong ituturo sa Filipino
kaysa sa Ingles.
Rekomendasyon ng EDCOM( Educational Commission), Filipino na
ang dapat na wikang panturo sa Elementarya at Sekandarya
pagsapit ng taong 2000
 Ikaapat na Yugto sa Pagsasaling Wika
Pagsasalin ng mga katutubong panitikan na di-
tagalog.

Ang ipinangangalandakan nating “Pambansang

Panitikan “ ay panitikan lamang ng mga tagalog.
 Malaking bahagi ng panitikan ng lahing Pilipino ang
unti-unti ng “nalilibing sa limot”
 Napakayaman ng panitikan ng Pilipinas kung
maisasalin lamang sa Filipino at maipalilimbag
ang panitikan ng iba’t ibang wikang katutubo.
 Noong 1987 ang LEDCO( Language Education
Council of the Philippines) at ng SLATE( Secondary
Language Teacher Education) ng DECS at PNU ay
nagkaroon ng proyekto sa pagsasalin sa tulong
pinansyal ng Ford Foundation.
Dalawang bahagi ng proyekto:
Pagsangguni
Pagsasalin

Unang bahagi ng proyekto

-inanyayahan sa komperensya ang kinikilalang
mga pangunahing manunulat at iskolar sa
pitong pangunahing wika ng bansa.
Pitong pangunahing wika sa bansa:
Cebuano
Ilokano
Bicol
Hiligaynon
Samar-leyte
Pampango
Pangasinan
Ikalawang bahagi ng proyekto
-isinagawa sa loob ng isang linggong workshop-seminar
na nilahukan ng mga piling tagapagsalin na karamihan
ay mga edukador na kumakatawan sa nabanggit na
pitong bernakular ng bansa.

Mga naisalin sa workshop-seminar:

alamat at kwentong bayan- 14 Dula-4
Kwento-30 Sanaysay-8 Tula-50
GUMIL( Gunglo Dagiti Mannurat nga Ilocano)
-isang samahan ng mga manunulat na ilokano.

Kurditan- isang aklat ng mga salin Na

isinagawa ng GUMIL.