Lënda: Kirurgji

Tema :Principet themelore te kirurgjise pediatrike,metodat

diagnostifikuese,pergatitja preoperatore
qasjet operatore dhe komplokimet postoperatore
Metodat diagnostike dhe njohuritë bazike nga Kirurgjia e
fëmijëve

 Kirurgjia e moshes fetale

 Kjo eshte nje lemi i kirurgjise se femijeve e cila ka te beje me procedurat
kirurgjike intrauterine. Duke iu falenderuar ekografise antenale, ne ditet e
sotme te fetusi mund te zbulohen anomalite kongjenitale, te cilat kerkojne
intervenime te caktuara terapetutike. Procedurat e para kirurgjike
intrauterine kane te bejne me hidrocefaluset dhe neutropatite obstruktive,
tek te cilat eshte bere dekomprimimi perkutan me perdorimin e kateterit.

Page  2
 Kirurgjia neonatale
Kirurgjia neonatale ose kirurgjia e moshes se posalindurit tregon metodat kirurgjike
te mjekimit ne periudhen prej kater javeve te para te jetes.
Ne periudhen neonatale kryhen vetem intervenimet kirurgjike urgjente per shkak te
anomalive kongjenitale te cilat rrezikojne jeten e te semurit te vogel. Anomalite me
te shpeshta te cilat kerkojne operacionin urgjent jane:
Anomalite kongjenitale te cilat sjellin deri te pengesat e renda respiratore: hernia
diafragmale, eventrimi i diagragmes, atrezioni i ezofagut, emfizema lobare
kongjenitale (shume rralle).
Anomalite kongjenitale te cilat shkaktojne obstrukcionin gastrointestinal:
obstrukcioni i doudenumit, malrotacioni i zorreve, atrezioni i anusit dhe rektumit,
ileusi mekonial, semundja e Hirschprung-ut,
Defektet kongjenitale te murit te perparem te abdomenit: omfalokela, gastroshiza.

Page  3
 Neonatalet te cilet duhet operuar urghent me se miri eshte qe te dergohen
menjehere ne spitalin i cili ka kirurgjine neonatale. Eshte e rendesishme
qe te gjitha funksionet vitale para transportit me i sjellur deri ne vlerat
normale dhe me i mbajt ne gjendje te kenaqshme gjate transportit.
Procedurat me te rendeshishme jane:
Per shkak te rrezikut te madhe nga apririmi i permbajtjes se lukthit me se
miri eshte me vendos sonden nazogastrike dhe gjate transportiti me
zbrazur lukthin
Neonatali me veshtiresi respiratore duhet intubuar dhe gjate transportit me
mbajtur asistimin manuel te frymemarrjes
Gjate transportiti duhet penguar humbjen e temperatures trupore, dhe me
se miri eshte qe neonatalin me vendusur ne inkubator portabel

Page  4
 Pergatitja para operative
Shiqimi klinik, duke perfshire matjen e gjatesise, te peshes dhe
temperatures
Ekzaminimet laboratorike: kemoglobina, hematokriti, urina, analiza e
gazrave ne gjak, elektorlitet dhe baraspesha acidobazike
Te vleresohet gjendja respiratore dhe e qarkullimit
Kompenzimi intavenoz
Preventiva e hipotermise: me e sigurte eshet te mbahet neonatali ne
inkubator ne temperuature 32-34 C, kurse te lindureit para kohet ne
temperature 34-36.

Page  5
 Procedurat pas operacionit
Neonatali vendoset ne inkubator. Ne monitor percillet temperatura ne
inkubator dhe temperatura e lekures dhe rektale.
Te mbahet fuknsioni respirator normal. Permes tubusit nazotrakeal
rregullisht te pastrohen rruget e frymarrjes.
Mbajtra e qarkullimit. Eshte e nevojshme te percillet shtypja e gjakut, pulsi
dhe shtypja venoze qendrore
Kompenzimi intravenoz kryhet duke kontrolluar elektrolitet dhe gazrat ne
gjak

Page  6
 Komplikimet postoperative
Hipertermia eshte komplikimi me serioz, i cili shpesh paraqitet te
dehidrimi, infekcioni dhe distersi respirator. Principi themelor i mjekimit
eshte: kompenzimi adekuat me legje dhe elektorlite, antipiretike, ftofja
fizikale e lekures
Konvulzionet e moshes neonatale shpesh paraqiten per shkak te
hipoglikemise dhe hipogaliemise te gjendjeve febrile
Neonatali, posaqerishte i linduri para kohe, mutaku, jane te favorshem per
zhvillimin e septikemise nese i jane ekspozuar mikroorganizmav patogjen.
Per kete shkak jane te nevojshme masat e rrepta te kujdesit dhe
respektimi i rregullave te asepses. Terapia antibiotike si rregull duhet te
behet ne baze te rezultatit bakteriologjik.

Page  7
 Herniet ne moshen feminore
 Hergnia inguinale ose hernia e gilses (Hernia inguinalis)
 Hernite inguinale ne moshen feminore thuajse gati cdo here jane indirekte, kurse
hernite inguinale direkte dhe hernite femorale jane raritet i vërtetë. Me te shpeshta
jane te remijet meshkurj dhe rreth 1% te djemve kane herni inguinale, Midis 15-
20% te femijeve te cilet kane pasur herni ne njeren ane me vone do te fitojen herni
edhe ne gislen tjeter, posaqerishte nese hernia e pare eshte lajmruar ne femijerin
te hershme. Diagnoza e hernise inguinale eshte e lehte nese shieht gungezimi ne
gilse, dhe veqanerhste hernia te djemte ne skrotum. Nganjehere kete gungezim
nuk mund ta verejme as ne poziten ne kembe e as te palpimi apo qarja e femiut.
Ne ato raste me palpim afer kockes pubike gjindet gungezimi i cili i pergjigjet
qeskes herniale.
 Ne dg diferenciale patjeter duhet dalluar hernine inguinale prej hidrokeles dhe prej
nyjes limfatike inguinale te smadhuar.
 Mjekimi eshte kirugjik (hernioplastika). Operohet kur hernia eshte diagnostikuar

Page  8
 Dallimet kryesore te hernise inguinale te femijet dhe te rriturit jane:
 Te femiu kjo eshte herni kongjenitale, kurse te rriturit e fituar
 Te femijet nuk duhet plastika e kanalit inguinal, kurse te te rriturit operacioni
konsiston en perforcimin e bazes se kanalit
 Hernia umbilikale ose e kerthizes (hernia umbilicalis)
 Numer me te madh (rreth 50%) i te posalindurve ka herni te vogel umbilikale, e
cila paraqitet per shkak te mos mbylljes se plote te cikatriksit te unazes umbilikale.
Gjate kohes se te qamurit ose gjate shtrezimit shihet gungezimi i qeskes herniale
te cilen duke e shtypur lehtesishte mund ta fusim brenda. Intervenimi operativ
esht i nevojshem ne vitin e katert te jetes nese deri ne ate kohe hernia nuku eshte
terhequr. Tashtura ose elastoplasti mbi herni mudh te shpejtoje mbylljen spontane
te hernise
 Hernia paraumbilikale
 Hernia paraumbilikare paraqitet neper vrimen ne murin abdominal, e cila gjindet
mbi ulbiilkus. Nganjehere paraqitet te te njejten kohe me hrenine umbilikale.
Hernine paraumbilikale duhet operuar spese nuk terhiqet spontanisht.

Page  9
 Lendimet gjate lindjes
 Keto jane lendime te posalindurit te cilat gjate lindjes paraqiten per shkak te
arsyeve mekanike ose per shkak te hipoksise.
 Shkaktaret mekanik te ketyre lendimeve ne lidhje me procedurat te cilat aplikohen
gjate lindjes (perdorimi i forcepsit, lirimi i duarve dhe kokes gjate lidnjes me zverk,
levizja te pozita transversale etj.). Llojet me te shpeshta te lendimeve mekanike
jane: thyerja e kocakave, shkeputja e muskujve, lendimi i organeve te brendshme
dhe trurit. Per shkak te hipoksise se trurit mund te paraqiten te foshnjet
gjakderdhje ne matriksin subepdnim, kurse mund te depertojne edhe ventrikujt e
trrit. Paraliza e lindur eshte pasoje e lendimit te sistemit nervor qendror ose nervav
periferik.
 Kefalokematoma eshte rrjedhje e gjakut ne hapsiren e bute ne mes te perisotit
dhe galese, kurse paraqitet gjate lindjes me koke qe zgjate shume, dhe se eshet
lendim i drejte gjate lindjes. Nga rendesia praktike eshte qe kur resorbohet
spontasnisht, si e enjtur gjate lidnjes me koke te posalindurit.

Page  10