pangyayari sa buhay ng pangunahing tauhan at nag-iiwan ng kakintalan sa isipan at damdamin ng mambabasa. MGA ELEMENTO NG MAIKLING KWENTO Mayroong labing isang elemento ang maikling kwento. Ito ay ang mga sumusunod. 1. Panimula – Dito nakasalalay ang kawilihan ng mga mambabasa. Dito rin kadalasang pinapakilala ng iba sa mga tauhan ng kwento. 2. Saglit ng Kasiglahan – Naglalahad ng panandaliang pagtatagpo ng mga tauhang masasangkot sa suliranin. 3. Suliranin – Ito ang problemang haharapin o kinakaharap ng tauhan o mga tauhan sa kwento. 4. Tunggalian – Ito ay may apat na uri: A. Tao laban sa tao B. Tao laban sa sarili C. Tao laban sa lipunan D. Tao laban sa kapaligiran o kalikasan. 5. Kasukdulan – Sa kasukdulan nakakamtan ng pangunahing tauhan ang katuparan o kasawain ng kanyang pinaglalaban. 6. Kakalasan – Ito ang tulay sa wakas ng kwento. 7. Wakas - Ito ang resolusyon o ang kahihinatnan ng kwento. 8. Tagpuan - Dito nakasaad ang lugar na pinangyarihan ng mga aksyon o mga insidente. Kasama din dito ang panahon kung kalian naganap ang kwento. 9. Paksang Diwa – Ito ang pinaka-kaluluwa ng maikling kwento. 10. Kaisipan – Ito naman ang mensahe ng kwento. 11. Banghay – Ito ay ang pangyayari sa kwento. MGA BAHAGI NG MAIKLING KWENTO 1. Simula – Kabilang sa simula ang mga tauhan, tagpuan at suliranin. Samga tauhan nalalaman kung sinu-sino ang magsisiganap sa kwento at kung ano ang gaganapan ng bawat isa. Maaaring bida, kontrabida o suportang tauhan.
2. Gitna – Ang gitna ay binubuo ng saglit na kasiglahan,
tunggalian at kasukdulan. 3. Wakas - Ang wakas ay binubuo ng kakalasan at katapusan. Ang kakalasan ang bahaging nagpapakita ng unti- unting pagbaba ng takbo ng kwento mula sa maigting na pangyayari sa kasukdulan at ang katapusan ang bahaging kababasahan ng magiging resolusyon ng kwento. Maaaring masaya o malungkot, pagkatalo o pagkapanalo. MGA URI NG MAIKLING KWENTO 1. Kwento ng Tauhan – Inilalarawan dito ang mga pangyayaring pangkaugalian ng mga tauhang nagsisiganap upang mabigyan ng kabuuan ang pag-unawa sa kanila ng isang mambabasa. 2. Kwento ng Katutubong Kulay - Binibigyang diin dito ang kapaligiran at mga pananamit ng mga tauhan, ang uri ng kanilang pamumuhay at hanap-buhay ang mga tao sa nasabing lugar. 3. Kwentong Bayan - Inilalahad dito ang mga kwentong pinag-uusapan sa kasalukuyan ng buong bayan. 4. Kwentong Kababalaghan - Dito pinag-uusapan ang mga salaysaying hindi kapani-paniwala. 5. Kwentong Katatakutan - Naglalaman naman ito ng mga pangyayaring kasindak-sindak. 6. Kwento ng Madulang Pangyayari - Binibigyang diin ang kapana-panabik at mahahalagang pangyayari na nakapagpapaiba o nakapagbago sa tauhan. 7. Kwento ng Sikolohiko - Ito ang uri ng kwentong bihirang isulat sapagkat may kahirapan ang paglalarawan ng kaisipan. Ipinadarama ditto sa mga mambabasa ang damdamin ng isang tao sa harap ng isang pangyayari at kalagayan. 8. Kwento ng Pakikipagsapalaran - Nasa balangkas ng pangyayari ang interes ng kwento ng pakikipag-sapalaran. 9. Kwento ng katatawanan - Ito ay nagbibigay – aliw at nagpapasaya sa mambabasa. 10. Kwento ng Pag- Ibig - Ito naman ay tungkol sa pag- iibigan ng dalawang tao. Kahulugan ng dula - Ang dula ay isang katha na nagbibigay ng kasagutan sa malalim na suliraning naglalarawan ng kalikasan ng tao at nagtatanghal ng tunggalian ng mga kalooban at damdamin ng mga nagsisiganap. - Ang dula ay isang anyo ng panitikang naglalarawan ng mga damdamin at pananaw ng tao sa particular na bahagi ng kasaysayan ng bayan. - Ang Dula ay isang larawan ng buhay na sinangkapan ng wika damamin at sining. Katangian ng dula 1. Ito’y sumasalamin sa buhay ng isang Filipino. Nagpapakita ito ng buhay at karanasan ng isang Filipino. Maging malalim o mababaw. 2. Ito ay sumasagot sa pangangailangan ng isang Pilipino sa isang particular na panahon. 3. Ito’y tumutugon sa pangangailangan ng higit na nakararami. 4. Ito ay nagbibigay kasagutan sa isang malalim na suliranin na naglalarawan ng kalikasan ng tao at nagtatanghal ng pagtutunggalian ng mga kalooban at damdamin. Kwento ni Baste at Ng Aso niyang si Pancho Si Baste ay ulila na sa ama at ina, namatay ang nanay niya matapos manganak sa kanya at ang ama nya naman ay pumanaw noong siya ay walong taong gulag pa lamang. Ang tiyuhin ni Baste ang nagpalaki sa kanya. Kasama nyang lumaki ang asong pinangalanan nyang Pancho. Bigay ito ng tiyuhin niya sa kanya noong nagtapos siya sa Sekondarya. Matalino si Baste, gayundin si Pancho, mula noong tuta pa lamang ito hanggang umabot ng dalawang taon, si Baste ang parati niyang kalaro, hindi rin mabarkada ang nuoy nasa ikalawang taon sa Kolehiyo ng binate. Isang araw umuwi ng lasing si Baste nakatyempo naman na sobrang nananabik si Pancho sa kanya kung kaya’t tumakbo it patungo sa kanya. Sa di inaasahang pagkakataon ng aso, tinaboy sya ni Baste. Nagtampo ang kawawang aso. Kinabukasan pagkagising ni Baste ay wala si Pancho sa bahay nila Lumapit si Baste kay Pancho at hinawakan nya ito parang nilalambing, agad namang humiga ang aso sa mga paa ng binata. Simula noon ay parating na muling naglalaro sina Baste at Pancho. Bumalik na rin sila sa mga dati nilang pinupuntahan at inaalala na ng binate ang simpleng pamumuhay. `