Proper Garbage Disposal

( Tamang Pamaagi sa Paglabay og

Basura)
 Mga Tumong:
 Aron makabalo unsa ang gipasabot sa “Tamang
Pamaagi sa Saktong Paglabay og Basura (Proper
Garbage Disposal)”.

 Pagsaysay kung kinsa maoy piligro sa impeksyon

tungod sa sayop nga paglabay sa basura o hugaw.

 Pagsaysay sa mga nagkada iyang matang sa

pagdumala sa basura o hugaw.
 Unsa ang saktong Paglabay sa
Hugaw?
 Kini ang sakto nga paagi sa pagtigum,
paghakot, pag-atiman og pag-usisa sa
mga basura.
 Ang paglabay sa hugaw ang
gikinahanglang aspito sa pagpugong sa
pagkalat sa mga impeksyon og mga
sakit.
Ang Bili sa Saktong Paglabay sa
Basura:
 Usa ka matang sa pagtabang sa atong palibot
pinaagi sa pag-iban sa polusyon og pagpalambo
sa Kinaiyahang kabtangan (Natural
Resources)

 Pagpugong sa Kontaminasyon sa Yuta og Tubig

nga gigawi sa Katawhan.

 Pagguba sa pinoy-anan sa mga insekto og

kahayupan nga nagadala og sakit.
 Kinsa ang Responsable sa
tamang paglabay sa basura?
 Ang Pagdumala sa Basura sa usa ka
kumunidad ay responsibilidad sa Gobyerno
nga ginsakupan.
 Ang Local Health Officer ang naay
Katungod nga magpasiduma sa angay nga
paagi sa saktong pag tigum, paghakot og
paglabay sa Basura.
 Isig ka tao sa kuminidad.
Unsa ang mga balaod mahitungod sa
tamang paglabay sa basura?
 PRESIDENTIAL DECREE NO. 856 DECEMBER 23, 1975
CODE ON SANITATION
CHAPTER XVIII
REFUSE DISPOSAL
 Section 81. Definition of Terms As used in this Chapter, refuse is an inclusive term for
all solid waste products consisting of garbage, rubbish, ashes, night soil, manure, dead
animals, street sweepings and industrial wastes.
 Section 82. Responsibility of Cities and Municipalities Cities and municipalities shall
provide an adequate and efficient system of collecting, transporting and disposing refuse
in their areas of jurisdiction in a manner approved by the local health authority.
 Section 83. Additional Requirements
◦ (a) Occupants of buildings and residences shall; provide a sufficient number of
receptacles for refuse. Refuse in receptacles shall be protected against vermin and
other animals.
◦ (b) Refuse shall be disposed through a municipal collection service. If this service is
not available, disposal shall be by incineration, burying, sanitary landfill or any method
approved by the local health authority.
◦ (c) Refuse shall not be thrown in any street, sidewalk, yard, park or any body of water.
It shall be stored in a suitable container while awaiting its final disposal.
◦ (d) Streets shall be kept clean by occupants or owners of properties lining the street
from the line of the property to the middle of the street and from one property to
the other.
◦ (e) Parks, plazas and streets adjacent to public buildings shall be kept clean by the
local government concerned.
 PRESIDENTIAL DECREE NO. 825
November 7, 1975
PROVIDING PENALTY FOR IMPROPER DISPOSAL OF GARBAGE AND OTHER FORMS OF UNCLEANLINESS AND
FOR OTHER PURPOSES.

WHEREAS, one of the principal aims of the New Society is to effect social, economic and political reform through
discipline and order;
 WHEREAS, a healthy citizenry is a vital factor in bringing about these reforms; and
 WHEREAS, to attain these objectives it becomes the duty of every citizen and resident of the Philippines to keep his
environment or surroundings clean and wholesome;
 NOW,THEREFORE, I, FERDINAND E. MARCOS, President of the Philippines, by virtue of the powers vested in me by the
Constitution, do hereby order and decree:
 SECTION 1. Any provision of existing laws to the contrary notwithstanding, all citizens and residents of Philippines; all
universities, colleges and schools and other similar institutions, private as well as public; all commercial and industrial
establishments such as hotels, restaurants, hospitals, cinema houses, public markets, department stores, groceries and
the like; all public conveyances; all residential houses; and all other establishments of any kind, shall undertake the
cleaning of their own surroundings, their yards and gardens, as well as the canals, roads or streets in their immediate
premises.
 All garbage, filth and other waste matters, shall be placed in the proper receptacles for the disposition thereof by
garbage collectors.
 SECTION 2. Any person, who shall litter or throw garbage, filth, or other waste matters in public places, such as roads,
canals, esteros or parks, shall suffer an imprisonment of not less than 5 days nor more than one year or a fine of not less
than P 100 nor more than P 2,000.00 or both such fine and imprisonment at the discretion of the Court or tribunal,
without prejudice to the imposition of a higher penalty under any other law or decree.
 If the violator is a corporation, firm, or other corporate entities, the maximum penalty shall be imposed upon the
president, manager, director or persons responsible for its operation.
 SECTION 3. Owners of the idle lots in Greater Manila are required to keep their idle lots clean to prevent them from
becoming the breeding places of mosquitoes, flies, mice, rats and other scavengers. In the event of their failure or
inability to comply with this obligation, the government shall undertake the cleaning of said lots at the expense of the
owners. The government may, through the Barangay Council, further utilize the land for its food production program.
 SECTION 4. The Secretary of Public Works, Transportation and Communications, with the assistance of health officials
and local governments concerned, shall supervise the implementation of this Decree.
 SECTION 5. All provisions of laws, decrees, orders or regulations inconsistent herewith are hereby amended or modified
accordingly.
 SECTION 6. This Decree shall take effect immediately.
Mga Klase sa Basura og Hugaw:
 Garbage (Hugaw) – Mga sobrang gikan-
an, Parte sa karne og isda, mga uban pang
malata na materiyales (Decaying materials
sama sa panit sa mga prutas og gulay) nga
maka hatag og baho sa palibot.

 Rubbish (Sagbot) – mga wala gamita

nga Botilya og ubang dili magabok nga
butang.
Mga Sistemedong Pagdumala
Sa Basura:

 Kuminidad og Dakbayang
pagdumala

 Isig
katungod / Matag balay nga
pagdumala
Kuminidad og Dakbayang
pagdumala:
 Dumping -Pagpundok sa mga Basura sa
usa ka lugar
 Ang Basura o Sagbot kay hinay hinayon og
sunog para mugamay.
 Kinahangalan nga layo sa mga mulopyo.
• Sanitary Landfill-

Mas limpiyadong pagdumala sa basura.

- Ang Basura tabunan og Yuta aron
malata
• Incineration o Pagsunog- gikinahanglan
og makinarya sa pag operate og usa ka
Inceneration factory.
-Makadaot ang Aso, kinahanglan nga layo
sa mga lumulopyo.
 Matagbalay nga Pagdumala

• Burning o Pagsunog
• Dili apilon og sunog ang Plastic kay makadaot
ang aso niini.
• Burial o Paglubong – Ilubong lang ang
Mugabok og mga igdadapat
• Composting- Paglubong sa mga Hugaw
og sagbot malata para himuong patambok
sa yuta.
 Paggamit sa Hugaw sa Hayop aron
himuong enerhiya (Methane)
Mga Buluhaton sa Pagdumala
sa Basura
 Sorting (Pag-lain)- ang paglain sa mga mugabok, dili
mogabok, og pwede pang gamiton nga butang.

 Handling (Pagtigom)
- Ang saktong pagsakop sa mga Sagbot og Hugaw
- Mas maayong pagtagad sa mga Basura nga makahatag og
impeksyon.
 Final Disposal (Ang Paglabay)
◦ Kinahanglan nga Bulagon ang mga
nagkadaiyang klase sa Basura.

Mga Matang sa Paglabay:

Mga Magahing Basura
Burning (Pagsunog)
Burial (Paglubong)
Paghatod sa Waste Facilities
 Tubigon og Tinubig nga Basura
◦ Ang Mga Likido nga gigamit pang limpyo og
mga “Chemicals” pareho sa Muriatic acid og
uban pa.
◦ Kung maglabay og mga likido nga Chemicals,
kinahanglan nga Magasul-ob og Rubber
Gloves og Sapatos para pangproteksyon.
◦ Iyabo ang Chemicals sa Lababo og Kasilyas nga
adunay septik tank
◦ Paagasan og Tubig Human nga kini malabug
Mga epekto sa dili saktong
paglabay sa basura:
 Makahatag og Dakung Hulga sa Panlawas
sa mga katawhan.
 Ang Contaminadong Hugaw og Basura
makadaot kung makit an og madulaan sa
mga Bata.
 Dili maayong Talan-awon nga Palibot
 Baho nga Palibot
Unsay epekto sa dili saktong
paglabay sa mga basura sa atong
panglawas?
 Posibleng makontaminar ang tubig og
pagkaon.
 Posibleng makaon o mainom og apil ang
mga duga sa mga basura pinaagi sa paghalo
sa tubig nga ginainom.
Unsay epekto sa dili saktong
paglabay sa mga basura sa atong
palibot?
Makabara sa mga kanal og makacuase og
baha.
Mangamatay ang mga pananom sa palibot.
Makahatag og baho sa palibot.
Mudaghan ang mga peste sama sa ilaga,
langaw, uk-ok og lamok nga nagadata og
mga sakit sa katawhan.
Unsaon pagsegregate sa mga basura?
 Dapat ilain ang mga basura basi sa ilang
klase.
 Dapat adunay saktong butanganan nga dili
basta-basta mayabo.
 Dapat anunay saktong taklob para dili
manimaho.