ARALIN 10

Aralin 10: Isang Sining

Wika: Matalinghagang Pananalita
Panitikan: Tula
Kultura: Malikhaing Pinoy
Pagganap: Pangaral ng Karanasan
 MGA LAYUNIN
1. Naibibigay ang puna sa estilo ng
napakinggang tula;
2. Nasusuri ang elemento ng tula;
3. Naibibigay ang kahulugan ng
matatalinghagang pananalita na ginamit sa
tula;
4. Nagagamit ang kasanayan at kakayahan sa
malinaw at mabisang pagbigkas ng tula;
 ANG VILLANELLE
Ang Villanelle ay mula sa Italya at
pransiya. Ito ay isang uri ng tula na
maaaring sabayan ng awit at indayog.
Karaniwang nitong pinapaksa ang mga
pastoral na tema.
 ANG VILLANELLE
Ang salitang villanelle ay mula sa
Italyano villano na ang ibig sabihin ay
“magsasaka”. Ang isang villanelle ay
orihinal na awit ng sayaw na gagawin ng
mga troubadours ng Renaissance.
Kadalasan ay may pastoral o tagabukid na
tema at walang partikular na anyo.
 ANG VILLANELLE
Ito ay may labinsiyam na taludtud
nahahati sa limang terseto at isang
kuwarteto, dalawang umuulit na tugma,
at dalawang repran ang Villanelle. Ang
una at ikatlong linya ng unang terseto ay
halinhinang gagamitin sa mga susunod na
huling linya ng mga terseto.
 ANG VILLANELLE
Sa huling kuwarteto, magiging
dalawang huling taludtud ang mga repran
na ito. Narito ang tugmaan nito; ang
kapitalisadong titik ang sumasagisag sa
mga repran:
Ang tugmaan ito ay ang nagbibigay
na malaawit na hagod sa binibigkas na
Villanelle.
 Pangakatang Gawain
Gawain:
1. Papangkatin ang klase sa tatlong pangkat
2. Bawa’t pangkat ay magkakaroon ng isang
lider na siyang mamumuno sa grupo.
3. Bawa’t pangkat ay lalapatan ng bagong
tunog ang “ Isang Sining.” Bigkasin ang tula sa
harap ng klase, kasabay ng tunog na inilapat
dito.
Mga Katanungan
1. Ano ang mga naging hadlang sa inyo bago
nabuo ang inaatang sa inyo na gawain?
2. Ano naman ang inyong ginawang stratehiya
upang maisagawa ang inaatang sa inyo na
gawain?
3. Bilang isang mag-aaral, ano ang malaking
implikasyon sa inyo ng ginawa nating
aktibidadis?
1. Naniningalang pugad
2. Kabunguguang balikat
3. Di mahulugang karayom
4. Nagbibilang ng poste
5. Isang kahig, isang tuka
6. Alog na ang baba
7. May bulsa sa balat
8. Balat- sibuyas
9. Makabagbag damdamin
10.Pagsweldo ng tulisan
 Halimbawa ng Matalinghagang Salita
1. Naniningalang pugad
1.Nanliligaw
2. Kabunguguang balikat 2.Kaibigan
3. Di mahulugang karayom 3.Matao
4. Nagbibilang ng poste 4.Walang gawa/
5. Isang kahig, isang tuka trabaho
5.Naghihirap
6. Alog na ang baba
6.Matanda na
7. May bulsa sa balat 7.Kuripot
8. Balat- sibuyas 8.Sensitibo
9. Makabagbag damdamin 9.Nakakalungkot
10.Pagsweldo ng tulisan 10.Di mangyayari
MATALINGHAGANG PANANALITA
Paano natin matutukoy kung ang pahayag ay
matalinghaga?
Masasabing matalinghaga ang isang pahayag
kung hindi lantad ang literal na kahulugan nito.

Palayain mo ang iyong saliri sa mapait ng

kahapon.
ANG MATALINGHAGANG PANANALITA
Kung babasahin ang pangungusap sa literal na
paraan, masasabing ang “mapait ng kahapon”
ay isang pisikal na lugar kung saan dapat
umalis ang persona. Ganoon din ang ‘kahapon’
na isang pisikal na bagay na maaaring
malasahan.
Pero kung pamilyar ang taong sinasabihan sa
konteksto ng pahayag, hindi niya ito
ipakakahulugan sa literal na lebel.
 ANG MATALINGHAGANG PANANALITA
Mauunawaan niya na ang ‘mapait na
kahapon’ ay isang konsepto o maaaring pangyayari
at hindi pisikal na lugar o bagay. Ganoon din, ang
palagay ay hindi pisikal na gawain ng pag-alis sa
isang lugar.
Samakatuwid, mahalaga ang konteksto sa
pagbibigay-kahulugan sa talinghaga. Kung
nalalaman ng nagbabasa o nakikinig ang
kontekstong pinagmulan ng isang pahayag, madali
niyang matutukoy kung ang pahayag ay may taglay
na talinghaga o pawang literal ang nilalaman.
ANG MATALINGHAGANG PANANALITA
Maraming matatalinghagang pahayag sa
malilikhaing akda katulad ng tula. Nagbibigay
ito ng rikit sa isang tula. Ang talinghaga ring ito
ang pinagmumulan ng iba’t ibang kahulugan
ng isang pahayag.
 Pagbibigay Kahulugan sa matatalinghagang
Pananalita na Ginamit sa Tula.

A. Ibigay ang sariling pagpapakahulugan

sa bahagi ng pahayag na may salungguhit
at gamitin ito sa sariling pangungusap.
Nasa pahina 178-179.
 Malikhaing Pinoy
Pagpapakita ng isang maikling Video tungkol sa
pagiging malikhaing Pinoy.
 Malikhaing Pinoy
Mga Tanong
1. Ano ang inyong naobserbahan sa maikling
Video?
2. Naniniwala kaba o hindi, na
sapamamagitan ng iba’t ibang talinto nating
mga Pilipino ay nakatutulong para mas
mapaunlad at makilala ang ating bansang
Pilipinas? Patunayan.
 BAYBAY-KULTURA Malikhaing Pinoy

Likas sa mga Pilipino ang pagiging

malikhain at masining. Makikita ito sa
iba’t ibang gawain, mula sa mga proyekto
sa paaralan, posts sa social media,
bandalismo sa lansangan, hanggang sa
mga paligsahan sa loob at labas ng bansa.
 Malikhaing Pinoy
Sinubukan na rin ng malikhaing Pinoy ang
halos lahat ng larangan-
pelikula,awit,sayaw,isport,pagpinta,pagsulat, at
iba. Sa maraming pagkakataon, nakilala sila sa
mga larangang kanilang hinahamon.
 Pangaral ng Karanasan
Gawaing Indibidwal: