KOMPOSISYONG

PANGMASA
 A. BUGTONG
Sa panitikang Pilipino, nilalarawan nito ang pag-
uugali, kaisipan, pang-araw-araw na buhay at katutubong
paligid ng mga Pilipino. Bilang isang maikling tula,
madalas itong nagiging isang palaisipan sa tuwing
naglalaro ang mga bata. Sa pagsisimula ng isang bugtong
sa wikang Tagalog, karaniwang sinasabi muna ang
katagang "bugtong-bugtong" bago sabihin ang aktuwal na
bugtong at madalas itong may tugma. Isang halimbawa
ang sumusunod:
Bugtong-bugtong, Hindi hari, hindi pari
ang suot ay sari-sari.
Sagot: Sampayan
MGA HALIMBAWA
 B. SALAWIKAIN
Ang salawikain ay mga kasabihan o kawikaan
na nagbibigay o nagpapanuto ng magagandang aral
o gabay sa pamumuhay, sa asal, sa pakikipagkapwa.
Ang layunin ng salawikain ay ang pagsasabi ng
katotohanang hindi mapasusubalian na naging
bahagi na ng ating tradisyong Pilipino na ang
karamihan ay mula sa ibang bansa at ang iba
nama'y mula pa sa ating mga ninuno na nagpalipat-
lipat sa mga labi ng mga salinlahi.
Ilan lamang ang mga sumusunod sa mga salawikain mula sa Pilipinas:

• Salawikain: Pagkahaba-haba man ng prosisyon sa simbahan din

ang tuloy.
Kahulugan: Sa tinagal-tagal man ng samahan ng magkasintahan, sa
bandang huli ay humahantong din ito sa kasalan.
• Salawikain: Pag maikli ang kumot, matutong mamaluktot.
Kahulugan: Kung nakakaranas ng kakulangan sa buhay ang isang tao
ay dapat siyang mamuhay ng naaayon sa kanyang kakayahan.
Matutong magtipid at maging payak sa pamumuhay.
• Salawikain: Kung hindi ukol, hindi bubukol.
Kahulugan: Ang swerte sa buhay ay huwag asahang makakamtan
kung hindi nakalaan para sa iyo.
• Salawikain: Nasa Diyos ang awa, nasa tao ang gawa.
Kahulugan: Hindi sapat na tayo ay humingi ng awa sa Diyos, kailangan din
natin na pag-ukulan ng sikap at gawa upang matamo ang mimithing biyaya.
• Salawikain: Lahat ng gubat ay may ahas.
Kahulugan: Saan man sa ating lipunan ay may mga taong traydor na
gumagawa ng mga bagay na nakalalason o nakasisira sa samahan ng bawat
isa.
• Salawikain: Magkulang ka na sa asawa huwag lamang sa iyong anak..
Kahulugan: Kadalasang ipinapayo ito sa mga nagbabalak magpakasal o sa
mga bagong mag-asawa upang mapabuti ang kanilang pagsasama. Ang mga
magulang kase ay higit na mapagtatakpan o mapapatawag ang pagkukulang
ng sariling anak keysa sa pagkukulang ng ibang tao.
• Salawikain: Kung ano ang puno, siya ang bunga.
Kahulugan: Ginagamit sa paghahambing ng anak sa kanyang mga magulang.
Sapagkat ang mga magulang ang humuhubog sa pagkatao at pag-uugali ng
anak, ang anak ang nagiging larawan ng pagkatao at pag-uugali ng kanyang
mga magulang. Ang mabuti (o masamang) anak, ay karaniwang ibinubunga ng
mabuti (o masamang) mga magulang.

• Salawikain: Kung ano ang itinanim, ay siyang aanihin.

Kahulugan: Kung ano ang ginawa mo sa kapwa ay kadalasang ganun din ang
gagawin sa iyo. Halimbawa kung naging matulungin ka sa kapwa ay tutulungan
ka rin ng mga taong tinulungan mo.

• Salawikain: Ang taong ginigipit sa patalim man ay kumakapit.

Kahulugan: Ang taong nagigipit kung minsan ay napipilitang gumawa ng
mapangahas na bagay na maaaring maging dahilan upang lalu lamang siyang
magipit. Halimbawa, ang taong may mabigat na pangangailangan ng pera ay
nagagawang mangutang ng patubuan, tulad ng five-six, na nagiging dahilan
upang lalu pa siyang mangailangan ng pera.
C. Tulang Panudyo
 • Si Anna
Ay napakaganda
Pero kong tumayo
Ay parang nakaupo.

• Ako’y tutula
Mahabang mahaba
Ako’y uupo
Tapos na po
D. Tugmang de Gulong
 Ang Tugmang De Gulong ay mga paalala
na maaaring makita sa mga pampublikong
sasakyan tulad ng dyip, bus at traysikel.
Karaniwa’y ito’y batay sa nakatutuwa, lalo na’t
ang karamihan sa mga tugmang ito ay nakabatay
sa mga kasabihan o salawikain na dati nang
batid ng mga Pilipino.
Mga Halimbawa ng mga Tugmang De
Gulong
• Ms. na sexy, kung gusto mo’y libre, sa drayber ka
tumabi.
• Sa pagtaas ng gasolina, kaming mga drayber ay
nag-hahabol ng hininga.
• Huwag kang magdekwatro, ang dyip ko’y di mo
kwarto.
• Pasaherong masaya, tiyak na may pera.
• Puwedeng matulog, bawal humilik.
tugmangdegulong tugmadegulong
God knows Hudas not pay.