Pagbabantas

Pagbabantas
Kasama sa tamang pagbaybay at pagpili ng angkop na salita sa pagsulat, makakatulong
nang malaki ang tamang pagbabantas. Ito ay isang pamamaraan sa paggamit ng mga
bantas.

Bantas o mga Pananda

Ito ay ginagamit upang ang kahulugan ng nasusulat na palagay ay maging higit na
malinaw ang daloy ng kaisipan sa mga bumabasa.
Mga Mahahalagang Bantas sa Pagsulat
Tuldok ( . )
•Ito ay nagpapakilala ng kabuuan o kaganapan ng diwa o kaisipan.
a) Ginagamit sa wakas ng pangungusap na pasalaysay o paturol at pautos.
Halimbawa: Nagriserts ang mga mag-aaral sa Pambansang Aklatan.

b) Sa mga salitang dinaglat tulad ng ngalan ng tao, titulo o ranggo, pook sangay ng
pamahalaan, kapisanan, buwan at bansa.
Halimbawa: F.V.R., Mr., Pang. Marcos, U.A.E., Gng., Sgt.

c) Matapos ang tambilang at titik ng isang balangkas

Halimbawa: I. II. III., 1. 2. 3., A. B. C.
Tandang Pananong ( ? )
•Nagpapahayag ito ng katanungan.
a) Ginagamit sa katapusan ng pangungusap na tuwirang nagtatanong.
Halimbawa: Bakit kayo mamamasyal sa Subic?

b) Ginagamit na pananda at ikinukulong ng panaklong bilang pag-aalinlangan sa katumakan

ng sinusundan.
Halimbawa: Ang bilang ng tirahan nila ay 169 (?) P. Cruz Street, San Juan City.

Tandang Padamdam ( ! )
•Ito ay nagpapahayag ng isang matinding damdamin.
a) Ginagamit sa mga sambitla.
Halimbawa: Ahas!, Naku!, Alis!
 Kuwit ( , )
•Ito ang maituturing na pinakagagamiting bantas.
a) Ginagamit sa paghihiwalay ng buwan sa araw at sa taon, baryo, bayan at lalawigan,
kalye, distrito at lungsod.
Halimbawa: Hunyo 19, 1985, 178 P. Cruz Street, Brgy. Vergara, Mandaluyong City

b) Ginagamit sa paghihiwalay ng sunod-sunod na mga salita, parirala at sugnay sa

pangungusap.
Halimbawa: “Ang pakikinig, pagsasalita, pagbasa, at pagsulat ay interaktibong proseso.”
“Magbigay ka ng para sa nangangailangan, sa simbahan at bahay-ampunan.”

c) Ginagamit pagkatapos ng pagtawag, salitang Oo at Hindi, bating panimula at

pangwakas ng liham pangkaibigan at bating pangwakas ng mga liham pangangalakal.
Halimbawa: “Archie, iwan mo na muna ako.” “Hindi, isasama kita.”

d) Paghihiwalay ng tuwiring sipi sa ibang bahagi ng pangungusap at ng pamuno sa

pangungusap
Halimbawa: “Ako ang nagwagi,” sabi ni Wayne.
Tutuldok ( : )

a) Ginagamit kung may kasunod na mga lipon ng salita.

Halimbawa: Narito ang apat na paraan ng pagpapahayag: pagsasalaysay, paglalarawan,
paglalahad at pangangatwiran.

b) Ginagamit pagtapos ng bating panimula ng mga liham-pangalakal.

Halimbawa: Bb. Conde:, Dr. Aguilar:, G. Baldoviso:

c) Ginagamit paghihiwalay ng oras sa minute at kabanata sa taludtod mula sa Bibliya.

Halimbawa:12:00 n.u., San Juan 20:13-17
Tuldukuwit ( , )

a) Maaari ring gamitin pagkatapos ng bating panimula ng promal na liham/liham-

pangangalakal.
Halimbawa: G. Nicodemus; Dr. Decena;

b) Ginagamit sa pagitan ng sugnay na tambalan na hindi pinag-uugnay sa pangatnig.

Halimbawa: Magsusulat ako; ididikta mo.

c) Sa unahan ng mga salita at pariralang tulad ng, halimbawa, gaya ng, paris ng kung
nangunguna sa isang paliwanag.
Halimbawa: Nagaganap na ang pagkasira ng kapaligiran; tulad ng malalakas na pag-ulan,
pagbaha at paglindol.
Kudlit( ‘ )
a) Ginagamit bilang pananda sa titik na nawawala sa dalawang salitang pinag-ugnay ng
ay at at.
Halimbawa: puto’t dinuguan, iba’t iba, Ang kuwarto’y linisin.

Panipi ( “ “ )

a) Ginagamit sa pagpapahayag ng isang tuwirang sipi.

Halimbawa: “Magkakaugnay ang apat na makrong kasanayan,” wika ng guro.

b) Ginagamit sa pagbibigay-diin ng pamagat ng iba’t ibang genre ng panitikan.

Halimbawa: “Ang kamatayan ni Tiyo Samuel” “Inquirer, Libre” “May Bukas Pa”
Gitling ( - )

a) Sa pamamagitan ng panlaping nagtatapos sa katinig at salitang nagtatapos sa patinig.

Halimbawa: Pag-ibig, Pag-asa, mag-asam

b) Sa pagitan ng mga salitang inuulit at may kahulugan kahit nag-iisa.

Halimbawa: Anu-ano, lima-lima, tau-tauhan

c) Pagkatapos ng mga panlaping maka- at taga- at susundan ng mga angngalang

pantangi.
Halimbawa: maka-PBB, taga-ABS-CBN, maka-Diyos

d) Sa pagitan ng panlaping ika- at tambilang

Halimbawa: ika-11, ika-12 n.t., ika-1 ng nobyembre
 e) Sa pagitan ng tamabalang salita, dalawang magkasalungat na pandiwa at dalawang
karaniwang salita kung saan ang gitling kumakatawan sa nawawalang kataga.
Halimbawa: ngiting-aso, barong-intsik, kakain-tutulog, magbigay-diin

f) Sa pagitan ng panlaping pinaka- at pangngalan

Halimbawa: pinaka-aklat, pinaka-tauhan, pinaka-alam

Panaklong ( ( ) )

a) Ikinukulong nito ang pamuno sa pangungusap.

Halimbawa: Ang pangulo ng Pilipinas (Juan de la Cruz) ay pinapurihan.

b) Ikinukulong nito ang halagang nasusulat sa tambilang.

Halimbawa: Apatnaraan at animnapu’t siyam (Php 469)
Tutulduk-Tuldok ( … )

a) Ginagamit sa pagpapakilala ng mga salita at siniping pahayag na kinaltasan.

Halimbawa: “Habang may buhay….”

Gatlang ( -- )

a) Pagpapahayag ng pagkaabala o pagbabago ng isip.

Halimbawa:Aalis na tayo-- huwag na lamang pala.

b) Ginagamit sa pagpapahayag at pagbibigay diin sa kapanabikan.

Halimbawa: Siya ang pinakamakapangyarihan sa lahat—ang Dakilang Lumikha.