Kabanata 37 :

Ang Hiwaga

Report ni :
Shaina May Segundo
 Ang ika-tatlumpu’t pito na kabanata ng El
Filibusterismo aymay pamagat na “Ang
Hiwagaan.” Ang partikular na kabanata na ito
patungkol sapagkukuwento ni Chikoy ng hindi
matagpumpay na pambobomba ni Simoun sa
isangpiging o fiesta na dinaluhan ng mga prayle at
ng Kapitan Heneral. Hinihinala ngmga tao na si
Simoun ang may pakana nito. Ang ilan sa mga
talasalitaan dito ay ang sumusunod:·
 Pulbura
 Madla
Platero
Silong
 MGA TAUHAN

 KAPITAN TORINGGOY/DOMINGO
 KAPITANA LOLENG
 TINAY
 SENSIA
 BINDAY
 MOMOY
 ISAGANI
 CHICHOY
 Nabatid din ng madla, sa likod ng pagpigil sa balita, ang mga pagbabangon at
mga supot ng pulbura. Ito ang naging paksa ng usapan ng lahat - palihim nga lamang.
Si Chikoy kasi, payat na platero. Ay nagdala ng hikaw para kay Paulita nang tinatanggal
na ang mga palamuti at mga hapag sa bahay ni Kapitan Tiyago at nakita niya mismo
ang suput-supot na pulbura sa ilalim ng mesa, sa silong, sa bubungan, sa likod ng mga
upuan.
Ayon daw kay Ginoong Pasta ay iisa ang maaring gumawa ng gayon - isang kaaway ni
Don Timoteo o kaagaw ni Juanito.
Naroon sa bahay ng mga platero si Isagani. Anang may-aring si Kapitan Loleng ay
magtago si Isagani.
Ngumiti lamang si Isagani.
Nagpatuloy si Chikoy. Dumating daw ang mga Sibil. Wala namang mapagbintangan.
Si Don Timoteo lamang daw at si Simoun ang nangasiwa sa pag-aayos ng bahay na
iyon. Pinaalis daw ang lahat ng mga di kailangan sa imbestigasyon.
Naku, kung may isa man lang daw na nanigarilyo sa mga trabahador, sasabog ang
buong daan ng Anlogue. Kung sumabog daw ang mga pulbura ang noong gabi.
Nangatakot ang mga babae. Naghulaan kung sino ang pinaghihinalaan. Mga prayle.
Si Quiroga. Isang estudyante. Si Makaraig. At tumingin si Kapitan Toringgoy kay
Isagani. Ani Chikoy: ayon sa ilang kawani, si Simoun. Nagtaka ang lahat.
Naalala ni Momoy, isang dumalo sa piging, ang pagalis ni Simoun sa bahay bago
magsimula ang hapunan.
Si Simoun daw ay nawawala, patuloy ni Chikoy. Kasalukuyang ito’y pinaghahanap ng
mga Sibil. Lalong nabuo sa isip ng mga kababaihan ang pagiging demonyo ni Simoun
na nagkakatawang-tao.

Naalala uli ni Momoy ang pagkakaagaw sa ilawan ni Simoun na nuo’y namamatayan

ng ningas. Nagpayo’t dito sa silid ni Isagani. Nagpatuloy si Chikoy. Tinataya raw ng
mga maykapangyarihan na ang ilawan ay siyang magpapasiklab sa pulbura.

Nahintakutang gayon na lamang si Momoy. Nguni’t nang makita ang kasintahang si

Siensa na nakatingin sa kanya ay nagtapang-tapangang nagsabi: Masama ang ginawa
ng magnanakaw. Mamatay sanang lahat! Nag-antanda sa takot ang lahat ng matanda
at babae. Lumapit si Momoy kay Isagani.

Hindi nga mabuting kumuha ng di kanya. Ani Isagani na mahiwang nakangiti. Kung
nalaman lamang ng magnanakaw na iyon kung ano ang nilalayon. Kung siya sana ay
nakapag-isip-isip tiyak na di niya gagawin ang gayon. Pantayan man ng kahit ano.
Hindi ako tatayo sa kanyang kalagayan!

Saka nagpaalam si Isagani. Ngunit upang hindi na bumalik pa sa kanyang amain.

Quiz